|
2000
|
|
|
Denborak eta eguraldiak Gran Canyon nola, badirudi halatsu ari direla bidaia eta kezkak nire gorputza eta arima higatzen; ez txarrerako halabeharrez, zeren abionetatik agertu zaigun ikusmiran higaduraren forma gutiziatsuak infinitoak zinez ikusgarriak baitziren (gogorra bada ere, gaur onartu beharra daukat higadura ederra ere izan daitekeela, eta beharrezkoa agian. Beharbada horregatik oroitu dut Teresak, mozkorra harrapatu
|
genuen
gauean, behin eta berriro kantatzen zuen errepika hau: " Porque no puede ser sano lo que nunca se ha podrido".
|
|
|
Gironatik Bartzelonara joan ginen. Tren geltokian bertan eman
|
genuen
gaua. Egunkariak, aldizkariak eta horrelakoak saltzen zituen emakumeak utzi zigun txoko bat lo egiteko, mostradore moduko baten abaroan.
|
|
2001
|
|
|
Nire senarra aspergarria da! Ezkondu ginenean pasa
|
genuen
gaua elkarrekin lehen aldiz. Dendan aurkitu nuen konjuntorik pikanteena erosi nuen.
|
|
2002
|
|
|
Izenik gogoratzen ez dudan herri batean eman
|
genuen
gaua. Esan zigutenez, tokia nahikoa turistikoa zen, Kaliforniako familiek oporrak igarotzeko aukeratzen zuten leku  garrantzitsuetako bat, neguan eskiatzeko parada ere eskain  tzen zuena.
|
|
|
Iluntasuna, bakardadea eta isiltasuna zirela-eta, itxura fantasmagorikoa hartzen zuen basoak; bazirudien ehunka urteko enbor izugarri haien atzetik sorginen bat edo piztia odol egarriren bat agertu behar zitzaigula une batetik bestera. Baso eder eta aldi berean beldurgarri hartan ibilbide laburra egin, eta hanka egin genuen azkar eta urduri, parkeko zaindariak gutaz ahaztu eta ez ote
|
genuen
gaua basoan pasatu kontuak atera eta txantxetan.
|
|
2004
|
|
|
Londrestik etxerako bidaian ezbeharra izan genuen: sekulako elur ekaitzak harrapatuta, aireportuak atea itxi eta bertan eman behar izan
|
genuen
gaua, lurrean etzanik.
|
|
|
Are gehiago, boto haztatuan aurrenak izan ginen Gipuzkoako campusean. Esana
|
genuen
gau hartan: irabazi egin dugu jada; ulertzekoa da.
|
|
|
Arratsaldean Danubioren ur arre lasaien gaineko zubia igaro genuen. Nurenberg atzean utzi eta Würzburg inguruko herrixka bateko ostatuan eman
|
genuen
gaua. Biharamunean, goizean goiz jaiki eta gosaldu ondoren, errepideari lotu gintzaizkion berriz ere.
|
|
2005
|
|
|
Gailurraren oineko aterpetxean igaro
|
genuen
gaua, bi mila metroan. Lotara joan ginenean, Idoia nire ohera etorri zen; bion zakuak elkarri lotuta, zorro handi bat osatu genuen.
|
|
|
Gorpu batzuk izoztuak egoten ziren, zarpatik helduta itsatsita bezala gelditzen zitzaizkigun. Halako egunetan sulerroan ematen
|
genuen
gaua, mendian, artilleriak lan ona egiten zuen eta hiru eta lau egun behar izaten genituen puskaila guztiak biltzeko.
