|
2000
|
|
|
Eta Txemari gogoak sartu zitzaizkion esateko bazekiela Connemaran ez zegoela ezer. Ezer
|
ez
zegoen bezala beste toki guztietan, eta bazekiela alferrik ari zela, koño, eta zer!! Baina Txemak, irribarre umil bat eskainiz, baietz egin zuen buruarekin.
|
|
2001
|
|
|
Senideen arteko maitasuna sendoa da. Horretan
|
ez
dago beste lurraldeekin alde handirik. Familia behartsuak direnez gero, ordea, senideen arteko atxikimendua estuagoa dela esango nuke.
|
|
|
Berak sorbaldak jaso eta hauxe dio: " Neure sabela eta haurrena betetzeko
|
ez
dago beste biderik".
|
|
|
Han
|
ez
zegoen beste inor barre egiteko. Eta nire basoarekin joan nintzen mahai batera.
|
|
|
Sala zabal batean egingo dut lo. Bederatzi ohe daude, baina
|
ez
dago beste inor emakume bisitarientzako logela horretan lo egiteko. Edifizioa kanpotik zuria den bezala, eta pasilloak zuriak, logelak ere zuriak dira, eta izarak, eta burukoak.
|
|
2002
|
|
|
Alexek irribarre egin zuen. Egia zen han
|
ez
zegoela beste inor. Alazneren urduritasuna ezaguna egin zitzaion.
|
|
|
–Okerrena da
|
ez
dagoela beste arrautzarik –gogoratu zuen Mirarik. Ile xerlo bat kendu zuen kopetatik.
|
|
|
Une hartan behintzat
|
ez
zegoen beste inor inguruan. Neon argi berdeak, bere ahuldadean, bakardade zaratatsua baizik ez zuen argiztatzen.
|
|
2003
|
|
|
–Eta
|
ez
dago beste inor pentsioan? –galdetu zuen Matiasek, platerean zeukan oilaskoari gorroto handirik gabe begiratuta.
|
|
|
Jenioz. Azken esaldiarekin esan nahi zion Nemiari
|
ez
zegoela beste erremediorik eta derrigor lagundu behar ziola plazara, eta laguntzen ez bazion, kapaz zela bera, Santos, inguruko guztiak amargatzeko; horregatik esan zuen azken esaldia jenioz eta horregatik esan zuen azken esaldia zakar.
|
|
2004
|
|
|
–Hossam. Hemen
|
ez
dago beste erremediorik jan gura badugu.
|
|
|
lehen lehenik Estatu hizkuntzaren batekin, eta gero, edo aldi berean, globalizazioaren mintzabide dugunarekin. Arraiok ez badu, erronka gogorra jo digu Mendigurenek, baina, beharbada, honezkero,
|
ez
dago beste biderik. Sokatira horretan, ondo baino hobeto dakigu noski, arauak ez direla berdinak guztiontzat, eta alde bateko sokatiralari batek besteko hamarren kontra ez daukala zereginik, baina, guztiarekin ere, dagoen jokaldi bakarra hori dela uste du Mendigurenek.
|
|
|
Baten batekin hitz egiteko gogoa eta beharra piztu zitzaion. Baina han
|
ez
zegoen beste inor.
|
|
|
Goizeko hamarrak ziren. Oraindik
|
ez
zegoen beste inor barruan.
|
|
|
Han
|
ez
zegoen beste inor, ordea.
|
|
|
Oso momentu latzak izan ziren niretzat haiek, aitari urte batzuk lehenago izan niòn ezinikusia berritu egin baitzitzaidan, berritu eta handitu... ezinikusia tabernari eta ezinikusia tabernako lanari! Baina aurrera egin beharra zegoen, eta
|
ez
zegoen beste irtenbiderik.
|
|
2005
|
|
|
Hori urtebete lehenago bidali zion mezu batetik jakin du, bera ospitalean linbo beltzean sartu berri zela jakin barik artean. Luze gabe jakingo zuen, hortik aurrera, atzokoa iritsi arte,
|
ez
baitago beste mezurik. Seguruenik hori ere Naroak posta jaisterakoan iritsiko zen, beste batzuekin batera, lehengusinak errespetu osoz irakurri gabe utzi zituenak.
|
|
|
Ahaleginak egiten nituen etxe barneko egoerak kanpoan islarik izan ez zezan, baina nik ere igartzen nuen
|
ez
nengoela beste garai batzuetan bezain hiztun. Edozer gauzak haserretzen ninduen eta jatetxeko langileek, aukeran, nahiago izaten zuten ezer ez galdetzea; Mateok ere nahiago zuen niri ezer ez esan.
