|
2000
|
|
|
Gaur egun batzuek oraindik ez dute hori onartzen. Hori
|
euskara
jatorra ez dela diote. Baina baliabidea hor dago eta, erabiltzen den heinean, jendeak jaso egiten du.
|
|
2002
|
|
|
Elkarren artean bilduz ondo pasatzeko aukera paregabea eskaintzen die haurrei Antton Irusta irakasle, idazle eta ipuin kontalariak «Autu mautuan» izenburua duen liburu honetan. ...arin irakurtzeko espreski eginak diren aho korapiloak ikastekoa, adineko euskaldunek bere harridura, poza edo haserrea adierazteko noiznahi esaten dituzten hitz bereziak eta norbaiti deitzeko edo haren arreta eskatzeko erabiltzen dituzten interjekzioak; ipuin bat kontatzeko orduan hasiera gisa erabiltzen diren esaerak eta borobil bukatzeko amaierak; ipuin ziklikoak eta etiologikoak nolakoak diren,
|
euskara
jatorretik jasotako esamolde eta bitxikeriak, eta beste hamaika gauzatxo.
|
|
2003
|
|
|
" Paradisurako ihesa" abiarazten du, horrela, Tovar-en hitzetan (1980: 101). Sturm und Drang deituriko mugimendu erromantiko alemanaren eta Hamann eta Herder-en lanaren eraginpean, Astarloak
|
euskara
jatorri jatorrizko hizkuntzatzat jotzeaz gain, barnean mundu ikuskera, erlijioa eta espiritu nazionala daramatzala erakutsi zuen: euskarak agertzen du euskal Volkgeist edo berezko herri espiritu hori.
|
|
|
Telegrama zen. Ziria sar niezaiokeen,
|
euskara
jatorrean telegrama zelan esan behar den eta hori dena. Ez zen momentua.
|
|
2004
|
|
|
Emaitza harrigarria izan da, esperientzia ahaztezina: Euskaldun bat eta japoniar bat, bitartekaririk gabe,
|
euskara
jatorrean hitz egiten.Ez dakigu bere adinaren berri, izan ere, Japonian ez omen da txukuna adinaz galde egitea. Are gutxiago, emakumezkoei.
|
|
|
Sagarrondoek, usteltzen direnean, landare txuri bat ematen dute. Nik banekien landare horren izena baina etxeko gizonari galdetu nion nola esaten zioten, jakin nahi bainuen baserriko
|
euskara
jatorrean nola esaten zioten. " Horrek ez du izen berezirik", esan zidan eta amonak bat batean:
|
|
|
Liburu honetan esan daiteke
|
euskara
jator eta zuzenari erreparatu diozula?
|
|
|
euskara zuzena, euskara egokia eta kazetari euskara. Horrek esan nahi du
|
euskara
jatorraren barne arauen moldekoa dela hizkuntzaren arlo guztie tan: ahoskeran, joskeran, hiztegian, ortografian...
|
|
2005
|
|
|
Amezketako Zumadi eskolan ikasleek darabilten euskararekin harro daude irakasleak, beti euskaraz hitz egiten dute eta bertako hizkeran, bizi bizi. Hala ere,
|
euskara
jator hori ez galtzeko eta hobetzeko lanean segitzen dute. Santurtziko Axular eskolan larriago dabiltza.
|
|
|
Azken aldiko gogoeta da
|
euskara
jatorra, zuzena, eta egokia bereiztea, eta egokia bultzatzea. Zuretzat zein da euskara egokia?
|
|
|
Eta zer arraio da hori, baietz esateko beste modu bat, modernoagoa? Zergatik ez asmatu
|
euskara
jatorrean beste esamolde bat: –baiezko biribila?, adibidez?
|
|
|
EITBko kasuan, estilo liburuak dioenez,?
|
euskara
jatorra, dotorea eta jantzia izan behar du, ikus entzule gehienek uler dezaten,, euskalkiak kontuan hartu eta euskara maila duina eta orekatsua erabili?.
