|
2000
|
|
|
Orai badirudi Euskara ahalke dela, arrotz dela, ez dela jendartean ausart, entregu, bitore eta ez trebe; zeren, are bere herrikoen artean ez baitakite batzuek nola skriba eta
|
ez
nola irakur. Baldin egin balitz euskaraz hainbat liburu nola egin baita latinez, frantsesez edo bertze erdaraz eta hizkuntzaz, haiek bezain aberats eta konplitu izanen zen Euskara ere; eta baldin hala ez bada, euskaldunek berek dute falta eta ez Euskarak.
|
|
|
—Gassendi handiak erran zigunez, Galileok laket zitian Baronius zeritzan kardinalaren hitz batzuk, orain berean erranen dizkiadanak, nik ere laket laket ditudalako —eta, begietarat so egiten zidala eta hatza altxatzen, erran zidan—: " Spiritu Sainduak Biblian erakutsi zigun nola joan behar genuen zerurat,
|
ez
nola dabiltzan zeruak..."
|
|
2004
|
|
|
Eta orduan, ez dakit zergatik
|
ez
nola, mutilaren eskua hartzeko gogoa sentitu nuen –arestian nirea hain bero estutu zuèn esku hura bera– baina ez nintzen ausartu... Haatik, eskuz ez bazen ere, hitzez irits nintekeen mutil harengana... baina hitzik ere ez nuen aurkitzen, hitzik gabe geratu bainintzen.
|
|
2009
|
|
|
Hala eta guztiz ere nekez ulertzen da, gero Gandiaga Lizardiren epigono denik edo, nola esan litekeen (aukeran Lauaxetak ez du erakusten eragin gutxiago), ezer ez ulertuz ez bada, edo ulertzea klasifikatu eta enkasillatzea soil dela pentsatuz, eta hori ere ahal bada gaizki. Hiru haiek irakatsi diote, euskaraz zer poesia goi egin litekeen,
|
ez
nola; edo gutxiago hau. Zer, hain zuzen Gandiagaren mundua, alegia erlijioa eta lurra funtsean, batez ere paisaia huts bezala ulertua oraindik; nola, adibidez Orixek zerbait irakasten ahal dio barne sentimenduak mintzaira kontzeptualera itzultzen eta iruditaratzen, Lizardik sentimenduak paisaia bilakarazten, etab., baina jeneralean bere gisa ibili du, erdarazko maisu miretsien jarraian, askaduren xerka bere munduarentzat.
|
|
|
Egin kontu gauzak modu honetan izan zirela. Ugartek besoak zabaldu zituen, ikasleen aurrean bezain gustura?. Ez dakit ez non
|
ez
nola, eta ez dut jakin nahi gainera, baina Perezek eta gizon honek antzinako txanponak osten dituzte. Banatzekotan geratuko ziren zalantzarik gabe, baina, edozein arrazoi dela tarteko, amodioak itsututa agian, dena beretzat gordetzea erabakitzen du Perezek.
|
|
|
–Kukuak oker jotzen dio Perezi, ordea, eta parrokia alboko hilerri zaharrean bukatzen du, eraila. Beste behin, ez dakit ez nork
|
ez
nola, baina hari hau mantentzearren, pentsa dezagun bizardunak hil zuela, lapurtutakoa non gordetzen zuen jakiteko asmoz. Fruiturik gabe.
|
|
|
xehetasunak ematea: ezer adierazi aurretik ez zekien ez zer
|
ez
nola adierazi, xehetasun bakar bat eman behar ote zion edo xehetasun guztiak, harik eta bere senaren menera, bere buru galduaren menera?, jartzea erabaki zuen arte, xehetasun batek beste xehetasun batera zeramala eta bertigo batek bestera.
|
|
|
esan zuenean doi; aski izan baitziren lau hitz haiek, nigan, haragiaren loregabetasunetik loretasunerainoko tartean? halako hotzikara bortitz bat eragiteko, hanketako giharrak segundo batez paralizatu zizkidana, harik eta neure burua, jakin
|
ez
nola, kanporako bidean ikusi nuen arte, halabeharraren eskuari edo helduta, Helenarekin topatzeko; edo agerpen batez mintzatu behar ote dut, zeren neska ikusi nuèn mementoan halaxe iruditu baitzitzaidan?; lorategiko mahaia garbitzen ari zen, trapu bat eskuan, grazia handiarekin, arin bezain kementsu, kementsu bezain arin; neska saiheska zegoen, eta hasieran ez zen konturatu; eta ni hari begira, ... Neskame jantzita zihoan eta printzesa bat iruditu zitzaidan!
