|
2012
|
|
|
Bi eskuak kotxearen bolanteari gogor lotuta, gogoeta sakonetan murgilduta doa Naroa. Osakidetzak
|
etxeko
zerbitzua egiteko dauzkan citroen berrietako batean doa,, bere, citroenean.
|
|
2015
|
|
|
kontraturik gabe lan egitearen ardura. . Gaur egun
|
etxeko
zerbitzuan lan egiten ari diren moldaviar andre gehienek dute euren karrera, baina neketsuegia eta garestiegia da ikasketak baliozkotzea?. Urduritasun, denbora eta diru askoren ondoren, eta Madrila hainbat bidaia egin eta bederatzi aldiz ezezkoa jaso ostean, titulua baliozkotu ahal izan du Alionak, eta orain Espainiako Estatuan farmazialari edo kimiko gisa lan egin dezake.
|
|
2016
|
|
|
Isabel Eatonek
|
etxeko
zerbitzuari buruzko saiakera bat idatzi zuen, eta DuBoisen 1899ko The Philadelphia Negro ikerketan argitaratu [Filadelfiako negroa]; bertan, erakutsi zuen etxeko zerbitzuren batean ari zirela Pennsylvaniako langile beltzen %60 Emakumeen egoera are okerragoa zen, etxeko zerbitzariak baitziren emakumeen %91? 14,297 emakume 15,704tik?. Esklabotza zaharrari ihes egin nahian egin zuten alde iparraldera, eta konturatu ziren ez zeukatela bestelako lanik eskura.
|
|
|
Isabel Eatonek etxeko zerbitzuari buruzko saiakera bat idatzi zuen, eta DuBoisen 1899ko The Philadelphia Negro ikerketan argitaratu [Filadelfiako negroa]; bertan, erakutsi zuen
|
etxeko
zerbitzuren batean ari zirela Pennsylvaniako langile beltzen %60 Emakumeen egoera are okerragoa zen, etxeko zerbitzariak baitziren emakumeen %91? 14,297 emakume 15,704tik?. Esklabotza zaharrari ihes egin nahian egin zuten alde iparraldera, eta konturatu ziren ez zeukatela bestelako lanik eskura.
|
|
|
Hegoafrikako gobernuak ezin izango zuen, delibero osoz, beltzen familia bizitza deuseztatu, baldin eta emakumeen
|
etxeko
zerbitzuak egiaz balira soldatapeko lan kapitalistaren oinarrizko zutarri bat. Hegoafrikako kapitalismoaren bertsioak etxeko bizitzarik gabe egin dezake aurrera, eta horrek erakusten du, gizarte kapitalistetan, orokorrean, etxeko ekonomia pribatua eta ekoizpen prozesu publikoa bereizita daudela.
|
|
|
(...) askapena etorri zenean(...),
|
etxeko
zerbitzuaren loria amaitu zen negroarentzat. Askatutako beltzarentzat, salbaziorako bidea ez zetzan sukaldeko atetik barrura, atari zabala eta zutabez jantzitako patioa han urrunean.
|
|
|
kaltegabetzat jo. Esklabo jabe ohien ikuspegitik,?
|
etxeko
zerbitzua, termino adeitsua zen, eta aproposa zen esklabotzatik oso gertu zegoen langintza mespretxagarri bat izendatzeko.
|
|
|
Hegoaldeko
|
etxeko
zerbitzuak bazekarren alderdi benetan umiligarri bat: hain zuzen, bertan behera geratzen zirela Jim Crow legeak, aldi baterako behintzat, alegia, zerbitzari beltz bat pertsona zuri baten aurrean zegoen aldirako, etxeko zerbitzua eta esklabotza parekoak zirela egiaztatzeko beste zantzu bat?.
|
|
|
Hegoaldeko etxeko zerbitzuak bazekarren alderdi benetan umiligarri bat: hain zuzen, bertan behera geratzen zirela Jim Crow legeak, aldi baterako behintzat, alegia, zerbitzari beltz bat pertsona zuri baten aurrean zegoen aldirako?
|
etxeko
zerbitzua eta esklabotza parekoak zirela egiaztatzeko beste zantzu bat?.
|
|
|
[Emakumeak eta komunitatearen iraultza]. Artikulu horretan, Dalla Costak argudiatzen du etxeko lanak birdefinitu behar direla; izan ere, betiere autorearen arabera,
|
etxeko
zerbitzuak, egiaz, ez dira pribatuak. Itxura batean, badirudi etxekoandreak soilik senarraren eta haurren beharrak asetzen dituela, baina, egiatan, senarraren nagusiak eta haurren etorkizuneko nagusiek jasotzen dituzte etxekoandrearen lanaren etekinik behinenak.