|
|
|
nik atzerriko hizkuntzetan ikasi ditudan lehenengo gauzak eskerrik asko, mesedez, eta halakoak izan dira… Goenkaleko `erdaldunek´ erdaraz gehien esaten dituztenak, hain zuzen. Euskara oraindik ondo menperatzen ez duten atzerritarrak direla adierazi gura bada, zelan da posible etengabe por favor eta qué tal estás esaten ibiltzea eta horren ostean ez nuke sekulan pentsatuko Maria Luisa horren emakume ankerra denik bezalako esaldiak
|
euskara
jatorrean botatzea?).
|
|
2006
|
|
|
–Euskara satorra:
|
euskara
jatorraren degenerazioa, hizketaldia zulo gramatikalez eta sintaktikoz josia uzten duena.
|
|
2007
|
|
|
Gune soziolinguistiko euskaldunenen garrantzia ez datza beren pisu demografikoan, baizik eta beren nolakotasunean. Izan ere,
|
euskara
jatorrenaren habia dira, hizkuntza horren arnasguneak. Horregatik, erabilerak atzera egin izan duen ala ez ongi konprobatzea da beharrezkoa.
|
|
|
Alor guztiak dira garrantzitsuak baina, honelako ikastaroetan, batez ere, idazketa eta irakurmenaren ulermenari ematen zaio garrantzi gehiena. Euskaldun askok ez du ahozkotasunean inolako oztoporik,
|
euskara
jatorra eta aberatsa egiten dute, baina, aldizkari eta egunkarietan erabiltzen den euskara batua ulertzeko izaten dituzte zailtasun gehien, eta baita idazmenean ere.Nor izan ohi da normalean alfabetatzeko beharra duena. Agurtzane Sarasola.
|
|
|
Frankistek Nafarroan fusilatu zituzten hiru mila baino gehiago pertsonetarik gehienak sozialistak ziren, sozialista espainiarrak, jakina, euskal nazionalistak fusilatuen ehuneko bat baino gutxiago izan baitziren?, baina gaur egungo alderdikide batzuk norgehiagoka aritzen dira Gerrako garaileen oinordekoekin, navarrismoagatik lehian. Horri,
|
euskara
jatorrean, ahateari igerian irakastea esaten zaio.
|
|
2008
|
|
|
Hori idatzi zuen Axular euskal idazleak XVII. mendean,
|
euskara
jator eta ederrean. Horixe egin du esku artean duzun liburu honen egileak ere, txukun eta artez eskaini dizkigulako, denon eskura, finantza zuzenbidearen alorreko autu eta kontuak.
|
|
|
Kalitatea, ordea, ez da erabatekoa izango, testu, handi? horiek
|
euskara
jatorrez eta erdararekiko morrontzaren hautsa astinduz idazten ez ditugun bitartean.
|
|
|
Eta, berriro diot, ideien goi estratosfera garbitik eginen behe mundu ku tsatu honetara makurtuz, hortik argitaratzen diren gauza batzuk irakurrita, inoiz badirudi Peru Abarka, orain kaletarroi, bidea kusten> segitzen duen Isabel? gisa mozorroturik, berriz ere biztu zaigula, eta euskara jakitea aski dela,, txikitandiko
|
euskara
jator bedeinkatu hori, amaren bularretik dohainik edoskirikoa, esan nahi dut, eta ez, otoi! bizitza osoan geure hizkuntza ikasten eta lantzen gabiltzan euskaldun berri legenardunok omen darabilgun euskara lotsagarria!?
|
|
|
Horregatik, nazioarteko kontzeptu ongi homologatuak etxe etxeko termi nologiaz eta, betiko
|
euskara
jatorrean, ematen saiatzea puntu bateraino txalo garria bada ere, jokabide horrek, azken muturreraino praktikatu nahi denean, absurdoetara garamazke.
|
|
|
ere bai. Euskaraz, dena den, idazle eta esatari batzuen arduragabekeriagatik, aspaldi honetan
|
euskara
jatorrezko zur> eta egur> hitzek daukaten esangura bedera nahasi eta zenbaitzuk soilki egur> erabiltzen hasi dira, zur> berba ez balitz bezala. Euskadi irratian, adibidez, egurrezko> altzariak> edota egurrezko> panelak> bezalako desegokikeriak entzuten ditugu maizegi.
