2005
|
|
duela 30 urte, euskara hil zorian zegoen. Gehienek uste zuten,
|
euskara
mintzo zutenak bizi zireno entzunen zela gure mintzaira zaharra, baina epe laburrik barne euskararenak egina zuela, lur azaletik desagertzera kondenatua zela.
|
2012
|
|
Egun hauetan plazaratu berri da euskararen erabilerari buruzko inkesta soziolinguistikoa Ipar Euskal Herrian. Aipagarriena da euskararekiko interes txikia eta
|
euskara
mintzo dutenen kopuru apaltzea. Zergatik ote?
|
|
Hala izan bada, nork esplika ofizialtasun izpirik gabe duela zenbait urte arte euskarak zergatik eta nola iraun duen? Ala
|
euskara
mintzo dugunok ez al dugu zerbait ikustekorik gure hizkuntza maitearen galeran. Ipar Euskal Herrian, euskaradun proportziorik handiena lehen sektorean ematen da.
|
2015
|
|
Gisa huntan, ‘Memoria Bizia’, euskaraz, du izena Estatu Batuetan eta Kanadan euskaldunen historia eta istorioak biltzeko aitzinarazten ari diren kanpainak. Nevada Renoko Unibertsitateko John Bilbao katedradun Pedro J. Oiarzabal historialaria zuzendari, ekimen honek Euskal Herritik Ipar Ameriketara joan ziren euskaldun adindunekin mintzatu eta heien istorio, esperientzia eta oroitzapenen berri ardiestea dauka helburu, heiekin elekatuz eta elkarrizketak eginez, heiek hautatu lengoaian(
|
euskara
mintzo dutelarik euskaraz, edo heiek hautatzen duten hizkuntzan). Ekimen honen bultzatzaile dira NABO eta Ipar Ameriketako euskal etxeak, Nevadako Unibertsitatea, Deustuko Unibertsitatea, Etxepare Institutua eta Eusko Jaurlaritza.
|
|
Euskaldunen izena ere komunikabide guzietan egon zen. Boiseko auzapez Dave Bieter-ek errezibitu zuen Athletic aireportuan, Bieter mera ere euskalduna(
|
euskara
mintzo du) eta athleticzalea izanki. Orain Boisen, jende guzia da helduden astearen beha, bost urtetarik behin antolatzen den Jaialdi besta erraldoia hasiko baita, hor ere hamar milaka jende goaitatzen direlarik.
|
2016
|
|
Aita oso pertsona engaiatua zen AEBetako euskal etxeekin eta NABOrekin, bereziki kultura arloak kezkatzen zuen eta lan handia egin zuen baita pilotaren arloan ere 2001ean hil zen arte. Hamaika urterekin Ipar Euskal Herrira eta Estatu Batuetara bidaiatzen hasi nintzenean, pixkanaka frantsesa ikasten hasi nintzen, baina aitak eta bere aldeko familiak
|
euskara
mintzo zuten gehienbat beren artean eta nik ulertu nahi nuen! Beraz, 18 urte nituela, eta bigarren graduko eskolak bukatuta, urte sabatikoa hartzea erabaki nuen Unibertsitatean sartu aurretik, euskara ikasteko.
|
2018
|
|
Bisitak ere ukan dituzte, Mikel Erramuzperena, euskal irratien sorreraz mintzatzeko, Pantxika Maitiarena, Kanaldude telebista sailari oihartzun emateko, eta kazetari zenbaitena, gurea barne. Hauxe ere erran dezagun, gazte horietan gutiz gehienek
|
euskara
mintzo dute, hiruzpalauk salbu, eta egonaldian ez badute ere prentsa idatzia landu, hamazazpietatik hamarrek erran daukute HERRIA astekaria errezebitzen dutela beren etxean, hori bera bihotz altxagarri zaigula!
|
|
Euskaldun gehiago da Kalifornian, baina barreiatuago. Boisek badu
|
euskara
mintzo duen auzapeza (hirugarren belaunaldiko euskalduna), hiri ahaidetua da Gernikarekin, baditu Euskal Etxea, Ikastola, Euskal Museoa, euskal korala, euskal ostatuak, Jaialdi, pilota kantxa, musika bandak, trikitixa eskola, dantzariak, euskal omoniera, aizkolari eta... eta jendea Unibertsitatean, Euskal Katedra bat, ‘minor’ bat Euskal Ikasketetan... Izan ere BSUko (Boise State University)" Eloisa Garmendia Bieter Euskal Ikasketa Katedra" eta Munduko Hizkuntzen Departamendua antolatzaile, gaur hasiko da hirian igandea artino (Martxoak 15)" Memorioa eta emozioa, Emazteen istorioak:
|
2022
|
|
Dena den, badira Ahobizi direnak eta besteak Belarriprest. Ahobizi direnek
|
euskara
mintzo dute, Belarriprest direnek guti aski mintzo edo konprenitzen bederen. Bakoitxak badu, edo ukaiten ahal du, agerian ezarria, bere heinaren araberako txapa.
|