|
2001
|
|
|
Nekazaritza eta biologiako ikerketak gehiago aurreratuko duela espero dut eta orduan urte guztian eduki ahal izango ditugu produkturik gozoenak; baina
|
ez
hori bakarrik.
|
|
2002
|
|
|
Bide segurtasuna dela eta, eta zirkulazioaren zaintza eraginkorra izan dadin, araudi berriak debekatu egiten du ibilgailuetan trafiko agenteen abiadura kontrolatzeko ekipoen presentzia detektatzeko eta, hartara, haien funtzioa saihesteko mekanismoak edo sistemak instalatzea edo erabiltzea. Eta
|
ez
hori bakarrik, arrazoi beragatik, ezin izango da argi seinalerik eta radfagarik egin beste gidariei agenteen presentziaren berri emateko. 7 Zer da arau hauste oso larria?
|
|
2003
|
|
|
Hobekuntzei esker, hazitarako animaliak klonatzeko berariazko planen diseinuak indarra hartu du. Baina
|
ez
hori bakarrik. Estatu Batuetan, Europan eta Japonian, Israelez gain, gaitasun handiko animalia transgenikoak sortzeko programak egin dira, eta gero arrakastaz klonatu dira.
|
|
|
Azken urteotan lortutako aurrerapen teknologikoei esker, elikagaien arriskuak atzematen aurrera egin da, eta industrian kontrol mekanismo eta metodologiak txertatu dira. Baina
|
ez
horretan bakarrik: prozesuaren etapetan, lehen mailako produkziotik hasi eta elikagaien banaketa eta biltegiraino, lortutako lorpenek mesede egiten diote.
|
|
2004
|
|
|
Konposatu horiei egozten zaizkie, halaber, semenaren kalitatea galtzea eta Ipar Amerikako eta Europako ibaietako arrain batzuen sexu aldaketa behartua, espainiarrak barne. merkataritza inpaktua Konposatu organokloratuen potentzial kartzinogenikoa eta disruptore hormonala desatatutako polemikaren oinarrian daude. Baina
|
ez
hori bakarrik. Izokinaren kontsumoak ere gorakada nabarmena izan du azken bi hamarkadetan.
|
|
|
Horretarako, ontzia ondo prestatuta dago. Baina
|
ez
hori bakarrik. Hozte historikoaren arabera kolorez aldatuko diren sistemez markatutako ontziak ere aurkituko ditugu.
|
|
|
Interneteko artxiboak deskargatzea da disko salmentak gutxitzeko arrazoi nagusia. Eta
|
ez
hori bakarrik, adituen %83 bat dator hurrengo hamabi hilabeteetan deskargak areagotzen jarraituko dutela esatean, SGAEren Ikerketa Sailak 700 profesional eta espezialistari egindako inkestetatik abiatuta egindako Delfos azken txostenak erakusten duenez. Iritzi horrekin bat dator Ikus entzunezko Ekoizleen Eskubideak Kudeatzeko Erakundea (Egeda), eta Jose Antonio Suárez idazkariak esan zuen Espainia “Europan Interneteko musika artxiboak deskargatzen dituen liderra da”, Santanderko Menéndez Pelayo Nazioarteko Unibertsitatean (UIMP) egindako topaketa batean.
|
|
2005
|
|
|
Hori dela eta, landatzeko lantegi erraza da, hasiberrientzat eta denbora askorik ez dutenentzat gomendatua. Baina
|
ez
horregatik bakarrik, ezaguna da aspidistra. Bere itxuraren edertasunari esker ere bada, bere hosto berde eta distiratsuei esker, edozein gela erraz eta estiloz apaintzen baitute.
|
|
2007
|
|
|
Hori dela eta, gaia kontrolatzen duen bat aurkitu da, eta
|
ez
hori bakarrik, gaia ondo azaltzen dakiena ere bai.
|
|
|
Izan ere, SEPARek erretzaileen jarrerei buruz egin berri duen inkesta baten arabera, tabakoa utzi nahi zutenen erdiek tabakoa pixkanaka uzteko aukera hobesten zuten. Eta
|
ez
hori bakarrik, erretzeari uztea pentsatzen ez zutenen %20k oso kontuan hartzeko alternatiba gisa baloratzen zuten egunen batean erretzeari uztea erabakitzen bazuten. Nikotina xurgatzea Baina metodo berriak galdera bat planteatzen digu:
|
|
2008
|
|
|
Oso kontuan hartzekoa da hanburger baten gantzean zenbat gantz saturatu dauden proportzioan, baina
|
ez
hori bakarrik; batzuetan askoz adierazgarriagoa da hanburgerraren gantz kopuru osoa.
|
|
|
Zaratak kalte zuzena egiten dio osasunari, baina
|
ez
hori bakarrik: eragin soziokultural eta ekonomiko oso kaltegarriak sortzen ditu gainera.
