|
2010
|
|
|
Kulturak dena azaltzen duela esatera ailegatu gabe, Kymlickak, kulturaren garrantzia azpimarratzearekin batera, baldintza zorrotza eskatzen dio: gizabanako bakoitzak kultura barnean nahi duena (baita
|
ez
egotea ere) aukeratzeko ahalmena izan dezala. Horretarako, bereizketa terminologiko bat egiten du.
|
|
|
Kontura gaitezen, ortodoxia horren baitan euskara harresi babeslea da, Euskal Herria arrisku guztietatik begiratuko duena. Ondorioz, euskaraz biraorik ez dago, ez dago sakrerik, eta
|
ez
dago ere inolako liburu labainkorrik, soilik erlijio liburuak. Badakigu denok zer izan den gure literatura klasikoa.
|
|
|
Zeure esku sinestea..., niri bost. Baina, eta aitorpena eginik, nik beste edozeinek bezainbeste errespetatu dut araua, arauak ditudanak, dizkidaten guztiak, errespetatzeko esan dizkigutenak, arau guzti horiekin guztiekin ados
|
ez
banago ere, gutxi baziren ere errespetagarri iduritu zitzaizkidanak asko baziren ere gorrotagarri iduritu zitzaizkidanak, ia denak.
|
|
|
Aizue, elurrik
|
ez
egonda ere, ez al dizue merezi asteburua Luz en emateak?
|
|
|
Imajina ezazue aurrerantzean euskara ez dela izango gure esfortzua etengabe eskatuko duen zerbait. Imajina ezazue euskara bilakatuko dugula errealitate pasiboa, hiztunaren aldetik euskaraz bizitzeko borondaterik
|
ez
dagoenean ere. Imajina ezazue euskara denon baitan loratzea lortuko dugula, euskalgintzan nagusi izan den ildoari buelta emanez:
|
|
|
Hiletan kantatu eresietan fede aldaketa hau zalantzazkoa izan zela susmatzen da. Apezen artean Eneko izenekoa zegoen eta, sobera garbi
|
ez
badaude ere, bildutako kantan aipatutakoa ageri da:
|
|
|
Agustin Zuluagak erreseina leuntzeko agindu zion Fidel Lejarzari, eta hala egin zuen honek. Zentsuratu ondorengo artikuluan, eraso gogorrik
|
ez
bazegoen ere, ez zuen Fidel Lejarzak denuntzia isilpean uzten:
|
|
|
Hugo Grotiusen ustez, nazioarteko eskubideak ez du Teologiarekin zerikusirik, beraz nazioak ez dira erlijioaren arabera bereizi behar. Jainkorik
|
ez
balego ere, jendeak eskubideak izango lituzke.
|
|
2012
|
|
|
Hemen, gure artean, gauzak oso ondo
|
ez
badaude ere, nik uste oraindik ez direla iritsi Britainia Handian jasaten ari diren egoera tamalgarri horretara. Apika hemen ere jarriko dira gauzak okerrago denboraren poderioz, baina esango nuke oraindik, eta zorionez, ez garela ailegatu halako maila baxura.
|
|
2013
|
|
|
—Telepatia eduki dutela ematen du —azaldu nien," telepatia" hitzaren esanahiaz oso seguru
|
ez
banengoen ere.
|
|
|
Baina hori baino gehiago eskatzen du, ziurrenik, hiztun komunitatearen perspektibak. Hedabideetan ere, euskalgintzako erakundeetan bezala, badira gutxienez hiru zabaltasun mota, aurreko kapituluan aipatu ditugunak, pururik
|
ez
badago ere. Gorago aipatu ditugun zabaltasun alderoduna (zabaltasunaren diskurtsopean alde baterako joera duena), zabaltasun deskafeinatua (zabaltasuna praktikatzen duena baina inon ez egotearen preziopean, kazetaritza kamutsa eginez), eta zabaltasun beregaina (begiratu autonomo bat duena, joera alderdikoia errotik saihesten duten oinarri propio batzuetatik abiatua).
|
|
|
Corpusean egindako ibilbidea baliabide ederra da esperientziak trukatzeko orduan, ezertan eredurik
|
ez
badago ere, eta honetan gutxiago. Beren hizkuntzen corpusari buruz galdezka hasi diren munduko hiztun komunitateentzat euskararen corpus lanak heldulekuak ditu:
|
|
|
Fluxu erraldoien eramaile gara, bai, gauza guztietan, hori seinalatzea gure zibilizazio unean boladan
|
ez
badago ere.