|
|
2017
|
|
|
–konbinazio? arriskua saihesten zuen, eta lan kostua merkatzen, etxeko lanean oinarritzen zenez,
|
etxeko
zerbitzuak doan baitzituzten langileek; gainera, emazte eta seme alaben laguntza izan zezaketen. Laguntzaile modura tratatzen zituzten horiek, eta soldata, osagarri?
|
|
2018
|
|
|
Badago, dena den, ezberdintasun garrantzitsu bat emazteen eta beste langileen artean: emakumeak baino ez dira bihurtzen (etxeko) andre; haiek baino ez dituzte ematen
|
etxeko
zerbitzuak, nahiz eta ugazaba guztiek eskatzen dizkieten zerbitzuak beren mendekoei. Genovesek argi azaldu zuen ezen esklabo jabe askok, ugazaba ez ezik, ugazaba on ere izan nahi zutela, eta ugazaba on baten ideal gailena zela esklaboak babestea eta haienganako zenbait ardura hartzea.
|
|
|
Leonore Davidoff ek erakutsi izan du nola lotura familiarrek maiz berekin dakarten emakumeek
|
etxeko
zerbitzuak bete beharra: –Emakumezkoak etxeko zerbitzari soldatagabe gisa balia zitezkeen, eta halaxe baliatzen ziren?.
|
|
|
Nahiz eta etxeko zerbitzariek urtean urtean egin zezaketen kontratua ugazabarekin, senide emakumezkoak eta etxeko zerbitzariak oso antzekotzat jotzen ziren; hainbesteraino, ezen janaren eta aterpearen edo babesaren hedapen gisa ikusten baitzen zerbitzarien soldata, eta, kontratuan legez modu esplizituan zehaztu behar baitzen soldata bat ordainduko zela; izan ere, bestela pentsatzen zen borondatez emana zela zerbitzua?. Hala, XIX. mendearen erdialderako,
|
etxeko
zerbitzua emakumeen lana zen ia erabat. Esanguratsua da, dena den, emazte bat ezin zela etxeko zerbitzari aritu bere senarrak baimenik eman ezean.
|
|
|
Joan den mendearen erdialdean, Estatu Batuetako hirietan, etxe guztien% 15 zeukaten zerbitzariren bat etxean bertan bizi zena; gehien gehienak emakumeak ziren (garai hartan, emakume zuriak, oro har), eta, are, enplegu ordainduren bat zuten emakume gehienak etxeko zerbitzari aritzen ziren. Australian, berriz, 1901ean, enplegu ordaindua zuten andreen ia erdiak aritzen ziren nolabait
|
etxeko
zerbitzuetan (ez guztiak etxe pribatuetan); XIX. mendean, zerbitzari eskaria handiagoa zen eskaintza baino, eta, segur aski, ez da hain harritzekoa ere, kontuan hartuta zerbitzari izateko ondo trebatuta zeuden emakumeak oso aproposak zirela emazte izateko ere. Britainia Handian, XIX. mendean, klasearen eta sexuaren mundu konplexu, korapilatsu eta mugatu hartan, zerbitzariak desiragai ere baziren goi klaseko gizon batzuentzat.
|
|
|
sumisioa babesaren truke, ordaindu gabeko lana mantenuaren truke[?] Paternalismoaren oinarria truke kontratu idatzigabe bat da: gizonezkoaren laguntza ekonomikoa eta babesa, emakumezkoaren mendekotasun orotarikoaren, sexu zerbitzuaren eta
|
etxeko
zerbitzu ordaingabearen truke?. Badirudi menderakuntza paternalistak kontratu modernoaren antza duela, zeren kontratu hori, azalduko dudan bezala, obedientziaren eta babesaren arteko truke bat bihurtu ohi baita.
|
|
|
(Etxeko) andreen lanari etxeko beharra ere esaten zaio (ederki esan ere), edo, modu finagoan,
|
etxeko
zerbitzua. Etxeko lana ez da lana.
|
|
|
Emakume ezkondu asko lanaldi murriztuan aritzen dira; maiz, ez dagoelako bestelako lanik eskura (Estatu Batuetan, 1980an, sektore pribatuko lanen ia laurdenak ziren lanaldi murriztukoak), baina, beste askotan, horrek ahalbidetu egiten dielako nagusiki
|
etxeko
zerbitzuari emanak bizitzeko eta, hala, senarrarekin liskarrik ez izateko. Emazte batek, ordainpeko enplegu bat edukiagatik, ez dio sekula uzten etxekoandre izateari; egiaz, lan egiten duen emazte bat bihurtzen da, eta lanaldi luzeagoa izaten du.
