|
2001
|
|
|
Gorengo mailakoa. Filosofiak eta zientziek ukitu
|
ere
ezin dutena. Filosofiak eta zientziek —adimen hutsezko jakituriek, orokorrean— ezin didate eman ziurtasunaren segurantzarik.
|
|
2003
|
|
|
Horietan teoria eraginkor eta ezengonkor bat agertzen zaigu beti, irakaskuntza organiko batean finkatu gabea. Platonen pentsaeraren garapen bera
|
ere
ezin dugu zehaztu elkarrizketen ordena kronologikoaz ere ez gaudelako ziur.
|
|
|
3 Horixe da, beraz, subjektu pribatu bakoitzak gizartearekin duen lotura. Hori kontuan hartuta, ezerk
|
ere
ezin du gizarte ordena irauli; horretan oinarritzen dira botereei begira izan beharreko mendekotasuneta obedientzia eginbeharrak, Jainkoak botere horiek ezarri baititu gizarte ordena iraunarazteko.
|
|
|
Galdera horiek beren xedea betetzen dute soilik baldin eta suposatutzat hauxe jotzen bada: zientziaren emaitzak, inork ez baititu ukatuko, osagai ez zientifikoen laguntzarik gabe agertu direla, eta osagai horien nahasketa batek
|
ere
ezin dituela hobetu. Halako prozedura ‘ez zientifikoek’ —sorgin eta aztien belarrei buruzko jakituriak, mistikoen astronomiak, gaixoaren tratamenduak gizarte primitiboetan— ez dute inolako meriturik.
|
|
2005
|
|
|
5 Zuzenbide naturala hain aldaezina da, ezen Jainkoak
|
ere
ezin baitu aldatu. Haren ahalmena mugagabea bada ere, esan daiteke badirela gauza batzuk, non haren ahalmena iritsi ezina baita.
|
|
|
Hala esaten da, gauza batzuek berezko esanahia izan ez arren, euren arteko konponezinak direla. Bi ez dira lau, eta Jaungoikoak
|
ere
ezin du hori egin; orobat, berez okerra dena ezin ona izan. Halaxe dio Aristotelesek ere jarraikoa adieraztean:
|
|
|
Nire lehenengo kezka izan da zenbait froga erakustea, zuzenbide naturalari zer dagokion azaltzeko. Horretarako erabili ditudan irizpideak inork
|
ere
ezin ditu ukatu, bere buruari kontra egiten ez badio bederen. Arean ere, ondo hausnartuz gero, zuzenbide horren printzipioak kanporatu egiten dira eta begi bistan daude, zentzumenen bitartez antzematen dugun guztia bezalaxe.
|
|
|
Zuzenbide naturala aldaezina9 da, Jainkoak
|
ere
ezin baitu ezabatu:
|
|
|
Zuzenbide naturala hain aldaezina da, ezen Jainkoak
|
ere
ezin baitu aldatu. Haren ahalmena mugagabea bada ere, esan daiteke badirela gauza batzuk, non haren ahalmena iritsi ezina baita.
|
|
|
Hala esaten da, gauza batzuek berezko esanahia izan ez arren, euren arteko konponezinak direla. Bi ez dira lau, eta Jaungoikoak
|
ere
ezin du hori egin; orobat, berez okerra dena ezin ona izan. (De iure belli acpacis, I.l., I.k., X., 5)
|
|
|
Lehenik aipatu nahi dugun aspektua, Humboldten hizkuntzaren inguruko erreflexio antropologiko pedagogiko guztien oinarrietako bat dena," hizkuntzaren izaera sozialarekin" zerikusi zuzena duen bat da. Dagoeneko esan beharra dago hizkuntza ez dela inoiz subjektu bakar bati loturiko zerbait, baizik eta bere izaeraz beste subjektu bat inplikatzen duen zerbait; alegia, hizkuntzaz hitz egin
|
ere
ezin dugu baldin eta bertan gutxienez bi gizabanakok parte hartzen ez badute. Pertsona baten ekintza, halabeharrez, beste pertsona baten ulertze ekintzarekin batera gertatzen da, eta honengatik bi ekintza horiek" indar linguistiko beraren efektu ezberdinak baino ez dira" 96.
