|
2011
|
|
|
testuingurua. hizkuntzak beti daude testuinguru jakin batean; testuinguruak espezie jakin baten alde egingo du. hortaz, espezieen arteko lehia aztertzen dugunean, espezieak beren testuinguruan aztertu behar ditugu. esate baterako, azter dezagun hizkuntza berdintasunaren gaia katalunian eta euskal herrian, legelarien ikuspuntutik. hasteko, hizkuntza komunitate horien hizkuntza berdintasunak aztertzean, kontuan izan behar dugu hizkuntza komunitate horietako batek besteak baino hiztun gutxiago dituela. Bi hizkuntzak
|
ez
daude egoera berdinean. hori dela eta, egoera hori konpentsatuko duen testuingurua sortu behar dugu. Ezberdinak diren gauzak berdintzat hartzea diskriminazioa da, diskriminatzailea da. hortaz, testuinguruaren ikuspegia izateko, ezinbestekoa da berdintasun politikek ekitate politikak sortzea, berez ezberdina dena berdintzeko, betiere, kontzeptu orokorra kontuan hartuta. garrantzitsua da galzorian dauden hizkuntzen mapa kontuan izatea; izan ere, hizkuntzak desagertzearen arriskua mundu mailako arazoa da:
|
|
2018
|
|
|
Bertan ditugun hizkuntza guztiak, jakina denez,
|
ez
daude egoera berean, ez juridikoki ezta sozialki ere. Hizkuntzak eta haien komunitateak era egokian sailkatzea zaila baino zailagoa da, horretarako baliatu ohi diren irizpideak zalantzazkoak eta eztabaidagarriak izaten baitira.
|
|
|
zigor gabezia. Izan ere, hitzartutakoa ez betetzeak ondoriorik ez duenez, hizkuntzaren faktorea betetzen ez denean, zigor bat jartzeko ezintasunaren aurrean ezer gutxi egin dezake lan honek, eta neurriak proposatu baina betearaziko ez dituen inor
|
ez
egoteak egoera zaildu egiten du. Horren alternatiba gisa ere erabiliko da ESEP, Euskal Autonomia Erkidegoan batez ere herri kopuru handiak hartu baitu hau egin eta honi jarraipena egiteko konpromisoa.
|
|
|
Izan ere, hitzartutakoa ez betetzeak ondoriorik ez duenez, hizkuntzaren faktorea betetzen ez denean, zigor bat jartzeko ezintasunaren aurrean ezer gutxi egin dezake lan honek, eta neurriak proposatu baina betearaziko ez dituen inor
|
ez
egoteak egoera zaildu egiten du.
|
|
2019
|
|
|
Zenbait neskak, leporatutakoaren aurrean, aitortu dute batzuetan ez direla behar bezain beste saiatzen hika egiten. dena den, tinko defendatu dute neskak eta mutilak
|
ez
daudela egoera berean eta ez dituztela hitanoa jasotzeko eta erabiltzeko aukera berdinak. Nokaren galeraren arrazoi nagusia transmisioaren etena dela iradoki dute, etxekoa zein kanpokoa.
|
|
2021
|
|
|
Herri erdaldunei dagokienean ere aurkako iritziak daude. Dena dela, aipagarria da oso gutxik ematen diotela erdarari euskarari baino garrantzia handiagoa eta ia guztiak direla kontziente euskara eta erdara
|
ez
daudela egoera berean.
|
|
2023
|
|
|
Euskaraldia da azken urteotan sortu diren ekimenen ikurretako bat, baina antolaketatik sarri aipatu den modura,
|
ez
dago egoera soziolinguistikoa guztiz aldatuko duen ekimenik. Ez dago bilakaera soziolinguistikoa guztiz irauliko duen ekimenik eta ez da egongo.
|
|
|
Kasu gehienetan arrazoiak kolonizazioarekin eta asimilatze prozesuekin lotuta daude (Escoriza 2021, 558). Munduan zehar ikus dezakegu fenomeno hori, eta Ipar Amerika ez da horretan salbuespena; izan ere, Kanadako hizkuntzak
|
ez
daude egoera onean. Hortaz, herri indigenak euren hizkuntzaren balioaz kontziente dira, eta horiek mantentzen eta biziberritzen ahalegintzen ari dira, lurra, subiranotasuna eta kultura aldarrikatzeko prozesuen barnean (Romaine 2015, 32).
|