|
2001
|
|
|
Baina, egiaztatu ahal izan denez, biriketako tumoreen kasuan, edari uretan eratutako THMak dira eragilea, tabakoaren errekuntzan sortzen direnak, eta, kasu horretan, tabakismoa da erantzule nagusia. Bularreko minbiziari dagokionez, datuak ez daude argi, eta beste arrazoi batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, hala nola genetikoak, tabakoaren edo beste minbizi iturri batzuen kontsumoa. Hala ere, maskuriko minbiziaren kasuan, aukeretako bat THM kontsumoa izan daiteke.
|
|
2002
|
|
|
Gure eguneroko dietan arrain urdina, fruitu sikuak, oliba eta ekilore edo soia olioa
|
ere
hartu behar ditugu, osasunarentzat funtsezkoak diren hainbat gantzez orekatutako ekarpena egiteko.
|
|
|
Loditzeko beldurrez, emakumeengan eragin handiagoa du ideia honek, erretzeari uzten diotenen erdiak porrot egiten du, beraz mota honetako ohitura bati uzteko terapia batek estrategia dietetikoak eta pisua kontrolatzeko neurriak
|
ere
hartu behar ditu kontuan.
|
|
2003
|
|
|
Osasun alorreko gestioetan abiatu baino hilabete edo hilabete eta erdi lehenago hasi behar izaten da, txerto batzuk osatzeko, lehen indizioaz gainera, besterik
|
ere
hartu behar izaten baita.
|
|
2004
|
|
|
Laburbilduz, elikagaien aukeraketa zehazten duten faktore biologikoak garrantzitsuak dira, eta borondatezko erabakietan, azken finean, eragiten duten faktore askoren parte dira, jaten denari, jaten den uneari eta kantitateari dagokienez. Aldaketa dietetikoa sustatzen duten estrategiek, osasun fisikoa ez ezik, zentzumenen erantzun hedonikoa eta hainbat aldagai demografiko, ekonomiko eta soziokultural
|
ere
hartu behar dituzte kontuan. Horietako batzuk Food Today ren hurrengo edizioetan aztertuko dira.
|
|
2005
|
|
|
Horregatik, DTSrekin soinu garbiagoa lortzen da, baina baliteke DD5.1 adierazpenarekin agertzen diren eszena gehigarririk ez izatea. DVD bat erosteko orduan, beste alderdi batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan: haurren blokeoa izatea eta azkar bilatu eta mugitzeko funtzioa izatea.
|
|
|
Bere funtzioa bat dator, pintatzean esfortzua eta denbora aurrezten dute, baina estalkiko materialak erabakitzen du zer pintura mota erabili behar den eta gainazalaren akabera. Horregatik, arrabola hartu aurretik, tamainaz gain, belakiaren egitura, erliebea eta forma
|
ere
hartu behar dira kontuan.
|
|
2006
|
|
|
Egunero ez ezik, egunean bitan
|
ere
hartu behar ditugu horrelakoak.
|
|
|
Adinak adin, beste hainbat faktore
|
ere
hartu behar dira aintzat, hala nola tabakoa erretzea, alkohol gehiegi hartzea, infekzioak, gaixotasunak, estresa, babesik gabe eguzkitara egotea, dieta energetikoegiak edo desorekatuak, ingurugiroko kutsadura, ariketa fisiko bizia, etc.
|
|
|
Labea aukeratzean paretak estaltzen dituen esmaltea
|
ere
hartu behar izaten da aintzat:
|
|
|
Infekzioaren gordailua oso ondo ezagutzen ez den arren, baliteke elikagaiak ez izatea kasuak agertzen diren bakarrak, enterobakteria dela kontuan hartuta. Hori dela eta, beste faktore batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, hala nola higiene orokorreko baldintzak, biberoien eta beste elikagai batzuen garbiketa eta mantentze lan hoztua prestatu ondoren. Zure taldeko mikroorganismo gehienetan bezala, prebentzio neurri higieniko egokiak aplikatu behar dira.
