|
2001
|
|
|
Funtsean, paradigma moderno horren baitan egon dira eraikita, eta oraindikere badaude, neurri handi batean?
|
gure
helduen euskalduntzea eta alfabetatzea ere.Eta, azken batean, ikuspegi modernoaren araberakoak ditugu gaur indarreanhainbat osagai, elkarreragin estuan: euskaltegien izaera, irakasleen (eta ikasleen) egitekoa, hizkuntza eta ikaskuntza ulertzeko era, irakaskuntza eratzeko moduaeta... lehengo programa.
|
|
2007
|
|
|
Alderantziz:
|
gure
helduen mundua gaixo dago, hain zuzen elkarrizketarik ezagutzen ez duelako edo, zehatzago, bertan elkarrizketa lagunarteen esparru pribatuenera baztertua izan delako, eta bizitza publikoan —komenientziaren eta botere gosearen araberako— pentsatze monologikoak agintzen duelako. Eta munduko zoritxar oro honetan oinarritzen da:
|
|
|
euren auto erreferentzia eta auto inhibizio naturala gainditzea" 183 Hezitzailearen zeregina, hemendik begiratuta, elkarrizketa posible egingo duten baldintzak erraztea da, alegia, emaitza arrakastatsuak lortzearren beharrezkoak diren elkarrizketarako baldintza egokiak sortzea, bultzatzea eta zaintzea. Eta horren beharra nabaria da egun, ze, egiaz,
|
gure
helduen mundua gaixo dago, hain zuzen, elkarrizketarik ezagutzen ez duelako edo, zehatzago, bertan elkarrizketa lagunarteen esparru pribatuenera baztertua izan delako, eta bizitza publikoan pentsatze monologikoak agintzen duelako.184
|
|
2008
|
|
|
nerabezaroaren bizipena, familia egituraketak, helduekiko jarrera orokorrean, seme alaben autonomiaren egituraketa........ e.aGuzti horrek, halako ezegonkortasun fisiko eta emozionala omen zekarkion familia honi, izan ere, hona etorri arteraino beraien kulturan egoki ziren keinu eta portaerek ez baitzuten ia lekurik aurkitzen gurean, eta gaur egun ere, hainbat kultura zeinuek ez omen dute bere tokia aurkitu.Esaterako, hemengo kulturan hitz egiteko garaian erabiltzen dugun doinua oso altua suertatzen omen zaie hainbat kultura ezberdinetako bizilagunei, haserre gaudeneko doinua ematen omen du, eta horrek kikildu egiten omen ditu neurri batean, gurengandik pixka bat urruntzen, hasiera batean behintzat.Toki eta zerbitzu askotan gertatzen omen zaie profesionalaren aurrean egonik, eta berau datu pertsonalak jasotzen ari zaizkienean, bigarren abizena eskatzea, lurralde askotan abizen bat bakarra dutenean.Beste adibide bat: ikaragarrizko inpresioa egiten omen die gurean helduekiko daukagun jarrerak (zahar etxean zaintzea, edota norbait etxera ekartzea
|
gure
helduak zaintzeko...) beraien egunerokoan helduen hitzak lehentasun nagusia duen bitartean.Zer ote da ba orduan" txoke" edo talka kulturala delako hori. Datorren zenbakian argituko ditugu zalantzak......
|
|
|
Literatura arloko adituen arabera, Gorrailek populu xumea lezake ordezka, goi klaseen jarrera salatuz baita burgesia, erlijioa, zergak, gosetea, gerlak eta bere ibileren kontaketa lehengo gesta kanta ipuin moldearen parodia irudiko bat liteke. Egia erran, nik haurtzaroan irakurri nuenean ez nuen holakorik susmatu, baina idazki hori doi bat barnatzen baldin badugu
|
gure
heldu begiekin, akats horiek guziak salatuak direla argi eta garbi ohartuko gara. Eta, gainera ikusiko ere, gaurkoari begira, antzekotasun anitz kausi daitekeela. Euskal literaturan ez bada haurrei buruz argitaratu kondaira eta ipuin eskasik, uste dut erdal hizkuntzetako obrek ere badutela beren interesa eta beren lekua, euskarazkoek erdarazkoetan behar luketen bera funtsean, eta gisa horretan" le Roman de Renard" ipuin bildumaren euskaraz plazaratzeak irakur gura bultza lezakeela, euskal literatura ahultzeko partez aberastuz, euskarazkoak erdarazkoa egin lezaken bezala, funtsean! Erdi aroko idazkiak izangatik, Gorrailen ibilerak ez dira istorio serio eta tristeak, irri eta trufa jokoek anitz leku hartzen dute.
|
|
2010
|
|
|
Maria Dolores de Cospedal Ppko idazkari nagusiak adierazi duenez, bere alderdiak pentsioen gelditzearen kontra botoa emango du eta kooperazio eta garapen aurrekontua murriztuz berdintzea proposatu du, herrialde bat solidario izan dadin, lehenengo
|
gure
helduekin izan behar garelako.