|
|
2006
|
|
|
saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta han ondo saldu eta ondo egon ginen, bitartian diru balantziak in genituen eta etzen askore baina, zerbait ari ginen, Mixak orain errusiara joatiarekin iten zuen ametsa, eta nik ere nire ametsak baina nik garbi neukan gutxirekin biziko nintzela eta tailerrera pentsatu ere ez, han gasteizen haragia bagenuen oiartzundik sobratua eta hura eraman ekarriekin in zitzaigun lizundu, xerrak kutxilloarekin garbitu genituen, Mixak etzuen saldu nahi, eta nik, ba, lizun pixka bategatik, baina handik aurrera nazkatu ginen eta hasi ginen solomoa, piper saltsarekin, gasteiztik joan ginen leitzara zuzenian, han etzen guretzako tokirik baina albintiarekin diskutitu genuen eta hark zerga kobratu zigun eta utzi zigun toki bat, gero jeneradoriak etzigun arrankatzen eta presoen txosnan eskatu genuen entxufe bat, ondoan bagenituen ijito batzuk karrito batekin eta haiek ikusi zuten guk argia bagenuela eta guri eskatu ziguten, beltz bat ere etorri zitzaigun eske eta gero zilar saltzaileak ere, argentinako batzuk, gero hurruna, bagenekien zaila zela oso baina guk bilbora nahi genuen, bilbon astebete! ...errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in
|
genuen
gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen... bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa lasaiago zegoen, esan nion, pozik egongo haiz hi, barre in zidan, tartian aurpegi luzia jartzen zidan lagun iteko, hala bada, pentsatu genuen, utzi beharra behintzat, paperik gabe noski, furgoneta bertan utzi eta Ixioren gruarekin itzuliko ginela, artian argitzen ari zen, sortaldian lainoak gorri gorri, halako batian, Mixak niri, dena dela, esan zidan, hori etzen bidia, begiratu nion, beheko ezpaina beti bezala kanpora aterata zeukan, zer?, esan nion, egon zen puxka batian eguzkiak argitzen zituen laino gorriei begira pentsakor, gero, bide horrek, esan zidan, etzeraman inora, sinisgor begiratu nion, ahoa zabalik, profeta bat ematen zuen, miretsita nengoen, esan nion, zer esan nahi duk?, furgoneta, esan zidan, furgoneta, aitzakia bat zen, bat batian konprenitu nuen, begiratu nion, irribarre in genion elkarri(...) Stefani galdetu genion, esan zigun ezkaitik ateratzen zela autobusa, hartu genituen poltsa batian gauzarik beharrenak, in genituen gora behera kilometro batzuk, ibili ginen, ibili ginen, iten zuen bero haundia, erreka baten ondoan gelditu ginen, Mixa bainatu zen eta jan genuen mokadu bat, ixiltasun haundia zegoen, uraren hotsa bakarrik, puxka batian hala egon ginen, berriz ab
|
|
|
bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa ...errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in
|
genuen
gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen...
|
|
2008
|
|
|
Ofizial gisa alferrikakoa izateaz gain, eta eragin txarrekoa gizonen artean, bistakoa zen martxa hartan laster bere buruaz beste egingo zuela; eta, beraz, inor ez zen asko harritu, ezta penatu ere, itsasoa branka aldetik
|
genuen
gau ilun batez betiko ezkutatu zenean.
|
|
|
ba, neuk! Sagar upelaren barruan nengoen lurra begiztatu
|
genuen
gauean, eta entzun egin nizun, John, eta zuri ere bai, Dick Johnson, eta Handsi ere bai, orain itsas hondoan badago ere, eta ordubete baino lehen zuek esandako guzti guztiaren berri emana nuen. Eta goletari dagokionez, neuk ebaki nizkion lokarriak, neuk hil nituen barruan utzi zenituzten gizonak, eta neuk eraman nuen zuen arteko inork sekula gehiago ikusiko ez duen tokira.
|
|
|
Hurrengo goizean kubiertara igo nintzenean uhartearen itxura zeharo bestelakoa zen. Une hartan brisa zantzurik ez bazen ere, bide luzea egina
|
genuen
gauean, eta orain geldirik geunden ekialdeko itsasbazter baxutik gutxi gorabehera milia erdi batera hego ekialderantz. Urdin koloreko basoek estaltzen zuten lur gehiena.
|
|
|
Egun politak amaiera kaskarra eta alderantziz, atzo buruari buelta eta buelta amaitu
|
genuen
gaua. Ohean goxo goxo geundela eltxo saretik muskerra ikusi genuen horman.
|
|
|
GERMAN. Eta azkenean zentroko hoteltxo batean pasatu
|
genuen
gaua. Bai... ibai ertzean paseatzen ibili ginen luze, eskutik helduta...
|
|
|
Gure bidaia segitu
|
genuen
gaua heldu aitzin, eta orduan lo egiteko toki bat atzeman genuen. Aldi hartan ez genuen txabolarik egin, denbora eskasez.
|
|
|
Denek esatea aski ote da zerbait egia izateko? Baina ihes egin
|
genuen
gauean gertau omen zen heriotza, edo hilketa. Eta istripua izan balitz?
