|
2003
|
|
|
Euskarazko umoreak, euskararen eta euskal kulturaren ibilbide bera eraman du eta darama: hizkuntzarik gabe
|
ez
baitago umorerik eta umorerik gabe ez baitago hizkuntzarik.
|
|
|
Egia esan, euskal literaturaren azken aldiko garapenaren aurrean irakurle arrunt baten txundidura batzuk azaltzen saiatu naiz. Txundidura, idazle eta lan batzuen arrakastaren aurrean; argitaletxe batzuen apustuen aurrean; idazle eta obra batzuen oihartzun ezaren aurrean; egunkarietako kritikaren egoera niretzako terminalaren aurrean; poesiaren eta poeten sakralizazioaren aurrean nire txundidura ere azaltzen da hemen; edota gure literaturaz erabiltzen diren topiko batzuen aurrean euskal literaturan
|
ez
dagoela umorerik esaten denean, adibide bat emateagatik. Hori bai, txundidura hauek guztiak oso modu pertsonalean adieraziak daude, neronen barrutik abiatuta.
|
|
2005
|
|
|
Esplorazioa, esparru semantiko baten traizioa,
|
ez
dagokion umore baten sorrera: txikitako kromo bilduma, tigrea, Marco Polo, itsasoa, Moby Dick.
|
|
2008
|
|
|
Ertzetako komunukazioak hiru ataletan banatuta aurkeztu du Setienek: Ipuin zuri baten ajeak, Asepsianatoaren Departamentua eta Ertzetako beste gauzak. Lan garratza da hau, egileak esan izan duen bezala, non
|
ez
dagoen umorearendako tokirik. Hala ere, hirugarren atala bizitzaren inguruko ikuspegi baikor eta gozoago batentzat utzi du:
|
|
2013
|
|
|
Denok ditugu gorabeherak. Beti
|
ez
gaude umore onez.
|
|
|
Baina Elizabeth
|
ez
zegoen umore txarrerako egina, eta bere balizko errotek, gau horretan behintzat, irinik izango ez zuten arren, gogo ilunak ezin zion luze iraun; eta bere bihotz min guztiak Charlotte Lucasi, zein astebete lehenagotik ez baitzuen ikusten, kontatu eta gero, Elizabeth bere lehengusuaren xelebrekerietara borondatez igarotzeko eta bere adiskide Charlotteri hura nor zen erakusteko moduan egon zen berehala.
|
|
|
Eta
|
ez
dago umore onez.
|
|
2015
|
|
|
Baina, oraintxe,
|
ez
nago umorez txantxetarako.
|
|
2017
|
|
|
Besteak beste erakusten digulako gure gizarte mendebaldarrean lurretik edo estropezuka aritzea ez dela ‘normala’, eta egokia eta zentzuzkoa dena zutik, tente eta ziurtasunez ibiltzea dela. Maiz kontrakoa uste izan arren, beraz,
|
ez
dago umore zuririk, tentela edo otzana denik. Umoreak errealitatearen gaineko juzkua helarazten baitu beti, egokia denaren eta ez denaren arteko balorazio bat, gizartean ‘normaltzat’ jotzen denaren eta ez denaren
|
|
2018
|
|
|
Eguna hala hola pasa zuten eta ia ia ez zuten ahora eramateko mokadurik. Han
|
ez
zegoen umorerik deusetarako. Baina ate hura giltzatu beharra zeukaten, eta horren zain zeuden.
|
|
2019
|
|
|
2003ko irailean, berriz, ETB2k Vaya semanita umore saioa estreinatu zuen, eta politikaren inguruko esketxek arrakasta handia izan zuten. Egun, ETB1en
|
ez
dago umore politikorik, eta umorezko saio propiorik ere ez.Gorka Garcia ETBko saioen zuzendariak, hala ere, esan du umorea jorratzen duten proiektuak lantzen ari direla. –Pilotoak egiten ari gara.
|
|
|
osasuntsua da oso. Autozentsura balitz umorearen oinarria,
|
ez
legoke umorerik. Hori bai, umorea ondo egin beharra dago?. Iturriozen iritziz, aldiz, autozentsura izan ohi dute ETBn proiektuak aurkezten dituzten ekoiztetxeek eta sortzaileek.
|
|
2021
|
|
|
–Entzun, langileen artean
|
ez
dago umoreaz arduratzeko astirik –esan zuen Paulek idortasun apur batez.
|
|
|
Ez ijitoak. Eta jakinik
|
ez
dagoela umore neutrorik, testuinguruaren baitan zein guk zein besteri egiten dion barre, horren arabera izango da umorea subertsiboa edo statu quoaren aldekoa, zapaltzailea ala askatzailea. [...] Ez gaitezen engaina, ordea.
|
|
|
Gai honen ifrentzua Lujanbioren eskutik heldu zaigu. Bere hitzetan, sortzailearentzat umorearen muga izan daiteke arbuiatzen duen hori hauspotzea, baina, era berean, politikoki zuzena denarekin
|
ez
dago umorerik, umorea justu hori puskatzea baita:
|
|
|
Honengatik guztiagatik, askotan kosta egiten zaigu umoreak mezua duela konturatzea. Dena dela, maiz kontrakoa uste izan arren,
|
ez
dago umore zuririk, umoreak errealitatearen gaineko juzgua helarazten baitu beti, egokia denaren eta ez denaren arteko balorazio bat, gizartean “normaltzat” jotzen denaren eta ez denaren arteko inkongruentzian oin hartuz. Hori baita, hain zuzen, umorearen funtzionamenduaren oinarrian dagoen logika:
|
|
|
Landuko dugun moduan, emakumeek umorea genero sistemaren normei desafio egiteko estrategia gisa erabiltzen dute, hau da, transgresio moduan. Enbeitaren arabera,
|
ez
dago umorea baino gauza iraultzaileagorik:
|
|
2022
|
|
|
Noski, eta orain
|
ez
dago umorearen kontraeredurik. Hau da, duela hainbat urte Patricia Conde zegoenean, bere kontraeredua izan zen Eva Hache.
|
|
2023
|
|
|
Gaur
|
ez
nago umorez Mesedez Plazara noa.
|