|
2003
|
|
|
Eta agian, Iztuetaren obra, bere adiskide Agustin Pascual Iturriagaren ekimenekin erlaziona daiteke, azken honek eskola elebidunak bultzatu eta euskara gaztelaniazko testuak prestatu baitzituen Gipuzkoako lehen hezkuntzarako83 Posible da, beraz, Iztueta, Iturriaga eta agian beste adiskide batzuen inguruan, eta akaso aginte guneetan kontaktu eta laguntzaren bat izanik, Gipuzkoan euskarazko narratiba historiografikoa eta didaktikoa sustatzen zuen produkzio gune txiki bat eratzea, mende bat lehenago Egiategik Zuberoan izan zezakeenaren antzekoa. Alta, halakorik izan bazen, produkzio gune gisa
|
ez
bide zen finkatu eta indartu. Zehazki Iztuetaren kondairari dagokionez ez dakigu nolako oihartzuna izan zuen.
|
|
|
Garai hartako Europan, nekazarien eta beste klase apalen artean, gutxi izango ziren beren herrialdearen iraganaz (historia idatziak kontatzen zuen hartaz) berririk zutenak. Hezkuntza plan nazionalak oraindik hastapenetan egonik, eskola tradizionaletara joateko aukera zuten herritar urriek, irakurketa idazketa, oinarrizko aritmetika eta dotrina baino
|
ez
bide zuten ikasten, ez historiarik. Historia goi klaseentzako generoa zen.
|
|
2005
|
|
|
Ba, Iztuetak berak dioen moduan: . Arazoa da, oraindik ere, ekonomia espainolean ere interes handiak dituen euskal ekonomiako sektore garrantzitsu batek, ez bakarrik oligarkikoak, nazionalistak ere bai, Espainiako Estatuan segituz hobeto zainduak ikusi bide dituela bere dibidendoak eta autonomismotik harago urratsak emateko
|
ez
bide direla prest agertzen euskal autonomista horiek?.
|
|
|
Ez da erraza zehaztea, baina seguru asko gauza biek, Revista euskaltzaletasun horren agerkari eta aldi berean eragile izaki. Aldizkari hau desagertu ostean Gasteizen gelditutako sustratu euskaroaren zantzuak 1882an hiri hartan sorturiko Revista Médica Vasco Navarra ren geografi esparruan soma litezke75 Propioki kultura arloan,
|
ez
bide da kasualitatea, 1883an Arabako Diputazioa eta Gasteizko Institutua euskarazko katedra bat sortzen saiatzea, Fermin Herranek lau urte lehenago bere aldizkaritik eskatu bezala76 Revista k sustatzen lagunduriko giroaren beste fruitu berant bat, 1888an arabar hiriburuan egindako lore jokoak izan ziren. Literatur sariketen sail gehienak gaztelerazkoak izan arren, euskal sail bat ere egin zuten.
|
|
|
Euskal idazleen galerarekin batera bertoko irakurleena gertatu zela pentsa daiteke, agian Donostian irtendako Euskal Erria aldizkariaren konkurrentzia tartean egonik. Orrialde kopurua handitzeko esfortzuak
|
ez
bide zuen nahi adinako harpidetza erakarri: hilabete gutxiren buruan, aldizkaria eten, eta ondoren kalitate apalagoko moldiztegi batean atera behar izan zen, itxuraz gastuei aurre egin ahal izateko.
|
|
|
Gasteizko elkarte horren inguruan mugitzen ziren pertsona batzuk
|
ez
bide zeuden oso pozik foru abolizioarekin11 Testuinguru horretan, Ateneoko kultur jardunen baitan baina bertako kide askoren kezka «euskaroek» eraginda, agertuko zen Revista de las Provincias Euskaras.
|
|
2016
|
|
|
Gerra bukatzean, Alemaniako jeneralek eta eskuineko politikariek gerra juduengatik galdu zela adierazi zuten. Soldadu juduek
|
ez
bide zutelako Alemaniagatik borrokatu nahi, eta enpresari juduen ekintzek herrialdeak porrot egitea ekarri zutelako. Ideia hori Adolf Hitlerren, soldadu bezala borrokatu zuen Lehen Mundu Gerran pentsamenduan iltzatu zen, eta bere etorkizuneko ideologiaren erdigune bihurtu zen.
|
|
2022
|
|
|
Nolakoak ziren lurraldeen arteko aldeak? Euskaldunek
|
ez
bide dugu izan oinordetzan gizona hobesteko joerarik Erdi Aroan, Errenazimentuan diskurtso patriarkala arau zurrunagoak ezartzen joan zen arte.
|
|
|
" herrialde txiki bat, baina identitate sendokoa, 5.000 urtetik gorako historiarekin, kultura berezi bat eta munduan bakarra den hizkuntza bat ditu"; ondoren, Euskal Autonomia Erkidegoko hiriburuak eta biztanleria datuak ematen ditu. Sabinon Aranak asmatu" Euskadi"(" Euzkadi") koronimoaren hedadura geografikoa txikitzen joan da 80ko hamarkadatik aurrera; ordu arte, euskaldunen zazpi lurraldeak aditzera ematen zituen (Bidegain, 2021: 24). bera detaile kronologikoetan inkongruentea den arren47 Bada, antzinako garaietan Nafarroak
|
ez
bide zuen erregerik, hitzaurre horren arabera48.
|