|
|
|
Larrua jo
|
genuen
gau hartan. Laztankiro besarkatu ninduzun.
|
|
|
Bera ere Londresen bizi izan da azken bost urtean, eta duela hiru hilabete itzuli zen Euskal Herrira. Lehen aldiz maskararik gabe elkar ikusi
|
genuen
gauean, bere etxean bukatu genuen larrutan. Egun hartatik aurrera, oso harreman estua eraman genuen elkarrekin, egunero ikusten genuen elkar eta nolabait azkeneko bi urtean sentitu ez nituen sentsazioak biziarazi zizkidan, oso gustura ginen elkarrekin.
|
|
|
Ametsetako lekua zen. Barruan zuhaitz bat zuen etxe horretara heldu ginen, eta bertan egin
|
genuen
gaua. Balkoian egin genuen lo.
|
|
2009
|
|
|
Ostiralean hil zela zabaldu dik Ertzaintzak eta. Maiderren hileta ospatu
|
genuen
gauean, gogoratzen?
|
|
|
Izena gogoan gorde ez dudan zaldun baten etxean egin
|
genuen
gaua, gure topalekutik hurbil. Toki tikia zen, eskasegia guztiei ostatu erosoa emateko, maila jakin batetik beheitikoei bereziki.
|
|
|
Hainbat suren inguruan abiatu
|
genuen
gaua. Elkarren epela bilatzen duten behorren antzo, su bakarrera elkartuak ginen argia urratzeko zegoela.
|
|
|
Azkenean, larunbatean heldu ziren Rafara. . Muga itxia zegoela esan ziguten, eta bertan igaro
|
genuen
gaua. Igandean, hasieran, guztiei jarri ziguten Gazan sartu ahal izateko zigilua, baina berehala hasi ziren eragozpenak.
|
|
2010
|
|
|
JOANA. Ondo pasatu
|
genuen
gaua okertu zen arte.
|
|
|
/ Denek esatea aski ote da zerbait egia izateko? / Baina ihes egin
|
genuen
gauean gertatu omen zen heriotza, edo hilketa. / Eta istripua izan balitz?
|
|
2011
|
|
|
LEO. Dantzan eman
|
genuen
gau osoa eta tipoa guregana gerturatzen zen noiz behinka. Asko edan zuen.
|
|
|
Egon zitezkeen nahi beste denbora gela hartan; ez nien ezer ere galdetzen. Hainbat hilabetetan ez nien gai hura aipatu ere egin, baina halako batean, Georgesek eta biok eztabaida bat izan
|
genuen
gau batean, ohikoak baino ere eztabaida doilorragoa, inozoagoa, René oheratu ondoren, honela galdetu nion, aurpegia haren iletan ezkutatuz:
|
|
|
Horretan jarraitu
|
genuen
gau hartan berbetan luzaroan, baina ez zen izan alferrikako jarduna. Egun hartatik aurrera, pixkanaka eta kontu handiz pausoak egiten hasi ginen.
|
|
|
Kontzentrazio eremu hartan alanbre sareak zeuden inguru guztian, besterik ez. Sua egiteko egur pixka bat ekarri zuten eta horrela pasa
|
genuen
gaua. Hurrengo egunean, hurbil zegoen beste eremu batera eraman gintuzten, Argelès sur Mer izenekora.
|
|
|
Aitorrek laurekin amaraun bat osatzeko joera erakusten zuen bitartean, Agustinek Cosmerekin eta Polirekin harilkatzen zuen berea, pertsonak pertsonaien gainetik, nolabait. Hari nahaspilatu honen paraleloa osatuz, errealitatearen eta fikzioaren arteko harremanez eztabaidatu
|
genuen
gau hartan, susmoa dudan arren hainbat momentutan ez geniola elkarri ulertzen, eta norbere buruari ere ez beste hainbatetan.
|
|
2012
|
|
|
Kronologikoa berdina da denontzat, baina existentziala partikularra da bakoitzarentzat. ...urteko data aseptikoak bereganatzen ditu, hezkuntzak eta erlijioek ezarri dizkiguten iniziazio eta helduaroko erritu konbentzionalen sorta; baina denbora existentziala bete edo hondoratu ziren ametsez beterik dago, desio berriak ezagutzera eman zizkiguten bizipenez, tristura eta urradura sakoneko leize hegaldatuen ikuskizun bortitzez, edo agian atzerriratu gintuzten trenetako komunetan negar egin
|
genuen
gau luzeetako saminez.