|
|
|
6 Erabakiak hartzeko erraztasuna Lan munduaren eskakizunen ondorioz, erabaki egokiak hartzeko gai diren profesionalak baloratzen dira. Baina
|
ez
hori bakarrik: erabakia azkar hartu behar da.
|
|
|
enpresa bateko praktikek, lan munduarekin lehen harremana izateaz gain, enpresek lanpostu bat lortzeko eskatzen dituzten gaitasun, ezagupen eta trebetasun profesionalak lortzen lagunduko diote. Eta
|
ez
hori bakarrik: aldi horretan ere esperientzia profesionala lortzen du, eta oso erabilgarria izan daiteke etorkizuneko ibilbidean.
|
|
|
Gainera, batzuetan erdira arte, irakasleek azalpenak emateko behar zuten denbora laburtu zen. Eta
|
ez
hori bakarrik, Mátic proiektuko ikasleak autonomoagoak, ausartagoak eta bitxiagoak egin ziren beren hezkuntzan tresna digitalak erabiltzeak eskaintzen zizkien aukerei esker. Azken batean, emaitza akademikoak eta gizarte trebetasunak hobetu zituzten.
|
|
2009
|
|
|
Esku telefono bat edo beste hautatzeko orduan, prezioari begiratu behar zaio noski, baina
|
ez
horri bakarrik: garrantzitsua da aintzat hartzea telefonoak zer neurri dituen eta zein funtzio eskaintzen dituen
|
|
|
Horrela, hileko letra ordaintzeko eta gainerako gastu arruntei aurre egiteko adinako maila bermatzen da: horniduren fakturak, aseguruak, elikadura gastuak… Eta
|
ez
hori bakarrik. Kontratuen kalitatea eta eskatzaileen lan etorkizuna ere erakundearen lupatik pasatzen dira.
|
|
2010
|
|
|
Arreta handiz aztertu behar da merkatuan zer modelo dauden eta zer ezaugarri tekniko dituen bakoitzak, baina
|
ez
hori bakarrik; baldintza ekonomikoak ere aintzat hartzekoak dira oso, eta norberak zer joera dituen ere ikusi behar da: nola lan egiten duen, informazioa nola eskuratzen duen edo zer aisialdi ohitura dituen.
|
|
2011
|
|
|
Zuhaitzak legez kanpo mozteak areagotu egiten du baso soiltzea, baina
|
ez
horrek bakarrik.
|
|
2012
|
|
|
Horregatik, pertsonengan hauteman ezin diren soinuak, ordea, txakurrarentzat hauteman daitezke. Eta
|
ez
hori bakarrik. Gainera, kanak hobeto bereizten ditu soinu larriak.
|
|
|
Bi termino horien konbinazioa borroka gogorra da udako hilabeteetan haurdunaldiaren azken zatiari aurre egin behar dioten emakumeentzat; izan ere, urte sasoi horretako beroaren berezko efektuak (izerdia, nekea edo nekea) gainditu behar dituzte, eta are gehiago handitzen dira haurdun daudenean. Baina
|
ez
hori bakarrik. Haurdunek ere deshidratazioa, takikardia edo zirkulazio arazoak jasateko arriskua dute, tenperatura altuengatik, Espainiako Ginekologia eta Obstetrizia Elkarteak (SEGO) adierazten duen bezala.
|
|
2013
|
|
|
Peluxezko panpinak haurren hazkundeari laguntzen diote, eta, askotan, batzuk jostailurik maiteena bihurtzen dira, baita loaren eta bidaiaren lagun ere. Baina
|
ez
hori bakarrik: ondo antolatutako panpinak, panpina horiek dekorazio atsegin eta dibertigarria eskaintzen diote haurren gelari.
|
|
|
«Ustelkeria pro hitza oso presente dagoen gizarte batean, gizartearen konfiantza berreskuratu eta GKEei laguntzea lortu nahi dugu». Gardentasuna ez da zenbaki kontua soilik. «Ezinbestekoa da kontuak argi edukitzea eta edonork ikusi ahal izatea», baina
|
ez
hori bakarrik. «Kontabilitate balantzea da dohaintza emaile batek eskola bat eraikitzeko dirua ematen duenean ikusi nahi duena?
|
|
|
Zientzialariek onartzen dute maitekor akuritsuek lagundu egiten diotela haurrari lo hartzen, gorputzaren tenperatura erregulatzen eta sendoagoak izaten. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gainera, besarkadek haurraren garapen intelektuala sustatzen dute, adituek gogoratzen duten bezala.
|
|
|
Irudia: Sandy Schultz Eta
|
ez
hori bakarrik. Azazkalak lixatzea lau hankaren lagun iletsuarentzat ere bada, eta ariketa horrek estresa uxatzen du.
