|
2012
|
|
|
Horregatik goraipatu du Wertek EAEko hezkuntza sistema, eta Kataluniako sistemari eraso egiten dio, zer eta gurea erabiliz. Guk, oraindik ere,
|
gure
hezkuntza sistematik erdal elebakarrak behar baino gehiago gizarteratzen ditugu. Horrexek pozten du Wert.
|
|
2013
|
|
|
Azkenaldian behin eta berriro eskatzen zaigu LOMCE dela-eta gure iritzia, eta, egia esateko, erantzuterakoan beti ditugu antzeko bertigoak: nondik hasi eragiten diguten neurriak hainbeste izanda, zein hizkuntza erabili jendarteak ondo uler dezan eta, batez ere,
|
gure
hezkuntza sistemarekiko esan nahi duen erasoa dela eta, zelan ondo zehaztu eta mailakatu neurri erasotzaileok. Gure ustez, Curriculuma da LOMCEk gure hezkuntza sistemari eraso handiena egiten dion eremua, eta, gainera, intsumisio aukera guztiak bertan behera uzteko, bere planteamendu zentralista eta zentralizatzailea bi norabidetan doa.
|
|
|
nondik hasi eragiten diguten neurriak hainbeste izanda, zein hizkuntza erabili jendarteak ondo uler dezan eta, batez ere, gure hezkuntza sistemarekiko esan nahi duen erasoa dela eta, zelan ondo zehaztu eta mailakatu neurri erasotzaileok. Gure ustez, Curriculuma da LOMCEk
|
gure
hezkuntza sistemari eraso handiena egiten dion eremua, eta, gainera, intsumisio aukera guztiak bertan behera uzteko, bere planteamendu zentralista eta zentralizatzailea bi norabidetan doa. Alde batetik, enborrekoak diren arloetan edukiei dagokien guztia Estatu Administrazioaren eskumena izango da, eta, bestetik, ebaluazio irizpideak eta ebaluazioaren ardura ere Madrilgo gobernuaren eskumena izango dira.
|
|
|
Hala ere, ez dugu ahaztu eta salatu gabe utzi behar euskara bigarren mailako hizkuntza bihurtzen duela, eta hizkuntza arloan LOMCEk egiten duen planteamenduak «B» eredu baterantz garamatzala, gure helburua ikasle euskaldun eleaniztunak sortzea dela oso argi dugunean. Eta hori guztia guk jada
|
gure
hezkuntza sistemarekin lortuak ditugun helburu batzuk lortzearren. Aurreproiektua ez da gure errealitatera egokitzen, bilatzen diren helburuak, Europar Batasunaren helburuak, gure artean beteak ditugulako jada.
|
|
|
Argazkiari bikaina jarri zion Koldo Tellitu Ikastolen Elkarteko lehendakariak: «Pixkanaka, herritarrak barneratzen ari dira
|
gure
hezkuntza sistemak eraso bortitza jasango duela». Herriaren nahia agertu zen atzo kalean, BIHE Bigarren Hezkuntzako zuzendaritza taldeen elkarteko presidente Josu Etxabururen hitzetan:
|
|
2014
|
|
|
Noiz arte izango du Euskarak bere herrian bertan atzerriko hizkuntza baten planteamendua eta eskakizuna? Noiz arte irainduko du modu honetara
|
gure
hezkuntza sistemak gure hizkuntza eta literatura. Izena eta izanari lotutako honelako abar erabaki jasan behar ditugu, Wert eta abarren filosofia berekoak, gure hizkuntza bere herrian bertan ez dela beste hizkuntzen mailakoa behin eta berriro oroitarazten digutenak.
|
|
2018
|
|
|
Egia da etorkinen etorrera areagotu egin dela azken urteetan, baina ezberdintasunak beti egon dira. Gainera,
|
gure
hezkuntza sisteman aspaldi naturaltzat hartu dira beste toki batzuetan hain ohikoak ez diren fenomeno batzuk: sareen pisu berdintsua eta haien arteko lehia, kuotak, administrazioak edozein ikastetxerekin ituna sinatzea...
|
|
2021
|
|
|
Bigarrenik, gezurra izango litzateke esatea euskal hezkuntza sistemak dituen arazoak konponduko direla publifikazioaren bidez. Gaur egun Espainiako Estatuaren legeen bidez zuzentzen da
|
gure
hezkuntza sistema. Guztia publifikatzea eskoletako hezkuntza proiektuak Estatuaren legedia betetzen duen Eusko Jaurlaritzaren esku uztea da; nahiz eta hezkuntza eskumena transferituta egon Gernikako Estatutuaren bidez. Horregatik, irtenbidea berezko euskal hezkuntza lege berri bat egitea da, non auzolana, herri ekimenak eta hizkuntza murgilketa oinarriak izanda, eredu publikoaren ezaguera desberdin bat ezarriko baita EAEn.