|
|
|
musikaren baitan urtzen baitzaizkit Jainkoari buruz ditudan zalantzak eta ukoak, pentagramaren noten artean galtzen galdera markak. Ez dakit zer gertatzen zaidan,
|
ez
nola, guztia ere misterio hutsa baita, baina Mozarten musikarekin gertatzen zait, txori baten musikarekin, olatuen musikarekin. Eta orain ere entzun.
|
|
|
senarrak, izan ere, hitz batean definitu zuen haurra –" anormala" –, eta orain berari zegokion –Reginari– xehetasunak ematea: ezer adierazi aurretik ez zekien ez zer
|
ez
nola adierazi, xehetasun bakar bat eman behar ote zion edo xehetasun guztiak, harik eta bere senaren menera –bere buru galduaren menera? – jartzea erabaki zuen arte, xehetasun batek beste xehetasun batera zeramala eta bertigo batek bestera.
|
|
|
Baina Damasok ez bezala, erantzunik ez duten galderen aurrean, musika dut nik helduleku eta musika dut sorgin, behin eta berriro sorgintzen nauena... musikaren baitan urtzen baitzaizkit Jainkoari buruz ditudan zalantzak eta ukoak, pentagramaren noten artean galtzen galdera markak. Ez dakit zer gertatzen zaidan,
|
ez
nola, guztia ere misterio hutsa baita, baina Mozarten musikarekin gertatzen zait, txori baten musikarekin, olatuen musikarekin... Eta orain ere entzun.
|
|
|
Nerabea nintzen, eta nerabetasunaren haziak noizbait lehertu behar zuen nire haragian: orduantxe izan zen, Blancak ‘neska jator pinpirina da’ esan zuenean doi; aski izan baitziren lau hitz haiek, nigan –haragiaren loregabetasunetik loretasunerainoko tartean– halako hotzikara bortitz bat eragiteko, hanketako giharrak segundo batez paralizatu zizkidana, harik eta neure burua, jakin
|
ez
nola, kanporako bidean ikusi nuen arte, halabeharraren eskuari edo helduta, Helenarekin topatzeko; edo agerpen batez mintzatu behar ote dut, zeren neska ikusi nuèn mementoan halaxe iruditu baitzitzaidan?; lorategiko mahaia garbitzen ari zen, trapu bat eskuan, grazia handiarekin, arin bezain kementsu, kementsu bezain arin; neska saiheska zegoen, eta hasieran ez zen konturatu; eta ni hari begira, ... Neskame jantzita zihoan eta printzesa bat iruditu zitzaidan!
|
|
2010
|
|
|
aski izan baitziren bost hitz haiek, flor que toco se deshoja? nigan halako hotzikara bortitz bat eragiteko, hanketako giharrak segundo batez elbarritu zizkidana, harik eta neure burua, jakin
|
ez
nola, kanporako bidean ikusi nuen arte, halabeharraren eskuari edo helduta, Helenarekin topatzeko, haragiaren loregabetasunetik loretasunerainoko tartean; edo agerpen batez mintzatu behar ote dut, zeren, neska ikusi nuèn mementoan halaxe iruditu baitzitzaidan?; lorategiko mahaia garbitzen ari zen, trapu bat eskuan, grazia handiarekin, arin bezain kementsu; neska saiheska zegoen, eta hasieran ez ... esan nion, eta burua zuri gelditu zitzaidan, hain nengoen nora ezean, bihotza bularretik ihesi, txori galdu bat iduri, harik eta buruz ikasitako poemaren azken bi lerroak gogora etorri eta lerro haietan iparra aurkitu nuen arte:
|
|
|
Eta orduan, kanpora atera nintzen; nerabea nintzen, eta bizinahiaren haziak —tuberkulosiaren negu gorriak zafratua izan ondoren, udaberriaren irrikan behar nituen bihotz buruak eta gorputz arimen osagai guztiak, berezko erreakzio batean— noizbait lehertu behar zuen nire haragian: ...; nerabea nintzen, bai, baita bécquerzalea ere —zer zuen nire bécquerzaletasunak, hala ere, ezohikotik, Rimbaudek bere obra hamasei urterako idatzia bazuen? —, sentibera zer esanik ez... aski izan baitziren bost hitz haiek —flor que toco se deshoja— nigan halako hotzikara bortitz bat eragiteko, hanketako giharrak segundo batez elbarritu zizkidana, harik eta neure burua, jakin