|
|
|
Ba ote dugu ba ezer ikastekorik estrategia gehienetan gu duela 40 edo 60 urte geunden puntuan dauden hiztun komunitateetatik? Parean
|
ez
daudenen artean ere ikasketa fluxuak norabide bikoitzekoak izan daitezke.
|
|
|
Esan dezagun, doituago, modernitatearen abstrakzio handien artean ez dela sartu kultura dibertsitatearen elkarbizitzaren ametsa. Hiru abstrakzio handien panteoian
|
ez
bazegoen ere, ez dugu esango modernitateak identite dimentsioa ez duenik erabili eta kudeatu. Jakina da erabili duela, modu planifikatuan erabili ere.
|
|
|
Baina bestetik beti ez da kontua elaboratzea, idaztea. Etorkizun senak eta estrategiak, askotan berdin dio idatzita
|
ez
badaude ere. Oharkabeko senak dira batzuetan.
|
|
2014
|
|
|
Izan zituen ondorengoak (Pufendorf, Grotius, Lessius, Molina, Lugo, Galiani.), baina, zoritxarrez, XVII. mende amaieratik aurrera ez zuen jarraipenik izan; ekarpen ugari ahaztuak eta birraurkituak izan ziren geroago. Eragin zuzen zuzenik
|
ez
badago ere, sarritan Eskoziako (XVIII. mendeko Adam Smith) eta Austriako Eskolekin (XX. mendean) alderatu da, biak ala biak, teoria ekonomiko klasikoaren zutabe nagusienetakoak, jarraitzaile izan zirelako.
|
|
|
Ahaztu gabe, banku kredituak eta gordailuen" sorrera" ren arteko loturak. Bankua, bezero eta mailegu emaileen arteko bitartekari izaki, jakitun da denak aldi berean erabil daitezkeela, fisikoki egon
|
ez
badaude ere. Kreditua sortzen dute aurreztaile eta mailegu emaileen konfidantzagatik.
|
|
|
Hor daude ahotsak eta irudiak. Ahots eta irudi horiek orainean
|
ez
badaude ere, desagertzear edo dagoeneko desagertu badira edo existitu ez badira ere.
|
|
|
Handik urte askotara Manzanas hil zutenean, etorri zitzaidan gelara eta esan zidan etxean paper konprometituren bat banuen, eta edozer gauza zen konprometigarria sasoi hartan, garbitu egin behar nuela berehala, seguru aski polizia bere bila etorriko zelako. Gizagaixoari sei hilabetetako bizitza gelditzen zitzaion, orduan hori jakiterik
|
ez
bazegoen ere.
|
|
2015
|
|
|
—Telepatia eduki dutela ematen du —azaldu nien," telepatia" hitzaren esanahiaz oso seguru
|
ez
banengoen ere.
|
|
|
Gaiztotu baina ez da egingo aurrerantzean ELA eta euskal patronalen arteko harremana. ...egiteko; zentzurik gabeko aldarrikapenon atzean ez legoke arrazoi objektiborik —estatu osoko lan kondizio onenak baititugu—, ELAk bere merkatua zabaltzeko lukeen interesa baizik, sindikatua konturatu izana bailitzateke bere ordezkaritzak goia jo duela eta" sindikalgintza transakzional eta arduratsuak ez duela oihartzunik langile berrien artean"; 1089 ELArekin inolako aukerarik
|
ez
badago ere, Confebaskek eskua luzatzen die gainontzeko sindikatuei ez du ematen LAB erabat galdutzat jotzen duenik— elkarrizketarekin jarraitzeko eta, behar izanez gero, baita legezko gehiengorik gabeko akordioak sinatzeko ere.
|
|
|
Konstituzio Europarra ere deitua izan zen Ituna, berez izen hori
|
ez
bazegokion ere. Ituna ordura arteko Batasun Europarreko arauak eraberritzen zituen testua zen.