|
|
|
Azkueren kontakizunek hainbat arlotan huts egiten dute eta gainera kezka linguistikoak (bereziki
|
euskara
jatorra eta ereduzkoa bultzatu nahiak) astun bihurtzen du maiz bere prosa. Edukietan, obrei darien kutsu tradizionalak ere (nekazari mundua, fedea...) ez die askorik lagundu haien prestigioari.
|
|
|
Alajaina! Ez dut inundik inora pontifikatu nahi aburu hauekin baina hedabide gehienetan eta orokorrean bai konzeptuz eta bai hitzetan
|
euskara
jatorra eta aberatsa duten esatariak halako akats modukoetan erortzen dira. Akatsak baldin badira, euskarak baduelako oraindik zalan tzak argitzeko hiztegi edo bideen premia.
|
|
|
Eskizofrenia ankerra. ETB1 ikusi ezean ez dugu jakiten etorkin senegaldarrak
|
euskara
jatorrean jarduten duela bere herrira oporretan bueltatu eta dokumentala egiten diotenean. Ez dakigu zenbat futbolari diren euskaldun peto petoak EBT2n baino ez baditugu ikusten.
|
|
2009
|
|
|
Bero oraino, Hondarribiko kalean iragartzen ziren lanperna haiek bezala. Horregatik irakatsi zigun hango jakintsu batek
|
euskara
jatorrean fresko bero esan behar zela.
|
|
|
Bide konplikatu horretan fruitu berria da Sukalde kontuak. Dagoeneko ez da horren arrotz egiten areto ilunean film bat
|
euskara
jator eta bizian egitea. Sukalde kontuetan denek eginen dute:
|
|
2012
|
|
|
Erdal eremuetako bertsolaritzak baditu bereizgarriak: ez du euskalkirik izaten, eta,
|
euskara
jatorra nondik hartu ez dutenez, hura lehenetsi baino gehiago, komunikaziorako arrakasta duen euskara egokia aukeratzen dute bertsolariok, nagusiki kaleko euskaratik eta eskolak eman dien euskara zuzenetik. Horren adibidea da Arkaitz Estiballesek joan zen igandeko finalerdian erabilitako Federer, Jes Estender eta joder hitzak.
|
|
|
Horren adibidea da Arkaitz Estiballesek joan zen igandeko finalerdian erabilitako Federer, Jes Estender eta joder hitzak. Errima moduan ez da oso
|
euskara
jatorra izango, baina komunikazio helburua betetzen du, dudarik gabe. Apokalipsiaren tronpeten hotsa izango da hori askorentzat.
|
|
|
gutxienez idazle eta irakurle askorentzat indarrean egon zen kultur eta literatur ideologia bat: euskal liburuen betebehar ia ia bakarra hizkuntzaren bizitzari laguntzea denez gero, berdintsu zen liburu hauek itzulpenak izan edo ez izan, garrantzizko gauza bakarra
|
euskara
jatorrean idatzita egotea izanik, hau da, euskara egokian; itzulpenek abantaila handi bat dute, beste askoren artean: literato onak gutxi dira berez eta nekez hazi daitezke, baina hiztun eta idazle jatorrak, garbiak, itzulpen txukunak egiteko gai diratekeenak, bai hezi daitezke; hauek behar eta komeni ziren liburuak itzultzera jarriez garo polito konpon zitekeen, eta gainera epe labur samarrean, euskarak eta euskaldunek zuten gabezia latzena?
|
|
2013
|
|
|
PSN baskismora (hori zernahi delarik) hurbildu nahi duela. Beraz, ez gaitezen harritu hemendik aitzinat, Nafarroako zonifikazio linguistikoaren alde ote dagoen galdetuta, «noski baietz» [sic] ihardetsiko balu Jimenezek,
|
euskara
jatorrean. UPNko erreginaren eta bilorik gabeko alfilaren arteko lehia ikusita, eta azken hori PSNri begira ari dela kontuan hartuta, miresten ditudan zenbait kazetari kezkaturik dabiltza, ea zer egiten ari diren abertzaleak izenez sozialista eta izanaz mertzenarioa den alderdi hori limurtzeko.
