|
2000
|
|
|
Eta Txema ez. Txema hildako bategatik ari zen bidaia egiten, existitzen ez zen norbaitengatik, eta
|
ez
dago hori baino lotura absurduagorik. Bera ere, Txema ere, Eiderren gustura ari zen bidaia egiten.
|
|
|
—Semearen osasuna jokoan dago, eta
|
ez
dago horretarako betarik. Konfesatuko naiz hurrengoan neure aita spiritualarekin, han Baionan...
|
|
|
Zeren torturatua dena ez baita bere buruaren jabe ez bere denboraren, eta zeren, bere baitan dagoela, bere baitarik kanpoan baitago, eta
|
ez
dago hori baino desterru handiagorik.
|
|
2001
|
|
|
Nik ere badut gogoa, onartu du Tasiok, baina
|
ez
dago horren azkar joan beharrik. Jode.
|
|
|
Pneumonia atake baten moduko barrea egin du. Baina gure Jon
|
ez
zegoen horren konbentzituta, ez. Aurpegi zurruna berriz, begirada galdua.
|
|
|
Egia esan, horietako batzuk
|
ez
daude horren atsekabetuak. Beraien herrietako giroa eta bizitza ez ziren askoz hobeak.
|
|
|
Esan dugunez, lehenago hinduek eraman handiagoa zuten. Beraien artean mendekuaren belarra
|
ez
zegoen horren zabaldua. Indiako ipuin honetan ikusten da irizpide hori:
|
|
|
‘Baina
|
ez
dago horren frogarik.’
|
|
2002
|
|
|
Zehatz esateko, ezkatak ez ziren gai horretakoak izango, agian,
|
ez
baitago hori ziurtasun osoz esaterik, baina burdina bezain sendoak eta altzairua bezain gogorrak ziren.
|
|
2003
|
|
|
Sar zaitezke sotoetako komunetan, sar zaitezke autoen garajean eta hala ere zure izena entzuten da, kontzientziaren ausikia bezala, salatari: " Badakigu non zauden, ez duzu ezkutatu beharrik, egunero gabiltzanoi ere gertatzen zaigu batzuetan, hegaldi aurreko izua da,
|
ez
dago horren aurkako erremediorik, arnasa baretu eta hegazkinean sartzea besterik". Horregatik atera naiz hain presaka.
|
|
|
Eta nik bizkarrak harrotu ditut. Zer dakit nik Patxi guapoa den ala ez,
|
ez
nago horretan pentsatzeko.
|
|
2004
|
|
|
Eta ez bazen bueltatzen, hil egin zelako ala besteren bat ezagutu zuelako? Ez nuen posibilitate horretan pentsatu nahi, eta denbora laster igaroko zela esaten nion neure buruari; baina hori iruzurra bihurtu zen,
|
ez
baitzegoen hori baieztatuko zuenik.
|
|
|
Baina
|
ez
zegoen horretan denborarik emateko astirik. Hurrengo egunak gogorrak izango ziren susmoa hartuta neukan.
|
|
|
Kontuak, hesiak hausten diren egunean izango dira, egun hori noizbait heltzen bada behintzat. Oraingoz
|
ez
dago horren zantzurik. Tira, bada:
|
|
|
Garai bateko euskaldun fededunen dogmakeriak ez zuen onartzen beren sokako fedea ez zutenen askatasun hauturik. Oraingo hau, orduko haren pareko dela sinestarazi nahi digu Lertxundik bere talai asketik, baina ni
|
ez
nago horren seguru. Besterik uste dut, eta ondoko zentzu honetan oinarrituko nintzateke beste hori argudiatzeko.
|
|
|
Pablo konturatu zen ez ziola Liviaren keinuari erantzun, keinurik izan bazen. Horretaz konturatu zen, eta larritu, ze
|
ez
dago hori baino seinale txarragorik bere moduko itsas txakur zahar batentzat, hala esaten dute behintzat Argentinako portuetan:
|
|
2005
|
|
|
Argi dago mangakek3 kezka handia dutela euren herriko hazkunde eta modernizatze bizkorregiari buruz, teknologizatze handiegiak gizarteari ekar diezazkiokeen gizatasun ezaz eta giza talde txiroen bazterketa gero eta handiagoaz. Susmatzen du, gainera, arrazoia dutela; AEBk bultzatutako globalizazioaren norabideari erreparatzea besterik
|
ez
dago horretaz jabetzeko. Edo, hain urrun joan barik, lehengusuaren buruan oraintxe bertan dagoena, batek daki ze asmorekin han baimenik eskatu gabe kokatua.