|
|
2007
|
|
|
Hainbat sektorek onartzen dute kontsumoaren eta elikadura krisien arteko erlazioa konplexua dela. Osasuna eta ongizatea ez ezik, beste faktore batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, batez ere kontsumitzaile bakoitzaren elikaduraarabera, baita osasunerako mehatxuen pertzepzioa ere. Norvegiako Ikerketarako Institutu Nazionalak egindako azterketa baten arabera, elikagaien arloko erregulatzaile europarrekiko konfiantza maila asko aldatzen da herrialde batzuetatik besteetara.
|
|
2008
|
|
|
Umezain egokiena bilatzea ez da kontu erraza baina, horrelakorik topatuz gero, zaindu harremana, zaindariaren premiak
|
ere
hartu behar baitira kontuan eta jardun kontaktuan hasieratik, etengabe.
|
|
|
Beste zerbait gehiago
|
ere
hartu behar genuke kontuan: kudeatzaileek nola egiten duten lana, funtsak zer emaitza ematen duen luzera?
|
|
|
Epe finkora dirua jarriz gero, zenbait produktuk% 7ko UTB ematen dute urtebetera (finantza erakundeak eskaintzen dituen beste produktu batzuk
|
ere
hartu beharra dago horretarako).
|
|
|
Erakunde asko elkarren lehian ari dira, merkatua gudu zelai bihurtuta, bezeroak nondik ekarriko; tasa erakargarriak eskaintzen dituzte, baina horiek eskuratzeko, beste produktu batzuk
|
ere
hartu beharra dago: pentsio planak, txartelak eta abar.
|
|
|
Lehen lehendakariordeak bilera egin zuen Niger, Burkina Faso, Sierra Leona, Ginea Bissau, Mali eta Beningo ministroekin, bai eta nazioarteko erakundeen ordezkariekin, Mendebaldeko Afrikako Estatu Komunitatearekin, Afrikako Batasunarekin eta Ingurumenerako NBEren Programarekin (NBGP) ere. Hiru ardatz Espainiako Gobernuak proposatu du, talka neurriak hartzeaz gain, epe ertain eta luzerako jarduera eraginkorrak
|
ere
hartu behar direla. Ekintza horiek Espainiako lankidetza plan batean sartu dira, 60 milioi eurokoa, eta hiru ardatz izango ditu 2010era arte.
|
|
2009
|
|
|
Hegazkin konpainiek ez ezik, turismo operadore guztiek
|
ere
hartu behar dituzte neurri horiek, derrigorrean.
|
|
|
Burtsako estrategia hori erabiltzeak abantaila handia eskaintzen die epe ertain edo luzean beren ikuspegia duten inbertitzaile txiki eta ertainei, urtean erosketa eta salmenta eragiketa bat besterik ez baitu behar, eta horrek komisioetan nabarmen aurreztea dakar. Tarifei buruzko gogoetez gain, beste alderdi garrantzitsu batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, aukera hori hautatu aurretik. Kasu hauetan bereziki gomendagarria da:
|
|
|
Profesional horien zeregina pazienteek tratamendua betetzen dutela zaintzea ere izango da. Mirandaren arabera, “ez betetze terapeutikoa handicapa bat da gaixo horientzat, eta, kasu askotan, egunean zortzi pilula
|
ere
hartu behar dira”. EMGaren arabera, 2 motako diabetesa duten 3,5 milioi espainiarren %70ek ez dute beren gaixotasunaren kontrol egokirik, ez azukre mailan, ez hemoglobina mailan.
