|
2008
|
|
|
Eta emakumearen askapena. Gizonen faltan, familia askotan emakumeak
|
etxetik kanpo
lan egiten hasi ziren. Askatasun ekonomikoak bizimodua ere aldarazi zien.
|
|
2009
|
|
|
Emakume askok rol bikoitza hartu dute beren gain:
|
etxetik kanpo
lan egiten dute, baina baita etxe barruan ere, eta horrek zama berezia dakar. Emakumeek askoz ere denbora gehiago eskaintzen diete etxeko lanei gizonezkoek baino, eta zer esanik ez seme-alaben arduraz mintzatzen bagara.
|
|
2015
|
|
|
Argi dauka zein ereduri begiratu dioten. «Aitak, amak eta bizpahiru seme-alabak osatzen dutenari; aitak
|
etxetik kanpo
lan egiten du, eta ama etxean dago umeak zaintzen. Hau da, familia patriarkala.
|
|
|
Estatistiken arabera, batez beste 630 euroko soldata garbia daukate. Oso soldata txikia da
|
etxetik kanpo
lan egiten duten emakumeen batez bestekoarekin alderatuta: etxeko langile migratzaileek erdia irabazten dute.
|
|
2022
|
|
|
Hori guztia kontuan izanik, adinekoei edo mendekotasun-egoeran daudenei arreta emateko doako eta kalitatezko baliabide publikoak eskatzen ditugu, nahiz eta ez dagoen ia ijitorik egoitzetan bizitzen. Eguneko zentroak eta etxez etxeko laguntza-zerbitzua ere gutxi erabiltzen ditugu, soilik premia bereziak dituzten senideak ditugunean (alzheimerra, dementzia, adimen-desgaitasuna) edo familiako kide guztiek
|
etxetik kanpo
lan egiten dutenean.
|
|
|
estatuak alarguntza-pentsioa ukatzen die, ijitoen ezkontzari balio zibilik aitortzen ez diolako. Gainera, 65 urtetik gorako ia emakume ijito guztiek kotizazio gabeko pentsioa kobratzen dute, ez dutelako lan-merkatuan sartzeko aukerarik izan;
|
etxetik kanpo
lan egin dutenek, ekonomia informalean edo norberaren kontura lan egin dute.
|
|
|
Adinekoak dira batik bat, eta, horien artean, emakumeak bereziki. Izan ere, andre askok ez dute
|
etxetik kanpo
lan egin, jaso duten heziketa ez da berbera, ez dute modurik izan teknologiekin harreman esturik izateko. Horiek guztiek franko sufritzen dituzte digitalizazioaren trabak.
|
|
|
Baina baserriarekin zera pasatzen zitzaidan: nik
|
etxetik kanpo
lan egitearen aukera kontatu nahi nuen, eta belaunaldi horretan baserrian lanean aritu diren emakumeendako ez da aukera bat izan, behar bat izan da. Ez zen lanbide gisa hartzen alde horretatik.
|
|
2023
|
|
|
Urte haietan ez zen hain ohikoa emakumeek
|
etxetik kanpo
lan egitea, beren denbora familiari bakarrik eskaini behar ziotelako. Hori ez da zure kasua, ezta?
|
|
|
Normalean, denek joera bera dute: kanal bat irekitzen du etxekoandre batek, eta, kanala diru iturri bihurtzen denean,
|
etxetik kanpo
lan egiten zuen aitak, besterik gabe, lana uzten du bideoak grabatzeko. Seme-alabak protagonista dituen Gran Hermano sortzeko».
|
|
|
Gizonen eta emakumeen artean ezberdintasun nabarmenak daude oraindik ere adingabeen zaintzari dagokionez:
|
etxetik kanpo
lan egiten duten eta 15 urtetik beherako seme-alabak dituzten emakumeek 4,7 ordu ematen dituzte batez beste haurrak zaintzen, eta gizonek, berriz, 3,6 Mendekoak zaintzen ere 0,6 ordu gehiago ematen dute emakumeek; oro har, lanean dauden gizon-emakumeen artean, lautik batek adierazi du zailtasunak dituela kontziliatzeko.
|