|
|
|
Lehenengo Ander hiltzen da, bere buruaz beste eginda edo bestela norbaitek eraila;
|
ez
dago beste aukerarik, eta ez bata ez bestea ez dira logikoegiak. Gero, lapur batzuk jatetxean lapurtzen ahalegintzen dira, ostikoka bidaltzen ditugu, eta handik ordu batzuetara bihotz bat josten dute nire etxeko atarian.
|
|
|
Ez zuen jartzen nork irabazi zuen, nola amaitu zen kontua. Don Ferminek aurrera eta atzera egin zuen liburuan, baina
|
ez
zegoen beste anotaziorik konpetizioari buruz. 1928 eta 1929ko liburuak ere jaitsi zituen don Ferminek apaletatik, baina konpetizioaren arrastorik ez inon.
|
|
2006
|
|
|
Baina jarrera errebindikatiboren bat hartzen baduzu, politiko edo kulturala, are problema gehiago izanen duzu. Eta espainola izan nahi ez duenak, ez dizut esango zer nolako eguna pasa beharra izaten dizun jaiotzatik ehorzketara, kirol ikuskizunetatik justiziako epaitegira, NAN, autoaren matrikula, eskola, eliza, irrati telebistako albistegi, jaiegunen kalendario, etab., etab., biziera guzti guztia, aipatu beharrik
|
ez
dagoen beste prezio altuagoko estualdiak aparte. Euskal Herrian, euskaldunarentzat, eta are gehiago espainola izan gura ez duenarentzat, biolentziaz betea dago eguna goizetik gaueraino, Jainkoaren grazia handia baita biolentziak ez gehiago hartzea beste forma batzuk.
|
|
|
Aferak ez du itxura onik. Ziurtatu duzu
|
ez
dagoela beste hilotzik larre horretan?
|
|
|
Lagun bat neukan, Igor. Eta hamasei urterekin, neu eta Igor, Igor eta neu,
|
ez
zegoen beste ezerentzat leku handirik. Springsteenen kantu bateko letrekin esatearren, musika berbera atsegin genuen, alkandora berdinak jantzi.
|
|
|
–Erlijioaren izenean altxatu direla esan, eta abadeak hil! Ala beren gurutzada horretan parte hartu ala heresia egin,
|
ez
dago beste biderik horientzat. Nola erakutsi abertzalea izan litekeela jainkozalea ere izanda, Espainiako Elizak gutun batean adierazi badu fededunek ezin dutela Errepublikaren alde jokatu!
|
|
2008
|
|
|
–Lourdes-era joango gara. Zamari bat eskuratu dugu hor beheko etxaldean,
|
ez
dago beste irteerarik.
|
|
|
Nazionalismoak, demokratikoa izango bada, bere herriaren ezaugarriak, tasunak eta ondarea garatzeko eskubide eta betebeharra dauka, nazio ugaritasunak mundua pluralagoa eta askotarikoagoa egiten duelako. Aldiz, demokratikoa ez baldin bada, hots, bereaz gain beste nazio bateko nortasun ikurrak ere beretzat hartzen baditu, oker ez banago, euskara nazio espainolaren ondaretzat hartua du zorioneko espainiar Konstituzioak?, orduan, diot,
|
ez
gaude beste nazionalismo baten aurrean. Orduan nazionalismo inperialistaren aurrean gaude, beste nazioen izaera nazionala errespetatzen ez duen nazionalismo mota.
|
|
|
Kultura adigaiaren mugak lanbrotsuak dira, guztiz lausoak. Kultura dena izan daiteke, baina dena kultura baldin bada,
|
ez
dago beste ezer. Eta hori ere, jakina, ez da sinesgarria.
|
|
2009
|
|
|
Hastapenean Jainkoa zientzia eta filosofia modernoaren esijentzia bat izan da, horiek eraiki ahal izateko fundamentu logiko eta metafisiko ezinbestekoa, eta horregatik, zientziaren eta filosofiaren kontzeptu horrekin? Jainkoa gabe mundua ezin da azaldu, Jainkoaren ezagutza ziurra gabe
|
ez
dago beste ezeren ezagutza eta zientziarik,, beste gauza guztiei buruzko ziurtasuna bere menpeko da erabat? (MM, V); hala,, zientzia guztien egiaren ziurtasuna Jainkoaren egiaren ezagupenean datza, eta ez beste ezertan, eta hau ezagutu gabe ezin dut besterik ezer ezagutu perfekzioz [osobeteki]?.