|
|
|
Giltzurrunak zaintzen dituzten katuentzako lata latak Katuentzako janari latek aho-sabaia atsegin dute, eguneko bolatxoak baino zaporetsuagoak eta usaintsuagoak baitira. Baina
|
ez
hori bakarrik: ur asko duten katuek aukera ematen diete katuei ura edangarritik edateko, eta, horrela, giltzurrunek behar bezala lan egiteko likido gutxiago behar dute.
|
|
|
Esan EZ OBESTRESARI Gaur egungo gizartean, ziurgabetasun eta estres iturri etengabeak daude, pertsonalak, ekonomikoak eta lanekoak, Lecube doktoreak dioenez, eta estresaren pertzepzio areagotuak gure elikadura portaera aldatzen du. Baina
|
ez
hori bakarrik, estresak eragina du elikagaien hautaketan eta errazioen tamainan, handitu egiten ditu. Alde horretatik, adipositate zentrala handitzearekin lotzen da estresa, eta hori handiagoa da gizonengan emakumeengan baino.
|
|
2014
|
|
|
Arazoa da sentsibilizatze ahalmen handia duela eta ukipen dermatitis alergikoak eragiten dituela. Eta
|
ez
hori bakarrik: luzera, medikamentu batzuekin gurutzatutako alergiak sor ditzake eta zoritxarreko erreakzioak eragin ditzake.
|
|
|
Tolesdura horiek nola sortzen diren eta prozesu hori gurasoengandik txakurkumeei geneen bidez nola transmititzen zaien ulertzeko, «txakur hauen hazkuntza hobetuko dugu, haien osasuna hobetzeko eta gaixotasunak murrizteko», dio zientzialariak. Shar pei txakurrak lagundu diezaguke zergatik zahartzen garen ulertzen Baina
|
ez
hori bakarrik. Shar pei ren zimur deigarriak nola sortzen diren jakiteak giza gaixotasunei ere aurre egiten lagun diezaguke.
|
|
2015
|
|
|
Hori dela eta, hainbat neurri hartu behar dira kontuan ingurumen kutsatzaileen hondakinak saihesteko. Baina
|
ez
hori bakarrik. Garrantzitsua da, halaber, jakitea nola kontserbatu behar diren, erosten direnetik egoera onean iraun dezaten, harik eta haien bizitza baliagarria luzatzeko kontsumitzen diren arte.
|
|
|
. Ikasi txakurrekin eta katuekin bidaiatzea zenbait trikimailu aurkitu behar dira, ibilbide horiek erosoagoak izan daitezen. Baina
|
ez
hori bakarrik. Ezagutu trenbide garraioak arautzen dituzten arauak garrantzitsua ere bada.
|
|
|
Ematen dituen programak txakurren ikusmen eta soinu mailara egokitzen dira. Baina
|
ez
hori bakarrik: kamerak mundua begietatik erakusten du.
|
|
|
felidoak, pertsonak bezala, amets egiten dute. Baina
|
ez
hori bakarrik: lo egiten dutenean oso modu sakonean egin dezakete.
|
|
|
Bere mihiaren mugimendu sofistikatu horrek muskulu honi atxikitako ura asko azeleratzen du, grabitatearen indarra gainditzeko eta likidoa ahoraino igotzeko nahikoa. Baina
|
ez
hori bakarrik. Are bitxiagoa da jakitea bere mihiak grabitatetik grabitatera gainditzen duela kaikua ahoan.
|
|
|
Izan ere, 26 ºc tik beherako bero egun batean, ibilgailuaren barruko tenperatura 49 ºc ra igo daiteke minutu gutxi batzuetan. Baina
|
ez
hori bakarrik. Espainiako edo abuztuko egun bero bero batean, termometroak 32 ºc seinalatzen dituen lekuan, aparkatutako ibilgailuaren barruan tenperatura 70 ºc ra irits daiteke 10 minutu baino gutxiagoan.
|
|
|
Txakurraren Eguna ospatzeko 13 modu Zorionez, animaliek gero eta jarraitzaile gehiago dituzte eta, gainera, hobeto prestatuta daude. Baina
|
ez
hori bakarrik. Hiri eta herri batzuetan ere, txakurren eta katuen borrokan, aurrealdea hartzen ari dira.
|
|
|
onura dibertigarriak guztiontzat Zakurraz gozatzeak lagun ilargiarekiko harremana indartzen du. Baina
|
ez
hori bakarrik. Kandelarekin mendira edo mendira joatea ulertzeko modu interesgarria da, baita heztekoa ere, bizitza partekatzen duen maskota.
|
|
|
Izan ere, zorpetze maila handitzea ekarriko luke. Eta
|
ez
hori bakarrik: sartzen dena baino gehiago gastatzeak datozen hilabeteetako gastuak handitzen ditu, eta banku karguen espiral bat sortzen du, oinarrizko beharrei aurre egiteko gaitasuna mugatzen duena.
