2009
|
|
Elebakarrek ez bezala, hauek ezinbestean erabiltzen baitute beren hizkuntza bakarra?, hizkuntza hautua egin behar dute euskararen eta gaztelaniaren artean. Euskal hiztun askorentzat
|
euskara
bigarren hizkuntza denez gero, eta euskarak eta gaztelaniak gizartean elkarren artean duten desoreka dela bitarteko, bistan da askorentzat hautapen zailagoa dela euskararena gaztelaniarena baino.
|
|
dagokienez, bikoiztu egiten da eskolaren eginkizuna: alde batetik,
|
euskara
bigarren hizkuntza legez irakatsi behar die, eta, gainera, bai hauek bai etxeko hizkuntza euskara dutenek ere euskararen lanketa formal eta jasoa egin behar dute eskolan.
|
|
Horretarako, eskolaren eta auzo, herri edota hiriko elkarteen arteko lankidetza protokoloak bultzatu behar dira, ikasleei euskara esparru ez formaletan erabiltzen jarraitzeko zirkuitu egokiak eskaintzearren. (...) Egia da, jakina, guztiz posible dela
|
euskara
bigarren hizkuntza gisa eskolan ikastea, eta egia da, halaber, edonork bihur dezakeela horrela ikasitakoa bere barruko hizkuntza, baina baldintza zehatz bat dago horretarako: eskolatik kanpo ere euskaraz bizi eta sozializatzea.
|
|
(eta orain datoz" baina" gogaikarriak): eremu publikoan askoz gehiago erabiltzen da, bai, baina esparru afektibo pribatuan ez da horrenbeste hazi euskararen erabilera; gaurko elebidunek ez dute atzoko elebidunek baino gehiago erabiltzen euskara, eta esparru ez formaletako ez formalenean, familian alegia, gutxiago erabiltzen dute;
|
euskara
bigarren hizkuntzatzat ikasi duten askok esparru publikoan erabiltzen dute, bai, baina esparru pribatua gaztelaniarentzako gordetzen dute; ordea, lehen hizkuntza euskara duten eta esparru ez formal afektiboan nagusiki edo ia esklusiboki lehenago euskara erabiltzen zutenetariko askok gaztelaniari ere atea ireki diote azken urteetan.
|
|
funtzioetarako euskara? Euskal hiztun direnak gero eta hiztunago ez badira, gero eta jariakortasun eta naturaltasun handiagoz erabiltzen ez badute hizkuntza, nola lortuko da
|
euskara
bigarren hizkuntza moduan eskuratzen dutenak euskararen erabiltzaile aktibo bihurtzea. Euskal hiztunen erkidegoa sendotzea eta pixkanaka haztea ez ote da aldez aurretiko baldintza euskara neurri batean ezagutzera iristen direnen zati bat bederen egiazki euskal hiztun izatera iristeko?
|
|
zuzenean eragiten du erabileran, zuzenean eragiten baitu bai hizkuntza ohituretan, baita euskararen gaitasun erlatiboan ere. Izan ere, etxeko hizkuntza gaztelania eta
|
euskara
bigarren hizkuntza duten elebidun askoren euskara gaitasuna, arrazoi horrexegatik normala denez, gaztelaniaz duten gaitasuna baino murritzagoa da, eta, ondorioz, gaztelaniara jotzen dute oso modu naturalean. Diogunaren argitan, merezi du hamabost urtetik gorako elebidunen artean gertatzen denari arreta eskaintzea.
|