|
|
|
UGT eta CCOO ELAk proposatutako bidetik urrats handirik emateko
|
ez
bazeuden ere, A sindikatuen arteko aro gozoagoari eman zion hasiera, batez ere UGTren jarrera berriari esker.188 Greba orokorraren ostean, bi sindikatu espainolen zuzendaritzekin bildu zen ELA, eta estatu mailan bideratzen ziren gaietan (greba legea, Gizarte eta Ekonomia Kontseiluaren eraketa, gizarte babeserako politikak...) elkarlanean aritzeko borondatea adierazi zien, betiere sindikatu haiek ...
|
|
|
Espainiako Bankuaren txostenak 160 orrialde baditu ere, inori ezin zaio oharkabean igaro Espainiako finantza krisiaren eztandaren erantzuleetako bati txostena egiteko agindu ziola Velascok. Espainiako Bankuko teknikarien ezagutza zalantzan jartzerik
|
ez
badago ere, aurrezki kutxei gertatutakoaren ardura nagusia Espainiako Gobernuak eta Espainiako Bankuak dute. Ez zituzten neurririk hartu etxebizitza burbuila geldiarazteko, eta lehertu zirenean eurak izan ziren Banca Civicaren moduko bateratze proiektuak bultzatu zituztenak.
|
|
|
Iñigo Jodra Roland Berger aholkularitza etxetik kontratatu zuen 2008an, eta bere baliagarritasun profesionala zein esperientzia zalantzan jartzerik
|
ez
badago ere, bere curriculumak ondo adierazten du kontratazio garestia izan zitekeela. Enrique De Mulder ordezkatu zuen Vialogosen eta gero Banca Civicako nazioarteko ordezkaria izan zen.
|
|
|
Baina, Hipermodernitatean masarik
|
ez
badago ere, badira bestelako jendetzak, giza-sareak, kolektiboak, komunitateak edo gizabanako bildumak. Itxaropen handia galdu arren, badira itxaropen tarte txikiak.
|
|
2016
|
|
|
Zeltak diogunean Irlandaz ari gara gehienbat, eta inoiz edo behin ipar Eskoziaz, bertatik baitatoz azter daitezkeen dokumentu gehienak. Zelten iritsieraren inguruan adostasun osorik
|
ez
badago ere, euren geruzaren mehea nabarmen samarra da, eta inon baino ugariago ageri dira aurreko geruza dolmenikoaren hainbat elementu. Esate baterako
|
|
|
— John Malcomek jakinarazi zion munduari jainkoa zela, eta agindu zuen haren estatua bat jartzea inperioaren tenplu guztietan, baita Jerusalemen ere. Juduentzat estatuak idolatria dira, eta gainera enperadore zapaltzaile hiperpagano batena. azkenean ez zen egin, sinesterik
|
ez
badago ere supersupersuperheroi batek esan ziolako Kaligulari baita Woody Allenek ere armak hartuko zituela. Gizarte judua sentitzen zen zapaldua, iraindua, pagano lapur tirano arrotzen mende, eta 66.ean matxinatu egin zen.
|
|
2017
|
|
|
Ondorioa garbia da: gaur egungo munduko giza talde guztiek Afrikan duela 150.000 urte sortu zen herri berean omen dute jatorria, oraindik segurtasun guztiarekin guztiz frogaturik
|
ez
badago ere.
|
|
|
Egoera hau guztia, jakina, maila ofizialean gertatzen da, baina badu eragina herritarrengan. Denek dakite gutxi gorabehera (inor aitortzeko prest
|
ez
badago ere) non dauden sailkapenean. Espainiarra ez dago handien artean, baina, mesedez, ez konpara portugesekin eta gutxiago arabiarrekin.
|
|
2018
|
|
|
Zoritxarrez ez dago batere argi Opilano eta haren ondorengoen egoitza erreala Iruñean zegoen ala zenbait testuk iradokitzen duten bezala, Leire eta beste ekialdeko monasterioen aldean. Ziur esaterik
|
ez
badago ere, ez du ematen Iruñearen paisaia monumentala txundigarria zenik garai honetan. Ez arabiarrek ez Kordobako Eulogiok, Wilesindori 848an bisita egiten dion mozarabiarrak, ez dute eliza garrantzitsurik aipatzen Iruñean.