|
|
|
Grekoek eta erromatarrek ohartua zeukaten legez, hiriari azken finean jainkoek eusten diote (filosofia modernoagoen terminotan: armadak eta poliziak, Konstituzioaren Tenpluaren zaindari);
|
ez
dago beste azkenagoko hiriaren legitimazio eta arrazoirik, eta Sokrates galdezkari asperrezinak hil egin du, jendea bere azken galderekin zalantza existentzialetan ez amilarazteko. Zertarako burges, polistar?
|
|
|
Biziak ez du helbururik, ez ongi edo gaizkirik, ez da ezertarako. Guztiaren bizi borroka itsu hori da errealitatea,
|
ez
dago beste ezer. Adimena desgrazia bat da, behartua tragediaren ikusle izatera nahitaez; zoriona inkontzientzia eta memelotasunarena bakarrik da fruitua.
|
|
|
Orain milaka urteko gizakiak ere hor bilatuko zuen babesa abereen ondoan. Inguru guztian
|
ez
dago beste halako bat. Eta begira, Goiko Benta aldean, hor zelaiak eta zabalune gozoak.
|
|
|
Eta goiko mendietatik behera, zuzen zuzen, ur biziaren arrastoa dator. . Ura, badakizu, bizitza da, inguru guzti honetan
|
ez
dago beste iturririk hala?. Ura marrazten du, goitik behera lerro bat U handiaren barruan, eta lerro bertikalaren alde bietan zelaiak nola gelditzen diren markatzen du.
|
|
|
R USSELLEK ERE, Sartrek legez gizakiaren askatasuna eta askitasuna aldarrikatzen du: gizakiaren eta giza adimenaren gainetik
|
ez
dago beste instantziarik, ez intelektual, ez moralik. Gizakiak bere buruarekin askietsi behar du, eta bere patuaren erantzule eta jaun bakar bera altxatu.
|
|
|
abesten du Gregorio Mujikak? eta bere Txurruka, Elkano, Legazpi, Okendo eta konpainiarekin, eta San Inaziorekin,
|
ez
dago beste halakorik munduan egon. (Orain San Inazio, unibertsala?
|
|
|
–Ahaztu eginen zitzaion,
|
ez
dago beste azalpenik.
|
|
|
Baietz egin dute Eutimiok eta Martiñak, eta beren aulkietan eseri dira, makuluak leihoaren ondoko txokoaren kontra utzita: aurrenak dira,
|
ez
dago beste makilarik leiho ondoko bazterrean. Isilik gelditu dira, eta kafea berandu datorrela iruditu zaie:
|
|
|
–Arrazoi duzu, erantzun zion Gabinok, begien bizitasuna berreskuratuta?. Eta
|
ez
dago beste biderik.
|
|
|
Domingori kosta egiten zitzaion ikusten ari zena sinestea, arestian bizi izandakoa sinestea kostatzen zitzaion bezala, Adaren aurkako borrokan. Adaren aldekoan, halere, bere ikuspuntutik? gogorregi aritu baitzen, baina
|
ez
baitzegoen beste erremediorik, nolakoa egoera, halakoa irtenbidea; baina Domingok beste xehetasun batzuk ere behar zituen gogoan eszena hari buruzkoan: Adaren oihu histerikoa, adibidez, zabua gelditzera behartu zuena; bere jarrera oldarkorra, Ada lurrera botatzera eta etzatera behartu zuena, baita haren gainean ipintzera ere,. Ez ukitu, ez ukitu, ez ukitu?!?,. Ixo, ixo, ixo!?; Domingo nerabea asmorik onenarekin ari zen, bere onera ekarri nahi baitzuen arreba, baina helmugara zeramàn bide ustezkoak bere goxokiak eskaintzen zizkion bidean zehar eta, helmugaz ahaztuta edo, goxokietan galtzen zen. Domingok arreba etzanarazi zuenetik ama etorri bitarteko eszenak hamazazpi segundoko iraupena izan zuen, balizko kronometro batek zehatz mehatz islatuko zuenez?; goxoki haien artean, gainera, bazegoen bat, neurona guztiak iratzartzen zizkiona, haragiaren mugimendu ezin atseginago batean:
|
|
|
–Halaxe da?
|
ez
baitago beste biderik, probetxuko gizona izan nahi baduzu.