|
|
|
–Lasai,
|
ez
zagok horren beharrik, barikuan Buenos Airesera hegal egingo du-eta.
|
|
|
–Ez duk hire errua, gizakiok geure bidea zeukaagu eta
|
ez
zegok horri ihes egiterik. Luis hamaseigarrenari –esaten hasi zen atzamarra asko goratuz–, gaztea zenean azti batek esan omen zioan kontu izateko hil bakoitzaren hogeita batgarren egunarekin, eta berak jaramon egin zioan.
|
|
|
–Ze garrantzi du horrek? Mutila hilda dago;
|
ez
nago horretaz harro baina, egiten duguna egiten dugula, ez da berriro biziko; bizitza bat hondatuta dago, zertarako hondatu gehiago. Kontua da heriotza honekin lotzen nauen gauza bakarra gutun hori dela, eta kosta ahala kosta berreskuratuko dudala.
|
|
|
–Ni
|
ez
nago horren seguru –Mireiak– Oroitzen zarete Pel nola jarri zitzaigun gau hartan?
|
|
2006
|
|
|
Gaur ere ez dio makinak dirua itzuli. Norbaitek teknikariari deitu lioke, baina
|
ez
dagoenez horretarako arduradunik, eta denak lanez gainezka daudenez, ez du inork egiten. Kafeari zurrutada bi eman ondoren, erretzeko gogoa piztu zaio berriz.
|
|
|
–Ni
|
ez
nago horren seguru –erran zuen– Baliteke Malenfer eta zure aitonaren arteko harremanak zerikusirik batere ez izatea Arotzaren hilketekin. Hamaika azalpen egon daiteke.
|
|
|
Hura garaituta, 1815 urtean Europako estatuen ordezkariak Vienan elkartu ziren, eta Napoleonen inperioaren txatalak banatu zituzten. Errusiak beretzat nahi zuen, oso osorik, gure Polonia ederra, baina Prusia, Austria eta batez ere Ingalaterra
|
ez
zeuden horretarako prest. Putreen arteko borroka zen hura sarraskiaren banaketan!
|
|
|
" Zer egin daiteke ministro guztiak eta Inpe rioko Tsar Txit Gorenaren inguruan dauden agintari guztiak Rasputinen jarraitzaileak direnean? Egin daitekeen bakarra hura akabatzea litzateke, baina Errusia guztian
|
ez
dago horretarako kemen nahikoa duenik. Gazteago izango banintz, neuk egingo nuke!".
|
|
2007
|
|
|
Baina, era berean, lehenengo zalantza piztu zigun, Elvis hil zeneko urte hura ote zen koadrilaren azkena. Ezetz esaten zuen Eduk gogor, andregaiak andregai, lagun izaten segituko genuela guk, eta
|
ez
zegoela hori aldatuko zuenik.
|
|
|
Baina txango bat egiteak, auto karabana horren barruan bidaiatzeak, haiekin mendiak igotzeak eta argazkiak ateratzeak, hainbeste gorroto dugun konfiantza behartu bat eraikitzea suposatuko zukeen. Eta
|
ez
geunden horretarako prest, ez hain denbora gutxian bederen. Horregatik esan genien ezetz behin eta berriz, kafe orduan ikusiko genuela elkar, lasai joan zitezela, gu ere lasai asko ibiliko ginela hondartza aldetik, aldizkariak irakurtzen, garagardoa edaten, haien bueltaren zain.
|
|
2008
|
|
|
Baina
|
ez
zegoen horri hain erraz erantzuterik. Iparraldetik tiro asko bota baitzituzten:
|
|
|
Behin ontzi eder bat ikusi zuen Oriolek erakusleiho batean. Iramategirena zen hura ere,
|
ez
zegoen horren dudarik. Sekula ikusitako ontzirik ikusgarriena zen hura, Oriolen aburuz.
|
|
2009
|
|
|
Ama eta izeba, nik uste nuena baino indartsuago agertu ziren, aitonaren heriotza denboraren joanak eragindako gauza normala balitz bezala. Baina aitonak bere burua leihotik behera bota zuen, eta
|
ez
zegoen horretan ezer normalik.