|
|
|
Ikerlan honek, ahal izan duen neurrian, eraildakoei begira aurrez osatutako zerrendak berraztertu ditu, akatsak zuzendu ditu, bikoizketak saihestu ditu eta argitu egin ditu zalantza batzuk. Udalari aurkeztutako zerrenda behin betikotzat hartzerik
|
ez
badago ere agian ez da berehalakoan osatuko errepresioak hirian izan zituen ezaugarriak kontuan baditugu, biztanleria mugikorraren benetako ehunekoa zehaztu gabe dagoela kontuan badugu eta eraildakoei buruzko izaera polizialeko, judizialeko edo militarreko dokumentaziorik ez dagoela kontuan badugu, urrats handiak egin ditugu doikuntzaren bidean. Izan ere, gero eta gehiago izan dira eta gero eta baliotsuagoak batik bat gerra zibilean zehar eta frankismoak iraun zuen bitartean Nafarroan aplikatutako errepresioari buruz azken hamarraldietan egindako ikerkuntza lanak.
|
|
|
umeak ginenean, Vietnamgo bandetara ez hurbiltzeko arduratuta ibiltzen zen ama. Hemen
|
ez
bazegoen ere, bere haserrearen beldur nintzen.
|
|
|
Gertatzen dena da: Esteban
|
ez
dagoenean ere hor dagoela.
|
|
2019
|
|
|
Joko horretan aritu ziren bizpahiru hilabetez; eleberrietako pasarte edo esaldien bidez iradokizun ausartak egiten zizkioten elkarri, aho betean, gainerako ikaskideek zer edo zer nabarituko ote zuten erreparatu gabe. Eta
|
ez
zegoenean ere, bigarren zentzuren bat aurkitu nahi izaten zien Moritzek irakasleak bere lanei egiten zizkien zuzenketei, eta aurkitu ere aurkitzen zituen, ezin bestela izan, eromenezko bilaketaren ondoren.
|
|
2021
|
|
|
Barne barneraino sartu. Etxarri Aranatzen erabiltzen zen duela gutxi arte, ‘entrentxiloa’ zer den oso garbi
|
ez
badago ere. Batzuendako eztarrizuloa litzateke edo honen ondoko beste zerbait; eta, beste batzuendako, aldiz, gibelaren ondoan legoke aipatu gorpuzki edo organoa.
|
|
|
Globalizazioen Hipermodernitate honetan, euskalduntasuna" erabili eta bota" formako kontsumo gai bat bilakatu da, pasticheak bere collagea osatzeko erabil dezakeen bestelako kontsumo gai identitario huts bat gehiago. Hezkuntzari eta hezkuntza politikei erru guztia leporatzerik
|
ez
badago ere, faktore askok eragiten baitute, ezin uka heziketa sistema euskalduntzeko ezgai agertzen zaigula, neurri handi batean hezkuntzaeta hizkuntza politikek porrot egin dutelako, euskararen eta kulturaren diskriminazio positiboari heldu ez diotelako. Badirudi zama hori, beste karga askorekin gertatu bezala, kanguru eta animatzaile bihurtutako irakasleriaren esku geratu dela, beste behin ere; irakasle euskaltzaleen konpromisoaren menpe.
|
|
|
Azken horri dagokionez, Euskal Herriko sare publikoa hiru administraziotan dago zatiturik, bi estatu zentralisten menpe, bakoitza bere berezitasunekin, ikastolak Euskal Herri osoan zehar hedaturik dauden bitartean; euskalduntzeari dagokionez, sare guztietan beherakada nabaria den arren, agerian dago ikastolak eraginkorragoak direla sare publikoa baino. Sare publikoan eredua gero eta indartsuagoa den arren, egun euskaraz ikasteko ikastolara joan beharrik
|
ez
badago ere, eremu erdaldunetako ikastolen eta ereduko publikoen arteko aldeak handia jarraitzen du izaten. Izan ere, ikastolatik eskualde bereko institutu publikora jauzia egitean, bateko zein besteko ikasleak herri berberekoak izanik ere, izugarrizko aldea ikusi nuen euskararen eta euskal kulturarenikuspegitik.
|
|
|
Ez da kontserbatu K.a. 500 urtea baino lehenagoko filosofia edo poesia liburu oso bakar bat ere, eta salbuespen dira ailegatu zaizkigun poema osoak edo prosa idazleen testu osoak. Salbatu diren puska txiki horiek, ordea, hain dira ahaltsuak ezen, osorik
|
ez
badaude ere, bihotza hunkitzen baitigute.
