2000
|
|
Euskara taldeak jende gehiagoren beharra nabari du, euskararen egoera zaila baita Enkarterrin. Batzuetan
|
euskarak
aurrera egiten ez duela iruditzen zaie, baina ez da hala, euskaldunak ugaritu egin dira-eta Balmasedan azken 25 urtetan. Elkartea euskarak norabide hori jarrai dezan dabil lanean.
|
|
Horren harira, bistan da jakintza bermatzea ez dela aski
|
euskarak
aurrera egingo badu, funtsezkoa da erabilera bultzatzea. Zer egingo zenuke zuk?
|
|
heroismoak ezin du betiko iraun. Gure herrialdean
|
euskarak
aurrera egin du milaka euskaltzaleren ahalegin izugarriari esker, horretaz inork ez du dudarik. Baina, euskararen etsaiek ederki dakite heroismoak ezin duela betiko iraun eta ondorioz, ez digute erraztasunik emango euskarak bere bidea egin dezan amore emango dugunaren esperantzaz.
|
|
Hala ere, jende askok egin duen lan izugarriari esker, dudik gabe, eta gure gizartearen barneko korronte eta nahi sakon batekin sintonizatzen duelakoz, seguru aski,
|
euskarak
aurrera egin du, modu harrigarrian egin gainera.
|
2001
|
|
Aspaldion
|
euskarak
aurrera egin badu, neurri handiz, euskara batuagatik izan da, eta hori ongisko dakite gure hizkuntzaren etsaiek. Hor dira, adibide garbiz, Jaime Ignacio del Burgoren hitzak," A los nacionalistas no les intereBestalde, euskara batuari erantsi nahi zaion" artif izial" kutsu horrek, bidezkoa ez izateaz gainera —bai baitirudi euskalkiz mintzo diren analfabeto guztiak hiztun eredugarriak direla—, aspaldiko salatzaile nagusiaren hitzez," Ma rteko euskara" delako etiketak, mesede baino kalte handiagoa egiten du, Jose Ignacio Perez Iglesiasek, EHUko euskara errektoreorde ohiak zuhurki salatu duenez, horrek, azken buruan, euskaldun berriak erdaraz egitera gonbidatzen dituelako, hainbeste nekez ikasi duten euskara baztertuz, eta, bide batez euskara ikasteko inolako ahaleginik egin nahi ez dutenen zabarkeria eta alfertasuna xuritzen duelako.
|
|
Neurri politikoek, edo bestela esanda, politikoek hartutako neurri exekutiboek duten balioak kontrako bidea egiteko ere balio du, ordea; alegia
|
euskarak
aurrera egin dezan. Eta baieztapen hau edozein administraziotan dabaliagarria, nola Nafarroan hala Euskal Autonomia Erkidegoan.
|
2002
|
|
Udaletxeek gehiago egin dezaketela? Ziurrenik bai, baina guztion ardura da
|
euskarak
aurrera egitea q
|
|
Gure burua engainatzen segi dezakegu, eta bulego publikoetan denek bere titulua besapean dutelako bulego hura euskaldundu dugula esan, baina ez dakit horrekin euskarak zinez aurrera egiten duen. Nahiz, hau ere esan behar da,
|
euskarak
aurrera egitekotan baldintza hori bete behar duen. Ez dakit nik zein den honen konponbidea, ez dakit baduenik ere.
|
|
egunero eta etenik gabe sortzen ari diren gizarte sare berrietan gauzatu litzatekeela hizkuntz normalkuntza. Izan ere,
|
euskarak
aurrera egingo badu, gune berri horietan izan behar du lekua (gutxienez, erdararen parekoa); eta ez esparru publikoan soilik, baizik eta gizartean horren aurretik dagoen eta bere osagarria den mundu pribatuan ere bai.
|
2003
|
|
Euskaldunek amorruz eta haserre erantzun diogu eraso honi, milaka eta milaka lagun bildu garelarik Donostiako kaleetan, azken urteotan Euskal Herrian egin den manifestazio jendetsuenean. Euskal Herriak euskararen aurkako kolpe honen aurrean irmo eta ozen erantzun du, Egunkariari babes osoa eskainiz eta
|
euskarak
aurrera egin behar duela aldarrikatuz.