|
|
|
Fruitu lehorrik gabeko dieta Erreakzio alergikorik gerta ez dadin, funtsezkoa da haurrak alergia dion elikagairik ez kontsumitzea eta elikagai hori osagai duen produkturik ez kontsumitzea, eta, gainera, saihestu egin da elikagaiarekin kontaktu fisikoa izatea. Fruitu lehorrak badira, jaten diren elikagai horiek ez ezik, beren osaeran fruitu lehorrik duten produktu guztiak
|
ere
hartu behar dira kontuan, kopurua oso txikia bada ere. Produktuak fruitu lehorrik baduen jakiteko, arretaz irakurri behar da osagaien zerrenda, eta ziurtatu osagai hauetakoren bat ez duela:
|
|
2010
|
|
|
Espainiako eta Portugalgo tretza ontzi handiek marrazo migratzaileak ere harrapatzen dituzte nazioarteko eta Afrikako eta Pazifikoko uretan. Beraz, Greenberg ek ziurtatu zuenez, EBko marrazoaren arrantzaren kudeaketak, lurraldeko urak ez ezik, nazioartekoak
|
ere
hartu behar ditu, Mediterraneoa eta Afrika, Asia eta Hego Amerikako kostaldeak. “Sarritan, marrazoak arrantza komertzialen helburu diren arrantzak dira, bereziki hegats preziatuengatik”, txostenak dioenez, espezie batzuk, hala nola harrapaketa objektiboa edo istripuz harrapatutakoa, espezie kaltebera gisa katalogatu dira, arriskuan edo arrisku larrian, IUCNren Zerrenda Gorriaren arabera; esaterako, marrazo mailuak (“spyrna”, “zorropp”).
|
|
|
Hori, neurri handi batean, elikaduran bat egiten duten faktoreen miriada baten erlazio konplexuari zor zaio. Gizarte harremanen eraginaz gain, beste faktore batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, hala nola ekonomikoak, lanekoak, psikologikoak eta are genetikoak ere, gizabanako bakoitzak zer eta zenbat jaten duen zehazteko. Mota horretako soziologia azterketa askok muga metodologikoak dituzte, eta, kasu gehienetan, herritar guztiei buruzko ondorio erabilgarriak ateratzea eragozten dute.
|
|
2011
|
|
|
Eta elikadura funtsezko faktorea den arren hezurren osasunean, beste batzuk
|
ere
hartu behar dira aintzat.
|
|
|
Hauek dira ikasleek curriculumeko irakasgai jakin batzuk arrakasta bermearekin ikasteko gomendatzen diren jarraibideetako batzuk. Izan ere, ikasteko unean irakasgai guztietarako metodologia komunak nagusitu behar diren arren, lanaldiari ahalik eta etekin handiena ateratzeko, horietako bakoitzerako teknika eta metodo eraginkorrenak
|
ere
hartu behar dira kontuan.
|
|
|
Argi izan behar da, hala ere, merkeena ez dela beti egokiena izango. Hipoteka nahi denean, interes tasaz gain, beste kontzeptu batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, hala nola finantzatu beharreko zenbatekoa (%80 eta %100 artean, gehienez), gabeziak (interesak bakarrik ordaintzen diren garaiak eta ez kapitala), amortizazio epea (mailegu batzuk 40 urte arteko aldietarako ematen dira) eta aplikatutako komisioak. Hipoteka merkeenaren bila bazabiltza, besteak beste, %100eko finantziazioa izan duzu.
|
|
2012
|
|
|
Lurraldetasuna Ahal den neurrian, funtsezkoa da etxean bizi den animalia nabarmentzea, iritsi berria jolas lagun berria dela eta ez dugula gutxiago erreko etxean beste animalia bat dagoelako. Egoera gertaera positibotzat
|
ere
hartu behar da. Hori garrantzitsua da lurraldetasunaren arazoa ahalik eta gehien gutxitzeko, horrek liskarrak eta bazterketak eragin baititzake, eta hori ez da beti gertatu behar.
|
|
|
American College of Obstetricians and Gynecologists erakundeak argitaratutako gidak ezartzen duenez, mina arintzeko eraginkorra da gonadotropina (GnRH) askatzeko hormona agonista batekin gutxienez hiru hilabetez tratatzea. Hala ere, sintoma horrek jarraipena eskatzen duenean, beste sendagai batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, botika hori erabiltzeak hezur dentsitate minerala galtzea eragiten baitu eta menopausia aurreratzen baitu. Testosteronaren eratorriak eta pilula antikontzeptiboak ere erabiltzen dira.
