|
2000
|
|
|
Baina, itzulirik jaun Marcelenganat, derradan ezen, oroz gain, hitzaren mi resle zela... eta hain dira
|
gauzak
erraiten ari natzaizun moduan, non frankotan pentsatu izan baitut ezen jaun Marcelek inportantzia handiagoa emaiten ziola ongi hitz egiteari hitzari berari baino, formari eta iduriari edukiari baino. Iduri dezakeenaren kontra, ordea, jaun Marcel ez zen hitzontzia eta kalakaria, eta hala erraiten zigun:
|
|
|
Baina, hau hala bazen eta hala zen, nola estima zezakeen orduan aitak osaba, baldin bufoi gisa ez bazen, eta baldin tarteka organizatzen zituen festetan apaingarri gisa erabiltzeko ez bazen? Eta, nola erregeek bufoien ageriko nahiz ezkutuko kritikak eta haien txantxak onartzen dituzten eta haienak bakarrik, hala betetzen ote zuen osabak kargu edo betebehar hura aitaren aitzinean, nehork erraiten ez zituen
|
gauzak
erraiten zituela eta nehork egiten ez zituenak egiten. Eta, aitak osabari izan ziezaiokeen edo osabaren alde senti zezakeen estimua, beraz, ez ote zuen hatsarretik mesprezu puntu batek ukitzen, bere anaia hark buruan haizea baino ez balu bezala?
|
|
|
Eta hain ziren
|
gauzak
erraiten dizkizudan moduan eta moldean, non halaxe solastatu baitzitzaigun Joxeri eta bioi, ordu arte gidari izan genituen kortsarioei adio egin ondoren, hiru euskaldunok Orinocoren ibai-adar hartan bakarrik geratzen ginela:
|
|
2004
|
|
|
Ez dago hitzik egun hartan sentitu nuena adierazteko. Betidanik pentsatu baina sekula erratera ausartu ez nintzen
|
gauzak
erraten zituen Hitlerrek. Bihotzeraino barrentzen zitzaizkidan gauzak.
|
|
2008
|
|
|
Ni hara igan eta sakrifizioak hasten zirela erraitea besterik ez zen falta. Tenplura igan nintzen, baina ez ohiko
|
gauzak
erraitera:
|
|
2011
|
|
|
–Horiek
|
gauzak
erraten ditun?
|
|
2013
|
|
|
–Behin
|
gauzak
erraten hasita, hau ere erran behar dizut, Abdel Haqq, merezi duzu eta. Mustafak?. Lautarekin lauzpabortz urterekin hasi izan bazina, birtuoso bat izanen zinateke gaur egun. Tipitarik hasteak bai baitu bere aldea.
|
|
|
–Ez zenituzke horrelako
|
gauzak
erran behar, jauna, ohartarazi zidan, ahapeka.
|
|
|
–Behin
|
gauzak
erraten hasita, hau ere erran behar dizut, Abdel Haqq, merezi duzu eta –Mustafak– Lautarekin lauzpabortz urterekin hasi izan bazina, birtuoso bat izanen zinateke gaur egun. Tipitarik hasteak bai baitu bere aldea. Baina zu honetarako jaio zinen, hori ere ezin garbiago daukat, eta ez etsi, orain ez bada hemendik urte batzuetara erdietsiko baituzu helburua...
|
|
2014
|
|
|
Birjinantok zion kasu eman behar zuela bertsolariak plazan justu izatean, ez irri eginarazteko jende kategoria batzuk bakarrik sobera lardaskatuz. Zitatzen du buhameen kontra
|
gauzak
erran zituen bertsolariarena. Ez dut hor jendarte orekarako bestaren funtzioa baizik irakurtzen.
|
|
|
Nik ere ez. Baina memento batez
|
gauzak
erranak izan behar dira edo gauza batzuk ezin dira eskua gordez bota. Gure kulturaren galtzea du aipatzen Etxekoparrek, hortaz ari gara eta moda batek, zuhurtzia soberakinak orain, 30 urte galarazten ahal dizkigu, heldu baita, gauza batzuk, maskarada esaterako, gal daitezkeela betiko.
|
|
|
Antzerki klasikoa dela diodalarik, lehen esanahian da ere. Gero ikusiko dugun bezala ez du ekintza bilatzen taula gainean,
|
gauzak
erranak dira, Anciens eta modernes en arteko eztabaidan berriz murgiltzen gaitu. Ezena arruntegiak, ekintza bortitzak, odola eta ketchup guziak utziak dira beren lekuan.
|
|
|
Luze izan da baina
|
gauzak
erran behar ziren intuizioak bazterturik edo formulaturik, argi uzteko gure antzerkia ez dela eskarnia eta are gutxiago errealista. Pertsonaiak existitzen dira berentzat, polimorfikoak dira eta polisemia daukate, unibertso bat osatzen dute garai guziei egokigarriak, beren estetika propioarekin sistema koherente egiten baitute:
|
|
|
Manex Etxamendiri Ezterenzubiko gazteek ematen dioten argudioa ez dut minuta batez ere sinesten. Gizon kontserbadore eta elizazilo bati mintzo zaizkio eta entzun nahi dituen
|
gauzak
erraten dizkiote. Besteak bon gout frantsesaren izenean erantzuten du.