|
|
|
kontzientziatik ezabatuz, orainak, izuak, alegia? iragana eta iraganaren erreferentzia guztiak ehortzi balizkio bezala, kolpetik, halako eran, non, eskuko hatzak inkontzienteki lasaitzen zituela, jasotako kartera erori baitzitzaion; orduan, baina, emakumeak eskaintzen ziòn abagunea profitatuz?
|
ez
baitzegoen beste esplikaziorik?, zaldizkoak zaldia bertan geldiarazi, eta lauhankakoa zutitu zen (kementsu altxatu zituen besoak, gidailetan bermatuta), zutitzearekin batera irrintzi egiten zuela, eta orobat egin zuen zaldizkoak, oihu bat behintzat egin zuen, gerra oihutzat har zitekeena: eraso oihutzat eta garaipen oihutzat, aldi berean?, zaldiak kutsatuta, antza, baita egoeraren goriak bultzatuta ere; esan nahi baita emakumea zaldi zutituaren besoen azpian zegoela, ez bertikal berean, atzerago baizik, metro eta erdira edo:
|
|
|
–Nola
|
ez
dagoela beste lurrik. Hemen Mosku, hor Erroma, han Viena, eta Frantzian Paris?
|
|
|
Grabagailua amatatu du baten batek gero (Tizmanek seguruena). Musonek aurrerantz eragin dio zintari, baina
|
ez
dago beste ezer grabazioan.
|
|
|
–Nola
|
ez
dagoela beste lurrik. Hemen Mosku, hor Erroma, han Viena, eta Frantzian Paris...
|
|
|
–Halaxe da...
|
ez
baitago beste biderik, probetxuko gizona izan nahi baduzu.
|
|
|
Domingori kosta egiten zitzaion ikusten ari zena sinestea, arestian bizi izandakoa sinestea kostatzen zitzaion bezala, Adaren aurkako borrokan –Adaren aldekoan, halere, bere ikuspuntutik– gogorregi aritu baitzen, baina
|
ez
baitzegoen beste erremediorik, nolakoa egoera, halakoa irtenbidea; baina Domingok beste xehetasun batzuk ere behar zituen gogoan eszena hari buruzkoan: Adaren oihu histerikoa, adibidez, zabua gelditzera behartu zuena; bere jarrera oldarkorra, Ada lurrera botatzera eta etzatera behartu zuena, baita haren gainean ipintzera ere," Ez ukitu, ez ukitu, ez ukitu...!"," Ixo, ixo, ixo!"; Domingo nerabea asmorik onenarekin ari zen, bere onera ekarri nahi baitzuen arreba, baina helmugara zeramàn bide ustezkoak bere goxokiak eskaintzen zizkion bidean zehar eta, helmugaz ahaztuta edo, goxokietan galtzen zen –Domingok arreba etzanarazi zuenetik ama etorri bitarteko eszenak hamazazpi segundoko iraupena izan zuen, balizko kronometro batek zehatz mehatz islatuko zuenez–; goxoki haien artean, gainera, bazegoen bat, neurona guztiak iratzartzen zizkiona, haragiaren mugimendu ezin atseginago batean:
|
|
|
–Arrazoi duzu –erantzun zion Gabinok, begien bizitasuna berreskuratuta– Eta
|
ez
dago beste biderik.
|
|
2010
|
|
|
Sentimenduen urtebeteko irakinaldi kartsua izan zen, burua galarazi zidana?
|
ez
baitago beste hitzik, orduan gertatua hobeto azal dezakeenik: burua galdu.
|
|
|
ez gizon bat, alegia, eta horrek bere arrasto sakona utzi zidan, bai nire izaeran eta bai nire jarreran ere. Gerrara joan nintzenean ere, soldaduen artean
|
ez
zegoen beste hizketagairik, potroak gora eta potroak behera, potroak munduko gauza bakarra balira bezala. Eta ni, gauetik egunera?
|
|
|
ohartu ere gabe zaborra pilatuz eta pilatuz doakiola ezinbestean, bide horri ekin bezain laster; geroztik ederki ikasi dut, bai, mendeetan zehar pilatutako tonetako zaborra kentzean datzala benetako bidea, bide benetakorik izatekotan? mendeetan desitxuratu baitugu Jainkoaren irudia, eta
|
ez
baitago beste biderik, nik uste, Jainkoaren muinarekin topo egiteko; geroztik ederki bakandu zaizkit, bai, funtsik ez duten apaingarriak, izeba Ernestinari bakandu zitzaizkion bezala, izebak berak hil aurretik idatzi zidàn kartaren edukia, izkribu honetan zuri transkribatuko dizudana, erakusgarri?
