|
2008
|
|
|
besterik ez dela. Hau da, Euskara Batua
|
erabili
behar duenean, ez duela bere hizkera beste batera, itzuli, behar.
|
|
|
Eta jakintzen munduan hitz berriak erabiltzearen alde hiru arrazoi ematen ditu: lehena, hitz teknikoak, gehienbat, adituek landu eta
|
erabili
behar dituzte (pertsona horiek dira hitz teknikoen lehen erabiltzaileak edo erabiltzai le nagusiak); bigarrena, denboraz, hitz berrien erabilpena zabalduko da hiztunen arte an; hirugarrena, euskaldun elebakarrak hobeto ulertuko du HH aren proposamena, erdarazko berba edo mailegua baino.
|
|
|
Euskal kantuak, hitzak, esamoldeak eta folklorea, zaharrak zirelako, jatorrak, urriak, hots, altxor bat zirelako kontserbatu nahi zituen bezalaxe, arraza ere kontserbatu nahi zuen, arraza euskal hondarearen parte kontsideratzen zuelako, faraoien garaiko gari hura bezalaxe. Gainera, garaiko pentsaeran, ez zen oso koherentea izango batetik euskal kultur manifestazio jatorrak bilatzea eta aldarrikatzea, eta bestetik ontzat ematea kultura hori
|
erabili
behar zuen giza taldea «mestizatzea» (eta zer esanik ez bere familia propioari zegokionean). Zentzu horretan Azkueren arrazarekiko jarrera, herri kultura gordetzeko bere filosofia orokorrari lotuta uler daiteke.
|
|
|
Beraz, ikasmaterialen egileek beraiek diotenez, litzateke umeekin zuzenean
|
erabili
behar dugun material horren bertsioa eredu familiarretik albait gertueneko eredua eskaintzea.
|
|
2009
|
|
|
Euskaltzaindiak, oro har, literaturan (liburu, aldizkari, egunkariak...) gehien erabiltzen diren hitzak bildu eta hautatuz egin du orain arte bere Hiztegi Batua. Halere, hitz horiez gainera, gaurko munduan badira edozein pertsona eskolatuk
|
erabili
behar dituen nazioarteko teknizismo eta berba zientifikoak ere, horiek agerkarietan gutxiagotan agertu arren (akriliko, epizentro, hominido, infinitesimal, kardiobaskular, kolesterol, magmatiko, perigeo, pleistozeno, telehitzaldi...) baina kulturan zein irakaskuntzan eta nahitaezkoak. Horiexek dira, bada, geuk bildu nahi genituzkeenak, Hiztegi Batua osatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Ez da autore librea, instituzioaren idazlea baizik: herriko hitzak darabiltza
|
erabili
behar dituelako. Gomendio bat da generoaren baitakoa48 Hurbila izateko duen premiagatik?
|
|
|
Saioka n argi zuten euskaraz sortu behar zela ikasmateriala, ez itzuli. Eta, euskara batuari buruzko eztabaida pil pilean zegoen arren, egileek argi zuten ere euskara batua
|
erabili
behar zutela, Saioka Euskal Herri osoari begirako proiektua zelako. Horrela, hainbat hitz ere asmatu beharrean aurkitu ziren, astiro astiro, terminologia bat finkatzeraino.
|
|
2012
|
|
|
Horrela itzulitako testu batek arrotz kutsu nabarmena du; izan ere, helburua ez da idazleak xede hizkuntzan idatzi balu bezala irakurtzen den testu bat sortzea, baizik eta xede hizkuntzako irakurle batek sorburu hizkuntzan idatzitako testu bat irakurtzean sentitzen duen inpresio bera eragingo duen testu bat sortzea. Horretarako, itzultzaileak metodo alienatzaile bat
|
erabili
behar du, metodo naturalizatzaile baten ordez.
|
|
|
Edertasunaren izenean, beraz, olerkariak gai ederrak
|
erabili
behar ditu,(, olerkariaren oldozpen edo pentsamentuak ez beitez edozelanguak izan, jagi ta txukunak baiño?, Onaindia 1959c: 69;, ederra sortu ta zabaltzean, ezpei erabilli bere gai zantar, motz edo itxusirik?, Onaindia 1959b:
|
|
2019
|
|
|
Portaera bat behin eta berriro errepikatzen denean ohitura bihurtzen da. Ohitura bat ordezkatzeko portaera berri bat behin eta berriro
|
erabili
behar dugu. Gogoratu behar dugu ohiturak kulturalak direla; sarritan Kataluniarekin konparatzen dugu hizkuntzari eusteko ohitura ezberdintasuna, baina urrunera joan gabe, UEMAk Bermeon eta Ondarroan egindako ikerketak ondo baino hobeto erakutsi du kilometro gutxitan egon daitezkeen ohitura ezberdinak.
|
|
2020
|
|
|
Behialako bauer laidoztatuak herri katolikoaren askatasuna lortzeko oinarri soziala bilakatu ziren, independentzia ekonomikoa eta aberriaren lurraldearen garapena gogoan.201 gehiago, atalkako aletze xehe baten agerpena da: zein diren nekazariaren onak eta gaitzak, zer lur mota noiz
|
erabili
behar duen, abereei zer eta nola janarazi behar zaien, hots, nekazaritzan eta abelzaintzan segitu beharreko urrats tekniko guzti guztiak. Ikus:
|
|
2021
|
|
|
Idazleak –lehengoak, garaikideak bezala–" pantheon" nazionalaren baitara erakarriak izan ziren XIX. mendean, hala nola Frantzian Jean Jacques Rousseau eta Victor Hugo. Ikasleek haien ezagutzeko eta miresteko parada bazuten klasean eta eredu gisa
|
erabili
behar zituzten bizi guzian. Literatura, nazioaren esentzia parte bat izanez, idazleak beste" Gizon eta emazte" handiekin batean, batasun nazionalaren ezaugarri bezala erabiliak ziren.
