|
2007
|
|
|
Hipotesiak lantzen ditugunean, Euskal Herri mailan kontrakoak diren muturreko egoerak aurkitzen direla eta, beraz, datu orokorrak orekatzen direla haien artean
|
ere
kontuan hartu behar dugu. Beraz, datu orokorrak ez dira esanguratsuak eta tokian tokiko errealitate soziolinguistikoaren arabera aztertu behar dira.
|
|
|
Hipotesiak lantzen ditugunean, Euskal Herri mailan kontrakoak diren muturreko egoerak aurkitzen direla eta, beraz, datu orokorrak orekatzen direla haien artean
|
ere
kontuan hartu behar dugu. Beraz, datu orokorrak ez dira esanguratsuak eta tokian tokiko errealitate soziolinguistikoaren arabera aztertu behar dira.
|
|
|
Gizarte gertaerak aztertu eta interpretatzerakoan, beste lekuetako egoerak
|
ere
kontuan hartzea lagungarria da, guztiz. Hortaz, Hego Euskal Herriko lau hiriburuetako datuekin alderatuko ditugu, lehendabizi, Gasteizkoak.
|
|
2008
|
|
|
Orokorrean, azken artikuluak euskararako eta euskal komunitaterako nahiko egoera ezkorra adierazten digula esan dezakegu, bizindar teoriaren arabera behintzat. Bestalde, aurreko artikuluetan euskararen inguruko gaietan esaten direnak
|
ere
kontuan hartuz, nahiko atzematen direla ere ikusi dugu. Hala ere, posible ote dugu ikuspegi baikor bat eraikitzea?, euskararen normaltasun iraunkorra lortzeko irtenbide baikor egokia asmatzea?
|
|
|
Orain arte euskararen hizkuntza gaitasuna zentzu hertsian hartu dugu aintzat, baina hizkuntzaren transmisio prozesuari begira garrantzitsua da hizkuntza gaitasun erlatiboa
|
ere
kontuan hartzea. Kontzeptu horrek, euskaraz hitz egiteko gaitasunaz edo gaitasun ezaz gain, gaztelania baino hobeto edo errazago hitz egiteko trebezia ere adierazten du.
|
|
|
Egia esan, ez zen gure ikerketaren helburua eskaintza aztertzea eta euskarazko komunikabideen eskaintzak kontsumoarekin zer harreman duen aztertzea. Hala ere, nahitaezkoa da eskaintza
|
ere
kontuan hartzea egoeraren argazki osoa egin nahi badugu.
|
|
|
Ez dakigu, noski, azterketa horrela egin izan bagenu zein izango litzatekeen euskararen erabilera tasak hartuko zukeen balioa. Kalkulu bat landu dugu, ordea, egunkari elebidun horiek
|
ere
kontuan hartuta. Horrela, prentsa idatzirako, egunkari
|
|
|
Horiek horrela, lan honen helburua da plana diseinatzeko zenbait oinarri eskaintzea langintza horri ekin nahi diotenei. Gero eta erakunde gehiago ezarrita dituztela kalitatearen kudeaketarako sistemak eta horiek
|
ere
kontuan hartu dira.
|
|
|
Lan honen helburua da plana diseinatzeko zenbait oinarri eskaintzea langintza horri ekin nahi diotenei. Gero eta erakunde gehiago ezarrita dituztela kalitatearen kudeaketarako sistemak eta horiek
|
ere
kontuan hartu dira.
|
|
|
2. " Hizkuntzen identitate funtzioari buruzko ekintzak
|
ere
kontuan hartu behar dira egoeren bilakaeran. Frantzian, adibidez, eremu urriko hizkuntzen defendatzaile batzuek eskari artifiziala sortzen dute, okzitaniera edo bretoia gizarte funtziorik gabeko hizkuntza bihurtu direla militantziazko hizkuntza eskaria eginez konpentsatuz" (Calvet 1999:
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, aipamen berezia egin behar diogu Justizia Administrazioari. Izan ere, epaile zein magistratu lanpostuetan, printzipioz, euskara lehentasunezko meritutzat jo litzateke (EHAE 35.1 art.). Aitzitik, Euskal Herriko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentearen izendapenarekin gertatutakoa ikus daiteke 2006ko maiatzaren 31ko Auzitegi Gorenaren Epaian10 Arlo honetan
|
ere
kontutan hartu beharra dago, Europako Kontseiluko Ministroen Batzordeak, 2005eko irailaren 21ean onartutako Gomendioan, zera aholkatzen diela espainiar agintariei, Autonomia Erkidegoetan kokatutako Justizia Administrazioko langileei buruz Kartako 9 art.ak ezarritakoarekin bat: " jasotako konpromisoak ziurtatzearren, behar adina neurri juridiko zein praktiko har ditzatela, langile kopuru aproposak dagokion hizkuntzaren ezaguera praktikoa eduki dezala bereziki bermatzearren" 11 Orobat, arestian aipatu 2008ko abenduaren 10eko Gomendioak ildo beretik tinko darrai, espainiar agintariei aholkatzen dienean:
|
|
2010
|
|
|
Etorkizuneko hizkuntza politikak eta hizkuntzen normalizazio planak diseinatu eta gauzatzerakoan hirugarren hizkuntza, hau da, ingelesa
|
ere
kontuan hartu dugu. Gurea ziurtatzea bada ere helburua, besteak ere gure plangintzetan integratu ditugulakoan gaude.
|
|
|
Etorkizuneko hizkuntza politikak eta hizkuntzen normalizazio planak diseinatu eta gauzatzerakoan hirugarren hizkuntza, hau da, ingelesa
|
ere
kontuan hartu dugu.
|
|
|
Eskola eleanitzak nahi direla esaterakoan, bi helburu mota bereizi daitezke: 1) ikasleen jatorria kontuan hartuz, hau da, immigrazio hizkuntzak
|
ere
kontuan hartuz, eta 2) ikasleen jatorria kontuan hartu gabe, gutxienez hiru hizkuntzen esperientzia neurtuz: bertan ditugun bi hizkuntzak, euskara eta espainiera, eta ingelesa.
|
|
|
adina, generoa, irakaskuntzaren intentsitatea, hezkuntza maila, garapen kognitiboa, irakaskuntza metodologia, euskararen eta espainieraren gaitasun mailak eta erabilerak, eta abar. Era berean, zenbait alderdi linguistiko bereizi
|
ere
kontuan hartu izan da: ahozkoa ulertzea, hitz egitea, idatzizkoa ulertzea, idaztea, gramatika, eta abar.
|
|
|
3 espainiako estatistika institutuak, inek, ematen dituen datu ofizialez gain egoera ez arautuan eta erroldatu gabe bizi diren pertsonak
|
ere
kontuan hartuta.
|
|
|
...a, aldi berean, galizieraren erabilera ere asko jaitsi zen, 1991n galiziera etxeko hizkuntza zuen %62, 4tik gaur egungo %56ra, hain zuzen. inkestak beste datu interesgarri bat erakusten digu, hots, familia elebidunen kopurua jaitsi egin da, eta familia erdaldunen kopuruak gora egin du, %25, 6tik %33ra hain zuzen ere. horren guztiaren ondorioz, eta sektoreka banatu eta segidan emango ditugun datuak
|
ere
kontuan hartuta, galiziera indar handiz barneratu bada ere kultura, politika eta antzeko sektore ofizialetan, sendi eremuan oraindik ere atzera egiten duela esan dezakegu, eta hiriguneetako erdieta goi mailako klaseetako haureta gazte eremuetan garrantzirik gabekoa dela ia ia. galiziako Xuntan izan diren gobernu ezberdinek egindako hizkuntza politika gogogabeak (galizierarekiko beligerantea ez es...
|
|
2012
|
|
|
Beraz, egile horiendako sozializazioa ez da prozesu mekaniko determinatua gizon emakumeak aldaketetarako gai baitira. Ildo horretatik, sozializazio kontzeptuak egitura sozialen erreprodukzio (edo ugalketa) hutsaren ideia gainditu eta ingurura doitzeko prozesuan gerta daitezkeen desbideratzeak
|
ere
kontuan hartzeko bide ematen du. hori horrela, ikertzaileek ohartarazi bezala, hizkuntza sozializazioaren ikerketa arloak jarraipen eta aldaketa soziokulturala, biak, ditu aztergai: " The language socialization paradigm offers a socioculturally informed analysis of life course and historical continuity and transformation" (ochs & Schieffelin 2008:
|
|
|
Belaunaldi baten hizkuntza sozializazioan familiak stricto sensu ustez duen erabateko eragina lausotua agertzen da. prozesuak familiaren gunea gainditzen du eta ezin da bere testuinguru soziohistorikotik bereizi. etxetik kanpoko eragingarrien indarra
|
ere
kontuan hartzekoa da. Alde horretatik, egun inoiz baino konplexuagoak dirudite maila makrosoziolinguistikoaren eta mikrosoziolinguistikoaren arteko harremanek. hala bada, familiara mugatzen den ikerbideak edo hizkuntzaren transmisio informala eta formala bereizten dituenak nekez erantzun diezaioke hizkuntza sozializazioaren gertakariari.
|
|
|
EAEko gazteek euskararekiko aktitudeen inguruan galdetuta eman dituzten erantzunetatik
|
ere
kontuan hartzeko hainbat datu atera daitezke. Esate baterako, %83 oso edo nahikoa aurka dago baieztapen honekin:
|
|
|
Hau da, kontzentrazio demografikoa batetik eta hizkuntzaren transmisio naturala, bestetik. Dislokazio demografikoek eragiten dituzten aldaketak kontuan izanik, urbanizazio berriak planteatzerakoan oso kontuan hartzea horren eragina, hori modu orekatuan eta egituratuan egiteko eta hazteko eta herria biziberritzeko helburuekin batera hizkuntzairizpideak
|
ere
kontuan hartzea, eta horiek ondo kudeatzeko bideak arakatzea.
|
|
2013
|
|
|
Zehatz mehatz esanda, honako ezaugarriak agertzen dira ikerketa soziolinguistikoetan: hizkuntzaren sistema ez ezik erabilera, ideologiak eta gaitasunak
|
ere
kontuan hartzea; arreta handia jartzea ekintza eta aldaketa ulertzeko, eta, errealitate linguistikoa banakoaren eta komunitatearen arteko dialektikatik abiatuta aztertzea. • Hitz gakoak:
|
|
|
Gure ikerketaren gai nagusia edozein delarik ere, interesgarri eta beharrezko deritzogu gainerako dimentsioez eta euren arteko harremanaz kontziente izateari, hala eskatzen baitu gure ustez hizkuntza gertaeraren ulermen orokorrak. F. Xavier Vila ikerlariak horrela adierazten du gainerako elementuak
|
ere
kontuan hartzearen behar hori:
|
|
|
Nire helburu nagusia izan zen: pertsona maila azpimarratzea, bertan geunden gutako bakoitzari zenbait ideia emanez eta, horiek hausnartu ondoren, bultzatzea gutako bakoitzak Euskararekiko gehiago inplikatzea, bat eginez Jardunaldiaren ikurritza eta helburuarekin; moduren batean, proposatutako hiru ardatzak
|
ere
kontutan hartu nituen. Hauxe adierazi nahi dut artikulu honetako ikurritzean ere.
|
|
2014
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoetan lurraldeantolakuntzaren eta urbanizazio mailaren geruza garrantzitsuak
|
ere
kontuan hartu lirateke.
|
|
|
Hizkuntzaren faktorea
|
ere
kontuan hartzea, beraz, ez litzateke horren harrigarri, euskararen eta hirigintzaren arteko harremana ondo ikertuz eta azalduz gero. eta Iruñerria— eta biak lotzen dituen korridorea —Sakana— daude, herri txiki eta gertukoen kokagune izan direnak; bertako leku askotatik desagertu dira, nahiz eta beranduago, euskal hiztunak. Eta, hirugarrenik, ipar isurialdea dago, baserri bakartuen eta auzo barreiatuen kokaleku; lur-zati horretara mugatzen da egungo euskaldunen lurralde nagusia.
|
|
|
Alde kuantitatiboan, geolinguistikaren eta hizkuntza geografiaren alorretako ohiko hizkuntza atlasen ekoizpen neutrotik haragoko jauzia behingoz eman beharra dago, urbanizazio mailaren —etxebizitzen, ekipamenduen eta azpiegituren eraikuntzaren— eta euskararen galeraren arteko egiaztapen zalantzaezinak modu ahalik eta zientifikoenean bilduz. Horretarako, inkesta soziolinguistikoetan lurralde antolakuntzaren eta urbanizazio mailaren geruza garrantzitsuak
|
ere
kontuan hartu lirateke, esaterako, Eusko Jaurlaritzaren EAEko V. Inkesta Soziolinguistikoaren laburpenak dakarren ohar kezkagarriaren aferan gehiago sakondu ahal izateko (EAEko Administrazioa. Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza, 2012:
|
|
|
Azken urteetan, hala ere, dezente zabaldu da antzinako ikuspegi itxia, eta, iraunkortasunaren gai aski berriarekin batera, beste bi kontu gehiago ezarri dira mahai gainean, herritarren parte hartzearena eta genero ikuspegiarena, hasierako begirada batean hirigintzarekin erlazio hertsi hertsia ez dutela eman badezake ere. Hizkuntzaren faktorea
|
ere
kontuan hartzea, beraz, ez litzateke horren harrigarri, euskararen eta hirigintzaren arteko harremana ondo ikertuz eta azalduz gero.
|
|
2015
|
|
|
" Family Language Policy" (FLP) izeneko lan ildoak(" Familia hizkuntz politika" (FHP) gurean) protagonismo berria ematen dio familia guneari, bertan kokatzen baita haurren hizkuntz sozializazioa (horri loturiko prozesua gehi praktikak) eta, orokorrean, euren hizkuntz ingurumenaren kudeaketa. Jardun mota bat etxeko hormak gainditzen dituena, hizkuntz politika orokorraren eragina
|
ere
kontuan hartzekoa baita.
|
|
|
— Bestalde, badira hiru aldagai jende batengan eragin handia eta beste batengan batere ez dutenak, eta, ondorioz, oraindik
|
ere
kontuan hartu beharrekoak direnak: hizkuntza teknikoa ulertzeko zailtasunak, GFAko langileak gaztelaniaz aritzea nahiago duela pentsatzeak edo jakiteak eta hizkuntzarengatik borrokan etengabe aritu beharrak.
|
|
|
— Egingo den proiektuen kopurua mugatzea, baldintza bereziak ezarriz arau subsidiarioetan. Kopuruaz gain, azpiegitura motak eta kokapena
|
ere
kontuan hartzea.
|
|
|
3) Proposatutako helburu komunikatiboa eta generoaren izaera soziala. Ikasleek bukaeran egingo duten ekoizpenaren izaera soziala
|
ere
kontuan hartzekoa da. Zenbateraino da prestigiatua edo gutxietsia ipuin kontaketa bat edo bertso saio bat edo albiste bat?
|
|
|
Hala, mahai inguruko gai eta galderei erantzuten saiatzeko ikerketa horren emaitzak hartuko dira oinarri, hain zuzen, EAEko 56 euskal hiztun berrirekin egindako eztabaida talde eta elkarrizketetako datuak. Aldi berean, azken 35 urteetako hizkuntza politikak eskainitako irakatsiak eta mahai gaineratutako erronka berriak
|
ere
kontuan hartuko dira.
|
|
2016
|
|
|
9 Zorrotz arituta, euskarazko eta frantsesezko/ gaztelaniazko hizkuntza gaitasuna ez ezik, Euskal Herrian erabiltzen diren gainerako hizkuntzetakoa
|
ere
kontuan hartu genuke, Ingelesarena bereziki. Dena den, horrek eskatuko lukeen diseinu konplexua artikulu honen helburuetatik at gelditzen da guztiz.
|
|
|
Tarte bitarteko erabilerak ere bere ezaugarri propioak ditu sarri. Bereizi egin behar ditugu hortaz bata eta bestea, tarte bitarteko kategoria (k)
|
ere
kontuan hartuz.
|
|
|
Biztanle guztien %70, 1 bizi da EAEn, baina E4 hiztunen %90, 5 eta ET hiztunen %87, 8 dago bertan. Lekuan lekuko portzentajeak
|
ere
kontuan hartu behar dira, EAEren nagusitasun hori ondo ulertzeko. EAEko biztanleen %12, 7 E4 hiztuna da; aldiz Nafarroan %3, 6 dira E4 hiztun, eta Iparraldean %2, 5 Erabilera trinkoari dagokionez, azkenik, EAEn %20 dira ET hiztun, Nafarroan %5, 5 eta Iparraldean
|
|
|
150 Inkestak eskola mundua
|
ere
kontuan hartuko balu, bigarren postura pasako litzateke administrazio publikoan eta zerbitzu esparruan antzemandako kontraste sendo hori.
|
|
|
bai gobernuen eta erakunde ofizialen jarrera eta erabaki politikoak, eta bai hiztun herriko jendeak berak bere hizkuntza propioaz dituen jarrerak. Horiek
|
ere
kontuan hartzekoak dira, jakina. Bere neurrian ordea, ez erabat:
|
|
|
zaharrek eta gazteek 2011n ageri duten ET jarduna konparatuz, alegia; c) 1991n adin talde bakoitzak zer erabilera ageri duen ikusiz eta 2011n adin talde bereko (edo bestelako) jarduera espektroarekin konparatuz; d) ama hizkuntzaren analisiaz, e) etxeko transmisioaz biztanleek zer aitortu duten ikusiz, f) galdu irabazien tauletatik abiatuz, eta g) ET hiztunen 1991ko eta 2011ko datuak jardunguneka konparatuz. Aukerak guztiak baliagarri izan arren, lau azterbideok dira guretzat batez
|
ere
kontuan hartzekoak: a), b) c) eta g).
|
|
|
Altunak dioenaren ildotik, kontuan hartzekoa dela. E2
|
ere
kontuan hartzekotan, ordea, are kontuzago izan behar dira E4, E3 eta E2 horien pisu erlatiboak. Esate baterako, honelatsu joka liteke i jardungune bakoitzean:
|
|
|
Hala da eskola gehienetan eta hala da, hein batean, gurean ere. Elementu hori
|
ere
kontuan hartu behar da. Edozein hiztun herri bizik, edozein hiztun elkarte sendok, belaunez belaun bizirik aterako bada bere gogoetagile propioak, bere sormen eragileak, bere eliteak eta bere buruzagiak behar izaten ditu.
|
|
|
8 Demografiaren bilakaerak
|
ere
kontuan hartu behar dira noski: emigrazioak eta immigrazioak.
|
|
|
Hizkuntza eta osasun arreta uztartzerakoan, eremuaren ezaugarriak kontuan hartu lirateke. Aztergaia hizkuntzak osasun arretan duen garrantzia izanik, osasun sistemaren jatorria, eraketa eta ezaugarriak
|
ere
kontuan hartzea egokia litzateke, gaia konplexuagoa eginez. Eskura daukagun ebidentzia sakabanatuta dago, jatorri anitzetakoa da, eta ezin daiteke edonola beste ingurunetan ezarri.
|
|
|
hara, espainolen, andaluziarren edota galiziarren seme alabek nolabaiteko asturiera hibridatua erabiltzen zutela modu naturalean eta guztiz ohartuki, presio instituzionalek edota aldarrikapenari lotutako jarrerek bitartekaritzarik egin gabe. Horrexegatik, beste faktore batzuek (hezkuntzak edo komunikabideek, besteak beste) eragina izan zuten, aitzitik, aurreko belaunaldian gertatutako hizkuntza atzerakadan, baina, hala ere, epe ertainean gertatutako immigrazioaren eraginak
|
ere
kontuan hartu behar dira.
|
|
2017
|
|
|
Euskaltzaleen mugimenduaren eragin ahalmena herriko gizarte mugimendu, erakunde eta enpresatan eragiteko gaitasunaren arabera neurtzen da. Eta horretarako Euskaltzaleen Elkarteek beste eragile eta mugimenduekin zer lotura eta harreman duten
|
ere
kontuan hartu beharra dago. Euskalgintza tradizionaletik harantzago joateko garaiak dira.
|
|
|
Honegatik, ikerketarako espreski behaketarik egin ez dudan arren esan daiteke aurretiko behaketa txikien ondorioa dela ikerketa hau baita ere. Beraz," behaketa" horiek eman edo ematen dizkidaten inpresioak
|
ere
kontutan hartuko dira ikerketan.
|
|
|
Eta orduan, ez al da logikoa jakin nahi izatea nork egiten edo jasaten duen aldaketa hori, nola egiten edo kudeatzen duen, non, noiz eta zergatik? Muda linguistikoak ikertzea da ezikusi egin zaion errealitate hori azaleratzeko moduetako bat. mengoak hango izatera igarotzen ote ziren, edo alderantziz. ildo horretatik, muda linguistikoak ikertzeak behartzen gaitu perspektiba aldatzera, eta, agian, herrialdea beste era batera ikustera. ikuspuntu diakronikoago bat hartu genuen erabilera linguistikoetan aldaketa biografikoak
|
ere
kontuan hartzeko, eta, horrez gainera, onartu genuen norbanakoei jartzen dizkiegun etiketak erlatiboagoak, gertagarriagoak, behin behinekoak eta, horrenbestez, dibertsoagoak eta sakabanatuagoak direla. azken batean, normalizazio proiektuak berekin zekarrena bazen katalanaren ezagutza eta erabilera orokortzea, ez al genbiltzan hitz egiten aldaketa prozesu bati buruz?... eta orduan, ez al da logikoa jakin nahi izatea nork egiten edo jasaten duen aldaketa hori, nola egiten edo kudeatzen duen, non, noiz eta zergatik?
|
|
|
Hizkuntza sozializazioa bi norabideko prozesu gisa haurrek gurasoengan duten eragina
|
ere
kontuan hartu beharra dago, behetik gorako sozializazioarena alegia (kasares, 2014: 51). literatura soziolinguistikoak eta hizkuntza politikak sozializazioa" kide zailduen"" hasi berriekiko" ekintzatzat hartu izan dute, baina ikerketa berriagoek sozializazioaren izaera elkar eragilea azpimarratu dute, haurrek familiako gainerako kideen sozializazioan parte hartzen baitute (Morris & Jones, 2008:
|
|
|
Momentu horien pisua egiaztatu ahal izan dugu xede ditugun gurasoen kontakizunetan; eragin horren intentsitatea handia da bikote harremanetan (darmon, 2016: 9394), birritan aitortu diguten bezala. eragina ez da ordea modu pasiboan jasaten; aktoreen erabakitzeko ahalmena
|
ere
kontuan hartu beharra dago. Michel Foucault-en arabera, gobernatzeak gainerakoen ekintza eremua gidatzea erran nahi du, eta botere harremanak eta boterea bera mugikorrak dira eta sarean gauzatzen dira; boterea jasaten ahal dugu, boterea egikaritzen ahal dugun bezala (Foucault, 2001:
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, Alde Zaharreko giroaren gainbehera aipatu da; horregatik, Alde Zaharra biziberritzea ere kontuan izatekoa da. Herritarrak elkartuko diren espazioak sortzea ezinbestekoa izango da; eta, plangintza horretan, hizkuntza irizpideak
|
ere
kontuan hartzekoak izango dira.
|
|
|
Eremu elebidunetan hizkuntzaren gaia beste era batera planteatu da: pertsonan zentraturiko arreta ereduarekin lerrokaturik, hizkuntza mugez harago norbanakoaren identitatea
|
ere
kontuan hartuz. Horretara, segurtasun klinikoarekin batera segurtasun kulturalaren kontzeptua ere sortu da.
|
|
2019
|
|
|
Lurralde antolamendua ere goiko hiru neurriak aintzakotzat hartuz diseinatu eta jestionatu behar da, ahal den heinean. arnasguneen estabilizazio eta iraupen oinarri demografikoa ezin izan liteke lurralde antolamenduaren ardatz nagusi, are gutxiago bakar. hori
|
ere
kontuan hartu behar da, ordea, arnasguneek bizirik iraungo badute. puntamutur bien artean jardun esparru zabala dago, eta esparru horretan bere lekua izan behar du arnasguneen estabilizazio eta iraupen oinarri demografikoa segurtatzera datorren lurralde antolamenduak. ahal delarik belaunaldi bateko edo biko perspektiban jardun behar da herriko etxegintzan eta eskualdeko lurralde antolamenduan. pe... bai zenbatekoa eta bai, bereziki, nolakoa. zenbat erabaki urbanistikoEtxegintza eta lurraldeantolamendua, arrisku iturritik bizi bermera eraman.
|
|
|
bere ekarpen soziozentrikoa, ez gehienetako ikuspegi linguozentriko edo glotologikoa duen partea. Ingelesezko language island edo language enclave/ exclave, frantsesezko enclave linguistique edo îlot linguistique15 eta gaztelaniazko enclave lingü� stico edo isla lingü� stica 16 terminoak
|
ere
kontuan hartzekoak ditugu Sprachinsel direlakoez jarduterakoan.
|
|
|
elisabeth knipf komlósi k (2011: 253) aktive Sprecher izendatzen dituen hiztunak, beren harreman sare ugarienak eta eguneroko interakzio sare horien locus nagusia, ditugu batez
|
ere
kontuan hartzekoak. alde horretatik ezinbestekoa da, jakina, arnasguneei aparteko atentzioa eskaintzea.
|
|
|
Babes laguntza sozialetan ere (adinekoen atentzioan bereziki) badute premia bizirik. horiek
|
ere
kontuan hartu behar dira, jende kopuruak hartarako bide ematen duen neurrian noski, arnasguneetan.
|
|
|
" jendearen eguneroko arazoak konpontzea" hartu behar du bide batezko euskalgintzak xede. hau erantsiko nioke nik, esaldi horri: azken urteotan zoriontasunari buruz argitaratzen ari diren ikerketak
|
ere
kontuan hartzea komeni da, eta hor aukera bat dugu. Izan ere, gizartean egonezin nabarmena dago, ikus adibidez menpekotasunen bilakaera, tartean mugikorrena.