|
|
|
Oinarrizko kanpamentua hor dago. Estatuak ez du inongo borondaterik horretarako, baina mundu guztia jabetzen da
|
ez
dagoela beste aukerarik. Posible izan behar du hori berreskuratzea.
|
|
|
Posible izan behar du hori berreskuratzea. Alde batetik,
|
ez
dagoelako beste alternatibarik konponbiderako, eta bestetik, nazioarteko testuinguruak lagunduko duelako horretan?.
|
|
|
Eta gurea, aldiz: . Desblokeoa mahai honetan dago,
|
ez
dago beste mahaian, eta hemen akordioa baldin badago, ikusiko dugu ETAren posizioa zein den??.
|
|
|
–Baina zertaz hitz egin behar dugu? Kalean ere
|
ez
dago beste konturik. Zure amak aita hil duela, eta hori guztia.
|
|
|
Horregatik ikusi ditugu urpekaritza ekipoak Carlosen etxean, eta horregatik ekarri du McKenziek urpekari fin bat oihan honetara. Hemen
|
ez
dago beste laku edo itsasorik, ezta?
|
|
|
Galernak atzean lagatako utzikeriazko paisaia bera zuen begietan. Orain bere tragedian Nora harrapatzen zuen,
|
ez
zegoenez beste inor inguruan. Leihoaz bestaldean, hondartzan, ez zen ageri ez Sebastian, ez Hoteleko zuzendaririk.
|
|
|
–Ez, noski. Ezkonduta gaude, eta niretzat
|
ez
dago beste gizonik. Berdin dio zer egiten dugun Juancarrek edo nik.
|
|
|
ez gizon bat, alegia, eta horrek bere arrasto sakona utzi zidan, bai nire izaeran eta bai nire jarreran ere. Gerrara joan nintzenean ere, soldaduen artean
|
ez
zegoen beste hizketagairik, potroak gora eta potroak behera, potroak munduko gauza bakarra balira bezala. Eta ni, gauetik egunera... segundo ehunen bateko tarte laburrean, gizonaren altxorrik ustez preziatuenaz gabeturik geratu nintzen, pentsa!
|
|
|
giroaren kontua bokazio batena baino gehiago... nik —hemezortzi urte nituen, eta Heinrichek hamaika, gerra hasi zenean— bat bateko zaletasun itsu batek menderatuta egin bainuen gerra boluntario... gerraren aldeko propagandak —hitzaldiak, himnoak eta desfileak— liluratu baininduen, antza, eta laguntaldeko giroak —nerabezaroan eta gaztaroan laguntaldeak erabakitzen du sarri, eta beste hiru kide zihoazen boluntario— guztiz baldintzatuta. Sentimenduen urtebeteko irakinaldi kartsua izan zen, burua galarazi zidana...
|
ez
baitago beste hitzik, orduan gertatua hobeto azal dezakeenik: burua galdu.
|
|
|
nola, bada, baldin eta, haren irudia osatzerakoan, Adaren nazka aurpegia tartekatzen bazitzaidan...!; geroztik ikasi dut, bai, nekez ager daitezkeela beste munduko izakiak guri bisita egitera: ...geroztik ikasi dut, bai, gizakion beldurrak mila izaki magiko eta beste hainbat trikimailu asmatzen dituela... ohartu ere gabe zaborra pilatuz eta pilatuz doakiola ezinbestean, bide horri ekin bezain laster; geroztik ederki ikasi dut, bai, mendeetan zehar pilatutako tonetako zaborra kentzean datzala benetako bidea, bide benetakorik izatekotan... mendeetan desitxuratu baitugu Jainkoaren irudia, eta
|
ez
baitago beste biderik, nik uste, Jainkoaren muinarekin topo egiteko; geroztik ederki bakandu zaizkit, bai, funtsik ez duten apaingarriak, izeba Ernestinari bakandu zitzaizkion bezala, izebak berak hil aurretik idatzi zidàn kartaren edukia —izkribu honetan zuri transkribatuko dizudana— erakusgarri...
|
|
2011
|
|
|
–Ziur hago estolda zulotik aurrera
|
ez
dagoela beste oztoporik? –galdetu du Jose Luzaidek.
|
|
|
Pausoak geldoak dira, baina adina izango da, akiduraren arantzak sentitzen baititu gerritik behatzetaraino. Gero,
|
ez
dago beste inor ezkurdiko bakardadean.