|
ez
nola, kanporako bidean ikusi nuen arte, halabeharraren eskuari edo helduta, Helenarekin topatzeko, haragiaren loregabetasunetik loretasunerainoko tartean; edo agerpen batez mintzatu behar ote dut, zeren, neska ikusi nuèn mementoan halaxe iruditu baitzitzaidan?; lorategiko mahaia garbitzen ari zen, trapu bat eskuan, grazia handiarekin, arin bezain kementsu; neska saiheska zegoen, eta hasieran ez ... " mientras exista una mujer hermosa,/ ¡ habrá poesía!";" Ni neskame berria naiz:
|
|
2012
|
|
|
Ohean harriztuta geratu nintzen egun hartaz gogoratzen nintzen maiz. Lokartu aurretik sentitu nuenaz, baina inoiz
|
ez
nola amaitu zen dena. Ez nola esnatu nintzen ez eta lokartuta egon ote nintzen ere.
|
|
2013
|
|
|
Teknologia maite zuen Barneyk. Edozein tresna erosten zuen atera berritan, baina ez zuen argi ez zer ziren
|
ez
nola deitzen ziren.
|
|
|
Gau batean, izan ere, lur ezin ederrago batean ikusi zuen bere burua, Raissak jakin
|
ez
nola; erdigunean urbegi emankor bat zegoen, turrusta garai baten itxurakoa; handik, lau haizeen norabidean, lau ubide hedatzen ziren, urbegiko ura bideratzen zutenak, zilarrezko lau erreka iduri; lur hark, beraz, lau puska zituen, zuhaitzez beteta zeudenak. Al Qamar, berriz, goian zegoen, inoiz baino argitsuago, ingurua argitzen.
|
|
|
Gau batean, izan ere, lur ezin ederrago batean ikusi zuen bere burua, Raissak jakin
|
ez
nola; erdigunean urbegi emankor bat zegoen, turrusta garai baten itxurakoa; handik, lau haizeen norabidean, lau ubide hedatzen ziren, urbegiko ura bideratzen zutenak, zilarrezko lau erreka iduri; lur hark, beraz, lau puska zituen, zuhaitzez beteta zeudenak. Al Qamar, berriz, goian zegoen, inoiz baino argitsuago, ingurua argitzen.
|
|
2014
|
|
|
Zein naiz edo areago zein izan nahi dut galdera bai ala bai erantzun behar den horietakoa da eta maiz ezin zaio etxean buru egin, giroa hertsiegia baita, natura askatzailearen zaleei paradisu gisa saltzen zaien azken europar mutur hau izanik ere. ...ina batez ere desio ez duzuna defini dezazun, eta topiko huts klixe hits irudi badezake ere, zeure arrakalak neurtzen emango dituzun arren kanpoko egunetarik gehienak, beste bizitza beste lurralde beste pertsona batzuk posible direla, are, zure ibilbide bera egin ez duten jendeak existitu existitzen direla jabetzeak34 zerbait desataskatzen du, ezin dudan arren zehazki erantzun ez zer gertatzen den
|
ez
nola ez noiz ez zergatik ez beste ezein WH galdera.
|
|
|
Rafak zeraman giltza, eta berak ireki zuen atea. Lehendik ere ohe horretan egonak ginen biok, etzanda eta besarkatuta, baina berriz ere hutsetik hastea bezalatsu begitantzen zitzaidan,
|
ez
nola jokatu ez zer egin ez nekiela.
|
|
|
Algara lasaitu zenean ere gure gorputzek elkartuta jarraitu zuten, besarkada batean lotuta baina mugitu barik, beldur bagina bezala, askatuz gero, nor bere aldetik joango ote zen, gau hartakoa amaitutzat jota. Momenturen batean, ez dakit ez noiz
|
ez
nola, kantari hasirik behar nuen, halako batean konturatu bainintzen doinu bat marmarka ari nintzela eta denbora neramala horretan. Doinua ez zen edozein, gainera:
|
|
2015
|
|
|
intertsekzioan, nik jakin
|
ez
nola!?