|
|
|
Zeregin hau benetan da garrantzitsua baina, egiaz, ez da nahikoa norbaitek bere burua pertsona bezala guztiz osatzeko, alegia, azken honetarako beharrezkoa da gainera batek bere barruko edo berezko ahalmenei bide ematea. Azken finean, intelektoak ez du gizabanakoaren nortasuna agortzen eta, beraz, garapen kognitiboak
|
ere
ezin du garapen pertsonala ordezkatu. Bien arteko elkarlana nahitaezkoa da eta, zentzu honetan, horrelako esaldiak aurkitzen ditugu bere testuetan:
|
|
|
Humboldtek" giza-formazioa" aztertzen duenean, beraz," hizkuntza" kontuan hartzeko beharra ikusten du eta, egiaz, bai gizakiaren handitze kognitibo intelektuala bai hobetze etiko morala planteatzerakoan. Honi buruzko ideia esanguratsuenak bilduko ditugu jarraian eta, hasteko, garrantzitsua da berriz ere azpimarratzea formazio prozesu horretan handitze eta hobetze horiek elkarren osagarri direla, alegia, batek ezin duela bestea ordezkatu eta honek
|
ere
ezin duela haren lana egin. Gure aldetik, ordea, hizkuntzak hemen duen zeregina nabarmendu nahi dugu, ze, azken batean, tresna edo bitarteko hori gabe inork ezin du bere ezagupen esparrua zabaldu ezta bere burua ondu ere.
|
|
|
Antropologiak, honela, ezin du subjektu bakar bat ere karaktererik gabekoa bezala kontsideratu ez eta karaktere hau subjektu horren konstituzioaren zati bakar batera mugatu, ze gizaki bat bera
|
ere
ezin dugu ulertu berau ezaugarritzen duten trazu guztiak kontuan hartu gabe eta hauek gizabanakoaren natura osoan barreiatuta daudela kontsideratu gabe.30
|
|
2007
|
|
|
274 Nahiz eta gaitasun horren irispidea beti mugatua izango den: " Onenak
|
ere
ezin du ezagutu eta gorde bere buruan itxura hutsa baino" (Heraklito, Fr. 28)
|
|
|
Hezkuntzak
|
ere
ezin du hori horrela onartu —bere izaeraz aurrera begiratu behar du eta bere ekintzei zentzu bat eman behar die—; eta, horrexegatik, bat egin luke" ekolinguistikaren oinarrizko printzipioarekin", zeina Moreno Cabrerak honela zehazten duen:
|
|
2008
|
|
|
Baldin eta unibertsaletan batek berak
|
ere
ezin badu substantzia izan[...] eta unibertsalak berak ezin badu aniztasunaz gain nolabaiteko substantzia izan[...], predikazio bat baizik, orduan argi dago batak ere ezin duela substantzia izan, badena eta bata predikaziorik unibertsalenak direlako (1053b15).
|
|
|
Baldin eta unibertsaletan batek berak ere ezin badu substantzia izan[...] eta unibertsalak berak ezin badu aniztasunaz gain nolabaiteko substantzia izan[...], predikazio bat baizik, orduan argi dago batak
|
ere
ezin duela substantzia izan, badena eta bata predikaziorik unibertsalenak direlako (1053b15).
|
|
2010
|
|
|
Aingeruek ez dute botere hori gizakien gainean, botere hori ez baita berezkoa aingeruengan, eta Jainkoak ez baitie halako botererik eman aingeruei. Eta, guk dakigunetik, ez zaio beste inori botere hori errebelatu, eta, horren ondorioz, guk geuk
|
ere
ezin dugu asmatu. Hortaz, orain aipatzen ari garen jainko legea ez da Jainkoarengan existitzen dena, baizik eta Jainkoarengandik bereziki datorrena.
|
|
|
Sistema linguistikoa ezagutu eta portaera linguistikoa aztertu nahi duten hizkuntzalaritzari eta pragmatikari buruzko oharren ondoren, jarraian, horrek guztiak hizkuntzaren pedagogian duen edo eduki dezakeen isla eta eragina azaltzen saiatuko gara. ...aipatu behar dugu, hain zuzen," berorren muina edo bilgunea", Payratok adierazi bezala," bigarren hizkuntzen irakaskuntza eta ikaskuntza" izan delako78 Horrek, printzipioz, linguistika teorikoaren ekarpenak zeregin praktiko batean aplikatu nahi ditu; baina —esperientziak erakutsi bezala— pauso hori ez da hain automatikoa, alegia, hizkuntzari buruzko ezagutzarik onenak
|
ere
ezin du pedagogia linguistikoaren arrakasta bermatu. Bertan, ere, badute eraginik bestelako aldagaiek, eta, horrexegatik, zera dio Lyonsek:
|
|
2017
|
|
|
‘Besteak ikusia izatea’ ‘Bestea ikustearen’ egia da. Hortaz, ‘Beste’ adigaiak ezin du inondik ere apuntatu kontzientzia bakarti eta mundutik kanpoko batera, nik pentsatu
|
ere
ezin dudana egin. Gizakia munduarekiko eta neurekiko definitzen da; unibertsoaren barne isuri bat eragiten duen munduko objektu hori da, barne hemorragia bat; bera da agertzen zaidan subjektua nire objektutasuneranzko ihesean.
|