|
2000
|
|
|
Euskara batuan azentuatzeko arau ofizialik
|
ez
badago ere, normalizatzekoproposamen desberdinak egin dira. Dena den, proposamen guztiak hedatuen daudenbarietateetan oinarrituta daude.
|
|
|
Goraxeago aipatu dudan bezala, 1906ko udaberria zen. Urte erdi geroago, Gabon egunean, zoragarria zen jostailuaz oraindik ohiturik
|
ez
bazeuden ere, kapitainak Morse kodearen bidez Gabon mezu bat igorri nahi izan zion familiari. Telegrafista hori egiteko prest zegoelarik, bat batean ahots bat entzun zen, tokitatik zetorren baina entzungarri zen soinu bat, nondik arraio hel zitekeen inork ere ez zekiela, zeren kostaldetik oso urrun baitzeuden, Ingalaterra Berriaren parean.
|
|
|
Ondo frogatuta
|
ez
badago ere, batzuen ustez Karrantzako haraneko meatzeak erromatarren garaian hasi ziren ustiatzen. Lehenengo erreferentzia idatzia, ordea, 1581 urtekoa da, Matienzoko meatze batena hain zuzen.
|
|
2001
|
|
|
Giza komunitate bateko kiderik garrantzitsuenak nabarmentzeko izango ziren, estalkiakgarestiak zirelako eta hilerrira arteko garraioak lan neketsua izan behar zuelako. Gehienak Oiz koharriarekin eginda daude, eta in situ batere
|
ez
badago ere, multzorik handiena Durangaldean dago.Ehorzketa hauen jatorriak erromatar eta bisigotikoak dira; beraz, berauen agerpena hegoaldetikdatorren akulturatze prozesuaren islatzat hartzen da.
|
|
2002
|
|
|
Edozein herrik du bere hezkuntza sistema propioa sortzeko, eratzeko eta kudeatzeko eskubidea. Ez dakigu hori espresuki inongo nazioarteko aldarrikapenetanhorrela adierazita dagoen, baina,
|
ez
balego ere, gauza nabaria da, une batetikaurrera bere herri izatearekin bizitzea erabakitzen duen herri orok eskubide horiizan behar duela. Guk geuk inolako zalantzarik gabe aldarrikatzen dugu eskubidehori Euskal Herriarentzat, eta, gainera, aldi berean, eskubide horren aurkakoplanteamenduei zilegitasuna ukatzen diegu, zeren planteamendu horiek gureherriaren etorkizuna oztopatzen baitute, eta gure nortasunaz bizirautearen aurkakoeraso suntsitzaileak baitira.
|
|
|
Borroka kognitiboaren xedea mundu sozialaren zentzuaren ezagutza legitimoa inposatzeko autoritatearen onarpena lortzeaizaten da, mundu horren oraingo esanahia eta baita etorkizuneko norabidea erekontuan hartuz. Zeregin horretan, kultur produkzioaren arloek, izatez helburupolitikoetara orientaturik
|
ez
badaude ere, errealitate sozialaren egitearen etaebaluazioaren printzipioak sortu eta inposatzeko baliabideak eraikitzen dituzte.
|
|
|
5) Hondartza inguruari dagokionez, horrelakotzat bainatzeko ura inguratzenduen guztia hartuta, eta burutu beharreko jarduketak lege ikuspuntutikargikiro aipatuta
|
ez
badaude ere, Osasun Sailak uste du ezen, bainuzonetara joaten den erabiltzaile kopurua dela eta hondartza inguruetanhondartzako egonaldirik handiena pasatzen dugun zona hondartzaingurukoa dela eta, beharrezkoa dela osasun zaintza, zertarako etaosasunarentzako arriskuak saihestu eta txikitzeko.
|
|
|
Begi bistan dago gramatikalitate arazo nabarmenik
|
ez
badago ere, testuhorrek beste itxura bateko antolamendua behar zuela, nahiz eta ez dugun hemenzehatz aztertuko zein den aukerarik egokiena. Beste era batera esanda, itzuli gabe, testua antolatu beharra zegoen paragrafo horren aurrean, eta nahikoa da itzulitakotestua irakurtzea egitura horrek komunikaziorako oztopo larriak jartzen dituelakonturatzeko.
|
|
|
Baina beti ez da horrela izaten. Batzuetan benetan dena da ikusten duguna, beste batzuetan, ostera, denaren zati bat, eta, inoiz,
|
ez
dagoena ere ikusten dugu (horra hor, esate baterako, animazio irudia, irudi digitala).
|
|
2005
|
|
|
ez nuke aipatuko, bigarren zati deigarri bat egongo ez balitz. Zuzeneanloturik
|
ez
badaude ere, bi urte pasa ostean, Alardearen inguruko, zenbait notablek, jeneralaren aldaketa eskatu zioten udalari. Alardean horrelakorik ez da inoiz gertatu.