|
|
|
Horrek eskatzen du adinekoentzako produktu eta zerbitzuak populazioaren zati horren diru sarreretara egokitzea. Baina beste alderdi batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan. Adineko pertsonek diru sarrera gutxiago dituzte, zenbait produktu erabiltzeko zailtasunak eta haien eskubideei eta betebeharrei buruzko informazio gutxi.
|
|
2013
|
|
|
Garrantzitsua da jakitea laktosarekiko intolerantzia duen pertsona batek har dezakeela proteina hori, baina kopuru txikietan, betiere; aldiz, esnearen proteina horrekiko alergia dutenek ez dute inondik
|
ere
hartu behar, ezta kopuru txiki txikietan ere.
|
|
|
Horretaz gain, haurrekin beste alderdi bat
|
ere
hartu behar da kontuan: zer nolako zaporeetara ohitzen diren.
|
|
2015
|
|
|
Prezioak alderatzerakoan, ontziaren tamaina (pisua)
|
ere
hartu behar da kontuan; izan ere, gerta liteke, lehen begiratuan, gaileta batzuk merkeagoak iruditzea beste batzuk baino eta, egiaz, garestiagoak izatea.
|
|
|
Proiektuen epeak markatu behar dira eta ordutegia egin behar da, lan bakoitzak hartuko duen denboraren arabera. Lan garrantzitsuak eta premiazko lanak errazak baino lehen egitea ere aholku ona da, baina funtsezko faktore bat
|
ere
hartu behar da kontuan: zein unetan den emankorragoa eta eraginkorragoa.
|
|
2017
|
|
|
Azken produktuaz ari garenean, oinarrizko beste elementu batzuk
|
ere
hartu behar ditugu kontuan:
|
|
|
Hala, bada, amaren dieta aldatu egiten da esnearen zaporea aldatzen bada ere; izan ere, haren zaporea eta aroma direla eta, konposatu batzuk ez dira oso gozoak. Emakume bakoitzaren banakako aldaketez gain, beste faktore batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, hala nola jandako elikagai kopurua, dieta, une horretako esnearen osaera nutrizionala, etab. Hori dela eta, ez dago arrazoirik bularra ematen duten emakumeei aholku dietetikoak emateko; izan ere, edoskitzeak esnearen zaporea eta haurraren onarpena baldintzatzen ditu. Hori bai, beti da ideia ona dieta osasungarria egin dezan, eta ez hainbeste faktore horrek esnearen zaporean eta osaeran duen eragina, amaren eta aitaren ohiturek seme alabei transmiti diezaieketen adibidearen bidez, eta etorkizuneko osasunean dituen ondorioen bidez. Jakina, garrantzitsua da gogoan izatea amagandiko edoskitzea beti dela aukerarik onena, eta sei hilabetera arte bakarrik egin litzatekeela.
|
|
|
Hondatuta dauden zatiak moztu edo baztertu egin behar dira. Era berean, frutaren arabera, bi eta zazpi egun arteko iraupena izan dezakeen denbora
|
ere
hartu behar da kontuan. Marrubiak eta gereziak, adibidez, bi eta hiru egun artean egon daitezke; bananak, melokotoiak edo udareak, bost egun arte; meloia edo laranjak, berriz, astera irits daitezke.
|
|
|
Arazoaz jabetu eta jarreraz aldatzen saiatzea da lehen urratsa modu egokian eseri eta tentsioak murrizteko. Gainera, beste gomendio ergonomiko batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan pantaila baten aurrean: Pantailaren eta begien artean 25 zentimetroko tartea utzi.
|
|
|
Eta sortutako errentagarritasuna ez da erabakigarria izango. Beste alderdi batzuk
|
ere
hartu behar dira kontuan, hala nola zorroaren osaera, batzordeak eskatuko dituen komisioak edo kudeatzailearen ezaugarriak. Ez da ahaztu behar produktuak hilabete askotan (baita urtetan ere) gordeko direla, eta, beraz, kalkuluko akatsen batek euro asko galdu ditzake bidean.