|
2004
|
|
Eta horrek, gainera, gurea bezalako hizkuntza gutxiagotu baten egoeran, ez du esan nahi biziraupena ziur lortuko dugunik ere!", esan zuen, Irlandako prozesua ekarriz gogora. " Herri honek soilik aurrera egin ahal izango du eta
|
euskarak
aurrera egin ahal izango du estatu bateko planteamendua egiten baldin badu" erabaki zuen.
|
|
Bigarrenik, horrek badu zerikusia, baina gizarte mailako beste faktore askok, ideologikoek eta sozialek, beste ondorio batera eraman gaituzte:
|
euskarak
aurrera egin behar duela bere etorkizuna botere politiko eta ekonomikotik zintzilik egon gabe?. 266
|
|
Hortaz, luzamendu alferrik gabe, ezagutu dezagun delako gogoeta saioaren zatitxo bat: ? Ñabardurak alde batera utziz, esan genezake jarrera makrozaleak (makroeuskalgintza)
|
euskarak
aurrera egin dezan estatu aparatua ezinbestekotzat jotzen duela. Horri lotuta dator lurraldetasunaren garrantzia.
|
|
Gai hau berriro hartuta, Pedro Zuberogoitiak gauza honen gainean ondutako burubidea dakart, jakingarria izan litekeelakoan: ? Ñabardurak alde batera utziz, esan genezake jarrera makrozaleak (makroeuskalgintza)
|
euskarak
aurrera egin dezan estatu aparatua ezinbestekotzat jotzen duela. Horri lotuta dator lurraldetasunaren garrantzia.
|
2005
|
|
Lehentasunei buruz ari naizenean, politika sektorial izatetik, beste gauza batzuekin batera, Jaurlaritzaren politikaren bizkarrezurrean kokatzera iritsiko ote den da zalantza, horren arabera, hizkuntza politika eragingarria finkatuz, gauzatzeko orduan aitzindaritza eta erabaki gune eragingarriak zehaztuz, zehar lerroaren trataera emanez eta baliabide nahikoak eskainiz. Euskararen indarberritzea bilatzen duen ikuspegiaren eta horretarako jarritako zoru zein habeen artean dagoen zuloak geroz eta sakonera handiagoa du, denbora aurrera doa, geroz eta erabilera eremu gehiago irabaztera doan politika geldo doa eta
|
euskarak
aurrera egiteko modurik ez badauka, arnasbiderik ez badauka, erdarak esklusibotasunez dituzten jardun esparruetan geroz eta gotorrago geratuko dira eta, gizartea lasaitu ahala, euskararen normalizazioa geroz eta zailagoa gertatuko da.
|
2007
|
|
Baina Euskal Herriak ezin du inor behartu bere eremuan euskara jakitera. Eta horrela gabiltza, bigunkeriaren gaitzak jota, euskararen ezagutzan eta erabileran aurrerapauso nabarmenik eman ezinik.Egia da
|
euskarak
aurrera egin duela irakaskuntzan, hizkuntzaren ezagutza maila apal bat ikasle askorengana iritsi dela, baina Atxagak zioen bezala oso euskara mehea entzuten da ikasle askoren ahotan, edozein gai sinpleri buruz hitz egiten hasi eta berehala" krak" egiten duena.
|
|
Euskara ikasi dutenen kopuruak nabarmen egin du gora; erabilera, ordea, ez da nahi bestekoa. Beraz, argi dago oraindik ere lan handia dugula egiteko,
|
euskarak
aurrera egingo badu ezinbestekoa da urratsak ematea erabileran. Ikasle heldu batek euskara ikasten egiten duen esfortzua oso handia da, gero erabilera ezagatik ikasi duen hori galtzen badu, eta handik eta urte batzuetara euskaltegira hurbildu behar badu.
|
|
Euskara ikasi dutenen kopuruak nabarmen egin du gora; erabilera, ordea, ez da nahi bestekoa. Beraz, argi dago oraindik ere lan handia dugula egiteko,
|
euskarak
aurrera egingo badu ezinbestekoa da urratsak ematea erabileran. Ikasle heldu batek euskara ikasten egiten duen esfortzua oso handia da, gero erabilera ezagatik ikasi duen hori galtzen badu, eta handik eta urte batzuetara euskaltegira hurbildu behar badu.
