|
2000
|
|
|
Bere begi kuriosoez Xani begira zegoela, Xanek moflete potoloan atximurka txiki bat egin, eskutxoa heldu zion; bide batez eta zenbait segundoz, bere umetxoari ama harrotasunez begiratzen zion emakume argalari soinekoa, bularren aldean, pixka bat ukituz. Ez zen detaile hartaz agian emakume argala ohartu, alabaina pasiloaz bestaldetik
|
emakume
sendoa berari, edo haurrari, bederen eszenari begira zegoen; txeraz, baiki, errezelo pixka batekin ere bai, menturaz, ordea. Xanek eskua erretiratu, kanpora begiratu zuen.
|
|
|
" Ez dakit", esan zuen Xanek," bia muerta bat dirudi". " Huelga izango da", esan zuen pasiloaz bestaldetik
|
emakume
sendoak. " Huelga?", esan zuen emakume gazteak;" ez dut ezer aditu".
|
|
|
Xanek, haraxeago zeozer ikusten ote zuen, musua kristalaren kontra paratu zuelarik: " Zerbait ikusten al da?", galdetu zuen
|
emakume
sendoak. " Ez", esan zuen Xanek.
|
|
|
Alta, hatzen eta zapataxken puntak mugitu egiten zituen. Haur hark, sudurra, begiak eta ahoa aurpegiaren erdi erdian, mofleteen artean ezkutatuxe zituena, ez oso polita inondik ere, aurki
|
emakume
sendoa xoratu egiten zuen. " Ikusten duzu?", esaten zion berarekin zen gizon mehatxari, miresmenez;" potolo potoloa da ta"; gero, bere poltsatik karamelo batzuk ateraz, ama gazteari eta Xani eskaini zien; eta, bere eskuturreko erlojuari begira:
|
|
|
Fogoien aldean, etxekoandrea eltzekoari eragiten ari zitzaiola, beste emakume bat:
|
emakume
sendo bat, Xanek bizkarrez baizik ez zezakeena ikusi, entsalada bat atontzen ari zen. Sofan berriz, Xanek sartzean ez baitzituen bete betean ikusi, bi mutil jarrita zeuden, haietako batek hanken gainean kuaderno bat zuela.
|
|
|
amona izan zen aldean ez, ezpada bestean, bi mutilen ondoan, bakantxo hala ere. Hirurak zopa hartzen ari zirela, amona nonon lagata itzuli zen neska burlatia aurrena, gero etxekoandrea, azkenik neska morenoa, amak June deitu zuena ere eseri ziren; handik aurrera beste emakumeak,
|
emakume
sendoak, familiakoa izan behar ez zuenak egin zituen komedoreko beharrak.
|
|
|
Etxekoandreak eta Junek komedorea jaso (bazen han oraindik afaltiarren bat, adi zitekeenez),
|
emakume
sendoa berriz baxerakoak egiten hasi zen. Ama alabek elkarri hitz praktiko batzuk esan zizkioten; urrun hala ere, lehenagoko laztan girotik.
|
|
2001
|
|
|
Lehenengoa, sasintelektuala den senar jeloskorrak, bigarrena, senarraren aita antiheroikoak, haurdun utzi ondoren, frontetik desagertu zenak. Bi pertsonaia femenino hauen deskribapenak (dela fisikoak, dela psikikoak)
|
emakume
sendoaren irudia ematen dute: Florak Artetaren koadro batetik irtendakoa badirudi (13), Mikele Emakume Abertzaleen Batza zelakoaren (103) kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herri osoan mitinak ematen dituena.
|
|
|
Lehenengoa, sasintelektuala den senar jeloskorrak, bigarrena, senarraren aita antiheroikoak, haurdun utzi ondoren, frontetik desagertu zenak. Bi pertsonaia femenino hauen deskribapenak (dela fisikoak, dela psikikoak)
|
emakume
sendoaren irudia ematen dute: Florak Artetaren koadro batetik irtendakoa badirudi, Mikele Emakume Abertzale Batza zelakoaren kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herrian zehar mitinak ematen dituena.
|
|
|
Lehenengoa, sasi intelektuala den senar jeloskorrak, bigarrena, senarraren aita antiheroikoak, haurdun utziondoren frontetik desagertu zenak. Bi pertsonaia femenino hauen deskribapenak (dela fisikoak, dela psikikoak)
|
emakume
sendoaren irudia ematen dute: FlorakArtetaren koadro batetik irtendakoa badirudi, Mikele Emakume Abertzaleen Batzazelakoaren kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herrianzehar mitinak ematen dituena.
|
|
2005
|
|
|
pertsona sendoak eta gogorrak behar zituen:
|
emakume
sendoak eta gogorrak batez ere, solidarioak bai, baina belaxkeriarik gabekoak. Joera hura, gainera, areagotu egin zitzaion senarrarekin izan zituèn harremanek porrot egin zutenetik, harekin batera gizonen aurkako mesfidantzazko sentimendu bat errotzen zitzaiola.