|
|
|
Hau da: inork ezin nazake erruduntzat jo,
|
ez
dago horretarako kriterio razionalik. Nik neuk erabaki dut, eta asumitzen dut, nire erruduntasuna.
|
|
|
–Bai, eta
|
ez
dago horretara ohitzerik. Beti irteten da negarrez lokutoriotik harekin hitz egin ondoren.
|
|
|
Sarraskiaren erantzulea nor den jakin gabe idazten ari naiz honako lerroak. Ekintza agindu eta bete dutenek jakin lukete, ordea,
|
ez
dagoela horri ez fede hausnarketarik ez argumentazio politikorik gaineratzerik. Azalpen politikoak ez du lekurik atzo ikusi nituen irudien argazki oinetan?.
|
|
2010
|
|
|
gaur egungo teoria askok eta askok arrazen sailkatzera jotzen dute, baina erne. Onartzen dut zientzia hemen Europan Afrikan baino gehiago garatu dela, hori ere egia da, eta horrek zerbait esan nahiko du adimenaren garapenaren ikuspegitik,
|
ez
nago horren aurka; ni, ordea, substratu irrazional horretaz mintzatzen ari natzaizu, seme elbarri bati lotutako arazo existentzialen aurrean aita edo ama edo elbarria bera mirariaren atera jotzera bultzatzen duena, horretan gero eta sinetsiago bainago arraza guztiak berdin samarrak garela:
|
|
|
idazte kontuetan ere berdin gertatu zait; zuk badakizu poesia ere izugarri gustatzen zaidala? idatzi ere, idatzi nuen behin edo behin poemaren bat, harik eta aurkitu nuen arte gogokoago nuela irakurtzea sortzea baino; gainera, itzuli ditut euskarara munduan ezagun diren poeta handi batzuen lanak, komunitateko poeta lagun bikain batek askotan esaten dit noizbait argitaratu genukeela, baina ni
|
ez
nago horren ziur?, eta ez dakizu zeinen laket dudan egiteko hori ere; hori gutxi bada, laket dut, halaber, liburuez inguratuta bizitzea, ez bainaiz alferrik Elorrietako komentuko bibliotekaria bertara igorri nindutenetik?
|
|
|
Arrazoi duzula, alde batetik, ez baita nolanahikoa batetik bestera dagoen aldea? baina, bestetik,
|
ez
nago horren ziur. Izan ere, Itun Berrian badago, bai, Jesus ezti bat?
|
|
|
ahaztu hori guztia eta, bi urtean, autonomia erkidego bakarra. Baina
|
ez
dago hori egiteko moduko lege mekanismorik, aurretik desegin egin behar dituzulako Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Erkidegoa. Biak desegin, eta berri bat egin.
|
|
|
Ba al dakik zer den belarri jan hori, egunero zortzi orduz kaka hori entzuten egon beharra? Hori ez duk bizimodua, motel,
|
ez
zagok hori jasaterik, esan zuen Harrik, aurpegiko azal guztia batera zimurtuz.
|
|
|
Hura ez zen Felixinentzako tokia, bistan da, baina momentuan
|
ez
nengoen horretan pentsatzeko; bost axola gainera mutiko atzeratu batek zertan pasatzen zuen denbora, parkean kaniketan edo manifetan desafinatzen. Azkar ahaztuko nuen beraz Felixin hura eta bere kantua, handik laster beste ekitaldi batean ikusi ez banu.
|
|
|
Eta nik zer esango dizut, bada? Arrazoi duzula, alde batetik, ez baita nolanahikoa batetik bestera dagoen aldea... baina, bestetik,
|
ez
nago horren ziur. Izan ere, Itun Berrian badago, bai, Jesus ezti bat... baina baita beste Jesus bat ere, jeloskor baino jeloskorragoa, Itun Zaharreko Aitaren marka daramana —Itun Zaharreko Jainko Aitaren zinezko semea ote da, bada, Jesus:
|
|
|
gaur egungo teoria askok eta askok arrazen sailkatzera jotzen dute, baina erne. Onartzen dut zientzia hemen Europan Afrikan baino gehiago garatu dela, hori ere egia da, eta horrek zerbait esan nahiko du adimenaren garapenaren ikuspegitik,
|
ez
nago horren aurka; ni, ordea, substratu irrazional horretaz mintzatzen ari natzaizu, seme elbarri bati lotutako arazo existentzialen aurrean aita edo ama edo elbarria bera mirariaren atera jotzera bultzatzen duena... horretan gero eta sinetsiago bainago arraza guztiak berdin samarrak garela: hemen apaizak direnak han tribuetako txamanak dira; paralitiko beltza zuhaitz baten aurrean belaunikatuko da eta paralitiko zuria Lourdesko Ama Birjinaren aurrean.