|
|
|
Are esanguratsuagoa da, eskuz, segur aski idazkariak idatzita, Irastorzaren (Bandako zuzendariordea) izenari gezi baten bidez lotuta agirian azaltzen dena. Lerro horiek oso ondoidatzita
|
ez
bazeuden ere, esan nahi zutena hauxe zen: emakumeen parte hartzearenkontua ez zuela Irastorza jaunak aurkeztu bileran, baizik eta alkateak.
|
|
|
Ikusten denez, 1999 urteko udal hauteskundeak memento klabea dira auzihonetan. Izan ere, alderdien artean ezberdintasun handirik
|
ez
badago ere, (PNVEAren igoera salbu), alderdien barnean aldaketa oso nabariak gertatu dira. Emakumearen parte hartzearen alde zeuden pertsonak baztertu dira udal hauteskundehorien zerrendetan eta Alarde tradizionalaren alde daudenak aukeratu.
|
|
|
Eremu magnetikorik ez balego, kanpo nukleoko mugimenduek ezin izango lukete korronterik sortu. Erantzuna guztiz argituta
|
ez
badago ere, oro har, onartzen da Eguzkiak sortzen duen planeten arteko indar txikiko eremu magnetikoa izan daitekeela arazoaren giltza. Kanpo nukleoko mugimenduek eta Eguzkiaren eremu magnetikoak estreinako korronteak era zitzaketen.
|
|
|
Alderanzketen zergatia argi
|
ez
badago ere, badirudi gakoa nukleoko mugimenduaren irregulartasunean aurkitzen dela, zeren arrazoi ezezagunengatik korronteen noranzkoa aldatzen denean gertatzen baitira. Nahiz eta estreinako ikerketetan alderanzketak denbora tarte berdinean gertatzen zirela uste izan, egun argi dago aldaketa horiek ez dutela maiztasun finkorik erakusten.
|
|
2007
|
|
|
Eta nolanahi ere den, idazten du?, hainbesteko etekina igurikatzea
|
ez
balego ere edozein hizkuntzatan [lituanieran adina], hala eta guztiz ere garrantzizkoa da edozein herritxoren landutasunerako («Bildung») lurralde batean, Polonia prusiarrean adibidez, eskolako eta pulpituko irakaskuntzan erabil dadila hizkuntza (poloniar) garbienaren eredua, hori lurraldetik at mintzatzen dena izango balitz ere [Errusia-ren peko partekoa], eta poliki poliki korrientea bilakara... zeren ta horrela hizkuntza herriaren berekitasunari egokituagoa izanen baita eta ilustratuagoa horretara beronen eskualdea709.
|
|
2008
|
|
|
Horrez gain, soldadutzarik
|
ez
bazegoen ere, gerra mehatxuaren ondorioz forulurraldeak inbaditzeko arriskua sortzen zenean, mobilizazio orokorrera deitzen zuten diputazioek, eta herrialdean sartzen baziren, familia bakoitzak gizon bat eman beharra zuen herrialdea defendatzeko. Testuinguru horretan kokatu behar ditugu agerraldiak, zeren etsaiak erasotzen zuen egunean«?
|
|
2009
|
|
|
Bestelako gertakari traumatikoen inguruan gertatu izan den isiltasun tarteakasu honetan askoz ere luzeagoa suertatu da. Adituak tarte horren egokitasunariburuz ados
|
ez
badaude ere, kontuan izan beharrekoa da aztergai dugun kasuanezaugarri berezi bat osatzen duela. Zapi hamarkadako tartea gizakiaren bizi esperantza arruntean edozeinen markak hausteko moduko tartea da.
|
|
|
Bitxikeriak alde batera utzita, gaur egungo panoramari dagokionez, hauxe daazpimarragarriena: kirol egunkaririk
|
ez
badago ere, Euskal Herrian argitaratzendiren informazio orokorreko kazeta guztiek gero eta garrantzi handiagoa ematendiote sail honi, urterik urtera berari eskainitako tartea gehituz baitoa. Espainiakofutbol liga profesionalak hartu duen abiada bizi eta zorabiagarriak izango du, seguru asko, zerikusirik fenomeno horrekin.
|
|
|
«Gaur egun komunikazio kabineteak nonahi ditugu: udaletxeetan, Udaltzaingoan, gotzaindegian, kirol elkarteetan... Bulego horienlanik garrantzitsuena informazioa sortaraztea da, baita
|
ez
dagoenean ere, harik etahedabideetako lan mahaiak saturatu arte. Fenomeno horrek probokatu du, besteakbeste, informazio iturrien protagonismoa gero eta handiagoa izatea.
|
|
2010
|
|
|
Erbesteko bizimodua latza, edo oso latza, izan zela esan beharrik
|
ez
badago ere, atzerrialdia erakusteko idatzi izan diren istorio askotan ikusten dena zera da: gogortasun hori borrokatuz garai zitekeela.