|
|
Eztabaida razionala antzutzen duen betiko sorgin gurpilaren adibide paradigmatikoa dugu hor, niri axola zaidana ez baita orain 30 urte egin zena ondo ala txarto egin zen, historiaren dominak eta txatarrak nola banatzen ditugun, baizik eta orain, gaur, bihar, zer egin behar genukeen. Zein diren hartu beharreko bideak eta neurriak
|
euskarak
aurrera egingo badu.
|
2008
|
|
Dirueta giza baliabideak bideratzea ez da erraza izango, lantalde handia behar baitu atzetik, baina,
|
euskarak
aurrera egingo badu, behar beharrezko du halako oinarri sendoa osatzea.
|
|
Eta sinpatia hori behar beharrezkoa dugu
|
euskarak
aurrera egitea nahi badugu; iraun behar badu, euskarak ez du soilik hemen jaiotakoona izan behar: kanpotik etorritakoena ere izan du.
|
2009
|
|
Azken 10 urteotan Azpeitian pauso asko eta handiak eman dira
|
euskarak
aurrera egin dezan. Egindakoa begi bistakoa da eta lortutako emaitzak ukaezinak dira.
|
2010
|
|
3 Estatu nazioaren hizkuntza bakarraren hiztunek (erdaldun elebakarrek) ez dituzte bere egiten hizkuntza gutxiagotutako euskarak dituen premiak. Agian,
|
euskarak
aurrera eginez gero, egunerokoan dituzten hainbat onura galduko dituzten beldur direlako.
|
|
datuak hor baitaude, eta bilatu nahi duenak goizago edo beranduago aurki baitezake aurkitzekoa: makilak, eraztunak eta armak; zeure idazkiaren memento batean, nirekin gai honetan adiskidetzeko edo?, onartu ere onartzen duzu
|
euskarak
aurrera egin duela, baina berehala jarri dizkiozu mugak, euskara, suspertu arren, bigarren mailakoa izatera kondenatua balego bezala, mahaipeko errealitatea deskribatzeko hizkuntza ezin egokiagoa dela esatea bakarrik falta zitzaizun, etxeko katuak eta txakurrak lagun, sagu despistaturen bat ere bai, beharbada, alfonbrari itsatsitako zorriak eta tximitxak zer esanik ez!?, Euskal Herria Espainiaren Batasun Sakratuaren mende betiere.
|
|
Horrelako kasuak asko izan ziren eta hala ere
|
euskarak
aurrera egitea lortu zuen, nahiz eta izugarrizko zartada jaso zuen. Bat batean moztu edo urkatu zuten ahalegin handiak eginez berpizten ari zen euskararen aldeko mugimendu osoa.
|
|
ulertu ere, ulertzen zaitut maila batean, euskara galdu eta erdararen munduan erosoago sentitzen baitzinen —ni bezalaxe, bestalde, baina, ni ez bezala, zuk ez zenuen euskararekiko halako sentiberatasun berezirik erakutsi—, baina ez esanarazi niri, Baroja eta Unamunorekin batera —harritzekoa ere bada, nola biek ala biek, hain kontraesanzaleak izanik, ez zuten gai honetan irristadarik egin! —, prozesu osoa naturala izan dela, bortxarik eta zapalketarik gabekoa... datuak hor baitaude, eta bilatu nahi duenak goizago edo beranduago aurki baitezake aurkitzekoa: makilak, eraztunak eta armak; zeure idazkiaren memento batean —nirekin gai honetan adiskidetzeko edo—, onartu ere onartzen duzu
|
euskarak
aurrera egin duela, baina berehala jarri dizkiozu mugak, euskara, suspertu arren, bigarren mailakoa izatera kondenatua balego bezala —mahaipeko errealitatea deskribatzeko hizkuntza ezin egokiagoa dela esatea bakarrik falta zitzaizun, etxeko katuak eta txakurrak lagun... sagu despistaturen bat ere bai, beharbada, alfonbrari itsatsitako zorriak eta tximitxak zer esanik ez! —, Euskal Herri... Bai...?