|
|
|
Hara: ...dazte kontuetan ere berdin gertatu zait; zuk badakizu poesia ere izugarri gustatzen zaidala... idatzi ere, idatzi nuen behin edo behin poemaren bat, harik eta aurkitu nuen arte gogokoago nuela irakurtzea sortzea baino; gainera, itzuli ditut euskarara munduan ezagun diren poeta handi batzuen lanak —komunitateko poeta lagun bikain batek askotan esaten dit noizbait argitaratu genukeela, baina ni
|
ez
nago horren ziur—, eta ez dakizu zeinen laket dudan egiteko hori ere; hori gutxi bada, laket dut, halaber, liburuez inguratuta bizitzea, ez bainaiz alferrik Elorrietako komentuko bibliotekaria bertara igorri nindutenetik...
|
|
2011
|
|
|
Argazki bildumako estreinako erretratuan bi pertsona ageri dira, hiru, gizasemeak altzoan duen haur etxeratu berria aintzat hartuz gero?: ...sa beltza soinean eta txapela buruan, haurtxo jaio berria besoetan duela harro, deiturari segida emango diokeena baita, inondik ere, ume txilindun mainontzi hura; eta bestea, aldamenean zutik eta eskua gizonaren bizkar gainean pausaturik, etxekoandre bena, ikaragarri handia ez izanagatik, gauzak berak nahi duen bezala egin ezean etsitzen ez duen emakume larderiatsua (haren hazpegiak ikusi besterik
|
ez
dago hori horrela dena antzemateko). Behia ukuiluan marruz utzita jaitsi behar izan dute kalera, ume eginean da honezkero?, fotografoarekin aurrez adostutako eguna baitzen gaurkoa (goxoa dagoke etxekoandrea, etxeko lanak utzi eta horretarako etorri beharrak amorrarazita!).
|
|
|
Imajinatzen ote du inork Espainiako presidente batek Euskal Herrirako antzeko ekimenik aurkeztea? Agian
|
ez
gaude horren urruti ere. Non eta ez gaituzten denok konbentzitu nahi independentzia dela bide bakarra herri gisa errespeta gaitzaten eta euskaldunok mundu hobe bat eraiki dezagun.
|
|
|
Lurrek ez zuen bere etxera inoiz gonbidatu, horregatik beragatik nahi zuen bertara itzuli,, bere lorategian itxirik geratu nintzen egunean ez nuen ezer arrarorik ikusi, baina halakorik ez balego, gonbidatuko nindukeen; bera nirera maiz etortzen zen?. Kuriositatea bazuen Lur idazten ari zena irakurtzeko, baina beldur pixka bat ere ematen zion jasan zuen kretinismo estetiko dosiren batekin topo egiteak; ez zuen Lurrengandik ezer ederrik espero, simetriarik, harmoniarik, horretarako obra ikusi behar da norberaren erraien gainetik, Lurrek egiten ez dakien zerbait, eta
|
ez
zegoen horrek ekar zitzakeen asperraldiak eta auzo lotsak agoantatzeko prest.
|
|
|
Ez dago gizarte aurremodernoko konpartimentatze aukerarik, funtzio banaketaren zurruntasunik, non hizkuntz komunitate askok eta askok mendez mende beren izaera etnolinguistikoari eutsi ahal izan dioten egitura diglosiko atxikigarriari esker. Gaurko munduan
|
ez
dago horretarako aukerarik.
|
|
|
–Berriz ere diotsut
|
ez
dagoela horren frogarik.
|
|
2012
|
|
|
Faltan botatzen zenituen, baina gurea amaitu zenetik ez zinen Exeterrera itzuli. Porrot egin zenuela sentitzen zenuen, bazenekien hara itzultzekotan galtzaile sentituko zinela, eta
|
ez
zeunden horri aurre egiteko prest. Aukeran, Londresko anonimotasuna nahiago.