|
|
|
Dela ETBk artxiboko irudiak behar dituela, dela kirol edo dena delako elkarteren batek omenaldiren bat egin nahi duela eta iraganeko imajinak nahi dituela (Elvira Zipitriarenak adibidez, andereñoei egindako omenaldian)? Izan ere,
|
ez
zegoen beste ezer garai hartan! Ez dokumentalik ez ezer, eta fikziorik zer esanik ez?, azaldu dit.
|
|
|
Material dramatiko bikaina da Gerra Zibila, eta nazismoari buruz adibidez makina bat pelikula egin dira. Pelikula bat ona edo txarra da, errepikatu dit, Marlboroari zupada berri bat emanez,?
|
ez
dago beste kategoriarik?. Eta kontatu didanez, Juan Gelman idazle argentinarraren hitzak primeran etorri zitzaizkion Berri ona (La buena nueva jatorrizkoan, 2008) estreinatu eta aipaturikoak entzun behar izan zituenean:
|
|
|
–Bueno, badirudi
|
ez
dagoela beste nora joanik, esan zuen?. Atera, Hennie.
|
|
|
Ez, neska argi eta itxura ederrekoak ziren, eta Charlotte emakume bikaina; haientzat, naturala zen egunean egotea. Izan ere, hiri guztian
|
ez
zegoen beste etxe bat haiena bezain ezaguna; beste ezein familiak ez zituen hainbeste festa ematen. Eta Neave jaun zaharrak zenbat eta zenbat aldiz entzun zituen laudorioak, erretzaile gelako mahai gainean zigarro kutxa bultzatzen zuen bitartean?
|
|
|
–Hizkuntza komunitate baten iraupena bermatzen duen oinarrizko eta ezinbesteko axioma honako honetan datza: hots, hiztunek erabateko uste sendoa eduki behar dute beren hizkuntza beste edozeinena bezain prestua dela bizitza modernoa aurrera eramateko, eta
|
ez
dagoela beste hizkuntzarik, hortaz, euren berezko eta berariazko hizkuntz identitatea eta izaera garatzeko? .
|
|
|
Belaunaldi berrien hizkuntza identitatea suntsitzea oinarrizko estrategia izan da estatuaren aldetik akulturazioaren eta asimilazioaren glotopolitikan. Ordezkapen planifikatu horren ondorioz, jatorrizko hizkuntza galdua duen belaunaldiak ez du jatorrizko kultura identitatea berreskuratzeko aukerarik, eta estatu hedakorraren jomugan, berriz,
|
ez
zegoen beste asmorik: hots, alienazioaren ondoriozko arrozte prozesua.
|
|
|
Alegia: , ni
|
ez
nago beste nazio batean, neurean baizik?. Eta horrela:
|
|
|
–Badakit. Baina
|
ez
dago beste biderik.
|
|
|
Argi piztuekin autoa gelditu eta jaitsi egin ziren. Bertan zen Aroaren bizikleta gorria, baina
|
ez
zegoen beste ezer. Oihuka aritu ziren minutu batzuetan biak, baina ez zen erantzunik izan.
|
|
|
Eskolan mundu guztiak hitz egiten zuen neskato desagertuaz,
|
ez
zegoen beste elkarrizketarik. Etxera joan nintzen eta, etxerako bidean, jendea ilarak osatuz ikusi nuen belardietan eta basoetan; aurrera egiten zuten astiro, batzuk besteengandik oso hurbil.
|
|
2012
|
|
|
Egoitz Barakaldoko kanpoaldeko zentro batean sartu zuten. Eraikuntza aldapa baten erdian kokatuta zegoen, inguruan
|
ez
zegoen beste etxerik, ez zen inor bizi. Etxe handia zen, adreilu gorrikoa eta leihoz josia.
|
|
|
Negar besterik ez duzu egiten, eta horrek ez du ezertarako balio? ezertarako ez?, ezezaguna zitzaizun ahots bat ari zen hizketan baina gelan
|
ez
zegoen beste inor. Bakarrik zeunden eta zeure kontzientzia ozen ari zitzaizula otu zitzaizun.
|
|
|
borroka hartan kaltetua geratu zen gibelaren alde baizik. Ordezkoa bilatu behar zen,
|
ez
zegoen beste erremediorik. Eta lasterketa hura, tamalez, hil ala bizikoa zen jada.
|
|
|
–Oso erraza da: Zu zauden tokian,
|
ez
dago bestea?. Eta joan egin zen.
|
|
|
Zu zauden tokian,
|
ez
dago bestea?
|
|
|
Zu zauden tokian,
|
ez
dago bestea?