|
|
|
Ez ginen inoiz itsasoratzen joaterakoan nahiz etortzerakoan alboko haizerik ez bagenuen, bueltan ere faltako ez genuela ziur ez baginen?, eta gutxitan nahasten ginen horretan. Sei urtean, itsasoaren baretasuna zela-eta, bi bider geratu behar izan
|
genuen
gau osoan aingura botata, barealdiak ez baitira askotan gertatzen hemen; behin kasik astebetez geratu behar izan genuen arrantza lekuan, goseak akabatzen, bertara ailegatu eta berehala altxatu zen haize eraso bat zela-eta. Arriskua hain zen handia, non erokeria baitzen gurutzatzen hastea.
|
|
|
Basaurin pasatu
|
genuen
gau hura, baina zortea izan genuen eta hurrengo goizean Garellanoko kuarteleko ziegetara eraman gintuzten, kondena betetzera edo atera behar zuena ateratzen zen bitartean. 1977ko uda hartan kartzelan pasatu genituen bi hilabete eta erdi haietatik gordetzen ditudan oroitzapenak onak dira ia denak:
|
|
2013
|
|
|
" Zer egingo diagu, zerbait gau girokoa, artzain poema lirikoak, happy happy...?". Ez galdetu zergatik, baina hiruok aurpegira begiratu eta zirt zart erabaki
|
genuen
gau girokoa zegokigula gehiago... Badago parrandaren epika hori, batzuetan faltsua dena, eta badago lanetik etxera nekatuta iristen denaren oda hori ere:
|
|
|
Familiak gau hartako albistegian izan zuen hilketaren berri: «Gauez joan nintzen Hendaiara, hemengo zinegotziekin, eta Donibane Lohizuneko hotel batean pasatu
|
genuen
gaua. Tramite guztia egin behar izan nuen, paperak eta errausketa.
|
|
|
TELMO: (irribarrez) Gogoratzen New Yorken elkarrekin pasatu
|
genuen
gaua?
|
|
|
Moskura ginderamatzan autobusa hondatu egin zen hiri haren inguruetan, eta errepide bazterrean pasa behar izan
|
genuen
gaua, gure eserlekuetatik mugitu gabe. Goizean esnatu eta leihotik ikusi nuen lehenengo gauza antzara zuri bat izan zen, burua tente autobusari begira.
|
|
|
Udan, desertuak birikak erretzen zituen, eta egunero izaten genituen ikarak kaskabel sugeekin eta eskorpioiekin. Neguan, berriz, elur erauntsiak eraso egin eta blai uzten gintuen, eta bustita eta hotzak akabatzen egon behar
|
genuen
gau eta egun.
|
|
|
Mutikoaren zeregina izaten zen ordezko mandoak zaintzea, ura ekartzea, aginduak betetzea eta elikagai, bazka edo geure gauza apurren zakutoaz arretaz arduratzea eta holakoak. Maiz bide ertzeko bentaren batean igaro behar izaten
|
genuen
gaua, eta bazen bat guztiz berezia, Lezaetako Bentazarrea, Azpirozko portuaren oinean; ateak irekita egoten ziren beti, eta beheko ukuiluan su bizkorra mantentzen zuten, enbor lodi lodiak idi parearekin bertaraino sartuz. Hantxe sutondoan botatzen zuten gaua garraiolari askok, bai eta eskale anitzek, bidaiari ugarik eta noiz edo noiz erromesek, koplariek eta enparauek ere, sutondo inguruan norberak bere kamaina eginda.
|
|
|
Ekainean talaia zaharrean pasatu
|
genuen
gaua. Linternekin igo ginen muinora.
|
|
|
Sukaldera jaitsi eta tea egin genuen. Han pasa
|
genuen
gaua, euliek etxea nola hartzen zuten entzuten. Sukaldera sartu zirenean, jertse bana hartu eta, ukuiluan barrena, kanpora atera ginen.
|
|
|
Iraindu egin nauzu. Gogoan duzu Txanelan topo egin
|
genuen
gaua. Zera izango duzu gogoan.
