2007
|
|
Baina delituak pertsegitzeko kasuaz gain, baimen judiziala egon daiteke egoitzan sartzea dakarten ebazpen judizialak betetzeko. Kasu horietan, Konstituzio Auzitegiak hasierako jurisprudentzia aldatu du, eta orain, mota horretako ebazpen judizialak betearazteko ez da behar
|
geroko
kontrol judizialik, betearazpenaren ardura duen organo judizialak gauzatu dezakeenaz harago (uztailaren 18ko 160/ 1991 KAE). Administrazioko egintzen nahitaezko betearazpen kasuari dagokionez, egoitzan edo titularraren adostasuna behar den gainerako eraikin edo lekuetan sartzeko, administrazioarekiko auzietako epaitegiak sarrera hori baimendu behar du, BJLOren 91.2, AAJLren 8.5 eta AJAPELren 96.3 artikuluetan ezarrikoaren arabera, eta baimen hori zioduna izan behar da (irailaren 13ko 139/ 2004 KAE).
|
|
Parlamentutik barik Gobernutik atera eta Diputatuen Kongresuaren
|
geroko
kontrola duten lege lerruneko beste arau batzuk lege dekretuak dira, EKren 86 artikuluan arautuak. Legegintzako dekretuekin gertatzen den bezala (EKn horrela izendatu dira, nahiz eta izen osoa legegintzako errege dekretu izan Gobernu Zentralak eman baditu), lege dekretuak horrela izendatuta agertzen dira («Lege dekretuak») EKren 86 artikuluan, nahiz eta izen osoa errege lege dekretu izan.
|
|
Lege dekretu horiek lege indarreko arauak dira, eta Gobernuak ematen ditu presako kasuetan; legegintzako dekretuekin alderatuz, desberdintasun hauek dituzte: a) lehenengo eta behin, legegintzako dekretuetan Gorteek Gobernuari baimena ematen diote legegintzarako esanbidezko eskuordetza eginda (Oinarri Legearen edo lege arruntaren bidez, testu artikuludunak edo testu bateginak egin nahi badira); lege dekretuetan, aldiz, Konstituzioak berak ematen dio baimena Gobernuari horiek zuzenean emateko, baina aldi baterako indarraldia baino ez dute izaten,
|
geroko
kontrola ezartzen baitzaie, izan ere, Diputatuen Kongresuak baliozkotu behar ditu (Diputatuen Kongresuak, eta ez Senatuak; izan ere, baliozkotzean, Konstituzioak Senatuari ez dio eginkizunik ematen); b) bigarren, legegintzako dekretuek muga material bat dute, hain zuzen ere, ezin baitira sartu Lege Organikoa behar duten arloetan; lege dekretuek, ordea, jardute eremua askoz mugatuago dute:... aurrerago ikusiko dugunez, horien arauketatik kanpo legegintzako dekretuetatik kanpo baino askoz arlo gehiago geratzen dira.
|
2008
|
|
Lehenengoa Gorteek eta Kontuen Auzitegiak gauzatzen dute; barne kontrola, berriz, Administrazioan bertan gauzatzen da, hain zuzen ere, Estatuaren Kontu hartzailetza Nagusiaren bitartez. Horrez landara, aurretiazko, aldi bereko eta
|
geroko
kontrolak ditugu, kontrol hori egintza gauzatu aurretik, gauzatzearekin batera edota gauzatu eta gero egiten den kontuan hartuta.
|
2023
|
|
Estatuan, kanpoko kontrola Gorte Nagusiek eta Kontuen Auzitegiak gauzatzen dute; eta barne kontrola, berriz, Estatuaren Kontu hartzailetza Nagusiak. Horrez landara, aurretiazko, aldi bereko eta
|
geroko
kontrolak ditugu, kontrol hori egintza gauzatu aurretik, gauzatzearekin batera edota gauzatu ondoren egiten den kontuan hartuta.
|
|
Kasu horietan, finantza zaintzako organo eskudunek aurretiaz udalaren asmoa kontrolatzeko aukera izan dezakete. Beraz, finantza zaintzaren esparruan egiten den kontrola ez da beti
|
geroko
kontrola, aurretiazko kontrolak ere eman daitezke. Horren adibiderik argienak ondasun higiezinen eskualdaketan autonomia erkidegoak egin beharreko txostenean edota zorpetzeko aurretiazko baimenean daude.
|
|
Hori horrela, bi alderdi edo iritzi ezberdinak ikusten ziren: batzuen iritziz finantza zaintza autonomia erkidegoaren eskumena izan zen, jarduera hori autonomia erkidegoaren toki araubidean barneraturik dagoelako eta Ekonomia Itunaren lurralde historikoen finantza zaintzaren eremua tributu jardueran bakarrik ezartzen zelako(
|
geroko
kontrolik behar ez zuen jarduera esparrua izan zelarik); eta beste batzuen iritziz, finantza zaintzaren funtzioak ez dira tributu jarduerara mugatzen, finantza jarduera guztira baizik, eta, gainera, Ekonomia Itunari berari hedadura handiagoa ematen diote eta finantza jarduera osoa hartzen dutela uste dute.
|