|
2002
|
|
|
De. . Ateak apurtu eta inoren etxean sartu da, ugazaba eta
|
etxeko
denak astindu ditu hil arte, maite zuen emaztekia harrapatu du. Denek diote ez dela hori baino lotsagarriagorik egin; zenbat eta zenbatek esan didate hona nentorrela.
|
|
2010
|
|
|
Zure
|
etxeko
denentzat, muxu bat. Zure alabarekin hitz egiteko aukera izan dut, oso dei hunkigarria, ederra izan da!
|
|
2011
|
|
|
Andregaiak berak, ipar itsasoetako izotzak bezain lehor, temati oso bere gurarietan, ezkontzeko, itsasontziko botikan zituen laguntzaile lanak segituan uzteko eskatu zion senargaiari,
|
etxeko
denen aurrean, familiartekoen haizebean irmo babestuta.
|
|
|
Itxurak itxura, langile etxe izan da Otxategi, nekazari eremu, artzain leku. Aspaldi dago hutsik,
|
etxeko
denen lotsarako.
|
|
|
Urte luzez aritu ziren orduan baso zulo hartan
|
etxeko
denak: sagarra eta gaztaina ustiatu zuten, belarra moztu, korta zaindu, ortua biziarazi udaberriro.
|
|
2012
|
|
|
Haurdunaldian sortzen dira esneko hortzak, baina ikusten ez direnez,
|
etxeko
denak zain zain egoten dira lehenbiziko kikak noiz aterako.
|
|
2014
|
|
|
«Gaur goiz itzartu zara, eta etxeko beharrak egiten hasi zara: etxea garbituduzu birritan, eta
|
etxeko
denen arropak lisatzen ipini zara. Halako batean, irratia piztu duzu, eta hala dio:
|
|
2015
|
|
|
Hamabiak aldera azaltzeko esango zien besteei. Asti pixka bat utzi beharra zegoen
|
etxeko
denek lo ondo hartzeko, eta egin behar zutena egiteko, berez, nahikoa zen ordu laurden bat. Autoa harresi kanpoan utzi, nik adierazitako bidetik ganbarara igo eta txokoan baztertutako koadroak hartu.
|
|
|
JAVIER. (hunkituta) Baita nik hi ere, seme,
|
etxeko
denok bezalaxe.
|
|
2017
|
|
|
Ipar sartaldeko alderdi batzuetan, Zeberion eta Arratian beherantzako erabiltzen da; Orozkon beherantzako eta beherantxeko; Aramaion, Eskoriatzan eta Elgoibarren beherako. Séosek kalte éiñdde, etxeko dánok beruskuakin ibilli giñen, zer edo zerk kalte eginda,
|
etxeko
denok beheruzkoarekin ibili ginen?.
|
|
2019
|
|
|
Sektore hau ari da, nolabait esateko, enpresa txikirako pausoa ematen, haren funtzionamendura egokitzen, bai paper kontuei dagokienez, bai langile aldetik... Baserri bat, lehen,
|
etxeko
denen artean eramaten zen jarduera bat zen, lehengusu eta osaba izebak laguntzera etortzen ziren, eta, orain, nik uste dut gero eta gehiago ari dela enpresa txiki baten antza hartzen. Lehengo esentzia folklorikoa galdu egin du baserriak.
|
|
|
Bai
|
etxeko
denak frontoian izango dira, eta lagun asko ere bai. Inguruan astelehena iristeko gogoa sumatzen dut.
|
|
|
Hego Euskal Herriko arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso handiagoa du kalean etxean baino(
|
etxeko
denak euskaldunak ez direlako, edo etxeko hizkuntza ohitura eta arauek erdarara bultzatzen dutelako, eta kalekoek, berriz, euskarara).
|
|
|
Amezketa aldean tradizio berezia zizun ur bedeinkatu Larunbat Santu goizekoak. San Antoniok ondu zaitzala esanez, ume nahiz abere,
|
etxeko
denei zirtatzen zitzaien gurutze bat eginez.
|
|
2020
|
|
|
Makatza baserriak atzealdean zuen lur txatala aprobetxatuz, etxe berria egiten hasi ginen. Bost pisuko eraikina zen,
|
etxeko
denak sartzeko modukoa. Ordura arte futboletik ateratako sosak han erabili nituen.
|
|
2021
|
|
|
Barka!; Izarpe, zeru txiki bat zela, esan zitekeen. Izan ere, lurrean ez zen erraza halako zorion eta bakea aurkitzerik (Etxaniz);[...] amona bera joaten zitzaion aurrari atseginezko aurpegiz losinga; Izan ere,
|
etxeko
denak txoratzeko nahikoa zara zu[...] (Agirre); Hurrengo domekan izango zuten[...] emateko era. Eta izan be gero izaten zuten apaskada[...] (F.
|
|
|
Zenbatzailea gabe ere balio hori izan dezake denbora izenen inesiboak (inplizituki ‘guztietan’ ulertzen da): { Igandean ∼ igandeetan} zinera joaten gara; Gabonetan
|
etxeko
denak biltzen gara. Kokapen iteratiboa adierazten dute horrelakoek.
|
|
2022
|
|
|
Egun batean, goiz osoan,
|
etxeko
denak baratzean eta alorretan aritu ziren zer edo zer egiten, batzuk, zeregin batzuetan eta beste batzuk, beste batzuetan. Ama eta alaba bakarra, baita bazkaria prestatzen ere, tarteka marteka.
|
|
|
ardoz eta labanaz, gurutzea eginez, bedeinkatu eta horri esker urte osoan iraungo du, sinbolikoki (afari osoan mantelaren azpian utzita, adibidez), ogia janaren sinonimo hertsia baita (ogibide, otamen, otordu.). Ogi horren pusketa bat hurrengo urtean
|
etxeko
denek (gizaki eta animaliek) jango dute. Ezbeharrei (itsas denborale, uholde, sute, txakurren amorrua, etab.) aurre egiteko ere balio du eta, gainera, ez da urdinduko;
|
|
2023
|
|
|
– Zumaiako etxeetan haurrek eta nerabeek gurasoekin aritzean egiten da euskaraz gehien,
|
etxeko
denak batera daudenean tarteko erabilera egiten da, beti ere, haurren pertzepzioaren arabera, eta euskararen erabilera baxuena gurasoek euren artean ari direnean gertatzen da; hala jaso da, gainera, bi adin taldeetako haurren etxeetan.
|