|
|
|
Adibidez, monopolioek eta gogorregia den lehian dauden sektoreek ere zaildu egiten dute berrikuntza. Edo derrigorrezkoak diren enpresen arteko osagarritasunak betetzeko gaitasuna
|
ez
dagoenean ere, horretarako beharrezkoa den enpresa falta delako edo honen antzeko beste arrazoi batzuengatik.
|
|
2011
|
|
|
Argi adierazi zuen aipatutako 1999ko aginduak bake epaitegiek eramaten dituzten erregistro zibilen informatizazioa aurrekontu baliabideen arabera burutuko zela esatean. Gauzak horrela, INFOREG aplikazioaren lehenengo bertsioetan bake epaitegien informatizazioa sartuta
|
ez
bazegoen ere, Justizia Ministerioak 2006ko maiatzaren 17an hitzarmen bat sinatu zuen Red.es Enpresa Erakunde publikoarekin «on line Erregistro Zibila» deritzon programa martxan jartzeko. Programa honetan eskuz idatzitako liburuen digitalizazioa eta grabazioa aurreikusten da bai erregistro zibil nagusietan, bai bake epaileek eramaten dituzten ordezkarietan.
|
|
|
Fobia sozialaren maiztasunari buruzko adostasunik
|
ez
badago ere, ikerketen emaitzek datu desberdinak eskaintzen dituzte. DSM IV TRaren (APA, 2002) arabera, beren bizitzaren uneren batean fobia soziala jasan duten pertsonak% 2 dira.
|
|
|
Azterketa epidemiologikoen arabera, froga askorik
|
ez
badago ere, nortasun histrionikoa psikopatiaren aldaera femeninoa izango litzateke, eta nortasun antisoziala aldaera maskulinoa (Cale eta Lillienfeld, 2002). Alde batetik, emakumearen eta nortasun histrionikoaren artean egiten da lotura.
|
|
2012
|
|
|
Estatuen arteko akordioak kinka larrian jarri zuen Laugarren Mundua: akordio testuak 46 artikuluan onartzen zuen batasun printzipioarekin oso ados
|
ez
bazeuden ere, ez zituen ukitzen autodeterminazioa, lurra, lurraldea eta natur baliabideak, aurreko adostasun libre eta informatua, eta, azkenik, hitzaurrean agertzen ziren paragrafoak non herri indigenei dagozkien berezko eskubideak eta berdintasuna onartzen zaizkien. Gainera, edozein aldaketa sustatzea dinamika arriskutsuan sartzea gerta zitekeen.
|
|
|
«Umeei bideratutako publizitatean aholku zuzena egiten zaienean produktu jakin bat eros dezaten edo beren gurasoei eska diezaieten erosteko». Kasu horretan umea zeharkako preskriptorea da eta gurasoak, enpresaburuekiko menderatze egoera batean
|
ez
badaude ere, enpresaburua edo merkataria aprobetxatzen ari da umearen ahuleziaz edo kaltebera izatearen egoeraz.
|
|
2014
|
|
|
aldaketak aldaketa, «garrantzizkoena pozik eta zintzotasunezjokatzea da, oinarrian gauza guzti guztiek berdin jarraitzen baitute, atzo gaur bezala» (1:23:27). Mezu horren esangurarekin bat zetorren La ciudad no espara mi filmarennarrazioa, hau da, herrialdean gertatzen ari ziren eta hein batean erregimenak eresustatzen zituen eraldaketak onartu besterik
|
ez
bazegoen ere, diktaduraren iturburueieutsi beharra zegoen. Jatorriari leial izate horrek, besteak beste, genero ordenaeta harremanekin zuen zerikusia.
|
|
|
Osasun arloko arazo nagusietako bat bihurtzen ari da Alzheimerren gaixotasuna; minbiziaren eta gaixotasun kardiobaskularren ondoren, heriotza gehien eragiten duena da. Zahartzearekin ezinbestean loturik
|
ez
badago ere, adinean aurrera egitea arrisku faktore garrantzitsua da. Izan ere, 80 urteko pertsona baten garunak bere jatorrizko pisuaren% 15 galdua du.
|
|
2017
|
|
|
Oraindik behin betiko daturik
|
ez
badago ere, aitzinatu dezakegu aurretiazko emaitzek erakustendutena. Behaketako datuen analisia egin ostean, esan dezakegu, hamahiru ikasleak euskararen egoerariburuz dituzten pertzepzioak nahiko antzekoak direla.
|
|
2019
|
|
|
Hori guztia lotua dago oraindik egiteko dugun Erdi Aroko testu zaharren arakatzesistematikoarekin. Hizkuntzalarion esku
|
ez
badago ere (ez zuzenean, behintzat), horixe izan daitekeetorkizuneko lanen zerrendan ezarri beharreko puntuetako bat: astronomo, fisikari eta optikoekteleskopio berriak diseinatzen diharduten bezalaxe, guk gure artxibategietako agirien katalogazioa etadigitalizatzea behar dugu sustatu.
|