|
|
|
Argumentu harremantzat hartzen du ‘jabego besterenezin’ deritzan osoa zatia harremana (zelula (ren) mintza), bai eta magnitude baten eta horrek neurtzen duen objektuaren artekoa ere (itsasoaren sakonera). Beraz, ‘izenlagun+ izen’ egitura edo izen elkartua
|
erabili
behar genuke horrelakoetan, eta ez tar adjektiboa: Newtonen legeak(* lege newtondarrak), itsasoaren sakonera(* sakonera itsastarra), zelula mintz(* mintz zelular) edo zelula heriotza(* heriotza zelularra)...
|
|
|
hasteko," Nor zara zu?" bezalako galdera bati (hau da, galde hitzen bat agerian duen perpaus bati) ezin diezaiokegu besterik gabe" Antton ere" nahiz ere DMa inguruan daraman beste edozein sintagmaz baliaturik erantzun. Gainera, adizki sintetiko batez itzultzen dugunean esaldia, baiezkotasuna azpimarratzeko balio duen bapartikula (adizki analitikoetan edo ezezkoetan ez da desberdintasun formal hau ikusten ordea)
|
erabili
behar dugu: —Nor doa gaur mendira?
|
|
|
Aitzitik, hiztunak aldi oro sortze lanean aritu behar du, hots: hizkuntza ikasteko prozesuan barneratu zituen erregelak
|
erabili
behar ditu hotsak eta esanahiak elkarrekin lotzeko, hitz egiten dugunean hori egiten baitugu: hotsak erabiltzen ditugu esanahi bat solaskideari helarazteko.
|
|
|
(AstLas). Erabilera hedatuenak esaten du nor
|
erabili
behar dugula termino ez markatu gisa (nor etorri da?) eta zein, berriz, multzo batean aukera egin nahi denean (horien artean zein da zure anaia?, adibidez). Baina arau nagusia hori izanik ere, bietara hausten da:
|
|
|
galdetuz gero, hizkeraren koherentziak hitanoari dagozkion adizki alokutiboak erabili behar direla agintzen digu: Ni goizean etorriko nauk/ n
|
erabili
behar dugu, solaskidearen sexua toka (gizon batekin solasean) eta noka (andre batekin solasean) bereiziz. Ezin da, egoera arrunt batean bederen,* Ni goizean etorriko naiz erantzun.
|
|
|
Argi eta garbi azpimarratu behar da, dagoeneko esana bada ere, testuinguru berezia eskatzen duela hitanoaren erabilerak: konfiantza eskatzen du; lagunartekotasuna; taldean erabiltzen bada erabiltzailea beti bati bakarrik zuzendu behar zaio, ez talde osoari; testuinguru berezia behar duenez, ekitaldi ospetsu batean ez dirudi oso egokia alokutiboa erabiltzea; irratian edo telebistan, esatari ofizialak ez dirudi alokutiboa
|
erabili
behar lukeenik eguraldia emateko eta berriak komentatzeko... Baina batzuetan egia da ez dela erraza debekuaren markak ongi zedarritzea.
|
|
|
27.5h Beraz, toka arruntagoa da noka baino, maizago entzuten da hitano alokutiboa gizonen artean (toka), andreek andreekin edo gizonek andreekin
|
erabili
behar luketen noka baino. Zeren, noski, noka ez da nesken arteko kontua bakarrik:
|
|
|
16.3.3g Izan aditzaz baliaturik egiten ditugun esapide batzuetan ez du asko zenbatzaileak lekurik eta bestelakoak
|
erabili
behar ditugu: Guztiz beldur dira; Arras beldur dira; Arront beldur dira; Txit beldur dira; Beldur dira; Izigarri beldur dira.
|
|
|
Adibidez, Igandetan jatetxean bazkaldu nahi izaten du; Igande honetan ez du jatetxean bazkaldu nahi izan; Lantegian sartzean, oinetakoz aldatu behar izaten du; Lantegian sartzean, oinetakoz aldatu behar izan du; Atunak 7 euro kiloa balio izaten du abuztuan, baina urte batzuetan 5 euro balio izan du. Geroaldiari erreferentzia egiteko, aditz zenbaitek ko atzizkia zuzenean eransten diote izenari edo adjektiboari (nahiko,, biziko,,, iduriko, balioko); beste zenbaitek, berriz, nahitaez izan
|
erabili
behar dute bitartekari gisa, izanen/ izango partizipio prospektiboa predikatuko bi osagaien artean tartekatuz: beldur izanen da; laket izanen zait...
|
|
|
13.4.2b Hala ere, horrek ez du esan nahi galdegaiaren tokian beti forma indartua
|
erabili
behar dugunik. Honako perpaus hauen tankerakoak ere aski arruntak dira gure eguneroko hizkuntzan, eta hor, galdegaia izanik ere, forma ez indartuak ageri dira:
|