|
|
|
Trebetasun horrek meritu bikoitza du, bere espezietik kanpoko zeinuak baitira. Baina
|
ez
hori bakarrik. «Txakurrek matematikari sinpleak dakite, eta arazo espazialak konpon ditzakete», adierazi du British Columbiako Unibertsitateko Stanley Coren psikologoak Vancouver-eko (Kanada) Unibertsitateko eta Psikologiako Amerikako Elkarteko kide.
|
|
|
Leidengo Unibertsitateak (Herbehereak) egindako azterlan batek ontzien, petrolio eta gas plataformen zaratak arrainetan duen eragina aztertu du, eta frogatu du poluzio akustikoak animaliak desagerraraz ditzakeela eta eremu onenetatik urrundu, janaria aurkitzeko edo ugaltzeko. Eta
|
ez
hori bakarrik. Estresa ere eragiten die, eta horrek, era berean, eragin kaltegarria izan dezake ugalketan eta ugaltzeko gaitasunean.
|
|
|
Horrek azaltzen du bere presentzia kaltegarriaren lehen zeinua zakurraren pisua galtzea eta osasun orokorra galtzea dela. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gorputzak birulentziarekin erreakzionatzen du hesteetako parasito arriskutsu horien aurrean.
|
|
|
Gainera, pertsonei gertatzen zaien bezala, gripe batek begi hezeak eta muki jariakinak izango ditu sudurretik, baita odolarekin ere. Eta
|
ez
hori bakarrik. Sarritan hotzeriak jotako txakur batek sukarra du.
|
|
|
Txokolatea, Halloween egunean hain ohikoa, toxikoa da harburuentzat. Baina
|
ez
hori bakarrik: “trufo edo tratuan” banatzen diren gozoki askok xilito izeneko azukrea dute, eta horrek animalia hil ere egin dezake.
|
|
|
Izan ere, animalia ahultzeaz gain, infekzioak eta gaixotasunak transmiti diezazkiekete lagun ilunari. Baina
|
ez
hori bakarrik. «Kapainek txakurraren odolari eraso egin diezaiokete, baina baita pertsonen odolari ere», azaldu dute Konpainiako Animalien eta Parasitoen Batzordeko albaitariek, albaitaritza osasuneko adituen eta gaixotasunen elkarte independente batek.
|
|
|
Felidoen tamaina bikoiztu egiten da egun gutxiren buruan, eta amarentzat azkar hazten da. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gatak ez dira libratzen giza ernaltzaileen goragale eta zorabio deserosoetatik.
|
|
2016
|
|
|
Karbohidratoak osokoak izan daitezela gomendatzen dugu, baina
|
ez
hori bakarrik: ogiak eta pastak ere ale osoko irinekin eginak izan daitezela aholkatzen dugu.
|
|
|
Baina
|
ez
hori bakarrik: ikastetxeak irekita egon behar du neska mutiko guztientzat.
|
|
|
Ikerketa horren arabera, harmailetako jendeak gogo biziz adierazten du haienganako maitasuna. Baina
|
ez
hori bakarrik. «Txakurrak maite dituztenak» felidoak baino kanporakoiagoak dira(% 15 gehiago) eta «ez hain neurotikoak».
|
|
|
Esnea da kaltzio iturri nagusietako bat, mineral ugariena giza gorputzean, funtsezkoa hezurrak eta hortzak eratzeko. Eta
|
ez
hori bakarrik. «Esnearen eta esnekien kontsumoak hobetu egiten du, batetik, Madrilgo José Manuel Moreno Villares eta, bestetik, Madrilgo Montessori Osasun Zentroa, José Manuel Moreno Villares eta María José Galiano Segovia.
|
|
|
Ikertzaileentzat, emaitza horiek adierazten dute txikitatik hizkuntza batean egon diren pertsonak gero eta errazago izango lituzketela ikasteko. Baina
|
ez
hori bakarrik. Halaber, indartu egiten du garunak adin goiztiarrean hartzen dituen neurona egiturak, plastikotasun handiagoa duenean, ez direla ezabatzen denborarekin, nahiz eta erabiltzen ez diren.
|
|
|
makila zikin badago, normala bada, txakurraren ahoa ere bakterio arriskutsuz beteko da jolasean zehar. Baina
|
ez
hori bakarrik. Ezpal zorrotz batek kalte handiak eragin diezazkioke esofagoari, digestio aparatua blokeatu, baita maskotaren paralisia eragin ere, eta zur puntazorrotzak bizkar-hezurra lortzen du.
|
|
|
desorientatzea eta etxeko beste felido batzuekiko elkarreragina saihestea. . Baina
|
ez
hori bakarrik. Katuek ere, hala nola pertsonek eta zakurrek, Alzheimer gaitza dute.
|
|
|
harburuak, felidoak ere gure lagunik onenak dira. Eta
|
ez
hori bakarrik. Era berean, animalia horiek dituzten pertsonen erdiek baino gehiagok ez diete inori esaten bere mininoak egunero jolasten eta laztantzen dituztenik.