|
|
2014
|
|
|
Barre algaraka bukatu
|
genuen
gaua. Aldameneko mahaikoak, bitartean, ez ziren gure berba egiteko eraz harritu, ezta zerbitzaria ere, gure zorionerako euskal hiztuna zena.
|
|
|
Izan ere, hainbeste oroitu nauk hitaz azken urtean, eta beti erabili diat gogoan hi ikustea Parisera etortzean. Hain une onak pasatu genitian udaberri zoro hartan; esaterako, harakinaren trizikloa ostu
|
genuen
gau hartan, edo presidenteari deitzen saiatu ginen aldi hartan, onddo kapela eta makila heramatzala. Hain zaharturik zaudek denak azkenaldian, baina ni ez nauk batere zahar sentitzen.
|
|
|
Ongi nago, baina Ez
|
genuen
gaua elkarrekin pasatuko?
|
|
2015
|
|
|
Lehen eguna bidaiatzen pasatu ostean, Los Angeleseko hotel batean egin behar
|
genuen
gaua, eta, urteak betetzen nituenez, mexikar jatetxe batean ospatu genituen. Ez inori kontatu, baina glamour pixka bat espero nuen nire eguneko afarian.
|
|
|
Hizpidea aldatu nuen, eta Azeriari eskatu nion gerraren berri emateko. Maisuak eta biok Naskar dorrea utzi
|
genuen
gauean Kornelius Fragg jeneralaren tropak gotorlekura iritsi ziren. Armada hartaz gain, beste zutabe batek ekin zion erasoari Arkaniako hegoaldetik.
|
|
|
Portu zahar hartan pasa
|
genuen
gaua, gogoratzen?
|
|
|
Topo egin
|
genuen
gauaren ondoko manifestazioa pasa ondoren, inork ez du hemen Gernika aipatzen. Barruan daramagun zaku horretan gordetzeko harri berri bat bihurtu da.
|
|
|
Ailegatzen ez ginela-eta, oso kezkatuta zegoen. Bertan eman
|
genuen
gaua, eta hurrengo goizean Bordelera iritsi ginen, hiru eguneko bidea egin ondoren.
|
|
|
Hitz egin
|
genuen
gau batean. Entzun nion.
|
|
|
Han Jauna hartu genuen ostegunean, hau da, zortzigarren egunean. Beste behin, hara iritsi eta han jan genuenez gero, Soriaraino iristerik ez genuen-eta, eliza batean igaro
|
genuen
gaua, ez baitzen izan beste ostaturik, eta ez zitzaigun gaizki joan. Biharamunean meza entzun genuen han eta arratsaldeko bostetan edo iritsi ginen Soriara.
|
|
|
Bada, hara joanik, zer gertatzen zen esan nion isil isilean. Berak uste zuen laster konpon genezakeela agustindarrekiko auzia; hala ere, niri gogor egiten zitzaidan edozein luzapen, hainbeste mojarekin zer egin ez nekielako; eta horrela, guztiak kontuz igaro
|
genuen
gau hura, baina gero guztiei esan zieten ostatuan.
|
|
|
Maiatzaren 26an, Palentziako fundazioren jai handia (29 kap., 29 zenb.); 29an Palentziatik irten zen Soriarantz; Burgo Osmara 31n iritsi zen; ekainaren 1ean berriro zen bidean;, eliza batean igaro
|
genuen
gaua?, eta hilaren 2an, arratsaldeko bostetan, Soriara iritsi zen.
|
|
|
4 Etxea oso handia zen, nahasia eta ganbara asko zituena, eta nire lagunari ez zitzaizkion burutik kentzen ikasleak; etxetik irten beharraz oso haserre zirenez gero, baten bat han ezkutatuko zela iruditzen zitzaion; erraz egin zezaketen hori, bazen non ezkutaturik eta. Lastoa zegoen leku batean itxi ginen; nik etxe baten fundazioa egiteko lehenen lastoz hornitzen nuen, hura izanez gero ez baitzitzaigun oherik faltako; lasto gainean lo egin
|
genuen
gau hartan utzi zizkiguten bi burusiez estalirik. Beste egun batean gure ondoan zeuden moja batzuek, guk oso samindurik izango zirela uste genuen baina, arropa utzi ziguten etortzeko ziren lagunentzat eta baita limosna bidali ere.