|
|
|
Gainera, laguntza eskatzen den autonomia erkidegoan erroldatuta egon behar da; oro har, prestazioa eskatu baino 12 hilabete lehenago egin behar da, nahiz eta batzuetan egoitza gehiago eskatzen den. Laguntza jaso ahal izateko, prestazio honek eskaintzen dituen prestakuntza eta laneratze eskaintza guztiak kontuan hartzeko konpromisoa
|
ere
hartu behar da. Non eskatzen da gizarte laguntza eta nola eskatu?
|
|
2020
|
|
|
Lotura horietako batzuk bereziki garrantzitsuak dira dieta begetarianoetan, organismoak ehunak konpondu eta egitura berriak sortzeko behar dituen proteinen kantitatea eta kalitatea arazorik gabe lor baititzakete. 4 Nola egosi lekaleak Osagaiez gain, erabilitako egoste mota
|
ere
hartu behar dugu kontuan. Alde horretatik, Sònia Garcia Ribera Vall d’Hebrón Ospitaleko Nutrizio Euskarriko Unitateko elikaduran aditua da, eta zauritua eta salteatua (lekale egosiekin) dira prestakin osasungarrienak.
|
|
|
Aitzitik, partzialki hidrogenatutako olioak saihestu behar dira, ez baitute oso osasungarriak diren koiperik. Osasuna zaintzeko ez da nahikoa elikadura ona izatea Azkenik, gogoan izan behar da dieta osasungarria izatea funtsezkoa den arren bizimodu osasungarria izateko, beste ohitura batzuk
|
ere
hartu behar direla, hala nola eguneroko jarduera fisiko neurritsua eta toxikoak saihestea, hala nola tabakoa eta alkohola.
|
|
2021
|
|
|
Kaltzioa hobeto xurgatzen da laktosarekin, bitaminarekin eta kaltzio fosforo erlazio egokiarekin, eta hori modu naturalean gertatzen da esnearekin eta haren deribatuekin. Elikagai bat mantenugai baten iturritzat hartzeko, haren edukia ez ezik, errazioaren tamaina, kontsumo maiztasuna eta bioerabilgarritasuna
|
ere
hartu behar dira kontuan, hau da, hestean asimila daitekeen kaltzio kantitatea, funtzio fisiologikoetan erabiltzen dena (hezur mineralizazioan, adibidez). Ezkaia edo albahaka, adibidez, kaltzio asko duten belarrak dira, baina egunero kontsumitzen ez direnez eta oso kantitate txikia dutenez, zaila da dietan mineral horren ekarpena garrantzitsua izatea.
|
|
|
Eta gauza bera esan dezakegu patatei buruz ere. Haientzat, gainera, beste alderdi batzuk
|
ere
hartu behar ditugu kontuan, hala nola hozkailuan ez sartzea, tenperatura baxuek lagundu egiten baitute almidoia azukre sinple bihurtzen, eta horrek handitu egiten du frijitzean edo labean egitean akrilamida eratzea. Elikagaiak prestatzearen alderdi positiboak Orain arte ikusi ditugu elikagaiak prestatzeak ekar ditzakeen eragozpenetako batzuk, baina abantaila ugari ere baditu.
|
|
|
Larrialdietarako funts bat izatea komeni da, ezusteko gastuei aurre egiteko. Horrez gain, beste ohitura batzuk
|
ere
hartu behar dira: txartelak gehiegi ez erabiltzea edo alferrikako erosketak egitea.
|
|
|
Irudia: Pixabay 4 Arreta jarri ontzi motari izozkailuan sartu aurretik Produktu bat izozteko, ontzi mota
|
ere
hartu behar da kontuan (plastikoa, beira, metala, etab.). baita likidoa duen ere. Aldagai horiek produktu bat izozteko aukera ere baldintzatuko dute, baldin eta —berriro diogu— ez bada ireki. Adibidez, kristalezko ontzi batek hausteko arriskua du, batez ere likido urtsua baldin badu:
|