|
|
|
Pentsatzeko modu bakarra ez dela existitzen bistakoa da, baina
|
gure
hezkuntza sistema memorian oinarritutako pentsamendu mugatuaren ikaskuntzan oinarritzen da. Modu horretan, badirudi pentsamendu bakarra dagoela eta soilik pentsamendu bakar batek balio duela.
|
|
|
hezkuntza sistemak eta beronen atzean dagoen sistema kapitalista, hetero patriarkal eta zentralistak. Badakigu Euskal Errepublika bat behar dugula
|
gure
hezkuntza sistema osoki gurea izan dadin... Eta bitartean?
|
|
|
Egun hauetan, Euskal Eskola Publikoaz Harro plataformaren aurkezpenaren ostean, euskal hezkuntza sistemaren desberdintasunei buruzko eztabaida zabaldu da berriro. Euskal eskola publikoaren alde egindako ekimen horrek adierazten du
|
gure
hezkuntza sistemak Europa osoko hirugarren sare pribatu itundu handiena duela (Espainiar estatuko lehena), eta kezkagarria dela ikasleen segregazioa, klasearen eta jatorriaren arabera. Proposatuko neurrien artean, besteak beste, «itunpeko ikastetxeen publifikazioa ahalbidetuko lukeen araudia sortzea».
|
|
|
Asko hitz egin da aste hauetan
|
gure
hezkuntza sistema eraberritu beharraz. Etorkizunera begirako ikuspegi ezberdinak daude, guztiak zilegi, baina epe ertain eta luzera begiratzea ez da nahikoa.
|
|
|
1918an, Eusko Ikaskuntza sortu zen kongresuan, hezkuntza ere jorratu zen, eta hortik atera dut askatu edo moztu ideia. Luis Elizaldek esaten du zilegia, legezkoa eta bidezkoa dela
|
gure
hezkuntza sistema edukitzea, euskalduna izango dena, baina, zilegi eta bidezkoa delako, nekez espero dezakegula Madrildik edo Paristik inoiz etorriko zaigunik. Esaten du askatu edo moztu egin dela euskal hezkuntzaren korapilo hau.
|
|
|
Ez dugu uste momentua denik horretarako, zentra gaitezen funtsezkoak diren gai eta kontzeptuei buruzko eztabaidan: zer nahi dugun, zer ezaugarri izan behar dituen
|
gure
hezkuntza sistemak. Ardaztu gaitezen, lehendabizi, puntu horietan eta, ondoren, sistemaren egitura eta modua eztabaidatuko dugu; horretarako, Europan eta munduan ikasteko hainbat eta hainbat adibide eta esperientzia ditugu.
|
|
|
Zein da gure herriak behar duen hezkuntza eredua eta zein da horrek eskatzen duen sistema? Egin dezagun esfortzu berezi bat galdera honi erantzun komunitario bateratu bat ematen, eztabaida zabal eta sakon baten emaitza izango dena, denon artekoa eta hemen garatua eta
|
gure
hezkuntza sistemak dituen gabezia nagusiei aurre egiteko balioko duena; hastapeneko marra gorririk gabe, elkarlanerako borondatearekin. Gure hezkuntza sistemak eta gure euskarak merezi dute eta.
|
|
|
Hezkuntza lege berri bat bultzatzeko asmoa jaso du Eusko Jaurlaritzak bere legegintzaldi honetarako programa legegilearen barnean. Bitartean, Estatu espainiarrean, praktikoki onartuta dagoen LOMLOEk gure hezkuntza eskumenak inbaditzen eta, beraz,
|
gure
hezkuntza sistema propioa eraikitzeko aukerak mugatzen jarraitzen du.
|
|
|
Ariketa hori egitea ezinbestekoa eta beharrezkoa da noski, bakoitzaren iparra non dagoen finkatzen duelako. Baina nagusiki,
|
gure
hezkuntza sistemak, gure agintariak sine die erantzunik gabe mantentzen ari diren arazo estruktural ugari dituela berrestera garamatzalako. Erabaki politiko konszienteen ondorio direnak eta, irudikatzen dugun hezkuntza sistema horretara gerturatu ordez, sistema horretatik gero eta urrunago kokatzen gaituztenak.
|
|
|
Testuinguru honetan, aurreko krisi ekonomiko finantzarioaren testuinguruan hartutakoen ildotik doazen erabaki politikoak hartuz gero, berriro ere
|
gure
hezkuntza sistema ahulduta aterako da. Eta erabakiak hartzen ez ditugun langileok, ikasleok eta familiok pairatuko ditugu ahultze honen ondorioak.
|
|
|
...egitasmoak, hezkuntza sistema osatzen dugunon arteko talka eta polarizaioa elikatzeko eta talka horretan oinarrituta, egungo sistemak dituen sakoneko arazoen gaineko bere ardurak lausotzeko erabiliak izateko arrisku serioa daukagu; hezkuntza komunitatea osatzen dugunok adi eta mobilizaziorako prest ez bagaude, beraz, gobernuek berriro ere osasun krisi gisa hasi eta krisi ekonomiko bihurtu den hau,
|
gure
hezkuntza sistema ahultzeko, baliabidez husteko, lanpostuak suntsitzeko, dituen berebiziko arazoak erantzun eraginkorrik gabe uzteko, zein lan baldintzen hobekuntzari ez eusteko edota kaskartzeko aitzakiatzat hartu eta erabiltzeko arrisku serio baten aurrean gaude.
