|
2005
|
|
|
Izan ere, kartzelatik aterata gero, bere anaiaren lagun batek zuzentzen zuèn kooperatiba batean hasi zen lanean, baina, handik gutxira, Anbrosiorekin maitemindu behar, eta orduan komediak?! Anbrosiok garbi esan baitzion berak etxekoandre batekin ezkondu nahi zuela, eta etxekoandreen egitekoa
|
etxean
lan egitea zela: ez zuela hartan amorerik emango, eta nola bera?
|
|
2006
|
|
|
Erdi ahaztuak zituen Tai-txi ariketa arin batzuk egin ondoren, kaloria gutxiko gosaria hartzen zuen, irratiko albisteak entzuten zituela. Gero,
|
etxean
lan egiten zuen bizpahiru orduz. Garbiketak martxa ederra hartu zuen:
|
|
2009
|
|
|
Damasok, berriz, Gabinoren laguntzan etxean urtebetean irakasle aritu ondoren, kimikako karrerari ekin zion Madrilen, Maria Bibianak hiriko klinika batean lanean ziharduen bitartean, erizain, Gabino sendategian zaindu eta Adarekin Arte eta Ofizioetako eskolan urte pare batean aritu ondoren. Ada, azkenik, bere bizitzako ametsa bazter utzita, opera-kantaria izan nahi zuen, alferrik?,
|
etxean
lan egiten hasi zen, joskintzan murgilduta, Reginak hartarako prestatutako Regina-eneko gela zabal batean, non baitzeuden kolore guztietako hariak eta artileak, josteko makina eta ehungailua. Baina, Madril urrun geratzen zen arren, Adak kantuaren munduari lotuta jarraitu zuen, halako moldez, non, hiriburuko bizpahiru korutan aritzeaz gain, orfeoian ere aritu baitzen aldi batez; edo, gogoak ematen zionean, Regina-enean bertan eskaintzen zituen kantaldiak, baita poesia errezitalak ere, Gabinok, tuberkulosiak poesiazale egin zuenak, abiarazitako modan.
|
|
|
Lawrence Durrell, Otto Rank, André Breton, Henry Miller, denek ezagutu zituzten Anaïsen dohainak, eta idatzi zituen egunerokoak, pertsonalitate konplexu eta askearen isla harrigarriro gardenak, askatasun sexualaren gida moduko bat izan ziren 70eko hamarkadako belaunaldi askorentzat. Higinia Luzek Joaquín Nin musikari kataluniarraren Henri Heine kaleko 27 zenbakiko
|
etxean
lan egiten zuen 1933an. Aureliak han bisitatu zuen ahizpa, hiru hilabetez.
|
|
|
Damasok, berriz, Gabinoren laguntzan etxean urtebetean irakasle aritu ondoren, kimikako karrerari ekin zion Madrilen, Maria Bibianak hiriko klinika batean lanean ziharduen bitartean, erizain, Gabino sendategian zaindu eta Adarekin Arte eta Ofizioetako eskolan urte pare batean aritu ondoren. Ada, azkenik, bere bizitzako ametsa bazter utzita –opera-kantaria izan nahi zuen, alferrik–,
|
etxean
lan egiten hasi zen, joskintzan murgilduta, Reginak hartarako prestatutako Regina-eneko gela zabal batean, non baitzeuden kolore guztietako hariak eta artileak, josteko makina eta ehungailua... Baina, Madril urrun geratzen zen arren, Adak kantuaren munduari lotuta jarraitu zuen, halako moldez, non, hiriburuko bizpahiru korutan aritzeaz gain, orfeoian ere aritu baitzen aldi batez; edo, gogoak ematen zionean, Regina-enean bertan eskaintzen zituen kantaldiak, baita poesia errezitalak ere, Gabinok, tuberkulosiak poesiazale egin zuenak, abiarazitako modan.
|
|
2017
|
|
|
–Hau Laura da, nire ikaskidea, esan zidan?. Eta hau Graciela da, gure
|
etxean
lan egiten du, esan zion Laurari.
|
|
|
baitzion emazteak, behar fisikoak asetzeaz gain, eta haurrak emango zizkion, gazte-gaztetatik ehundegian edo beste zereginen batean lanean jartzeko. Horrela, biztanleriak beheranzko joera hartu zuenean ere, ugaritu egin ziren, itxura batean,
|
etxean
lan egiten zuten langile haiek; herrian bizi ziren halako familia handiak txolarreak habe gainean bezala etxean pilatuta bizi zirela esanez deskribatu zituen garai hartako austriar batek XVII. mendean. Antolaera horretan, nabarmendu beharra dago gizonak jasotzen zuela emaztearen soldata, emazteak eta senarrak orpoz orpo lan egin arren eta emazteak merkaturako salgaiak ekoitzi arren.
|
|
2018
|
|
|
Emazteek ahal duten guztia egiten dute albait ondoen eramateko beren patua (era berean, harrigarriro, langile gizonezko askok ere esaten diete ikertzaileei gogobeteta daudela beren lanarekin, nahiz eta kanpotik ez diruditen lan batere-batere gogobetegarriak); bestela, izan ere, jasanezina izan daiteke bizitza. Egia esan, egunez, lanorduetan, etxekoandrea bakarrik egoten da bere lantokian (nola eta senarrak ere ez duen
|
etxean
lan egiten, edo nola eta etxea ez dagoen, dendaren gainean?). Beste batzuetan, ordea, senarra, nagusia, hantxe egoten da.