|
|
|
Pijaman igarotzen dut egunaren parterik handiena, baina hala ere medikuak esan dit ez didala baja gehiago luzatuko. Taylorri egonaldia amaitu zaio eta laster itzuliko da; ni ikusteko irrikaz dagoela esan ohi dit, postaz zein telefonoz, baina
|
ez
nago horren seguru hala den. Egunak, batzuetan asteak pasatzen ditut internetera azaldu gabe edo egunkaria erosi gabe; MTVko reality ergelak ikusten ematen dut ohean pasatzen ez dudan denbora gehiena, eta baita ohean pasatzen dudanaren zati bat ere.
|
|
|
Benetan ari zirela adierazteko era guztietako ziur hitzak eman zizkioten, eta kapitaina bazirudien prest zegoela haiek esaten zutena sinesteko eta haiei bizia barkatzeko. Ni ere
|
ez
nengoen horren kontra, baina kapitainari agindua eman nion uhartean zeuden bitartean haien eskuak eta oinak lotuta edukitzeko.
|
|
|
eta burutik eginik
|
ez
badago hori dela eta,
|
|
2013
|
|
|
–Bat baino
|
ez
dago horren aurretik; hor daukazu, ikusi nahi baduzu, horko liburuen artean irteten den orritxo zuria da.
|
|
|
Egun batean, izan ere, zera entzun nizun, mundu guztiari saltzen zenizkiela armak, batzuei eta besteei? baina, dorre bikien atentatua jazo zenetik,
|
ez
dago hori defendatzerik, nik uste. Geroztik, izan ere, mundua bitan banatuta dago:
|
|
|
Enekot
|
ez
zegoen hori ere onartzeko prest.
|
|
|
–Betikoa, Aintzane. Oso gaztea nintzela politika kontuetan parte hartzeko, artean ikasketei zor niela nire eginahala, gero ere izango nuela nahiko denbora nire kabuz erabakitzeko,
|
ez
nengoela horretarako prestatua, gure herri zapalduaren alde nola eta zertan lan egin erabakitzeko hemezortzi urte bete arte itxaroteko lasai...
|
|
|
Egileor eta Arraztoaren aurkako ekintzen epaiketan Mendailleri Juan Mari Otegiren hilketa ere leporatu zion akusazio partikularrak. Baina, auzitegiaren arabera,
|
ez
zegoen horretarako nahikoa frogarik.
|
|
|
Iheslari batzuek lan finkoa zeukaten, baina bertze anitzek ez. Beraz, egitura bat bazegoen iheslariak zelatatzeko, baina
|
ez
zegoen horri buruzko arrastorik. Lehenik, informazioa eskuratu behar zuten, baina gero zehaztasunak behar zituzten atentatuak egiteko.
|
|
|
–Badaukat, aita, gauza bat buruan, zerbait kezkatzen nauena, oraintxe esango dizut zergatik. Egun batean, izan ere, zera entzun nizun, mundu guztiari saltzen zenizkiela armak, batzuei eta besteei... baina, dorre bikien atentatua jazo zenetik,
|
ez
dago hori defendatzerik, nik uste. Geroztik, izan ere, mundua bitan banatuta dago:
|
|
2014
|
|
|
duela bi gau okatu zenuen otarrain pusketatxo ia usteldua agertzen zaizunean begien parean. Gaur, hala ere,
|
ez
dago horretarako beharrik, ez bainuen janaririk ia sabeleratu bart eta igurtzi beharreko guztia xehe xehe egina baitago, ia erabateko likido egoeran.
|
|
|
–Achtung Baby
|
ez
zegok horren gaizki, ez duk nahikoa entzun, hori duk dena?
|
|
|
Esan nionean hala uste nuen, behintzat. Baina orain
|
ez
nago horren seguru.
|
|
|
Jaikitzeko gogorik ez daukan jendea egotea ulertzen dut; munduko toki beldurgarri guztietatik ohea baketsuena balitz bezala, beldurtzen duena norberaren buruan egon ez, eta kanpoan uzteko aukera balego bezala. Azken finean,
|
ez
nengoen horren gaizki, edo ez nekien oraindik. Ez nuen lo askorik egiten, ordu batzuetan konortea galtzen nuen, besterik ez, batez ere lotara joan aurretik edaten banuen.
|
|
|
125 Esan ohi denez, bertutea erdi erdian dago. Giza anatomiari erreparatzea besterik
|
ez
dago horretaz jabetzeko.