|
|
2022
|
|
|
Horrez gain, bertan ematen den hezkuntza emozionala, belaunaldi arteko kultur transmisioa, gaixotasun mentalen prebentzioa zein inklusio lana, ez dugu eraginkortasun berarekin egiten ikastetxeko lau horma zurrunen artean. Ez, behintzat, aldaketa kualitatibo sakonak egiten ez baditugu
|
gure
hezkuntza sistemetan. «Ni Gaztetxeak salbatu ninduen», esan zuen batxilergoan 9 suspentso atera eta «ikasle txarren» estigma poltsa horretan sailkatutako lagun batek.
|
|
|
Oraindik ere sinistuta gaude
|
gure
hezkuntza sistema hobetu daitekeela, baina zaila egiten zaigu sinestea politikariek hala nahi dutela.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburu Jokin Bildarratzek ere aitortu du UEUren ekarpena: «Guk
|
gure
hezkuntza sistemako irakasle guztien euskarazko gaikuntza bultzatzea jarri dugu helburutzat. Helburu horretan, UEUk ekarpen oso garrantzitsua egin du, euskarazko unibertsitate prestakuntza duala bultzatuz irakasleen hasierako prestakuntzaren esparruan, GOI zentroaren bitartez.
|
|
|
Nico gure gizartearen ispilua baino ez da. Nico
|
gure
hezkuntza sistemaren porrotaren isla dugu, hizkuntzari dagokionez. Eta hori baino garrantzitsuagoa:
|
|
|
Ondorioz, euskalduntzea gaitasun akademiko formalean oinarritzen den hizkuntza irakaspenera murriztuta gelditu da, euskararekiko gogo beteko harremana lortu ezinik. Haatik, baieztatu dezakegu, konpetentzia apalaz gain, hizkuntza identitate ahuleko atxikimendua dela
|
gure
hezkuntza sistemak erdiesten duena, hots, erdal hiztun elebidunak sortzen ditu bere gehiengoan.
|
|
2023
|
|
|
Eta anekdota gisa aipatuko dut, Irakasle eskolako ikasleei galdetuta ea zenbatek ezagutzen zituen gaur egun frantsesez arrakasta duten bi musika talde, inork ez zuela besorik jaso. Islandiera arriskuan ikusten bada, eta munduko hizkuntza indartsuenetako bat den frantsesaren musika ez bada gai Behobiako mugatik hegoalderantz metro bat ere irabazteko, garbi dago
|
gure
hezkuntza sistema ezin daitekeela euskara irakastera mugatu eta ikasleak hiztun aktiboak izan daitezen ahalegindu behar dela. Hala bedi!
|
|
|
pedagogia eredua, antolaketa eredua, zerbitzuak, egutegiak, instalazioak, eta abar. Eredu horien artean aukeratzeko eskubidea, askotan hezkuntza zentroak bisitatu ostean edota ateak irekitzeko jardunaldien ostean egina, egon da indarrean orain arte
|
gure
hezkuntza sisteman.
|
|
|
Ezezkoa bozkatu dute, Ikoitz Arreseren esanetan, «lege on bat lortzeko eztabaidari» bide eman nahi diotelako: «EH Bildukook beste aukera bat eman nahi diogu lege on bat izateari eta
|
gure
hezkuntza sistemaren eraldaketari». Alabaina, nabarmendu du hori ez dutela «edozein modutan» egingo:
|
|
|
Politika hitz larriz egitea posible zela irudikatzen ari ziren bitartean hainbat erabaki kezkagarri hartu dira. Erabaki horiek
|
gure
hezkuntza sistema hobetu beharrean, okerragotu egin dute: erabaki horiek egungo sistema duala betikotzeko asmoa dute.
|
|
|
Eta lanean jarraitzeko asmoa erakutsi du: «Egunero
|
gure
hezkuntza sistema propioaren alde lan egiten jarraituko dugu».
|
|
|
Elkarrekin Podemos IUko legebiltzarkide Miren Gorrotxategi ezkor mintzatu da: «Pentsatzen dugu galdu egin dugula
|
gure
hezkuntza sistema hobetzeko aukera». Azaldu du zergatik dauden legearen kontra:
|
|
|
«Gaur oso egun pozgarria eta garrantzitsua da
|
gure
hezkuntza sistemaren eta gure herriaren etorkizunerako, ilusioz bideratutako prozesu sendo baten emaitza defendatzera gatozelako». Hitz horiekin hasi du hitzaldia Gorka Alvarez EAJko legebiltzarkideak.
|