|
2011
|
|
Klik! Horrela" ikastolak, herri honek,
|
euskarak
aurrera egin behar duela" adierazi nahi izan dute antolatzaileek. Play ikurra hartu dute leloa indartzeko ikur gisa.
|
2012
|
|
Lurralde osoa kontuan hartuko duen hizkuntza politika ere eskatuko nioke, kontuan hartzea baino ez bada ere. Nafarroarekin eta Iparraldearekin akordioak izaten dira; akordio horiek izan daitezela
|
euskarak
aurrera egiteko.
|
2013
|
|
Hortaz, berehala sortzen da lehen galdera: "
|
euskarak
aurrera egin dezan, egokia ote da albisteetan nagusitzen den kutsu ezkorra?" (40 or.).
|
|
Baina egun berean Patxo Unzuetak Sorturen asmo linguistikoak salatuko ditu asaldaturik: «Ponentzian diote euskal estaturik gabe ezinezkoa dela
|
euskarak
aurrera egitea, azken hamarkadetan errealitateak gezurtatu duen baieztapena izateaz aparte norabide autoritarioa erakusten duena». Inperialismoaren araua:
|
2015
|
|
Datuei jaramon eginez gero, hortaz, EAEko herritar gehienen inguru hurbila euskaldunagoa da gaur egun duela 20 urte baino. Kontua da joera nagusi gisa
|
euskarak
aurrera egin duen zonaldeak jatorriz erUdalerri erdaldunak euskalduntzen eta euskaldunak erdalduntzen, arnasguneak arriskuan.
|
|
Zentzu horretan, Zalbidek (2010: 178) dio
|
euskarak
aurrera egingo badu, etorri oneko hiztunak behar dituela, eskolatik kanpo ere, eguneroko bizitza arruntean aparteko lotsarik gabe euskaraz jardungo dutenak.
|
|
Laburbilduz,
|
euskarak
aurrera egingo badu arnasguneak behar ditu, espazio propioak. Hori da transmititu beharreko ideia, eta ilusio eta nahi bihurtu beharreko proiektua. lABurBIlduZ ❙
|
|
Bakar batek ere ez zuen euskararendako aurrerapen txiki bat ere ekarri.Aurrekari horiekin, duela zortzi urte euskararen plangintzaren ardura hartu genuenok argiro ikusi genuen ez genuela hitz handiko plan arranditsurik egin behar, argi baikenuen gero gobernu organoetan ez zela onartua izango edo, onartzen bazen, ez zela garatuko. Garbi ikusi genuen isilean lan egin behar genuela
|
euskarak
aurrera egitea lortuko bagenuen. Halatan, garatzea egokitu zitzaigun plan bakarra, «2007 Euskararen Plan Estrategikoa», aurreko errektoretza taldetik zetorkiguna, berehala gainditu genuen, helburu akademikoetan, administrazio arlokoetan, langileen prestakuntzakoetan eta euskararen sustapenekoetan.
|
2016
|
|
Azken azken hamarkadetan, euskalgintza soziala eta instituzionala izan dira benetako eragileak, herritarrak nolabait ordezkatuz; sektore espezializatuak, ez herritar arruntak. Baina,
|
euskarak
aurrera egingo badu osasuntsu, herritar guztion babesa eta bulkada behar ditu:
|
|
Eskainiko ditugun azalpenak lehen hurbilketa saio huts dira beraz, aparteko kontrasterik gabeak oraingoz. Oro har,
|
euskarak
aurrera egin duela esaten dugunean ondoko elementuotan fijatu ohi gara euskaldunok, gutxi asko: a) Hizkuntza bera landu, bateratu eta eginbehar berrietarako egokitu, moldatu eta aberastu egin dugu. b) Hiztunen artean asko dira, lehen baino askoz gehiago, hitz egiten jakiteaz gainera euskaraz irakurtzen eta idazten dakitenak. c) Euskaldunen (euskaraz dakitela diotenen) kopuru absolutuak bilakaera positiboa izan du oro har (ez herrialde guztietan), eta oso igoera deigarria herrialde eta adin tarte jakinetan. d) Euskarak orain gutxira arte debeku izan dituen hainbat jardungunetan euskaraz egiten da gero eta neurri zabalagoan:
|
|
4 Euskara XXI ponentzia aurkeztu zenean, Euskal Herrian Euskaraz Elkarteak euskara Erkidegoan errekuperatzeko 175 urte behar zirela esan zuen eta Nafarroan 800 Kalkulua egiteko modutik aparte,
|
euskarak
aurrera egingo badu epeak ez dira arazo.