|
|
|
Zu zauden tokian,
|
ez
dago bestea?
|
|
|
Nire bizitza, eta gainera bizitza hori zuzentzen duen lema neure eskuetan edukitzeak ematen duen askatasuna. Hori baino sakratuagorik
|
ez
dago beste ezer.
|
|
|
Ez zen guztiz baztertzekoa putakume hark gaizkideak edukitzea, baina ez zuen uste. Azken batean, Moure bakarrik ageri zen txinatarraren kamerak hartutako irudietan, eta haren etxebizitzan
|
ez
zegoen beste inoren zantzurik. Galdera batzuk gelditzen ziren hala ere.
|
|
|
Aitatxo eta bere bazkideak ez daude pintxotarako; jubilatuak
|
ez
daude beste ezertarako; apaiza ez dago dena urez blai egiteko baino; politikoak ez daude euren diskurtsotxoa botatzeko bestetarako; nire lagunak, berriz, guztiz ikaratuta daude?
|
|
|
Istripu batek libratu ninduen putzu hartan erortzeaz, eta banekien ustekabea, edo estiran oharkabean erortzea, osagai garrantzitsua izaten zela espetxeko heriotza haietako bitxikerietan. Ez nintzen erori, eta deabru haiek ez zuten jadanik ni amildegian murgilarazteko asmorik; eta horregatik(
|
ez
baitzegoen beste irtenbiderik) bestelako suntsipen bat, lasaiagoa, neukan zain. Lasaiagoa!
|
|
|
Atera nuen ondorioa izan zen, ziurrenik, ekaitzaldian itsasontziak hondoa jo zuenean, itsasoa horren harrotua zegoenez gero, eta etengabe ontziari ura gainera etortzen zitzaiola, gizonek zutela hura jasan, eta bata bestearen kontra jarrita itoko zirela, uraren etengabeko danbatekoen ondorioz, urpean egon balira bezalaxe. Zakurraz gainera,
|
ez
zegoen beste ezer bizirik ontzian, eta ez nuen ikusi urak alferrik galdu gabeko ondasunik bat ere. Bazeuden edari biziz betetako upel batzuk sotoko behealdean, itsasbeherak ura jaitsarazi zuenean ikusi ahal izan nituenak.
|
|
|
Gauza jakina da senatu eta batzar handiek sarritan izaten dituztela arazoak kideek umoreak gainezka 75, hantuta edo beste erikortasunen batekin izaten dituztelako, edo buruko gaitz asko, eta bihotzeko gehiago; edo konbultsio bortitzak eta bi eskuetako, eta batez ere eskuineko? nerbio eta tendoien uzkurdura mingarria; edo aldarte txarrak, haizemin, zorabio eta eldarnioak; edo materia kirasdun eta zornatsuz beteriko gangaila tumoreak; edo lerde jario eta korroka nazkagarriak, izugarrizko gose eta digestio txarrak, eta aipatu beharrik
|
ez
dagoen beste asko gainera. Beraz, doktore hark proposatzen zuen, senatu bat biltzerakoan, mediku batzuk ere joan zitezela lehen hiru eguneko ekitaldietara, eta egun bakoitzeko eztabaidaren amaieran, har zezatela senatari bakoitzaren pultsua; eta gero, eritasun ezberdinen izaera, baita osabideak ere?
|
|
|
Hasieran gatzaren behar handia sumatzen nuen, baina laster ohitu nintzen hau gabe egotera; eta ziur nago guk gatza sarri erabiltzea luxuaren eragina dela, eta hasieran edanera bultzatzeko bakarrik sartu zela, bidaialdi luzeetan edo azoka handietatik urruti dauden lekuetan okela kontserbatzeko behar denean izan ezik. Zeren eta ikusten baita
|
ez
dagoela beste animaliarik gatzaren zale denik, gizakia baizik; eta neuri dagokidanez, herrialde hartatik irten ondoren, denboraldi luzea behar izan nuen beronen gustua jasan ahal izateko edozein jakitan.
|
|
|
Oso sendo zegoen iritzi horretan, konturatua baitzen nire gorputzeko ezaugarri guztietan beste yahooen antza nuela, baina benetan behetik nengoela indar, abiadura eta mugikortasunean, azazkalen laburtasunean eta Naturari
|
ez
zegozkion beste zenbait xehetasunetan; era berean, gure bizimodu, ohitura eta ekintzei buruz esan nionagatik, buru jarreretan ere antzekotasun handia aurkitzen zuen. Jakina zela, esan zuen, yahooek beste edozein animali espeziek baino gehiago gorrotatzen zutela elkar; eta horretarako aipatu ohi zen arrazoia beren irudiarekiko higuina izaten zela, guztiek gainerakoengan ikus zezaketena baina ez nork beregan.