|
|
|
Haietan, liburuak izan ziren naski. Urte haietan, kultura idatzia, greziar munduan bezain errotua
|
ez
bazegoen ere, komunitate erromanizatuetan hedatu zen. Herri nagusietan baziren maisuak eskolan latina erakusteko, eta hiri handiagoek bigarren hezkuntza eta erretorika eskaintzen zituzten.
|
|
|
haien agindupean sortu zen ispilu handia. Zer lortu zuten ziur jakiterik
|
ez
badago ere, mende asko geroago bidaiari arabiarren kontakizunek diote ezen Itsasargitik, leiarrei esker, arras urruti zeudenean ere begiratzen ahal zituztela Alexandria aldera zihoazen itsasontziak. Itsasargiaren goialdetik, Konstantinopla hiria ikus omen zitekeen ispiluan islaturik.
|
|
2022
|
|
|
Elikagaiak irradiatzeko lantegiak Europako estatu denetan
|
ez
badaude ere, kanpokoak merkaturatzea zilegi denez, aspaldi daude euskal saltokietan horrelako produktu asko salgai, irradiazioa nozitu dutela adierazten duen etiketa edo bestelakorik gabe, europar legeak espresuki agindu arren, hala nola:
|
|
|
Gaztaren jatorria argi
|
ez
badago ere, nekazaritza eta abeltzaintzaren hastapenetan Ilgora Emankorrean (Mesopotamia, antzinako Egipto, etab.) kokatzen da, orain 10.000 urte, Mendebaldeari dagokionez, ardia etxekotzean. Oso litekeena da Ekialde Urrunean ere asmatu edo idoro izana.
|
|
|
gazta osatzeko baliatu den esne motaren arabera (ardi, behi, ahuntza, nahasketa), gaika (freskoak, krematsuak, urdinak, bi hartzidurakoak), eskualdeka (Erronkari, Zuberoa, Karrantza), etab.; kopurua: dogmarik
|
ez
badago ere, dozena erdia omen da egokia; lagungarriak: ogia (mota bat baino gehiago), ogi txigortua, galleta gozoak, fruta edota berdurak (usain motelekoak), erreximenta (tipula, azenario, piperrena), fruitu lehorrak (intxaur, pistatxo, hurrak); edateko, ura, ardoa, sagardoa, garagardoa, cava mahaikideen zaletasunak aintzat hartuta, nolanahi ere. gaztaina
|
|
|
Orain airezko da Karmele, berak esana utzi zuen bezala, edo ur, materia, gai, ama inolaz. Ez zegoenerako ere idatzi zuen eta
|
ez
zegoenerako ere bizi izan zen.
|
|
2023
|
|
|
alferezak aitortzen duenez, 1600 urtean komentutik ihes egin zuen eta 1603an Ameriketarantz abiatu zen, baina Donostiako domingotarren komentuko paperetan agertzen da 1607an oraindik Katalina Erauso bertan bizi zela. Are gehiago, Purengo borroka gertatu zenean (1609) erausotarrak hamazazpi urte baino ez zituen, eta ordurako komentuan
|
ez
bazegoen ere, nekez izan zitekeen idazkian agertzen den borroka horretako soldadu kementsua eta krudela, indiarren artean sarraskiak eginez alfereza gradua lortu zuena.
|
|
|
Gainera, palioa irabazteko moduan
|
ez
egonik ere, egizue korrika, eta ahal duzuen guztia egin halako gai garrantzitsuan, zuen espirituaren azken hatsa emateraino. Garailea ez ezik, koldar eta alfer gisa hiltzen ez dena ere goretsiko da[...].
|
|
|
Kanta hau Durangoko azokako Ahotsenean jo genuen 2015eko abenduan azkenengo aldiz, diskoa, oraindik ere, aurkezten ari ginela. Ziur
|
ez
banago ere, uste dut bi aldiz baino ez genuela taularatu.
|
|
|
da Elizak onartutako bereizketaz ari dela, zehazturik
|
ez
badago ere. Gizonezkoek emazteek baino errazago zuten soldata bat lanen batean eskuratzea; emakumeak, aldiz, etxeko oinordeko izatean, pentsionea ordaintzeko ondarea bazuela pentsarazten zuen.
|