|
|
|
20 Atseden hartu
|
genuen
gau hartan emakume santu hark harrera gozo gozoa eginik, baina niri kosta egin zitzaidan atseden hartzea; izan ere, su handia zuen lehortzeko, eta tximinian bazen ere, kalte egin zidan, biharamunean bururik jaso ezinda egoteraino; etzanda hitz egiten nien zetozenei, leiho sare batetik, errezel bat jarri baikenuen; egun hartan nahitaez negoziatzen jardun behar nuen, eta oso nekagarria egin zitzaid...
|
|
|
Bada, hara joanik, zer gertatzen zen esan nion isil isilean. Berak uste zuen laster konpon genezakeela agustindarrekiko auzia; hala ere, niri gogor egiten zitzaidan edozein luzapen, hainbeste mojarekin zer egin ez nekielako; eta horrela, guztiak kontuz igaro
|
genuen
gau hura, baina gero guztiei esan zieten ostatuan.
|
|
|
Arantzazuko Jakineko bileretatik ezagutzen nuen. Eta pentsatu
|
genuen
gau eskolak Euskaltzaindiaren babesean jartzea, eta horretarako gu biok euskaltzain urgazle egin gintzatela, baina argi esanda euskaraz irakurtzen irakasteko Axular ez zela erabili behar derrigorrez. Guk gehien gehie" Jendeak ez zekien euskaraz irakurtzen, eta pentsatu nuen posible zela ‘Zeruko Argia’ bezalako aldizkari bat egitea baina irakurterrazagoa" na Anaitasuna erabiltzen genuen, eguneroko kaleko hizkuntza eta ulerterraza.
|
|
|
Taxistak eta biok elkar ezagutu
|
genuen
gau hartan gidoi bati jarraiki ari ginen berbetan. Ni, inprobisatzen.
|
|
2016
|
|
|
Berak ere, berdina nahi izatez, lortu genuen. Abantzu, lo gelako ateraino batera heldu ginen, eta halarik ere, xake partida batean amaitu
|
genuen
gaua...
|
|
|
Edozein efemeride zen balekoa autore gau bat inprobisatu eta haren obraz aritzeko. Oroitzen ditut zirraraz betetako Sarrionandiaren Kartzelako poemak osorik irakurri genuenekoa, Sylvia Plath estatubatuarraren Ariel eta beste poema batzuk irakurtzen egunsentiak harrapatu gintuenekoa, eta baita ere Eduardo Galeano uruguaiarraren omenez egin
|
genuen
gaua, hura hil eta gutxira. Sarean dauden haren testu errezitatuak entzuten aritu ginen luzaroan.
|
|
|
Izan ere, zer edan genuen? Etxe nahiko dotore batean hasi
|
genuen
gaua, afari batean. Mailako jendea.
|
|
|
eman
|
genuen
gaua,
|
|
|
Haiekilan nahasi ginen. Haiekilan jan ere
|
genuen
gau hartan untxi batzu hilik. Erdi gordinik jan genituen.
|
|
|
Gure lekua non baitzen eta han. Orma batzuri kontra iragaiten
|
genuen
gaua. Leihorrik ez nihon.
|
|
|
Gero berriz geldi eta ez zen besterik Valenciennes rat joateko. Barraka batzutan pasatu
|
genuen
gaua. Bi biak baizik ez ginen.
|
|
2017
|
|
|
Sarritan entzuna nion neure antzinako nagusiari seriotasunetik erridikulura urrats bat baino ez dagoela, eta alkateak aspaldidanik zeukan igaroa erridikuluaren muga. Horrelaxe jakinerazi nion Micaelari solasaldi luzea izan
|
genuen
gau batean, eta berak baietz, arrazoia nuela, baina ulertu egin behar gizon guztiok dugun sen estetikoa ez dela berdina, eta alkatea bezalako tipoen alderdirik onena zela beren helburu premiazkoak lortzeko zuten grina itzalezina, estetika hainbestetan kontutan izan gabe. Eta segidan galdetu zidan ea gai izango nintzatekeen berari oheratze proposamenak egiteko, hamaika aldiz ukapena jaso ondoren.
|
|
|
Medikuen eskuetatik pasa eta gero, aita ospitaleko ohean lo zegoela, haren ondoan eman
|
genuen
gaua amak eta biok, ia begirik bildu gabe, eta orduan egin zidan amak aitorpen izugarri hura, geroztik aipatu ez badugu ere sekula ahaztuko ez dudana.