|
|
Lekuko batean mezu bat sartu, eta milaka kilometro egitea gau eta egun ideia eroa bada, baina gure jarduna, pailazogintzatik, bizitza ere eroa da. Hala ere, ideia ero horiei esker gara garena, eta,
|
euskarak
aurrera egingo badu, bere kolorea ematen diolako berezitasunetik munduari da.
|
2018
|
|
Euskarak aurrera egingo badu, euskararen inguruko kontsentsu sozial eta politikoa etengabe elikatzea dagokigu. Ez, hala ere, arrazoiz betetako konbertsazioak izateko, ezpada
|
euskarak
aurrera egiteko!
|
|
Horregatik, desorekak egon badaudelako, hizkuntzek behar dituzte gune hegemonikoak, arnasgune soziofuntzionalak, eta geuk ere babestu eta behar baldin bada sortu egin behar ditugu, etorkizunean euskaldun izateko nahia erreproduzitzeko eta iraunarazteko. Espazio elebidunek egon behar dute, baina baita euskara hutsezkoek ere,
|
euskarak
aurrera egingo badu.
|
|
Txosten luzeak euskaraz norentzat?". Hauek eta beste galdera asko dira lanean
|
euskarak
aurre egin behar dien errealitateak.
|
|
subjektua+ objektua+ aditza. Hizkuntza subjektutzat edo objektutzat hartzen dugunean"
|
euskarak
aurrera egin"," euskara biziberritu"," normalizatu", ez gara konturatzen metaforaz hitz egiten ari garela, hobeto esanda, metonimia batez, berez, hizkuntza ez baita ezer, ez du gorputzik: hiztunak daude, hiztun erkidegoak, giza taldeak, eta hiztun horien jokabide linguistikoak, sozialak, politikoak, ekonomikoak... Beraz, euskararen arazorik ez dago, edo bestela esanda, zorrozki, ez dago arazo linguistikorik, soziokulturala baizik, eta soziopolitiko, sozioekonomiko.
|
|
Mintzodromoa egin dute ondoren, eta bertan norberak hizkuntzarekiko bere esperientzia kontatzeko modua izan du. Modu horretan, esperientziak partekatuz,
|
euskarak
aurrera egin dezan tresnak ezagutarazi dituzte. Arratsaldeari behar moduko amaiera emateko, Jon Basaguren musikariaren kontzertua izan dute Salburuan bildutakoek, eta datorren hitzorduaren zain geratu dira:
|
2019
|
|
Hizkuntza politikaren oinarrizko elementu hauen inguruan ikuspegi desberdinak izan arren, badago denok onartzen dugun oinarrizko abiapuntu bat:
|
euskarak
aurrera egin dezan, goitik beherako neurriak behar dira eta dira(, up to down, edo goitik beherako hizkuntza politika), eta gizartearen atxikimendua eta bultzada ere ezinbestekoak izango dira(, bottom to up?
|
|
Oro har, onartzen da
|
euskarak
aurrera egin duela hiztun kopuruari dagokionez, eskola esparruan, administrazio eta zerbitzu alorretan, esparru digitalean, kultura ekoizpenean, hedabideetan eta, neurri apalagoan, lan munduan. Zalbidek dioen bezala, ordea,, ez da aurrerabide nabarmenik ageri (EAEn ere ez) etxeko erabilera aitortuan eta kaleko mintzajardun neurtuan.
|
2021
|
|
Non daude hamarkada bi hauetan gauzatutako praktika horren datu bilketak, azterketak eta hausnarketak? Sarritan entzun eta irakurri dugu euskalgintzaren mundutik, nagusiki, euskal komunitatea trinkotu egin behar dela
|
euskarak
aurrera egin dezan nahi badugu. Trinkotze premia horretatik kanpo utzi behar ote dugu eskola?