|
|
2014
|
|
|
Aresti arduratuta dabil zein diren euskal hitzak, zein den
|
euskara
jator eta eredugarria eta,. Aunque con gran retraso, heldu zaion ale honetan, interesgarri ikusten ditu jarraikook:
|
|
|
Hurrengo domekan esan eutsen gurasoei, nahiko pekatu egoala munduan, gu barriak eta ez diranak asmatzen ibiltzeko. To egitea
|
euskara
jatorra dala. Halan, sakristian sartzen zala, dino, zapatuetan emakumeak eliza garbitzera etozanean, hareei? ño?
|
|
|
Kristoren Barri Ona, dotrina (katekesia) irakasten eutsen hango eliztarrei batetik eta euskal kulturazko gauza asko bestetik, batez be euskal dantzak. Berak, barriz,
|
euskara
jatorra, herri euskaldun eta baserri giroko baten pentsaera eta izaera ikasiko zituan hareengandik. Horregaitik hau esango deusku:
|
|
|
Orekaren bila:
|
euskara
jatorra eta bizia
|
|
|
Hor datoz Txillardegiren kezkak: euskara bizia,
|
euskara
jatorra, zein da, non aurkitu. Aspaldiko euskal liburuak idatzi zituztenak guk baino hizkuntza biziagoa zuten, baina autore zahar askorengan erdarakadak eta zabarkeriak ez dira falta.
|
|
|
Mitxelenaren alderaketa berak aipatua du: Xenpelar eta Mitxelena biak errenteriarrak dira, Xenpelarren
|
euskara
jatorragoa da baina Mitxelenarena egokiagoa egungo pleguetarako. Horrela orekatzen du Txillardegik, gero, batasunerako aukeratzen duen hizkuntz eredua, jatortasunarekin praktikotasuna uztartuz.
|
|
2015
|
|
|
Badakit ez dela oso
|
euskara
jatorra, baina mundu guztiak hala deitzen dionez... Hala egin nuen.
|
|
|
Bizitasuna tradiziotik ez ezik sormenetik etor zitekeela azpimarratzen baitzuen, eta beraz, euskaldun berriaren lana ere izan zitekeela hori. Horrekin lotuta,
|
euskara
jatorraren kritika egiteko baliatzen zuen, zentzu saizarbitorianoan noski.
|
|
|
Gauzak horrela esatea da zuzena ez dena: artzai
|
euskara
jatorra da, nahiz eta artzain izan euskara baturako aukeratu dena. Bereiz ditzagun, beraz, zer den euskara eta zer hizkera batua.
|
|
|
2 Nola esango zenituzke esaldi horiek
|
euskara
jatorrean?
|
|
|
Izan ere, harrera leku izateko sortutako eremuek kontzentrazio esparruen ezaugarriak izan zituzten laster. Honela laburbiltzen zuen «Gesalibar» izengoitiz sinatzen zuen errefuxiatuak
|
euskara
jatorrean: «Eskubide motzak, janaria ez ugari, zaindari gehiegi».
|
|
2016
|
|
|
Uxue: Ez da oso
|
euskara
jatorra, egia esan. Baina tira.
|
|
|
2 Nola esango zenituzke esaldi horiek
|
euskara
jatorrean?
|
|
|
Bertan astero astero Frantzisko Astitz Arregik ateratzen zuen" Ikasi mikasi" sailaren funtsa eta asmoa gogor kritikatu zuen Berako medikuak. Bere ustez, fraide pasiotarraren idazkiak
|
euskara
jatorrean eginak bazeuden ere, herrietako euskaldun zaharrekiko mespretxuzko jarrera garbia zerien, eta egilearen azkeneko asmoak zehazki bete beharrean, fedea galtzera eroaten zituen irakurleak tamalez. Hona hemen Irigarairen hitz gogor haiek:
|
|
2017
|
|
|
To normalizazioa. Zer normalagoa, lapurreta global eta itzel hau
|
euskara
jatorrean ere publizitatzea baino, domeka arratsaldero, ordu erditik behin?