|
|
|
Bizitza pertsonala ere zuzendu zitzaion, nolabait. Fobiaren bat baldin bazuen hari aurre egin behar ziola konbentziturik, hainbat mutilekin atera zen; senargaiek ez zioten gehiegi iraun, berak utzi zituelako gehienetan, baina
|
ez
zegoen horrentzako arrazoi patologikorik bilatu beharrik; nork ez du bikote lagunarekin istilurik izan inoiz?
|
|
2015
|
|
|
Betidanik nahi izan nuen bizi baserri batean, animaliaz eta zuhaitzez inguratuta. Baina, pisu batean bizi ginenez gero, ezin eskatu zaldi bat, ezin eduki gereziondo bat,
|
ez
baitago horretarako espaziorik nire logelan. Horregatik, txakur bat edukitzearekin konformatzen nintzen.
|
|
|
Otazuak gertatzen ari zena azaldu nahi ziola esan zion. Asunek oheko maindireak ireki eta
|
ez
zegoela horren beharrik erantzun zion, begietara begiratu gabe. Gero, ohe barruan sartu zen.
|
|
|
–Ez zen hurrengo hogei urteetan kartzelatik irtengo?. Nagore
|
ez
zegoen horren seguru, baina Ibonek furgoneta Trafic bat zela azaldu zion, modelorik arruntena; horrek esan nahi zuen bilatzeko zailena ere bazela, eta hor erabaki zen auzia. Hori bai, furgoneta ikusi zuenean ez zituen onartu errezel loratuak, eta horretan ez zuen amore eman:
|
|
|
Oso oso arriskutsuak direla gainera, biziak eta erasotzaileak. Eta
|
ez
dagoela horretarako eskubiderik, jakina. Trafiko Zuzendaritzak, esan bezala, neurri gogorrak hartu ditu.
|
|
|
–Txoririk ezean, Oto, hemen zer da txoria? Esan nahi dut, zerbait ez badago zerk betetzen du
|
ez
dagoen horren espazioa, lekua, bihotza, pneuma, itzala edo dena delakoa??. –Hemen, heriotzak.
|
|
|
baizik eta, nazio eraikuntza prozesua?, diskurtso horri eutsi zioten ETAk eta ezker abertzaleak prozesua indarrean izan zen bitartean. Baina denak
|
ez
zeuden horrekin ados. Rufi Etxeberria Mahai Nazional zaharreko kidea zen; alegia, atariko prestaketa lanetan aritu zen, baina, HBk Irlandako Fororako proposamena egin zuenerako, kartzelan zegoen.
|
|
|
Orduan
|
ez
zegoen horren argi, baina orain argi dago Lizarra Garaziko Ituna izan zela su etenaren ondorio, su etena Itunaren ondorio baino gehiago. Eta garrantzitsuena:
|
|
|
Baina dena
|
ez
zegoen horren argi. Mugarri ren ibilbidea ez baitzen orduan bukatu.
|
|
|
Neurri batean, Aljerreko prozesua horren ondorio ere izan zen. Baina, hain zuzen ere, prozesuaren porrota arrakastatzat hartu zuen Gobernuak, euren argudioaren arabera, nazioarteari erakutsi ahal izan ziotelako beraiek saiatu zirela elkarrizketaren bidez konponbidea bilatzen baina ETA
|
ez
zegoela horretarako prest.
|
|
|
Bere artean, Ingalaterrako errege erreginen arabera deitzen zien: Cam Zitala, James Ankerra, Andrew Zuzena, Prue Xarmanta, lerdena izango baitzen,
|
ez
zegoen hori saihesterik, eta Andrew Azkarra.
|
|
|
Gorririk
|
ez
egote horren ondorioetako bat gerra zibilean ikusi zen. Beasain eta Ordizia hartu ostean, abuztuko lehen astean sartu ziren erreketeak Itsasondon.
|
|
|
–Ba orain dela gutxi
|
ez
hengoen horren seguru! Zergatik galdetu didak bestela?
|
|
|
Ez da oso kafe ona izango, eta badakit zomorroak bizi direna kafetera zahar horretan, baina 110 pezetan,
|
ez
dago horren gaizki. Kafearen prezio berean doakizu, aparte, Pellorekin berriketa eta diskusio apur bat, Egin, gure gezurkaria?