|
|
|
Izan ere, felidoak dituzten pertsonen% 83k dio bere maskota konpainia konstanteko iturria dela, eta hamarretik ia zazpik diote katua beti dagoela behar dutenean eta une zailak gainditzen laguntzen diela. Baina
|
ez
hori bakarrik. Felinoekin bizi diren hamar pertsonatik seik onartzen dute katuari gauzak esatea, beste inori esango ez ziotenak.
|
|
|
Arazoa da intsektu horiek oso kaltegarriak direla animaliei denbora gehiegi itsatsita egoten badira, gaixotasun larriak eragin baititzakete. Baina
|
ez
hori bakarrik. Txarrantxak ez dira behar bezala ateratzen; ohikoa izaten da hori, masailezurraren zati handi bat sartzen baitute gorputzean, eta arrisku oso larria eragiten du animaliarentzat.
|
|
|
Zorionez, hori posible da, eta bi hilabete arte itxaron daiteke Zerga Agentziari ordaintzeko. Baina
|
ez
hori bakarrik. Ordainketa hori zatikatu eta luzatu ere egin daiteke.
|
|
|
Beraz, parkera pilota eramatea erabakitzen bada, aurrez ikusi behar da bertan dauden ia animalia guztiak etorriko direla. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gogoan izan behar da, halaber, harburu asko daudela jostailuak asko babesten dituztenak, eta baloi horrek gainerakoekin borrokan has litezkeela.
|
|
|
Gai horrekin jakin nahi da, bereziki, pertsonaren sormenaz. Baina
|
ez
hori bakarrik. Izan ere, aukeratutako esloganaren arabera, baloratu ahal izango da ea ausarta, lotsatia, proaktiboa, taldean lan egiten dakien… edo autoestimazio maila.
|
|
|
4 Dirua aurreztuz eta inbertituz hazi daiteke dirua Seme alabei erakutsi behar zaie aurreztea ona dela; izan ere, diru hori izateak aukera emango du gero gastatzeko edo ustekabeko beharrak betetzeko. Baina
|
ez
hori bakarrik! Horrez gain, inbertitzearen garrantzia erakutsi behar zaie, dirua hutxa bakar batean baino gehiago haztea baino gehiago.
|
|
|
Bere garapenean zehar, besarkadek haurraren eta gurasoen arteko lotura indartzen dute, haurrari segurtasuna ematen diote eta autoestimua hobetzen dute, erlaxatu egiten dute eta hobeto lo egiten dute. Baina
|
ez
hori bakarrik. Batzuetan, lagundu egiten dio haurrari digestio hobea egiten; izan ere, besoetan sartzen denean, gasak kanporatzen laguntzeko, besarkada bat ematen zaio, eta mundua etzanda egoten da etzanda dagoenean.
|
|
|
bost hargailutik batek sufritzen du. Eta
|
ez
hori bakarrik. Artritisa duten zakurren kopurua areagotu egin da hiri buruen erdiak jasaten duen gehiegizko pisuaren ondorioz.
|
|
|
Txartela ordainbide gogokoena bihurtu da. Eta
|
ez
hori bakarrik: «plastikoak» asteburuetan kontsumo beharrak asetzeko erabiltzen dira.
|
|
|
Hotzeria gaitz arina bada ere, Gabonetako jai guztiak har ditzake, ohiko iraupena asteko 10 egunekoa baita. Eta
|
ez
hori bakarrik; izan ere, zenbait konplikazio ager daitezke, hala nola otitisa, sinusitisa edo arnasketa gaixotasunak, batez ere gaixotasun kroniko batekin edo gehiagorekin toreatzen dutenak. Familiako kideren bat infektatzen denean, helburua izango da, jertsearen mahukarekin, jertseak urez eta xaboiz garbitzea, eta, batez ere, eskuak urez eta xaboiz garbitzea, eta, batez ere, eskuak urez eta xaboiz garbitzea.
|
|
2017
|
|
|
Txakurraren burua esnatzeko jostailuak Zakurrarekin jolastea garrantzitsua da behar duen ariketa egin dezan. Eta
|
ez
hori bakarrik. Jostailuek aspertu egiten dute, jokabide askoren errudun izaten dira, normalean kaltegarritzat jotzen dira:
|
|
|
Helburua da txakurrak eta katuak zaintzen laguntzea, estresa murriztea eta bizimodu osasungarriagoa izateko aholkuak ematea. Baina
|
ez
hori bakarrik. Zenbait aplikaziok ohartarazten digute lau hankako gure laguna arriskuan dagoela, eta txakurra bilatzen laguntzen dute, galdu egiten baitute.
|
|
|
Errege dekretu hori bide bat da arazoa 1,5 milioi bezeroren inguruko arazoa konpontzeko, Ekonomia ministroaren datuen arabera (Luis de Guinders), eta, gainera, esparru hori da, eraginpeko kontsumitzaileen erreklamazioen aurrean bankuen erantzun azkarra arautzeko esparrua. Eta
|
ez
hori bakarrik. Oraingoz, Banciak iragarri du lur klausula guztiak itzuliko dizkiela bezeroei sistema espresa batekin.