|
|
|
Kontua da askok eta askok
|
euskara
jatorragoa erabili nahi izaten dogula baina ez daukagula
|
|
|
deutsugunak, baina,
|
euskara
jatorragoa erabili nahi dozun horreetarikoa bazara, atxikitako dokumentua
|
|
|
Kontua da askok eta askok
|
euskara
jatorragoa erabili nahi izaten
|
|
|
baina,
|
euskara
jatorragoa erabili nahi dozun horreetarikoa
|
|
|
Ana Aldana Barrena, Gregoria Esturo Orue, Maitene Etxeandia Etxeandia, Txomin Etxeandia Legina, Pilar Etxeandia Legina, Dorotea Etxeandia Legina, Anastasio Etxebarria Etxeandia, Rosi Etxeandia Etxebarria, Javier Etxebarria Idoeta, Rufino Etxebarria Petralanda, Jon Euba Olaeta, Kruzita Euba Olaeta, Ibon Gojenola Martitegi, Leire Gojenola Martitegi, Elker Gonzalez Larruzea, Marije Ipiña Salzedo, Teresa Irazabal Elorza, Jesusa Irazabal Elorza, Maria Irazabal Elorza, Maria Irazabal Izundegi, Amaia Isasi Amuriza, Gregorio Larruzea Furundarena, Marisol Larruzea Isasi, Alaitz Legarra Ipiña, Alberto Legarra Lasuen, Elisabet Legina Goikoetxea, Sabin Legina Goikoetxea, Itsaso Mallea Etxeandia, Jose Mallea Larrea, Karmele Martitegi Esturo, Felipe Martitegi Iturriotz, Eusebio Martitegi Zubiaga, Juan Oarbeaskoa Bikandi, Alazne Oarbeaskoa Etxeandia, Jesus Urkiza Etxebarria, Mariasun Urkiza Irazabal. Lan honen egileetako baten hizkuntz konpetentziaz gain, hiztun hauek guztiak dira Gorozikako
|
euskara
jatorraz zehaztapenak eman dizkigutenak.
|
|
|
Kontua da askok eta askok
|
euskara
jatorragoa erabili nahi izaten dogula baina ez daukagula baliabiderik lagunartean, bat batekotasuna nagusi danean, gure hizkuntzaz gozatzeko. Hau da, euskaraz ligatu, euskaraz barre egin edota euskaraz hasarratzeko gaitasunik ez izatean dago koska.
|
|
|
Hau da, euskaraz ligatu, euskaraz barre egin edota euskaraz hasarratzeko gaitasunik ez izatean dago koska. Hori guztia" euskañolez" egiten jarraitu nahi izanez gero, ez gara gu kontrakoa aginduko deutsugunak, baina,
|
euskara
jatorragoa erabili nahi dozun horreetarikoa bazara, atxikitako dokumentua lagungarri izango jatzu.
|
|
2018
|
|
|
Hirugarren argudioa izaten da" gauden euskaldun", ez ditzagun hitz arrotzak erabil: ' giza' gizon izanik ere,
|
euskara
jatorra da, eta ez dugu besterik pertsona kontzeptua adierazteko. Itxura, erdararen usadioak kopiatzea eta homo homme hombre sistema onartzea ez da bekatu; baina eragotzia da erdal jatorrizko hitzik hartzea,' jende' edo' pertsona' bezalakoak.
|
|
|
Jarri al gara euskaldun berrien larruan? Euskaldun berriek zer egin behar dute
|
euskara
jatorra bereganatzeko. Azpeitian, Bermeon edo Altzurukun alfabetatze masterra?
|
|
|
Maiztasunez komunikatuz, euskalki bateko eta besteko hitzak eta esaerak aise ikasten ditu beste euskalkiko batek. Espainolik ez dakien lapurtarra ez da ohartuko hitz bat edo esaera bat ez dela
|
euskara
jatorrekoa. Ulertu, berriz, berdin ulertuko du.
|
|
|
Abertzaleen artean ere badago euskara batuaren gutxiesteko joera,
|
euskara
jatorra euskalkia delakoan. Nahasi ohi dituzte euskalkiak euskarari ematen dion aberastasuna —galtzera utzi behar ez dena— eta euskara batuaren ustezko" hoztasuna"?
|
|
2019
|
|
|
Jatortasuna: Euskararen senaren edo usadioaren araberakoa da
|
euskara
jatorra. –Entrenatzailea zirkunstantzia aurpegiarekin atera zen aldageletatik?
|
|
|
Gaur egun, ordea, kontzeptua zabaldu egin genuke euskara ohiko hizkuntza duten hiztun berrien kasuetara. Zein da
|
euskara
jatorra Gasteizen edo Baionan. Bada, euskararen maila egokia duten euskaldun horien euskara!