|
|
|
Goizean, ostatua hurrengo astean itxiko duela esan dionean, sekulako zaputzaldia izan du gizonak. Leku publiko bat ezin dela horrela, bat batean, abisatu gabe itxi,
|
ez
dagoela horretarako eskubiderik, erreklamazio liburua, ez dakit zer eta badakit zer. Jabetua zegoen uda guztia lanean igaro ondoren geratzen zitzaion energia baikor apurra zurrupatzen ziola gizon honek, baina sekula ez zuen pentsatuko hain desatsegina izan zitekeenik.
|
|
|
Itzultzeko erabili duzun kodearen berri galdetuko dizu berehala, hori badakizu, eta ez daukazu denborarik itxurazko ezer asmatzeko. Tinta sinpatikoaren aukera bururatu zaizu, baina mundu honetan
|
ez
dago hori sinistuko duenik. Akatsak ezabatzeko marraz eta zuzenketaz beterik daude, eta kopiatze hutsean ezinezkoa da hainbeste oker egitea.
|
|
|
Lasaitu behar nuen: azken batean,
|
ez
nengoen horren egoera txarrean. Banekien lehenxeago edo geroxeago Angela itzuliko zela eta kanpora eramanen ninduela.
|
|
|
Google
|
ez
zegoen horren erratuta, akaso: Suarez Garzia, Maria Castillo, Ortopedia eta Traumatologian espezializatutako poeta da, Sakanako Hausturen Unitatekoa, Nafarroan (Euskal Herria?).
|
|
|
pentsaeran, ekonomian, nazio estatuan, kulturan... Krisia, haatik, Mendebaldeko gauza da, esan dugunez, munduko beste aldeetan
|
ez
baitago horren aztarnarik, leku batzuetan goranzko aroa ezagutzen ari direlako (Asiako, oro har); eta besteetan, behin ere ez direlako gailurrera heldu eta ezin dutelako, hortaz, krisirik jasan (Hirugarren Munduan). Mendebaldeak, ordea, bere kezkak eta arazoak orokortu nahi ditu, eta unibertsal bihurtu.
|
|
|
Landucciren hiztegian
|
ez
dago horren lekukotasunik, baina Lazarragaren eta Betolatzaren izkribuetan ø da, gehienetan, ZER argumentuaren morfema iraganaldiko 3 pertsonetan. Hauek dira, esate baterako, Lazarragaren izkribuetan agertzen diren adibideak:
|
|
|
didin, dadin?, nindin, nendin?, cidin, zedin?, lidin, ledin?, badidi, badadi?, balidi, baledi?, bidi (behin bedi), bedi?. Geroagoko izkribuetan
|
ez
dago horren lekukotasunik: bedi agertzen da Gamizen bertsoetan eta dadin Albenizen itzulpenean.
|
|
|
Mitxelenak (1958) Arabako euskalkiaren ezaugarritzat jo zuen, baina hiztegi horretan baizik ez da gertatzen. Arabako gainerako lekukoetan
|
ez
dago horren adibiderik.
|
|
|
Gainerako aldaerak direla eta, gauzak
|
ez
daude horren argi. Euskal Herriko bazter bietan agertzen da bardin:
|
|
|
Erdia ez beharbada, baina egia da Goiz Argi garai hartan bere orrietan erdara sartzen hasi zela (azaleko titulu nagusia ere erdaraz paratu izan zuen); egia da, halaber, ordura arte euskaraz idazten ibilitako zenbait kazetarik erdaraz idazteari ekin ziola (garai hartako Goiz Argiren zenbakiak arakatzea baino
|
ez
dago hori frogatzeko). Jon Mimentza garai hartan Goiz Argiko kidea zen, eta berak azaldu digunez,, editorialak ele bitan argitaratzea erabaki genuen.
|
|
|
Frantziaren nagusitasun horrekin batera, haize berriekin aspalditik egonean zeuden abertzaletasunaren kimu batzuk ere ernetzen hasi ziren Ipar Euskal Herrian. Arestian aipatu dugun Kostatarraren idatzira bueltatzea baino
|
ez
dago hori egiaztatzeko. Hara:
|
|
|
Goizeko prentsan irakurri berri du gora egin duela automedikazioak azken aldian, era guztietako botika miragarriak eskaintzen direla gaur egun interneten bidez, eta iruzurra baino
|
ez
dagoela horren atzean gehienetan, kalte baino ez diezaiokeela egin horrek gaixoari, esperantza alferra piztu, bere osasunaren kaltetan.