|
|
|
Anbulantzian joan ginen biak eta ospitalean igaro
|
genuen
gaua. Ebakuntza egin zidaten handik egun batzuetara eta hilabete pasa nuen errehabilitatzeko klinika batean, dantzari klasikoek bezala, barra batera eutsita ariketak egiten.
|
|
|
Orduan, nire dantza taldea Parisera joan zen eta han Michel d’Arcangues kausitu genuen; ordurako medailatua zen, Normandiako lehorreratzean parte harturik Legion d’honneur titulu militarra irabazi zuen, hori ez da gauza ttipia! Eta dantza emanaldi bat eman genuen Pleyel salan, eta ikusgarria finituta, deliberatu
|
genuen
gauaz Garaipen Arkura joatera. Hantxe berean desfilatu genuen eta Michel gurekin, bere txistuarekin eta Oldarrako txistulariekin batera, ikurrinarekin...
|
|
|
Haritzekin zabaldu nuen askapen borroken zerumuga –Nikaragua, Venezuela, Mexiko, Bolivia, Palestina, Brasil, Kurdistan– eta gorputz atalen kartografian ere aduana bat baino gehiago zeharkatu
|
genuen
gauez eta klandestinoki. Geure erara.
|
|
2018
|
|
|
Oso txikia zen, oin pare bat baino gehiago ez altu, hiru bat zabal eta lau luze. Hantxe lo egin
|
genuen
gau hartan, elkarren besoetan kuzkurturik.
|
|
|
Begi Gori han zela, ezinezkoa zen. Besteetatik aparte zegoen zuhaitz batean babestu ginen, beraz, eta haren goreneneko adar batean igaro
|
genuen
gaua. Gau negargarria.
|
|
|
Pelsinek irakurria zuen Nietzscheri buruz aurkitutako guztia. Burusi bat lurraren gainean partekatu
|
genuen
gauean, berak eta bere lagunak, Europatik etorria, Lou Andreas Salome zuten solasgai. Baita Nietzschek Salomerentzat idatzitako poema ere.
|
|
|
Ez dut inoiz jakingo etortzeko benetako asmoa ote zuen. Sehaska ondoko besaulkietan eman
|
genuen
gaua Niclasek eta biok, Belengo portal bat osatuz. Ez genuen lorik egin.
|
|
|
–Liskarra izan
|
genuen
gau batean, ni oso berandu iritsi nintzen etxera eta aita oihuka hasi zitzaidan. Ordurako boxeoan nenbilen eta muturrekoa eman nion.
|
|
|
Gaztea izatea zer den. Trenbidea auzotik pasatzen ez zen garaian, oinez egiten genuen Errekaldetik Zazpikaleetarainoko bidea, eta hango txabiske eta kalezuloetan ematen
|
genuen
gaua, berbetan eta barrez, musuka eta zirrika. Lagunekin batzuetan, biok bakarrik gehienetan.
|
|
|
Nire gaztelera bera murritza zen oso, ahizpa zaharrak erakutsitakoa, hura nire aurretik bainuetxean urte batzuk lan egindakoa baitzen, orain Hotel Arozenan ari bazen ere. Negu osoa emana
|
genuen
gauetan, sukaldean lehenik eta ohean sartu ondoren gero, hizkuntza horretan ni trebatzen. Monsieur Perrinena, berriz, aberatsa zen, edo hala iruditzen zitzaidan niri, frantsesarekin nahasten zuelako beharbada eta ahoskera guztiz arrotza zuelako ere bai.
|
|
|
Esna egin
|
genuen
gauaren parterik luzeena. Atzarririk eman genuen gau erditik goiz albara bitarteko denbora, Grazibelek ez baitzuen lorik egin nahi.
|
|
|
Esna egin genuen gauaren parterik luzeena. Atzarririk eman
|
genuen
gau erditik goiz albara bitarteko denbora, Grazibelek ez baitzuen lorik egin nahi. Jira eta buelta zebilen ohean; hotza zuela adierazten zidan batzuetan; estalkiak kendu, eta beroaren gehiegiaz kexatzen zitzaidan bestetzuetan; haserretik barealdira eta barealditik haserrera, hiraldietan Errege eta Aba Yakue zituen Grazibelen kolerak iraingai nagusi; barealdietan, berriz, burua nire bularrean babestu, eta negarrari ekiten zion.