|
|
|
Horrez gero
|
ez
dago beste zer ikusirik Yonvillen. Kalea (bakarra), fusil tirabide bateko luzerakoa eta zenbait dendaz hegitua, bat batean bukatzen da kamioaren bihurgunean.
|
|
2013
|
|
|
Gaur izango da azkenengo aldia parke hau ikusiko dudana. Ez dago itxaropenerako lekurik,
|
ez
dago beste ametsetarako lekurik. Hirurogeita hamalau urte ditut eta azkeneko aldiz egingo ditudan gauzen zerrenda luzatzen hasten da adin honetan.
|
|
|
Nirea zen horietako bat. Hasieran ez nuen ulertzen zer esan nahi zuen horrek, zergatik ni
|
ez
nengoen beste laurogeita hamar haurrekin batera. Segituan jakin nuen, ordea, beste haurrak etxera itzuli behar zirela, hurrengo egunean bertan Euskal Herrira itzuliko zen itsasontzia hartuko zutela.
|
|
|
Bizi izan naizen lekuak ez ditut nik aukeratu, beti etxe zirkunstantzialak izan dira edo kanpoko faktoreren baten eraginez tokatu ziren nire parean,
|
ez
zegoelako beste aukerarik, une hartako irtenbidea hura zela erabaki zutelako edo, besterik gabe, horrela izan behar zuelako. Ingelesez house esaten zaio etxeari, eta home norbere etxeari, konnotazio pertsonalagoan.
|
|
|
–Beno ba,
|
ez
dago beste zeresanik. Gaur gurekin bazkalduko duzu.
|
|
|
–Enrike Mirandari buruzkoa da... eta gu guztioi buruz hitz egiten du... eta gure inguruko pertsonei buruz... eta dagoeneko gure artean
|
ez
dauden beste askori buruz...
|
|
|
Sekula ez zen Elizabethen bizitasuna hain orduz kanpokoa izan. Hala ere,
|
ez
zegoen beste biderik. Bere zoriona eta Wickham jaunarena pittin bat atzeratuta geratu zen ezinbestean, eta Collins jaunaren proposamena, berriz, ahalik eta begitarte onenarekin onartua.
|
|
|
Eskerrak urtarrileko egun fresko horretan ez zegoela turistarik uretan, jolasean. Tira ba,
|
ez
zegoen beste erremediorik. Bat, bi eta?
|
|
2014
|
|
|
Dena dago argiz ureztaturik. Dena dago egon behar duen bezala,
|
ez
baitago beste egoteko modurik. Ez da aldatuko.
|
|
|
–Zer egin behar nuen bestela? Etxeratekoek zure telefonoa pasatu zidaten, eta
|
ez
dago beste inor kartzela horretan. Bide batez, azkeneko bileran egoera politikoaz eztabaidatu zen, eta giroa dezente gogortu zen.
|
|
|
emakumeak, nerbioetatik jota, ohean irakurtzea debekatu zion berez lo egiteko nahikoa zailtasun zeukan narratzaileari. Pisuan
|
ez
zegoen beste gela librerik, eta narratzailea, ohean lo egiteko ohiturari eutsi ezinik, insomnioak jota zegoen. Denetik probatu zuen horren kontra, baina ezerk ez zuen funtzionatzen; gero eta urduriago zegoen, eta horrek ez zituen errazten gauzak etxe hartako bizitza gero eta kutsatuagoan.
|
|
|
Ez dakit kamionetak ni bakarrik ala biak harrapatu gaituen. Hemen
|
ez
dago bestearen arrastorik behintzat, ezta kale edo bideenak ere, baina, badaezpada, gaztainari ostikadak ematen jarraitzen dut, geroz eta gehiago urrunduz, urrunduz.
|
|
|
Pentsatzeko denbora badut eta, halere, ez du ematen horrek ezertarako balio duenik. Besteek txoriburua deitzea atsegin nuen; burutik sano
|
ez
zeudenak besteak zirela uste nuen, eta esaten nien: zuek zarete eroak, bada denbora pasatzeko modu dibertigarriagorik.
|
|
|
Bost minututan egon behar zuen idazkariaren bulegoan. Bazirudien
|
ez
zegoela beste aukerarik, zegoen bezala joan zuen. Baita joan ere.
|