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, gure lagunaren mahaiari begiratuz negar zotinka ari zen irakasleak ez zuen haur taldeak barnean gordetako galderei egoki erantzuteko hitzik, malkoak zituen hark erantzun bakar. Eta
|
gure
heldu gabeko bihotzek, jakina, bestelako azalpena behar zuten.
|
|
2013
|
|
|
Egoitzaren arduradun eta langileek, kontzientziaren zerga humanista eta prestakuntza garaikidearekin profesionalak izatetik haratago, pertsona izatea profesionalizatu dutela islatzen dute. Norberaren babes eta historiaren gordailu den betiko «etxea» utzi eta bizitzaren neke guztiak bat eginda egoitzara iristen diren
|
gure
helduen atsedenleku abegikor eta erosoa bilakatuz. Beti, eta edozein harremanetan, irribarrea dutela hitzaurre, bai senide zein lagunentzat.
|
|
2015
|
|
|
Inork galdetu al die
|
gure
helduei nola bizi izan zuten egoera, nola konpondu zuten, nor eta noiz lagundu zuten…?
|
|
2017
|
|
|
Pankarta handi bat du kanpoan: Espazio duin bat
|
gure
helduentzat, Sortuk sinatua. Jendea axolagabe igarotzen da aurretik, aldameneko tabernara bidean.
|
|
2018
|
|
|
Megafonia ere ez da faltako, eta aurten, hainbat hizkuntzetan abestutako gabon kantak entzungo dira." Santiago egoitzara Udal ordezkariek egitekoa duten bisitaldia ere aipatu du alkateak: " Egun hauetan ezin gara
|
gure
helduez ahaztu. Udal ordezkariek bisita egingo dugu zahar egoitzara, gure gertutasuna eta goxotasuna eskaintzera".
|
|
2021
|
|
|
Gure film laburrak nazioartean asko mugitu izan dira, baina beti pentsatzen duzu oso zirkuitu minoritarioan mugitzen direla eta ez duzu hainbeste hausnartzen horri buruz. Baina 80 egunean gure lehenbiziko fikziozko film luzea egin genuenean, Euskal Herrian, baserri inguruan kokatutako istorio bat, zeinetan bi emakumek maitasunezko istorio bat bizitzen duten, iruditzen zitzaigun oso istorio lokala zela, gure gertuko pertsonaietan kokatuta zegoelako, gure etxe artean,
|
gure
helduengan... iruditzen zitzaigun hemen ikusteko film bat zela. Karlovy Vary Txekiako zinemaldian aurkeztu genuenean, ostera, esan ziguten ze txekiarra zen film hura.
|
|
2022
|
|
|
Kitxua hizkuntzak Peruko mendialdean du indarra, Lisbeth Florez irakasleak azaldu duenez. «4.000 metrotik gora bizi diren komunitateetan
|
gure
helduen zein haurren ehuneko ehunek hitz egiten dute kitxua, eta halaxe aritzen dira eskolan ere». Cusco inguruan dago Florezen komunitatea, 12.000 lagun inguru direla dio, eta horietatik 10.000 lagunek kitxua dutela lehen hizkuntza.
|
|
|
Ikerketek azken urteotan euskararen ezagutzak goranzko joera duela islatzen dute, baina tradizionalki hizkuntzak gotorleku izan dituen gune ustez seguru horietan jaisten ari da bere erabilera. Euskarak ezin du espazio publikoa galdu, inoiz baino presenteago egon behar du bizitza laboralean, tratu komertzialean, osasungintzan, haur eta nerabeen aferetan ala
|
gure
helduenen zaintzan.
|
|
|
Familiaz, etxeko haurrez,
|
gure
helduez... horrenbeste hitz egiten dugun urte sasoi honetan, jabetzen al gara zein egoeratan dagoen adineko jende asko. LABen uste dugu adinekoentzako asistentzia eredu osoa berrikusi behar dela.
|