|
|
|
Hainbestean, hala ere, zeren azkenean haitzulo ttiki bat topatu, eta han elkarren ondoan nola edo hala etzan ahal izan baikinen. Zerbait jateko ere akituegi geunden eta dardarka eman
|
genuen
gau amaigabe hura, hotza burmuinetaraino sartua.
|
|
|
Duela hiru urte istripua izan zuen. Baina hil aurretik, elkarrekin pasatu
|
genuen
gau bat.
|
|
|
Paseatzen genuen bitartean, Añesek elkarrekin pasatu
|
genuen
gaua ito zuen bere hitz jarioarekin. Hitz egin behar genuela esan zidan telefonoz, eta Sopelako hondartzara joan ginen nire autoan.
|
|
|
Añes niregana ekartzeko egin nuen ahaleginik zuzenena. Elkarrekin pasatu
|
genuen
gaua erreskatatu," sexua izugarria izan zen", eta hari jarraipena emateko ahalegina," errepikatzeko modukoa", oso proposamen zuzen batekin," bazatoz?". 100 karaktere baino gehiago utzi nituen erabili gabe.
|
|
|
Añesen kontrol mekanismoari ihes egin zion neurrian, are esplikaezinagoa dirudi elkarrekin pasatu
|
genuen
gauak. Gainerako guztietan, bera izan zen ihes egin zuena.
|
|
|
Horrela, Zerrajeroineko mahaiaren itzulian, istorio soil baten bidez animismoa zer zen ikasi
|
genuen
gau hartan.
|
|
2019
|
|
|
" Ni gogoratzen naiz Granadara joan behar gineneko egun hartaz. 16 ordu pasa genitun autobusean, 02:00etan abiatu eta 18:00etan heldu ginen, eta aterpetxe batean pasa
|
genuen
gaua", zehaztu du Lopetegik. " Ondo pasatzen genuen", hartu dio testigua Makazagak.
|
|
|
Anaia biok asko edan
|
genuen
gau batean, Elik zuzendu zizkion azken hitzak kontatu zizkidan: –Ezin dut gehiago.
|
|
|
–Gogoratzen duzu zure etxean afaldu
|
genuen
gau hura?
|
|
|
Laster jakin nuen gizon ezkondua zela edo, bestela, bikotekide finko eta formala zuela, bere etxera edota hotel batera joan beharrean lantokira eraman ninduelako. Horrela amaitu
|
genuen
gau hartan, txortan egiten bulegoan zegoen sofa baten gainean, lan egiten zuen lekuan bertan. Ez zitzaidan axola, oso ondo pasatu bainuen.
|
|
|
Orduko hartan pentsio batean eman
|
genuen
gaua. Estherrek ez zuen ulertzen zergatik, baina nik ezin nuen bere etxean sartu; ezta berak ere nirean.
|
|
|
elkar ezagutu
|
genuen
gauean.
|
|
2020
|
|
|
Maider, hi erdi zoratuta gelditu haiz kamisoi zuriaz jantzitako zerbitzaria ikusi
|
genuen
gau hartatik.
|
|
|
Garai hartan egin ohi genuen bezala, Eibarren eta Elgoibarren ibili ginen egun haietarako erosketak egiten, tripi batzuk eta zaldi pixka bat, geurekin generamatzanak osatzeko. Bilbon Alde Zaharreko toki ezagunetan genbiltzala, ordea, hango lagun batzuekin topo egin eta bertan pasatu
|
genuen
gaua. Handik, gure plan lausoak aldatu, eta Picosera joan ginen Bilboko adiskide haietako birekin.
|
|
|
Bat batean poesiaz eta Silvioz hitz egiten hasi ginen, eta besteek bota egin gintuzten aspertuta. Guk poesiaz hitz egiten jarraitu
|
genuen
gau osoan, erretzen, izarrak begiratzen... “Gu bezalako jende gehiago egon behar da”.
|
|
|
Autora sartu eta solasean aritzen ginen, kanpoan sekulako hotza egiten zuelako. Bertan hitz egiten eta erretzen eman
|
genuen
gauaren parte bat, gogoan dut ez zebilela inor inguruan. Biharamunean hitz egindakoa laburbiltzen saiatu nintzen idatziz.
|
|
|
Ilargi betea zegoela, hori bai. Haren telefonoa gorde
|
genuen
gau haren ostean.
|