Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 22

2001
‎Bidezkoena da aita santuak aymara chuqi izena izatea. Andeetako hizkera da aymara, eta milioi bat eta bostehun mila lagunek baino gehiagok hitz egiten dute Titicaca aintziraren inguruan. Hala ere, espainiarrek jaki gisa onartzeari zioten mesfidantzaren ondorioz, ingelesek bataiatu zuten eta mundu guztia “potato” gisa aurkeztu zuten; potato hori Karibeko jatorrizko hitz bat da.
2002
‎«Alde horretatik, senideen eta lagunen papera oso nabarmena da, psikologiak funtsezko zeregina baitu». Atzo itxi ziren topaketetan, Espainiako eta nazioarteko ehun adituk baino gehiagok hitz egin zuten zain gutxiegitasun kronikoa (barizeak deitzen zaie) eta sindrome postombotikoak tratatzeko azken teknikez. Barizeek helduen% 15i eragiten diete eta laneko bajen% 2,5 eragiten dute.
‎Ireki aurretik ere, ia bost urte oker ez banabil, bertara joan eta kartel eta seinaleak euskaraz, espainolez eta ingelesez zeudela ikusita, horretarako kriterioa zein izan zen galdetu nuen. Euskal Herrian frantsesa askoz jende gehiagok hitz egiten zuela ingelesa baino, eta falta zela. Ingelesaren ordez frantsesa jartzea proposatzen ote nuen erantzun zidaten, nire galdera batere ez zutela ulertu erakutsiz.
2007
‎Gaur egun geroz eta jende gehiagok hitz egiten du euskarari buruz, baina ez dakigu euskaraz hainbeste mintzatzen ote garen. Nire helburua ez da konklusio orokorrak ateratzea.
2009
‎HRWen txostenerako, ehun lekukok baino gehiagok hitz egin dute: meatzariek, poliziek, soldaduek eta haurrek.
2010
‎...ibero erromaniko bat da, hainbat hizkuntza zeltaren eta latin arruntaren artean azken hori gainjartzetik jaioa, penintsulako ipar mendebaldeko koadrantean. galiziako nazionalitate historikoan, asturiaseko mendebaldean (eo eta navia ibaien artean), leongo mendebaldeko bierzon eta zamorako ipar mendebaldean galiziera erabiltzen duten hiztun guztiak batzen baditugu, gaur egun bi milioi lagunek baino gehiagok hitz egiten dute galiziera. Caceresko1 ipar mendebaldeko hiru udalerritan bizirik eusten diote galizieraren halako aldaera arkaizante bati, eta bost mila lagun inguruk hitz egiten dute. horrez gain, galiziako milioi erdi emigrantek baino gehiagok beren berezko hizkuntza hitz egiten jarraitzen dute sendi mailan espainiako estatuko beste herri jakin batzuetan eta amerikako zein europako abegi herrietan. iraganean bizi izan zuen erdi aroko urrezko garaiaren ostean (orduan galizian hitz egiten zen hizkuntza bakarra izan ez ezik, latin idatziaren erabilera ere partekatu baitzuen mota guztietako agirietan —literatura, zientzia, historia, administrazioa eta notariotza, eta abar—), galiziako erreinua gaztelako erreinuak (geroko espainiak) xurgatu zuenean, soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain azken horren politika asimilatzailea lekua galtzen eta gaztelania galiziera ordezkatzen hasi zen erabilera ofizialetan.
‎David eta bion arteko hainbat gutun gogoratu zitzaizkidan, zenbat lerro eskaintzen genizkion hizkuntzaren gaiari. " Erabaki zailak dira guretzat —esan nion Mary Anni— Pentsa ezazu zure hizkuntza bostehun milioik edo gehiagok hitz egiten dutela. Gurea, berriz, ezta milioi batek ere.
2011
‎zonalde horretan euskara galtzea eta beste hizkera mota bat garatzea, beste edozein bezain gurea, eta ez dago zertan hori ukatu. Ez da inposatu behar, herritar horiek egin beharreko bidea delako, eta hain justu gaur egun zonalde horretan garai hartan baino askoz jende gehiagok hitz egiten du euskaraz, borondate propioz, nahi dutelako eta galdu den beren historiako zati delako, berreskuratu nahi dutena?.
2012
‎Historia horren erroetara joz, Descartesekin egiten du topo lehenik eta behin.Bera baino arinago filosofo batek baino gehiagok hitz egin zuen animaliei buruz.Plutarkok berak animaliak jatearen gainean bere harridura eta nazka adierazizuen. Descartes ez zen lehena izan animaliei buruz hitz egiten, bai ordea urteenzehar nagusitu izan den animaliaren irudi mekanizista ezarri zuena.
2013
‎Immigrazioak izan du horretan eragin zuzena, etorkinek Kataluniara etortzean hizkuntza ere bere egin dutelako. Urtetik urtera jende gehiagok hitz egiten duela esan genezake, indartzen ari dela. Egia da puntu beltzak ere badaudela gizartean, guztia ez dago egoera paregabean; argi dago, baina herritarren %96 inguruk ulertzen dute hizkuntza.