|
|
|
Txakurrak eta otsoak gizarte egitura argia duten animaliak dira, eta horrek azaltzen du zergatik sortzen dituzten bokalizazio desberdinak, zaunkak, aulidoak, geminoak eta marmarrak, besteak beste. Eta
|
ez
hori bakarrik: harburuek ez dute beti modu berean zaunka egiten, beren bokalizazioak aldatu egiten dira esan nahi dutenaren arabera.
|
|
|
Izan ere, animalia aktiboagoa da felido bat, beste lagun batekin batera, eta, gainera, pisu gutxiago du, gehiegizko pisua izateko joera gutxiago du, eta, giza familia etxetik irteten denean, antsietatea izateko aukera gutxiago du. Eta
|
ez
hori bakarrik. Txakurrak eta katuak gero eta gehiago daude etxeetan.
|
|
|
Sindrome metabolikoa duten txakur gizenek, gehiegizko pisua duten pertsonek bezala, zure pankrea erritmo handiagoan lan egitera behartzen dute organismoan glukosa kantitatea kontrolatzeko. Eta
|
ez
hori bakarrik: kiloak dituzten txakurrak gero eta gutxiago dira azukrea eta irensten dituzten gantzak metabolizatzeko gai, eta, beraz, pisu ideala mantentzeko edo berreskuratzeko gaitasuna murrizten dute.
|
|
|
Irudia: Noam Armonn Adiskidetasuna betiko da Txakur eta katuen laguntasunaren balioa ikasten duen haur batek aukera asko ditu lotura hori heldua denean baloratzeko. eta
|
ez
hori bakarrik; izan ere, zientzialarien ustez, ondorio iraunkorrak eta lasaigarriak izan ditzakete haurrek haurtzaroan, baita bizitza osorako ere. Psikologoak badaki haurtzaroan estresarekin borrokatzen ikastea ondorio positiboak dituela osasun emozionalean eta pertsona baten ongizatean bizitza osoan».
|
|
|
Eta hori gogoratzea garrantzitsua da; izan ere, Espainian populazioaren %25ek gehiegizko pisua edo obesitatea du, eta pertsona askok ez dakite pisu arazo horiek 2 motako diabetesaren garapena eragin dezaketela. Eta
|
ez
hori bakarrik, gehiegizko pisua hipertentsioarekin eta kolesterol eta triglizeridoen mailetan izandako aldaketekin batera gertatzen da, dislipemia gisa ezagutzen da; profesional medikoek sindrome metabolikoa deitzen dioten hirukote arriskutsua da. Beraz, garrantzitsua da baskula zaintzea.
|
|
|
Baina beste aukera bat da albaitariari eskatzea eutanasia egitera etxera joan dadila. Mediku guztiek ez dute aukera hori eskaintzen, eta, beraz, garrantzitsua da informatzea eta aldez aurretik baieztatzea hori posible dela. Eta
|
ez
hori bakarrik. Horrela, nagusia bere lau hankako lagunarekin egon daiteke edo ez, azken une horietan.
|
|
|
Zientziak argi eta garbi erakutsi du zakurrek berezko portaera naturalak dituztela, zaindu beharrekoak zoriontsu eta osasuntsu hazteko. Eta
|
ez
hori bakarrik. “Txakurrek emozio positiboak eta negatiboak dituzte.
|
|
|
Horrek azaltzen du emozio negatiboak agertzea, hala nola asperdura eta frustrazioa, eta horiekin lotutako portaera arazoak, hala nola gehiegizko zaunkak, objektuen suntsiketa eta etxe barruko gernuak. Baina
|
ez
hori bakarrik. Zientzialariek frogatu dute inguru txiki batean, muga espazialekin eta era askotakoak ez direnetan, bizi diren txakurrek probabilitate handia dutela estres kronikoa, beldurra eta frustrazioa izateko.
|
|
2018
|
|
|
Gainerakoa berez berez etortzen da: adineko pertsonak ikusten duenean ondoan norbait duela eta seguru sentitzen denean, atzean uzten du bakardadea, eta
|
ez
hori bakarrik: bere gaitasun kognitibo eta fisikoak lantzeko modua izaten du.
|
|
|
«Laranjek aukera ematen dute txakurren dietan bitamina sartzeko; osagai hori ezaguna da ahalmen antioxidatzailea duelako», dio Woodfordek. Eta
|
ez
hori bakarrik. Ur kopuru handia dute eta, beraz, hidratazioa handitu, egarria urrundu eta udako egun beroetan fresko mantentzen dute.