|
|
|
Errealitatea datorren bezala hartzea. Badakizu nola hasi, baina
|
ez
nola amaituko den?.
|
|
|
ez dakit, Olerti, zuri nola azal,
|
ez
nola ulertaraz.
|
|
|
Izenak, kapitalak(
|
ez
nola nahikoak), asmoak eta beste hor dabiltza ahoz aho, bolo bolo. Euskal prensak ez du orain arte hoien asmoen berri ofizialki edota pertsonalki jakin.
|
|
2017
|
|
|
Eguzkia ezkutatua zen eta ilunabarra lumatxa bezain emeki erori zen gure gainera, bazterrak urdinez tindatuz. Ez naiz oroit
|
ez
nola ez zergatik, baina konturatu gabe patioan aurkitu nintzen, nekosta handienaren oinetan, ondoan nituela Ama Superiora xaharra eta bi seroragai gazte. Ekarri zizkiguten ohiko gozokiak eta ur freskoa, eta solasean hasi ginen goxoki?
|
|
2018
|
|
|
Klasikoak interpretatzeko, beraz, testu horietan bertan gizarte zibil modernoa nola deskribatzen den hartzen da kontuan! Sekula ez da azaltzen
|
ez
nola heldu zioten teorialari klasikoek beren lanari, ez zer nolako arazo, kontraesan eta paradoxak sortu ziren lan horien ondorioz emakumeen eta kontratuen inguruan. Gizonek eta emakumeek askotariko harremanak dituzten arren, teorialari klasikoek, beren ondarean, ez zituzten modu kritikoan ikertu sexuen arteko harreman eta tratu askotarikoak eta konplexuak, baina halako testuen interpretazio ohikoetan ez dago hori ikusaraziko duen arrastorik batere.
|
|
|
Prostituzioaren inguruko hainbat eztabaidatan gertatzen den bezala, errukiaren arrazoibide hori baliatuz, pentsarazten da amatasun subrogatuaren inguruko arazoak emakumeen arazoak direla, eta zerbitzu arazoak. Ez da problematzat jotzen
|
ez
nola parte hartzen duten gizonek subrogazio kontratuan, ez eta zerbitzu horren eskaria nolakoa den ere.
|
|
2019
|
|
|
ARRATSALDEKO SEIETAN EDO esnatu gara. Ezin esan zer ordutan joan ginen ohera,
|
ez
nola iritsi ote ginen Operako saunatik Pelayo kaleraino. Gaua berandu hasi zen.
|
|
|
Deus ez zaik geratzen buruan. Egunen batean ez duk jakingo ez nor haizen
|
ez
nola duan izena.
|
|
|
–Hauxe da erosten dudan lehen koadroa, eta ez dakit noiz eraman behar dudan,
|
ez
nola egin behar den ordainketa?
|
|
|
Orai badirudi euskarak ahalke dela, arrotz dela, eztela iendartean ausart, entregu, bithore eta ez trebe. Zeren are bere herrikoen artean ere, ezpaitakite batzuek, nola eskiriba, eta
|
ez
nola irakur.
|
|
2020
|
|
|
Zuk aurrekontua egiten duzu, baina, hasten zara pentsatzen, agian gehiegi da, gutxiago jarriko dut? Hor atzean dago ziurtasun falta, zure lanari balioa emateko zailtasunak, auto-estimu laborala prezioarekin lotzeko joera, baina prezioa izan litzateke zerbait finkoa,
|
ez
nola sentitzen naizen ni profesional bezala.
|
|
2021
|
|
|
Orai badirudi euskarak ahalke dela, arrotz dela, eztela iendartean ausart, entregu, bithore eta ez trebe. Zeren are bere herrikoen artean ere, ezpaitakite batzuek, nola eskiriba, eta
|
ez
nola irakur.
|
|
2022
|
|
|
Mingarriak ziren, ez nuen espero hainbeste. Ez nekien zer egin mina kontrolatzeko, ez zein posturatan jarri,
|
ez
nola mugitu, ez zein arnasketa mota erabili. Ez zidaten ezer azaldu.
|