|
|
herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena. Soilik elkarlanean eta denon bultzadaz lortuko dugu
|
euskarak
aurrera egitea, guztiok baitugu egin, eragin eta eginarazteko aukera.
|
|
herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena. Soilik elkarlanean eta denon bultzadaz lortuko dugu
|
euskarak
aurrera egitea, guztiok baitugu egin, eragin eta eginarazteko aukera.
|
2022
|
|
Zer egin behar da edo egin daiteke egoera hobetzeko? Zer erronka dauzkagu aurrealdean, gure bidean,
|
euskarak
aurrera egiteko eremu sozioekonomikoan. Asko dira, baina gure eskarmentuak erakutsi digunez eta motibazioen, diskurtsoen eta balioen lanari esker berretsi ahal izan dugunez (Urkiza, 2021), besteak beste, hauek nabarmendu nahi ditugu:
|
|
Ildo beretik, aipatu zuen Enric Marón Otto irakasleak bi tren erraldoi ditugula hartu beharrekoak katalanak edo
|
euskarak
aurrera egitea nahi badugu: OTT eta 5G iraultza teknologikoa.
|
|
«Hitz egiten ez den hizkuntza, nahiz eta erakustokian ohoreki jarria egon, ez da deus, ez da ezertarako, hila da». Prest ote gaude mugagabe batzuk galtzeko
|
euskarak
aurrera egin dezan, bai ala ez. Semeak:
|
|
Hau da, argi izan behar dugu ez duela aurrera egingo, ez bada komunitateak aurrera egiteko erabakia hartzen duelako. Maiatzaren 21ean bultzada egiteko aukera izango dugu, eta ez dugu hutsik egingo,
|
euskarak
aurrera egitea nahi dugulako.
|
|
«Etorkizuna euskaraz irudikatzen duten guztiena» da mobilizazioa, azpimarratu dutenez: «Euskaldun berri eta zaharrena, gazte eta helduena, euskaltzale peto petoena, hizkuntza ikasteko aukera izan ez dutenena… Azken batean,
|
euskarak
aurrera egitea merezi duela uste duten guzti guztiena». Horiei guztiei «Donostiako kaleak betetzeko» gonbita egin diete, ohar batean.
|
|
Horregatik guztiagatik, hautagai euskaldunak behar ditugu", aldarrikatu dute. " Guztion bultzada behar dugu
|
euskarak
aurrera egin dezan, euskaldunok aurrera egin dezagun".
|
|
herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena. Soilik elkarlanean eta denon bultzadaz lortuko dugu
|
euskarak
aurrera egitea, guztiok baitugu egin, eragin eta eginarazteko aukera”.
|
|
herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena. Soilik elkarlanean eta denon bultzadaz lortuko dugu
|
euskarak
aurrera egitea, guztiok baitugu egin, eragin eta eginarazteko aukera".
|
|
herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena. Soilik elkarlanean eta denon bultzadaz lortuko dugu
|
euskarak
aurrera egitea, guztiok baitugu egin, eragin eta eginarazteko aukera.
|
|
herritarrona, gizarte mugimenduena, erakundeena eta era guztietako entitateena. Soilik elkarlanean eta denon bultzadaz lortuko dugu
|
euskarak
aurrera egitea, guztiok baitugu egin, eragin eta eginarazteko aukera".
|
2023
|
|
Garrantzitsua baita euskalduntzea, baina
|
euskarak
aurrera egingo badu, beste alde hori ere ezinbestekoa da. Erdarek gero eta toki handiagoa dute gune euskaldunenetan ere, eta arnasguneetan ere antzematen ari da zein erraza den euskaratik beste hizkuntzetara salto egitea, kontsumo ohituretan eta abar.
|
|
Euskarari dagokionez eta Euskarabidearen bidez, euskararen normalizaziorako bidearekin segitu; euskarari dagokion balio soziala aitortu; eleaniztasuna den gizarte batean gehiago egin
|
euskarak
aurrera egiteko eta 2019ko akordioa baino ausartago jokatu.
|