|
|
2020
|
|
|
" Zerbait gogoratzen dute, eta ulertu, noski, dena ulertzen dute. Baina konfiantza falta zaie, eta idazteko zailtasunak dituzte, are gehiago
|
euskara
jatorrean. Dakitena da, nolabait esanda, kaleko euskara eta beraien eskualdekoa", dio Odiagak.
|
|
|
Eguneregi? Demasiado al día, ordua mundu,
|
euskara
jatorragoan nahiago baduzu. Ordua mundu eta are minutua ere.
|
|
2021
|
|
|
Guztiek euskarari garrantzia ematen diotela esan zuten galdetegietan eta, gehienen kasuan, euskararekin lotzen dituzten hitzek maitasuna adierazten dute. Era berean, bakoitzaren euskararen autopertzepzioari dagokionez, ehunekorik handienak euren
|
euskara
jatorra dela uste du.
|
|
|
Amaitzeko, guztiek euskarari garrantzia ematen diotela esan zuten galdetegietan eta, gehienen kasuan, euskararekin lotzen dituzten hitzek maitasuna adierazten dute. Era berean, bakoitzaren euskararen autopertzepzioari dagokionez, ehunekorik handienak euren
|
euskara
jatorra dela uste du, beste askok zuzena dela eta beste askok polita. Beraz, gehienek beraien euskara adjektibo positiboekin lotzen dute eta hori, noski, onuragarria izan daiteke euskararen erabilerarako ere, izan ere, geroz eta legitimitate handiagoa eman norberaren euskarari, orduan eta gehiago erabiliko dugu.
|
|
|
Nabarmendu dezagun, halaber, homo megainteligente horrek, logikoa denez, jenio ikaragarri bizia zuela, edo
|
euskara
jatorrean esanda, sekulako aiurria, eta aho bilorik gabe, gordin baino gordinago larderiatzen zituela larderiatu beharrekoak, bere aurrean aita santua bera paratuko bazitzaion ere. Erran nahi baita," nire uste apalean", edo" beharbada oker nengoke baina", edo antzeko manera oneko formula leungarririk erabili gabe, beti tinko eta zuzen, nahiz eta, paradoxikoki, erlatibitatearen aita dela esaten den.
|
|
2022
|
|
|
Geziak baino, printzak ditugu horiek, tanta hautuak, agortu ezineko
|
euskara
jatorraren jariotik eman zaizkigunak. Haitzari ura dario dio esaerak.
|
|
|
Niretzat euskararen arloan pedigria duten horien taldea sekta antzeko bat izan da beti. Hain euskara polita, hain
|
euskara
jatorra, hain ahoskera garbia, (azentuak markatuz) azentuak euskarak eskatzen duen tokian jarriaz, esaldien ordena hain euskalduna….
|
|
|
Hau agertu nahi du Mogelek liburu honetan:
|
euskara
jatorra baserritarrengan dagoela, eta horietarik ikasi behar dugula. Euskaraz eman den libururik onenetakoa.
|
|
2023
|
|
|
»' Euskaraz ez dago biraorik eta birao egiten duten euskaldunek erdaraz egiten dute'... aspaldiko lelo hori, euskaldunez erran ohi diren pseudo egia anitzetarik bat baizik ez da. Nik segurik
|
euskara
jatorrezko zazpi birao gotor eta bertze hainbat kantu zikin, ene Zubero herrian ikasiak, ezagutzen ditut, baita piadoski erabiltzen ere, nire aiten aitengandikakoak direla-eta. (...) Zergatik eta zertako euskaldunen wuldbe berezizaiki bat asmatu nahi duten zenbaitek, ez dakusat.
|
|
|
hiztunen adimenaren begian barna ibili behar da, behar bezalako lexikoaz jabetzeko. Ingelesdunen" severe weather" arogaitza da
|
euskara
jator, gisako eta dotorean; aitzitik, euri xehe eta mehea lantzerra edo lantxurdina da Sohüta aldean. Emazteki batek adierazi du Ezterenzubiko bere kusina batek ere lantzer elea barra barra erabiltzen duela.
|