|
|
2019
|
|
|
...tu zen emakume bat zela, eta orduan galdetu zuen, gizabidea eta molde ona gehiegi zaindu gabe, Maria Sara doktorea al zara, ez, ez zen, Noren partez, horixe jakin nahi izan zuen ahotsak, Argitaletxeko Raimundo Silvaren partez, hau ez zen egia eztabaidaezina, baina nor zen laburbiltzeko balio zuen, inork ez zuen normaltzat hartuko esatea, adibidez, Raimundo Benvindo Silva, proba-zuzentzailea, nire
|
etxean
lan egiten dut, eta normaltzat hartu edo ez ondorengo hitzak berberak izango lirateke, Itxaron momentu bat, mesedez, Maria Sara doktoreak telefonoa har dezakeen ikustera noa, ez da sekula hori bezain momentu laburrik izan, Itxaron, telefonoa pasatuko diot, ondoren isiltasuna. Raimundo Silvak egoera imajinatzen du, emakumea neskamea izango da, noski, telefonoa orain dagoen hartunetik deskonektatzen du, gero badarama bi eskuez atxikirik, bularrean babestua, horrela imajinatzen zuen, zozoki, emakumea argi-itzalean dagoen gela batean sartu da, gero makurtu da telefonoa beste hartune batean konektatzeko, Zer moduz, ahotsak ustekabean harrapatu zuen, Raimundo Silvak uste baitzuen neskameak zerbait gaineratuko zuela oraindik, Oraintxe pasatuko zaitut doktore andrearekin, esaterako, horrela hiruzpalau segundotako gerorapena edukiko zuen oraino, baina horrelakorik ez eta galdera zuzena, Zer moduz, egoeraren logika itzulipurdikatuz, Raimundo Silvari baitzegokion gaixoa zer moduz zegoen galdetzea, Ni ongi nago, eskerrik asko, eta gero gaineratu zuen, agudo, Zu hobeki ote zauden jakin nahi nuen, Eta nola jakin duzu gaixorik nagoela, Argitaletxean, Noiz, Atzo goizean, Orduan zer moduz nagoen jakiteko deitzea erabaki duzu, Bai, Eskerrik asko, nire gaixotasunaz arduratu den zuzentzaile bakarra zara, Tira, egoki iruditu zait, gaizki ez duzula hartuko espero dut, Ez horixe, alderantziz, eskertu egiten dizut, hobeki nago, bihar edo etzi lanera joateko moduan izango naizela uste dut, Ez zaitut gehiago nekarazi nahi, laster sendatzea opa dizut, Galdera bat eskegi baino lehen, nola jakin duzu nire telefono-zenbakia, Saritak eman zidan, Besteak, Bai, telefonistak, Eta noiz eman zizun, Esan dizut ba, atzo goizean, Eta gaur arte ez didazu deitu, Gogaituko ote zintudan beldur nintzen, Baina beldurra gainditu duzu, Hala dirudi, zurekin ari naizela da horren froga garbia, Baina esango zizuten nik ere zurekin hitz egin nahi nuela.
|
|
2020
|
|
|
Arazoa da etxeko lana tranpa handi bat dela, emakumeei egin zaiena, beti bezala, haiek erabilita. Emakumeak betebehar moduan zeuzkan zereginekin, emakumeek beste pertsona baten
|
etxean
lan egitera sartzeko aukera dute, etxea garbitzeko. Bai, eskubide batzuk eman dizkiete, baina ez dira gizarte segurantzaren erregimen orokorrean sartzen, ez dute prestaziorik jasotzen, ez dute bajarako eskubiderik, ezta hitzarmen baterako eskubiderik ere, sindikatuak ezin direlako etxebizitza partikularretan sartu[...] Eta gero zaintzaileak daude.
|
|
|
Horrek guztiak badu lotura zahartzaroarekin, jaiotza tasarekin eta, oro har, zaintzarekin. Ohituta geunden ia-ia armada bat izatera zaintzarako eta
|
etxean
lan egiteko; hori aldatu egin da, eta ongizate estatua ez da egokitu errealitate berrira. Batez ere herrialde mediterraneoak ez dira egokitu errealitate berrira, eta Euskadi, alde horretatik, mediterraneoa da".
|
|
|
Erantzukidetasun sozial integrala beharrezkoa da zaintzan. Hasteko, zentrala da gizonezkoek beren gain hartzea
|
etxean
lan egiteko ardura, zeren, benetan lan egingo balute, emakumeek ez lituzkete jasango bizitzan jasaten dituzten presioak".
|
|
2021
|
|
|
Beste kasu bat neskame zeuden emakumeena da, herria utzi eta familia aberatsago baten
|
etxean
lan egitera hirira joan zirenak. Bide horretatik heldu zen Bilbora Teresa del Bosque Marcos, hamazortzi urte zituela.
|
|
|
Mrs. Allen Moriten
|
etxean
lan egiten nuen janariaren eta gelaren truke. Ikasketak bukatu baino lehen, ama hil zitzaidan.
|
|
2022
|
|
|
–Hara bestea. Ez dut uste zu aproposena zarenik
|
etxean
lan egiteko mugez eta debekuez aritzeko.
|
|
2023
|
|
|
biekin egon dira noiz edo noiz guztiak. Mertxe, osaba-izeben zapata-dendako behargina; Lola, ezkerreko borroka guztietako andre heldua,
|
etxean
lan egin eta hainbat elkartetan dabilena; Gorka, txandakako langilea, langabezian izanikoa; Jurdana, makina bat lanetan ibilitakoa eta orain langabe; eta beste zazpi bat, piper egiten dutenak gehiagotan, etorri baino. Denek nahi dute ondo egin euskaraz, baina denek ematen dute amore noiz edo noiz.
|
|
|
Abelinekin hasi zenean, zortzi bat urte zituen Esterrek. Gorriak pasatu zituen, aberats haien
|
etxean
lan eginez, txabolan egiten zuenaz gain. Abelinekin ezkontzea izan zen estutasun hartatik ateratzeko bidea.
|