|
|
|
Green IT Australiako GKEak ordenagailu arrunt batek gastatzen duen energia kalkulatu du, bere erabiltzailea bitartean Interneten nabigatzeko: Urtean 868 Kwh elektrizitate. Eta
|
ez
hori bakarrik. Gainera, energia asko alferrik galtzen da, ekipoa piztuta uztea bezain ohiko keinuekin:
|
|
|
Eta haren eratorri bat, piperrautsa, tokiko gastronomiako espezia preziatuenetako bat da. Eta
|
ez
hori bakarrik: gure herrialdean urtean 210 milioi kilo piper fresko baino gehiago kontsumitzen ditugu eta kontserba industria garrantzitsu bat ere badago, tokiko laboreekin eta inportazio laboreekin lan egiten duena.
|
|
|
Gaur egun, hamar nerabetik zazpik hartzen dituzte (askok, ia egunero), eta erdiak baino gehiagok alkoholarekin nahasten dituzte. Eta
|
ez
hori bakarrik: eskola adinean dauden bost umetik batek ere edaten ditu, eta, kasuen% 16an, ia lau litro hilean.
|
|
|
Hala, argia itzaltzen denean, loaren hormona gehiago askatzen du, eta, ondorioz, errazago atseden hartzen da. Eta
|
ez
hori bakarrik. Ikerketa batzuen arabera, argi artifizialik gabe bizi diren gizarteek ordu gehiago eta loaren kalitate handiagoarekin lo egiten dute.
|
|
|
Alde horretatik, teknologia oso erabilgarria izan daiteke antolatu behar direnean. . Eta
|
ez
hori bakarrik. Gure esperientziak hobetzen ere lagun dezake, gure lagun eta pertsona maiteekin gehiago gozatzen eta, azken batean, egun horiei ahalik eta etekin handiena ateratzen.
|
|
2019
|
|
|
Eta Science Advances aldizkarian argitaratu dute, eta, dementzia hori duten pertsonen garunean, hortzoi kronikoen gaixotasunarekin lotutako bakterio bat aurkitu du, Porphyromas gingivvalis izenekoa. Eta
|
ez
hori bakarrik. Saguekin egindako probak direla eta, bakterio horrek ahotik garunera bidaiatu dezake, eta erakutsi dute proteina toxiko batek (gingipainak) baduela ahalmena garuneko neuronak suntsitzeko.
|
|
|
Gaixotasun hori duten pertsona guztien artean, diabetologia heziketa eta prestakuntza sustatzea da Diabetearen Espainiako Federazioaren helburu nagusietako bat (FEDE). Eta
|
ez
hori bakarrik. Espainian Diabetesa duten Pertsonen Eskubideen I. Adierazpenaren lehen puntua ere bada (2017).
|
|
|
Espainiako Estatuan, hiru pertsonatik batek egunean ibuprofeno dosi altuagoa hartzen du, Espainiako Medikamentu eta Osasun Produktuen Agentziaren arabera (AEMPS). Eta
|
ez
hori bakarrik. Urtean batez beste 14 antiinflamatorio ez esteroideo (AINE) kontsumitzen ditugu pertsonako.
|
|
|
Baina orain, tenperaturen beherakada nabaritzen dugunean, askoz gehiago gozatzen dugu ondo berotutako ontzi batean. Errezeta hauen abantaila, egiteko oso errazak izateaz gain, edozein txerta berri onartzea da, haziak, fruitu lehorrak, haragia… Eta
|
ez
hori bakarrik. Lehen plater elikagarri eta gozo gozoa nahi dugunean ere, aukera hori da irabazlea.
|
|
2020
|
|
|
Musikaren aurrean, txikiak modu erritmikoan mugitzen ziren (erritmoa da, melodia baino askoz gehiago, erantzun bat ematen duena). Eta
|
ez
hori bakarrik. Ikertzaileen arabera, haurrek sona handiagoa izango lukete beren mugimenduak musikarekin sinkroniza zitzaketenean.
|
|
|
Bihotzaren eta biriken funtzionamendua eta gure muskulu eta hezurren osasuna hobetzen laguntzen digu. Jarduera fisikoak minbizia eta beste gaixotasun ez kutsagarri batzuk izateko arriskua murrizten du, baina
|
ez
hori bakarrik. Gaixotasun horietako batzuk baditugunean ere, eta kontraindikazio medikorik ez dagoenean, ariketa fisikoak gure bizi kalitatea hobetzen lagun diezaguke.
|
|
|
Zentro honen iritziz, xakeak, gainera, gaitasun kognitiboa garatzen du eta hizkuntza eta matematika bezalako irakasgaien ikaskuntza errazten du, eta horrek, aldi berean, eragin oso positiboa du errendimendu akademikoan. “Eta
|
ez
hori bakarrik, ikasleen arteko harreman pertsonalak hobetzen ere laguntzen du, errespetua eta bizikidetza sustatuz”, diote. Estatu mailan, 2015ean, Diputatuen Kongresuko Hezkuntza Batzordeak legez besteko proposamen bat onartu zuen, non Gobernuari eskatzen baitzion xakea kirol gisa bultzatzeko eskolan eta beste espazio publiko batzuetan.
