|
2012
|
|
|
Bestalde, gazteen %45 oso edo nahikoa ados dago baieztapen honekin: " gaur egun, Euskadin,
|
euskaraz
hitz egiten jakiteak prestigio gehiago ematen dio pertsona bati". %35 dago baieztapen horren oso edo nahikoa aurka, eta %14 ez dago ez ados ez aurka.
|
|
|
Gazteen %45 oso edo nahikoa ados dago baieztapen honekin: " gaur egun, Euskadin,
|
euskaraz
hitz egiten jakiteak prestigio gehiago ematen dio pertsona bati". %35 dago baieztapen horren oso edo nahikoa aurka, eta %14 ez dago ez ados ez aurka.
|
|
2015
|
|
|
Horrela, euskaldun gisa definitzeko joera dute gorengo legitimotasun maila atxiki ohi zaien euskaldun zaharrengandik gertu sentitzen diren euskal hiztun berriak; besteak beste, euskarazko gaitasun eta jariotasun handia dutelako, sarri euskalkian mintzo direlako, euskaraz bizi eta pentsatzen dutelako, eta euskararekiko atxikimendu sendoa dutelako. Ostera, euskaldun berri moduan definitzeko joera handiagoa dute zerbait faltan nabaritzen duten euskal hiztunak, legitimotasunik sentitzen ez dutenak euren gaitasuna mugatua dela uste dutelako, egunerokoan euskara gutxi darabiltelako, etab. Areago, bada bere burua euskalduntzat jotzen ez duen euskal hiztun berririk ere;
|
euskaraz
hitz egiten jakitea eta euskalduna izatea gauza bera ez direla iritzita, euskara jakiteak ez dakarrelako nahita nahiez euskalduna izatea, sentitzea.
|
|
2016
|
|
|
Iñaki Martinez de Lunak idatzi du" Diskurtso multzo koherentea XXI. mendeko giltzarri (bizikidetzarena, identitatearena, berdintasunarena, aniztasunarena, erantzukizunarena, justiziarena eta errespetuarena)" artikulua, gaur egungo euskal hiztunen aniztasuna kontuan hartuta, diskurtso berrituak lagungarriak izan daitezkeelakoan. Izan ere, hainbat eta hainbat hiztun berri ez dira hiztun-komunitatearen kide sentitzen, nahiz eta
|
euskaraz
hitz egiten jakin. Egilearen iritziz, ingurune euskaldunik ez dute beren egunerokoan, eta" gabezia horien iturburua euskaldun horiek izandako hizkuntza-sozializazioa da".
|
|
2018
|
|
|
Horrela bada, esan daiteke euskararen presentziari dagokionean HUHEZI ez dela gizartearen isla. HUHEZI osatzen duten guztiak
|
euskaraz
hitz egiten dakite, eta bertan ikasle zein langile izateko euskara jakin behar da. Horrek, jakina, gizartearekiko diferentzia nabarmena markatzen du.
|
|
2021
|
|
|
Motibazio instrumentalari loturiko aldeko jarrerak ere badira, izan ere, pertsona asko ohartu da testuinguru euskaldunetan lanerako ere inportantea dela oso,
|
euskaraz
hitz egiten jakitea.
|
|
|
Presio hori ikusten dudanean, propio hasten naiz gaztelaniaz hitz egiten, Eta nik horrela bizi badut,
|
euskaraz
hitz egiten badakidanez, zer bizipen izango ditu ez dakienak? [MEX]
|
|
|
Pertsona helduek euren iritzia modalizatzen dute seme-alabei erreferentzia eginez gero; ia salbuespenik gabe adierazten dute etorkizunean lan-munduan aukera hobeak eskainiko dietela seme-alabei
|
euskaraz
hitz egiten jakiteak.
|
|
|
Euskarari dagokionean, informatzaile gehienek iritzi diote
|
euskaraz
hitz egiten jakitea ez dela beharrezkoa. Arrazoi ugari ematen dituzte baieztapen horri eusteko.
|
|
|
Nabarmentzekoa da pertsona helduek euren iritzia modalizatzen dutela seme-alabei erreferentzia eginez gero. Kasu horretan, ia salbuespenik gabe adierazten dute etorkizunean lan-munduan aukera hobeak eskainiko dietela seme-alabei
|
euskaraz
hitz egiten jakiteak. Beraz, kasu horretan, motibazioa sendotzen da helburu pragmatikoa eta barne-gaitasunak elkartzen direnean.
|
|
2022
|
|
|
Baina, Erkidegoan garatu den ereduak euskal lurralde guztirako balio du. Eta
|
euskaraz
hitz egiten dakitenen arteko kontaktuaren probabilitatea, azken finean, euskararen presentziaren edo dentsitatearen mende dago. Euskarak presentzia apala badu, orduan, hizkuntza-kontaktua ere oso apala izango da.
|
|
|
Euskara dakitenen posizio sozial gero eta dominanteagoa izanik, zergatik ez da euskararen erabileran nabarmentzen maila sozial edo ekonomikoan? Agian,
|
euskaraz
hitz egiten jakin arren erabiltzen ez dutelako. Euskarari dagokionean, esanguratsuak dira honako gizarte-posizio hauek:
|
|
|
Eragiketa sinple horren bitartez ikus daiteke lurralde historikoaren euskararen ezagutza zenbat eta handiagoa izan, orduan eta handiagoa dela euskara-erabileraren ratioa. Horrela, ratio horiei begiratuta, esan daiteke
|
euskaraz
hitz egiten dakiten gipuzkoarren% 50 inguruk erabiltzen dutela (Gipuzkoan euskararen ezagutza% 57,5), euskaraz dakiten bizkaitarren% 25ek (Bizkaian euskararen ezagutza% 39,4) eta euskaraz dakitenen arabarren% 17k (Araban euskararen ezagutza% 31,1).
|
|
2023
|
|
|
Euskararen aldeko mugimendu sozialen eta hizkuntza-politikaren eraginez (1982tik aurrera) etorkinek ikusi zuten euren seme-alabek
|
euskaraz
hitz egiten jakitea gizartean aurrera egiteko giltza izango zela.
|
|
|
Etorkinen begietara euskararen neurri bateko balioa trantsizio-garaian agertzen da (aipatu dugu, lehenagotik euskara erabat bazterreko hizkuntza zela). Euskararen aldeko mugimendu sozialen eta hizkuntza-politikaren eraginez (1982tik aurrera) etorkinek ikusi zuten euren seme-alabek
|
euskaraz
hitz egiten jakitea gizartean aurrera egiteko giltza izango zela. Eta horrela, lehen belaunaldi hartako kide batzuen seme-alabak euskarazko ereduetako ikastetxeetan eskolatu ziren.
|