|
|
2016
|
|
|
nioke esan maitasuna berdinen arteko zerbait dela, eta ahazteko Alberto eta min egin dioten guztiak. Baina
|
ez
dago hori eztabaidatzeko denborarik.
|
|
|
Ordea, Mr. Shandy oso txikia izanik,
|
ez
dago horri buruz ezer gehiago esaterik.
|
|
|
Gaur, ordea,
|
ez
dago horretarako aukerarik. Ostarteak txikitzen ari dira, gainera, eta gero eta gutxiago dira haien artetik ikus daitezkeen izarrak.
|
|
|
De Quincey k esan zuenari jarraituz, krimena artelan gisa ulertzen zuen, eta kaleko adokin bakoitzean aztarnaren bat edo hormetako adreiluetan mezu ezkuturen bat aurkitzen, oinatz bakoitza telegrama bat balitz bezala irakurtzen erakusten zien ikasleei. Arkauten, noski,
|
ez
zegoen horretarako aukerarik, baina bere ikasleak hartu eta euskal hiriburuetan barrena erabiltzen zituen, hiriko edozein bazter hilketa balizko baten agertoki gisa begiratzen ikas zezaten, eta tarteka gelditu eta bidean gurutzatutako gizaki guztien azterketa azkar bat egiten zuten, hiltzaile posibleenak zein ote ziren ikertuz. Ikasturte bukaeran, azterketak iristen zirenean, ikasle bakoitzak hilketa on baten proposamena egin behar izaten zuen eta, kontatzen zuenez, ergelkeria izugarriak idazten zituzten, baina baita talentu izugarria erakusten zuten lanak ere eta, lan horiek komentatzen hasten zelarik, Eneida ri edo Odisea ri buruz hitz egiten ari zela ematen zuen.
|
|
|
salba ditzagun erreformismoaren bidez ahal direnak, eta utz ditzagun euskal estatu euskaldun bat sortzeko ametsak. Baina bera
|
ez
zegoen horretarako prest, honako arrazoi aberkoi hauengatik:
|
|
|
Ez al zitzaidan niri ere iruditzen gehiegizkoa zela haien arteko berriketa etengabea? Beti txutxu mutxuka; elkar aurkitu orduko, hantxe hasiko ziren hitz eta pitz,
|
ez
zegoen hori oztopatuko zienik. Eta auskalo zertaz, gainera!
|
|
|
Baina Micòl ez zegoen etxean (abisatu al zidan Albertok Micòl ez zegoela?), tamalez aurreko arratsaldean atera behar izan zuelako Veneziarako. Horra hor, bada, zergatik berak egin behar izan zuen orduan atezainarena ere, ez Alberto eta ezta haien «aingeru zaindaria» ere
|
ez
zeudelako horretarako eta, nahikoa ez balitz, Perottiren ondoezagatik.
|
|
|
pentsa! Gu oso saiatuak eta langileak izan arren,
|
ez
dago hori jasango lukeen irakurlerik, miresle sutsuena edo masokistarik sukartsuena izanik ere, eta ez dago halaber halako lanik argitaratuko lukeen editore erorik. Gozoak dira ba garaiak, dirua harrika botatzeko!
|
|
|
Har dezagun ingelesa adibide gisa. Gaur egun, herritar guztiek onartzen dute ingelesa eskolan ikastea onuragarria dela, baina, duela zenbait urte,
|
ez
zegoen horren aldeko eskaririk. Nafarroako Gobernuak eta Hezkuntza Departamentuak, ordea, erabakia hartu zuten ingeles ikasketak eskola guztietan sartzeko.
|
|
|
Museo bat ireki nahi dute orain, eta lanean dabiltza bertan langileak une honetan. Erraz ikus daitezke tresnak eta traktoreak lanak estaltzeko jarritako ehunezko hesiaren atzean, eta une honetan
|
ez
dago hori baino askoz ere gehiago ikusterik: lurrarekin berdindu ta dago dena, salbu eta etxearen jatorrizko egitura imajinatzen uzten duten zimentu gutxi batzuk.
|
|
|
Ez da beti horrela izan, ordea: Ekografia bere plaquettea (Puerta Norte, 1998) Bitartean heldu eskutik poema liburuarekin (Susa, 2001) konparatzea besterik
|
ez
dago horretaz jabetzeko. Uribek berak ondo azaldu du apustu horren funtsa, Bilbao New York Bilbao nobelaren (Elkar, 2008) 51 orrialdeetan, esaterako.
|