|
|
|
Horrela, gutxi gorabehera zer proportziotan dauden jakin dezakegu, pisuaren arabera, ordena beherakorrean zerrendatu behar baitira. Eta
|
ez
hori bakarrik. Osagai horietako bat ontzian modu batera edo bestera agertzen bada (adibidez, irudietan) edo produktuaren izenaren zati bat bada, osagai horren kantitate zehatza zehaztu behar da.
|
|
|
Azken finean, kontraintuitiboa dirudien arren, itsasoko ura edateak deshidratazioa eragiten du. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gehiegi kontsumitzen bada, beste ondorio kaltegarri batzuk izan ditzakegu.
|
|
2021
|
|
|
“pandemia batean gomendatutako murriztapenek eragindako agortze psikologikoaren egoera”, eta kovi babesteko eta prebenitzeko politika horien aurrean erne egotera eraman gaitzake. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gure gizarte eta familia harremanei ere eragin diezaiekete.
|
|
|
Eta ariketa fisikoa da haurren obesitateari aurre egiteko medikuntzarik onena. Baina
|
ez
horregatik bakarrik egon behar dute aktibo eta mugitu. Hauek dira arrazoiak.
|
|
|
Ez da batere erraza hori egiteko konbentzitzea, zaila egiten zaigulako erosketak egitean gure errutinatik ateratzea eta, gainera, elkarrekin lehiatzen diren produktuen eskaintza handia dagoelako. Eta
|
ez
hori bakarrik. Azken helburua, garrantzitsuena —baita lortzeko zailena ere—, erosketa hori leialtzea da.
|
|
2022
|
|
|
Kopuru horri esker, gehien kontsumitzen den arrain espeziea da, eta, gu, Europako kontsumitzaile nagusiak. Baina
|
ez
hori bakarrik. Europako Batasuneko Arrantzako eta Akuikulturako Produktuen Behatokiaren (EUMOFA) txosten xehe batek dioenez, legatza da, alde handiarekin, Espainiako merkatuko espezie nagusia, bakailaoa edo izokina baino hiru aldiz gehiago kontsumitzen baitu per capita.
|
|
|
Kortisolak egoera zailei edo tentsio maila altuari aurre egiten laguntzen dio garunari organismoak, adibidez, bihotzak indar handiagoz ponpatzea behar duenean. Eta
|
ez
hori bakarrik. Horrez gain, hanturak murrizten ditu, immunitate sistemaren funtzionamendu egokia mantentzen du, arteria presioa erregulatzen laguntzen du, bihotza eta odol hodiak babesten ditu, proteinak, koipeak eta karbohidratoak metabolizatzen laguntzen du eta odoleko azukre maila konstante mantentzen laguntzen du.
|
|
|
Berriro gerta daitekeenez, aurreneurri onena da txakurraren esterilizazioa. Izan ere, haurdunaldi psikologikoa araldia amaitu eta hilabete eta erdira gertatzen da. Baina
|
ez
hori bakarrik: txakur emeen %60k haurdunaldi psikologikoak izan ditzake, adituek diotenez.
|
|
|
Arnas patologia horrek prebalentzia handia du, eta 40 urtetik gorako biztanleen% 11ri eragiten dio Espainian. Baina
|
ez
hori bakarrik. Gainera, munduko hirugarren heriotza arrazoia da, eta laugarrena Espainian.
|
|
2023
|
|
|
Halaber, gaitz kardiobaskularrak agertzearekin, profil lipidiko aterogenikoarekin [arterien paretetan koipe metaketak], arteria koronarioetako kaltzifikazioekin edo hainbat minbizi motarekin lotzen da. Eta
|
ez
hori bakarrik. Aurten, Espainiako Neurologia Elkarteak (SEN) gogorarazi duenez, “amets gaiztoa arazo neurologiko jakin batzuen eragilea edo arriskua da, hala nola iktusa, parkinsona, alzheimerra edo zenbait gaixotasun neuromuskular”.
|
|
|
Hilkortasun tasak %7 bitartekoak dira iktus iskemikoaren kasuan, eta %6 bitartekoak, ictus hemorragikoaren kasuan, Stroke aldizkarian 2016 urtean argitaratutako azterketa australiar baten arabera. Eta
|
ez
hori bakarrik. Ikerketa horretan bertan adierazten denez, bizirik irauten duten haur eta nerabeen %80k ondorioak dituzte, eta kasuen %6tik %35era bitartean, iktusa berriro gertatuko da (errepikatzea).
|
|
|
Hala dio ‘Nature’ aldizkarian argitaratutako azterlan batek, non zehazten baita zuhaitzek 2 ºC jaits dezaketela giro tenperatura. Eta
|
ez
hori bakarrik: hirietako baldintza hidrikoak ere hobetzen dituzte, euri ura harrapatu, bildu eta atmosferara itzultzen baitute.
|