2014
‎Nahuatl komunitatekoa da, Mexikoko indigena komunitate handienekoa. Egun, milioi eta erdi biztanle baino gehiagok hitz egiten dute nahuatl hizkuntza, baina bere biziraupena ez dago bermatuta. Erabilera bultzatu eta komunitatearen ohiturak mantentzeko, irratia jarri zuen martxan Iturbide kide den Union de Cooperativas Tosepan elkarteak.
2016
‎Gizon gehiagok hitz egingo balute berarekin, agian ez genuke gerrarik.
2019
‎" Baina badira pare bat lagunek noka egiten duten kuadrillak, baina gainontzekoek egiten ez dutenak. Gu baino zaharragoen artean, emakume gehiagok hitz egiten dute noka; aldiz, gazteagoen artean, gutxiagok".
‎Batzarrean tentsio uneak egon ziren: herritar batek baino gehiagok hitz egin zuen haserre, eta errespetu faltak ere egon ziren. Halako batean, beste herritar batek hartu zuen hitza, eta errespetua eskatu zien bere bizilagunei:
2020
‎Astelehen edo astearte hartan, uste dut, jende gehiagok hitz egin zuen.
2021
‎gaztelania, portugesa, errumaniera, arabiera, txinera, ingelesa, frantsesa, alemana, eta ukrainera (Unzurrunzaga 2007, 9; Uranga et al. 2008, 17 eta ondorengoak). Hain zuzen, hizkuntza horiek 1.000 lagunek baino gehiagok hitz egin ditzaketela aurreikusi da (Aierdi et al. 2020), betiere populazioaren jatorria aztertuta (ingelesaren eta alemanaren kasuan, hiztun kopuru potentzial gutxiago aurreikusi dira). Hizkuntza komunitate potentzial nagusi horiez gain, urdua edo wolofera hitz egin dezaketen 1.000 lagun baino gehiago ere egon daitezke Gipuzkoan (jatorria Pakistanen eta Senegalen duten biztanleez ari gara, alegia).
‎Horretaz gain, ondoko hizkuntza hauek mintzatzen dira Azerbaijanen: ...ialdeko kaukasiar hizkuntza familiakoak), avarera (familia bereko avar andiar adarrekoa), khinalugera (ipar ekialdeko kaukasiar hizkuntzetan aparteko taldea osatzen duena), talixera, tatera, judeo tatera21, kurduera (irandar adarreko indoeuropar hizkuntzak), hebreera, ukrainera, tatarera etab. Lezgiera, talixera eta avarera hiztunak dira talde handienak (adibidez, lezgieraz 160.000 pertsonak baino gehiagok hitz egiten dute22), eta lezgiera, talixera, avarera, udiera, khinalugera, tsakhurrera, kurduera eta hebreera eskoletan irakasten dira ikasgai moduan.
‎Armeniak harremanetan jarri behar zuen Segurtasun Kolektiboaren Itunaren Erakundearekin, laguntza eskatzeko [besteak beste Errusia eta Armenia dauden aliantza militar bat], baina hori ere ez zuten egin. Orain, jende gehiagok hitz egiten du Karabakh Garaiko arazoa konpontzeaz.
‎Herritarren %94, 4k katalana ulertzen dute; %85, 5ek irakurtzen dakite; %81, 1ek hitz egiten dakite, eta %65, 3k idazten. «Azken bost urteotan, 400.000 pertsonak idazteko gaitasuna hartu dute, 300.000 gehiagok irakurtzen dakite, 160.000 gehiagok hitz egiten, eta 128.000 gehiagok ulertu egiten dute; hau da, batez ere idazteko eta irakurtzeko gaitasuna hazi da herritarren artean».
2023
‎Youtuben, adibidez, jendeak jarraitzaileak eta arrakasta lehenetsi ditu, eta, zalantzarik gabe, hori lortzeko, logikoena da jende gehiagok hitz egiten duen hizkuntza bat erabiltzea; gaztelania edo ingelesa, kasurako. Dena da zilegi, baina helburuak luke, nire ustez, komunitateari ekarpen bat egitea, eta, alde horretatik, sarean sortu diren logika asko ez zaizkit gustatzen.
‎Lehenik, hizkuntzaren erabilgarritasuna eta garrantzia azpimarratu zutenak daude, jende berria ezagutzeko, oporretara joateko, euskaraz ez dakitenekin komunikatzeko (gaztelaniaren erabilera komuna seinaleztatuz)... balio duela, hizkuntza" handia" delako, gero eta jende gehiagok hitz egiten duelako eta milioika pertsonarekin hitz egin daitekeelako. Ondoren, gaztelaniaren izaera ludikoa azpimarratu zuten gazteak daude, hizkuntza hori batik bat aisialdiko jardueretan soilik erabiltzen dutenak.
‎Youtuben, adibidez, jendeak jarraitzaileak eta arrakasta lehenetsi ditu, eta, zalantzarik gabe, hori lortzeko, logikoena da jende gehiagok hitz egiten duen hizkuntza bat erabiltzea; gaztelania edo ingelesa, kasurako. Dena da zilegi, baina helburuak luke, nire ustez, komunitateari ekarpen bat egitea, eta, alde horretatik, sarean sortu diren logika asko ez zaizkit gustatzen.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia