2013
|
|
Esan bezala, elikatu duten erro batzuen sakonerak XIX. mendearen mugak igarotzen ditu, antzinakoagoak ziren garaietan
|
ere
indarrean zeudela nabarmena delako. Erro hauetakoren batek euskal literaturan duen lekukotasunik zaharrenera ere joko da, agerian jartzeko Araibar zaldunak zenbateraino duen euskarri tradizioa.
|
2016
|
|
Guk bezalaxe. Horregatixe etorri gara gu
|
ere
indarra galtzen azken mende guztiotan zehar espainolaren eta frantsesaren aldean.
|
2018
|
|
Azalpen hori osatu ahal izateko, kontuan hartu beharreko elementu bat euskal eremuko euskal irakurlea da. Etchepareren Buruchkak liburuaren kasuan gertatu bezala, euskal irakurlegoak
|
ere
indar zentsorea eragin zezakeen, literatur lanen debekua lortzeraino, Espainiako estatuko zentsura instituzionalaren errepresio aparatura joz gero. Beraz, errepresio neurri puntualez haratago, horien bitartez norbanakoengan aktibatu ziren indar zentsore eta autozentsoreen barneratzean eta horien araberako moldatze kulturalean zetzan aparatuaren xedea.
|
2019
|
|
Ezohikoa iruditu zaigu orduko hartan maizterrei ere erabakimena espres ematea, eta horren arrazoia une hartako koiuntura historikoan aurkitu dugu: 1820ko martxoan berriz
|
ere
indarra hartu zuen 1812ko (Espainiako) Konstituzioak, zeinak maizterrei ematen baitzizkien Antzinako Erregimenak ukatzen zizkien hainbat eskubide; horien artean zegoen, adibidez, herriko batzarretan parte hartzekoa (Mikelarena, 1990).
|
|
Hortxe berriz ere sumatzen da Espainian aldarrikatu zen Lehenbiziko Konstituzioaren oihartzuna, jakinik testu legegile hark, bertzeak bertze, estreinakoz aldarrikatu zuela toki erakundeek arduratu behar zutela herritarren osasunaz, osasun publikoaz (cf. 321 artikulua), eta, lehenago erran bezala, 1822an, hain zuzen ere, berriz
|
ere
indarra hartua zuela, une hartan Gobernu liberala zegoelako agintean Madrilen (Hirurteko Liberala: ).
|
|
Lekuko batek: " Eskolatua ez den jendearentzat gogolan gehiegi eskatzen duke, bereziki aditz batuaren aldetik, nahiz eta, eskolatuak denak
|
ere
indar berezi bat egin behar duen, astekari, egunkariak irakurtuz edo irratiak entzunez, euskara batuaren bilakaera jarraitzeko". Beste batek:
|
2020
|
|
Hainbeste urte horietan milaka jende formatu da unibertsitateetako geletan. Horrek euskal hiztunen erreferentzia guztiak aldatu ditu, eta horregatik Euskaltzaindiaren presentzia
|
ere
indarra galduz joan da, hizkuntza akademiak dituzten gizarte guztietan gertatzen den moduan. Ez da hori bakarrik:
|
2021
|
|
Genealogia familiarraz gain, genealogia poetikoak
|
ere
indar handia du Meaberen poesian, eta batez ere Bitsa eskuetan liburuan. Liburua ireki bezain pronto Anna Akhmatova errusiar poetari" La vie en rose" izeneko poema atala eskaintzen dio.
|
2022
|
|
Akordio hark ondorio ugari ekarri zituen, horien artean eta hizkuntza politikaren ikuspegitik, lehen aldiz, mugaz bi aldeetako hizkuntza politika gidatuko zuen erakunde bakarra sortzea, Foras Teanga delakoa. Gaur egun
|
ere
indarrean dago eta Foras na Gaeilge izena hartzen du.
|