|
|
|
Aita Saindua Parisen izan delarik, UNESCO delakoak gomitaturik, mintzadi bat ohargarria egin du. Euskaldunentzat biziki interesantak ziren
|
gauzak
erran ditu. Bulletin Diocesain astekariak 80 bat orrialdetan aipatu du bidaia hori, bainan hitzik ez du erran mintzaldi horretaz hori zelarik ororen buru bidaiaren arrazoina!
|
|
2015
|
|
|
Felixen bizitzaren bizia ez dagokit[...] Inork erran zuen Jn. Felix aitzineko presidentea bezalakoa zela, baina errustikoan. Eta beste batzuek bestelako
|
gauzak
erran zituzten. Nik ez ditut bi besterik erranen, Jn. Felixen biografia ez baitagokit".
|
|
|
Inork erran zuen Jn. Felix aitzineko presidentea bezalakoa zela, baina errustikoan. Eta beste batzuek bestelako
|
gauzak
erran zituzten. Nik ez ditut bi besterik erranen, Jn. Felixen biografia ez baitagokit.
|
|
2016
|
|
|
Ez idatzi hau, ez ene bizia. Badakizue beti izan naizela aski zuzena
|
gauzak
errateko.
|
|
|
Beti anarkistatzat hartzen zuten. Nik uste dut, erraten zuenarengatik baino,
|
gauzak
errateko zuen moduagatik zela gehiago. Gauzak artifiziorik gabe errateko obsesioa zuen.
|
|
|
Eta gu? Gabonak edo turroia edo holako
|
gauzak
erraten dituzu, eta horiek dute despistatzen. 552
|
|
2017
|
|
|
–Uste dut modu hobeak daudela
|
gauzak
errateko. Gizabidez zuzendu natzaizu, eta zuk...
|
|
|
Sartu ondoan idazkariak harrapatu zituen. Hartu dut telefono dei bat zuretako, nagusia. Nor zen. Asma ezazu. Errazu idazkari nagusi maitea, badakizu nardatzen nauzula zure asmaketekin! Eta ez dizut hori baizik erraten, baditut beste hitz batzuk ber
|
gauzak
errateko. Ulertzen nauzu?
|
|
2018
|
|
|
Epaileek ebatzi zuten bi akusatuak berdin zirela errudun. Legasarra, berak jakinarazi zizkiolako bertsolariari bertso-paperean aireratzen ziren kontu iraingarriak; eta errenteriarra,
|
gauzak
erran zituelako kantatzeko maneran eta min emateko asmoz (“…revistió dichos conceptos de la forma ritmica e incisiva o mortificante…”).
|
|
|
Baina kontrara ere egiten zuten: giza ahots barna batekin elhe zikinak, mehatxuak, irainak eta plama hauetan izkiriatzeko ahalkegarriak diren
|
gauzak
erraten zituzten, Prieta Leonardak soilki bere buruz nehoiz erran ez zitzakeenak:
|
|
2020
|
|
|
Jendeek usaia zuten hanbestetaraino burua apalik ibiltzeko apaizekin, eta jendarmeekin, eta soldadogoarekin, eta Aljeriako gerlarekin, guztiarekin, eta guk holako
|
gauzak
errateaz... harritzen ziren! 226
|
|
|
Baina behin eta berriz atzentzen zaigu eta gure momentuen argazkiak nolakoak izanen liratekeen pentsatuz baloratzen gara, momentua zerk betetzen duen ohartu gabe.Testu honen formak ere luzera bat eskatzen du eta beti ez da hain erraz betetzen bat ez dagoenean edukiz horniturik. Bertzeei buruz aritzen zara orduan, eta noizean behin, komeni zaizunean, lehen pertsona pluralean sartzen duzu zure burua. Nire buruari
|
gauzak
errateko forma bat baino ez da.
|
|
2021
|
|
|
Ezker Abertzalean (abertzalean) ere jende askok sentitu zuen aldatzeko beharra, eta, nahiz eta gogo gutxi izan eraso mediatiko agresiboarekin bat egiteko,
|
gauzak
errateko gutizia leku askotan ikusi zen.
|
|
2022
|
|
|
Zoazte eta utzi bakean zen erran nahi zuena. Azenari eta Fortun ziren, beti gustatzen ez zitzaizkion
|
gauzak
erraten eta aholkuak ematen zizkiotenak.
|
|
|
–Beatriz Luisekin egon zen azken aldian eztabaidatu egin zuten. Tontakeria bat besterik ez, baina zure amak nahi ez zituen
|
gauzak
erran zizkion. Eta Luis frontetik itzuli ez zenez, zure amak ezin...
|
|
2023
|
|
|
Lehen lerroan direnei ez zaie mikrofonoa luzatzen. Alta, badituzte
|
gauzak
errateko. Baina ez dira entzuten, ez zaie hitza ematen, ahotsik gabekoak bihurtzen dituzte.
|
|
|
Baina Kristo saindu zela seguru zirenek ere entzuten zutelarik berresten Jainkoaren semea zela duda zezaketen hitz horien zentzuaz; baina egia bat zeukatela sinestera behartuak sentitzen ziren. Izan ere saindu batek, horrelako
|
gauzak
erraten zituenean, ezin zuen alabaina ez gezurrik erran ezta erratu ere. Gu ere berdin behartuak gara Kristok erran duen guzia sinestera, salbu eta transkripzio makur bat suposa dezakegun uneetan; eta Kristoren hitzen edertasunak du egiten frogaren indarra.
|