|
2008
|
|
|
Eibarri dagokionez, 1803an betetako galdetegiaren arabera, 43 nekazari lur jabeak ziren, 150 maizterrak eta 20ren bat?? 15 Hots, bost nekazaritik bat baino ez zen landatzen zuen lurraren edo bizi zen baserriaren jabe. Kontuan hartzeko datua dugu hau zeren
|
euskal
foruen arabera, teorian behintzat, eskubide politikoak gozatu ahal izateko lur eremu edo etxe baten jabe izan behar baitzen.
|
|
|
Gipuzkoar oligarkiaren sektore baten176 jokabidearen erantzukizuna herrialde osoari leporatuta, buruan aspalditik zeukaten asmoa jarri zuten martxan:
|
euskal
foruak ezabatzea177, hain zuzen.
|
|
|
Lege horren garrantzia bistakoa da, espainiar konstituzioak
|
euskal
foruak legeztatzen baitzituen estreinakoz. Baina era berean,«?
|
|
2012
|
|
|
Herrero de Miñon ek (1998: 333), defendatzen duenez,
|
euskal
foru lurraldeakestatu zatiak dira eta estatuen zenbait ezaugarri gorde dituzte. Interpretazio horrenarabera, foru lurraldeek Euskal Herriaren jatorrizko subiranotasuna eta herrigisa duen nortasuna gorde dute mendetan zehar.
|
|
|
kultura gaztelaniaz eta kristau ikasbideaeuskaraz. 1876an
|
euskal
foruak abolitzean sortzen den mugimendu abertzale etaeuskaltzalea euskal nortasuna, euskal ezaugarriak definitzen eta defendatzen aritukoda. Joera foruzalea eta autonomiazalea areagotu egiten dira eta, Euskal Herriarenhistoria, kultura, hizkuntza berreskuratzeko behar intelektual eta politikoa sentitzenda.
|
|
|
kultura gaztelaniaz eta kristau ikasbideaeuskaraz. 1876an
|
euskal
foruak abolitzean sortzen den mugimendu abertzale etaeuskaltzalea euskal nortasuna, euskal ezaugarriak definitzen eta defendatzen aritukoda. Joera foruzalea eta autonomiazalea areagotu egiten dira eta, Euskal Herriarenhistoria, kultura, hizkuntza berreskuratzeko behar intelektual eta politikoa sentitzenda.
|
|
2015
|
|
|
Gizarteeraldaketa handiaren garaia zen, bereziki Bilbo handiko gunearen baitako hiritartze eskergarena, bertako meatzeetara Espainiako milaka behargin etorriarazi zituena. Karlismo mugimendutik eta1876ko
|
euskal
foruen behin betiko desagerpenari erantzunez sortu zen euskal nazionalismoa, etaegokiera horretan euskal izaera kolektiboaren biziraupena arriskuan zela hautemanda. 1894ansortu zuen Sabino Aranak Bilbon, eta urte bereko maiatzean El Noticiero Bilbaino egunkariakEuskal Herrian jokatutako lehenengo futbol partidaren berri eman zuen, Areetan izandakoa (Castañon Rodriguez, 1993).
|
|
|
Ildohorretan,, jatorrizko subiranotasunaren? ideia argudiatzeko baliagarria izateaz gain, EAJkforaltasunaren bidez justifikatu zuen
|
euskal
foru erkidegoek erakunde politiko bakarra sortzea (horienberezitasunaren murrizketa eragin gabe), baita euskal erkidegoaren eta Estatuko gainerako herrienarteko baterako existentzia ere. Hori guztia posible izan zen, foru garaiko Koroarekiko ituna, berregitean eta orainaldira ekartzean.
|