|
|
|
4 atzerriko immigrazioa aipatu dugu hemen, eta horren eragina ehko bilakaera demografikoan. Baina jakina denez, espainiako herritartasuna lortu berri dutenen kasua, ehtik kanpoko immigrazioaren kasua eta ehko biztanleria erdaldunaren kasua
|
ere
kontuan hartu behar dira egoera demografikoa eta demolinguistikoa aztertzerakoan. Lehen aipatutako% 21,4 honi, adibidez, orain aipatutakoak gehitu behar zaizkio.
|
|
|
Musikariak euskararekin duen harremana eta bere testuinguru soziolinguistikoa zein den zehaztuko da lehenbizi, ondoren hizkuntza hautua egiterakoan emango dituen arrazoiak eskaintzeko. Azkenik, euskal musikaren baitan euskarak duen egoeraren inguruan musikari bakoitzak duen iritzia
|
ere
kontuan hartuko da. Azken batean, iraganeko taldeek egindako hizkuntza hautuak eurei zenbateraino eragin dien jakitea garrantzitsua izango da.
|
|
2020
|
|
|
Noski, hemen ez dago hitz egindako guztia eta, irakurri ahal izan duzuenez, gai jakin batzuetan beste batzuetan baino gehiago sakondu dugu. Edozein kasutan, sektoreak urte hasieran abiatutako eta martxoan etendako gogoeta estrategikoa berrartuko du ondorengo hilabeteotan eta prozesu horretan, nola ez, hausnarketa hauez gain, Euskal Herriko hainbat adituk zein arituk egindako ekarpenak
|
ere
kontuan hartuko dira.
|
|
|
Are gehiago, ekuazioan hartzailea ere sartu da. Gero eta garrantzitsuagoa izango da hartzailearen iritzia
|
ere
kontuan hartzea, hartzailearen interesak, nahiak edo gurariak kontuan izatea. Zentzu horretan ulertu behar da komunikabideak gero eta gehiago" eduki kudeatzaileak" izango direla dioen ideia.
|
|
2021
|
|
|
Euskal kulturaren kontsumoa eta sare sozialak
|
ere
kontuan hartzekoak izan daitezke erabileran eragiteko esparruei dagokienean (Ortega et al. 2013); izan ere, alde batetik, honek Euskal Herriko edozein eremutako jendearekin kontaktatzea ahalbidetzen die eta, beste alde batetik, gazteen bizitzan leku handia daukate eremuok. Hain zuzen ere, gazte askoren kasuan, gazteen mundua betetzen duten sare sozialetan, ikus entzunezkoetan, musikan, modan, kirolean, koadrilan, lokalean, diskoteketan, jaietan, etab. euskarak oso toki gutxi dauka.
|
|
2022
|
|
|
Pazienteak, kolektibo bateko kide den aldetik, kultura eta hizkuntza barnean biltzen ditu, eta garrantzitsua da, beraz, horiek
|
ere
kontuan hartzea ahalik eta kalitate handieneko osasun arreta eskaini nahi bada. Hizkuntza fenomeno, baldintza, egitura eta gertaera sozialekin harremanetan dago, are gehiago, horien guztien eragile, eraikitzaile eta horien objektu da, aldi berean.
|
|
|
• Kopuru absolutuari begiratuz gero, Zabalgana, Salburua, Sansomendi eta Lakua Arriaga ere nabarmentzen dira. Atzerritarren ehunekoa horren handia ez izan arren, auzo jendetsuak diren neurrian, horiek
|
ere
kontuan hartzekoak dira.
|
|
2023
|
|
|
Horrekin batera, komunitatearen herrialdeko kultura politikoa eta testuingurua ere aipatzen ditu. Azkenik, hizkuntza gutxituaren estatus sinbolikoa (esaterako, nazio hizkuntza gisa identifikatua izatea) eta nazioarteko joerak (gisa horretako lehen hedabideen sorrera, Europako Hizkuntza Gutxituen Gutunean hedabideak aipatzea...)
|
ere
kontuan hartu behar dira.
|