|
|
|
Senarrak, aldiz, ez dira gehiago aritzen etxeko lanetan, eta, beraz, lantokian ez daudenean, aukera dute denbora hori aisiarako erabiltzeko. Emazteak, kontrara,
|
etxeko
zerbitzuan aritzen dira egun libreetan ere. Britainia Handiko azterlan batean parte hartu zuten, gizon guztiek (batek izan ezik) oso argi bereizten zituzten lanaldi murriztuko lana eta lanaldi osokoa; emazteek, aldiz, ez.
|
|
|
eta seme alaben kontuetan gastatzen zuten irabazten zutena, eta, beraz, ez zen aldatu, mendeko ekonomiko gisa zuten posizio oinarrizkoa?. Emakume haiek, aldi berean,
|
etxeko
zerbitzuan ere segitu zuten, etxekoandre. Lehenxeago aipatutako ikerketa hartan agertu zenez, nahiz eta aztertutako emakumeei, langile gisa, izugarri areagotu zitzaizkien ardurak, aldaketa bakar bat izan zen haien etxean:
|
|
|
–Uste nuen
|
etxeko
zerbitzu pribatua gero eta ezohikoagoa zela, Aldundiaren bitartez kontratatzen den zerbitzu eskaintza hain zabala izanda, eta merkea.
|
|
|
Nere bezalako emakume bat ez da konformatuko etxeko langile publiko batekin. Badakizu, oraindik ere estatusak daude, eta hori
|
etxeko
zerbitzuaren bidez ere erakusten da. Gainera, diozunaren kontra, merkeagoa da, neurri batean, ni bezalako freelance neskameak kontratatzea, gure kontratua, mugagabea dela esan badut ere, ulertu behar da lankidetza kontratua dela, alegia, enpresak, kasu honetan Urruti Poza familiak, ez ditu karga sozialak ordaintzen, errazagoa dauka uneren batean harremanak gaiztotzen badira, edo familiaren erosahalmena jaisten bada, lankidetza kontratua etetea, kalte ordainik gabe...
|
|
2020
|
|
|
Familiaren lan indarraren parte hartzeko politikak: BPGren zenbatekoa doa familia zerbitzuetara? zerbitzu publikoen hedapena, zahar egoitza publikoak eta adinekoentzako
|
etxeko
zerbitzuak eta zaintza Amatasunaren/ aitatasunaren zenbatekoak, denbora eta dirua, kontziliazioa eta eszedentziak Eguneko egoitzen publifikazio maila eta zabalpena Jubilazio politikak?
|
|
|
Eta familian oinarritzen da ez dagoelako beste aukerarik". Azaldu du herrialde nordikoetan etxez
|
etxeko
zerbitzuak eskaintzen dituztela eta pertsona nagusiek aukera daukatela etxean bizitzeko modu autonomoago batean. Pentsio publikoa txikia izan ohi da herrialde horietan, baina zerbitzu sare publikoa, trinkoagoa.
|
|
|
askotan, zaintzaileek gainkarga handia izaten dute; batzuetan, zaintza ere ez da kalitatezkoa izaten, eta pertsona nagusiak ere ez dira gustura bizitzen. " Zuk etxez
|
etxeko
zerbitzuak badauzkazu, autonomo egiten zaituzte, eta, zure seme alabak bisitan doazenean, kalitatezko espazio batera joaten dira zugana".
|
|
|
" Iparraldeko herrialdeetan, argi egin dute zerbitzu publikoen alde: besteak beste, zahar etxeen, etxez
|
etxeko
zerbitzuen eta eguneko zerbitzuen alde. Horrela, gainera, kalitatezko enplegu publikoa sortzen dute mendekotasunaren inguruan".
|
|
2021
|
|
|
Bezeroak banan banan ilaran elkarren artean tarte politak utzita, oraintsu arte
|
etxeko
zerbitzua egiten izan duena atarian eskulatex merkeak banatzen –" ez dute ezertarako balio", esan dit ilaran nire aurrean egon den aspaldiko lagun batek–, barruan langileak maskaratxoekin, bozgorailuak ohiko propagandaren ordez salgai bakoitzeko zenbat ale hartzeko eskubidea dugun esan eta esan, arrandegiko eta harategiko aurrealdeetan tartea finkatzeko segurtasun xingola; hor...
|
|
2022
|
|
|
" Ez zuten lana uzten, lan merkatu araututik egozten zituzten. Etxean diru sarrera gutxi zegoen, eta emakume haietako askok bestelako lanetan aritu behar izan zuten, lan araututik kanpo, bereziki
|
etxeko
zerbitzuetan (garbiketak, zainketak...) eta enpresa batzuek etxera bidaltzen zituzten lanetan: Areitiorentzat kremaileretako klipak jartzen bezala, Fournierren kartak kutxetan sartzen, pintzak muntatzen, ‘tricotosa’ makinekin arropak josten...
|