|
|
2006
|
|
|
|
emakume
sendoa da argitu didate
|
|
2009
|
|
|
Urduri dabil mutil jatorra. Lerro hauek idazten ari naizen unean, 3 erromes berri etorri dira aterpera. Pogi hungariarrari begiratuz idatzi nahi ditut azken pasarteak. Asko miresten dut 30 urteko
|
emakume
sendo eta sasoiko hau. Bidean ezagutu dudan ibiltaririk bizkorrena da bera.
|
|
|
Bitartean, ikuslea amaren bilakaeraren lekuko bihurtuko da: hasieran
|
emakume
sendo eta nekaezina dena orekarik gabeko pertsona bihurtuko da amaieran. –Hor bai, ama pertsonaia berekoia bihurtzen da.
|
|
|
Lehen saioaren ondotik, hobeto sentitu zen. Valentinak besarkada beroa eman zion,
|
emakume
sendoa zela esanaz batera. " Ez kezkatu, gaindituko duzu.
|
|
|
Geure mahai berean zegoen erantzuna, jesarleku batzuk ezkerrerago: intxaurrak esku kolpe bakarraz apurtzen zituen
|
emakume
sendo eta indartsua. Intxaur bat bestearen atzetik, dinbi danba, inongo erruki barik.
|
|
2014
|
|
|
" Ese libro", dio han aurkitutakoa beretzat oso garrantzitsua izan balitz bezala. " Esta era mi suegra", ile zuridun
|
emakume
sendo bat ageri da errekan jauzi egiten, jauzi egiten duen lipar horretan. " Y estas mujeres no tienen nada, ya se ve en la foto, vivian de alquiler en esta casa, eran muy pobres." Gerraosteko urteetako argazkia da, senitarte bereko emakume belaunaldi guztiak ageri dira zutik, umeak ezkaratzean eserita, kamerari begira.
|
|
2015
|
|
|
Baina, era berean, arestian aipatutako diferentziazio ariketa horretan balioetsi egin ditu estigmaren arloetako batzuk, matriarkatuaren mitoan oinarrituta. Hala, abertzaletasunaren irudikapenean egokitasunaren barruan sartzen da
|
emakume
sendoa, indartsua, eta goitik etorritako eredu hegemonikoetan baino erabakimen handiagoa duena jakina, abertzaletasunak egin duen irudikapena ez da finkoa, ez denboran, ez abertzaletasunaren baitako sektoreetan, baina esango nuke ama besteei emana eta emakume indartsua irauten duten konstanteak direla.
|
|
|
Iruditeria eraldatzaile baterako zantzuak ematen dizkigu sexu/ generoan eratutako horrek, eta, batik bat, erakusten iruditeria praktika eraldatzaileetarako giltza dela izan daitezkeen. Uste dut
|
emakume
sendo, bortitz, itsusi eta ez femeninoaren irudikapenak badituela osagaiak jendarte berdinzaleago baten imajinarioa elikatzeko, azken batean, emakume erabakitzaile eta beregainen marrazkia baita. Adibide bat jartzearren, interesgarria iruditzen zait arakatzea benetan zer esaten ari garen Euskal Herrian larrutan ez dela egiten dioen topikoa errepikatzen dugunean:
|
|
2016
|
|
|
Zuzenean jo zuen sukaldera. Une hartantxe
|
emakume
sendo bat agertu zitzaion atalasean, tortilla pintxoak eta ajoarrieroa zekartzala. Mutikoari matrailean musu eman eta amuarrainak jaso zituen barratik.
|
|
|
Laguntzaile soziala, Karmele ondarrutarra. Ikusi zuen orduko irten zitzaion Milan Mircovic, atsegin zitzaion
|
emakume
sendo hura. Atea zabalik geratu zen, ikasleek xuxurla bat baino ez zuten sumatu ahal izan.
|
|
|
Ange oso
|
emakume
sendoa da eta ez diot ezer arrunta edo merkea eman nahi.
|
|
2019
|
|
|
Emakumea immoralitatera kondenatua dago, zeren entitate gizagabe bat hezurmamitzeko eskatzen baitio moralak:
|
emakume
sendoa, ama miresgarria, emakume zintzoa, eta abar. Pentsatu, amets egin, lo egin, desiratu, arnasa hartzen badu, traizio egiten dio ideal maskulinoari.
|
|
|
Zoruan barreiatutako olioan eta arrain tripetan laprast ez egiteko erne ibiltzea nahikoa ez balitz, argi dauka bera ez dela oharkabean pasatzen hango jendearen artean. Janzkera alde batera utzita, portuan
|
emakume
sendoak egon badauden arren, ez du ikusi besaburura iristen zaion bat ere. Upelez gainezka doazen gurdien kirrinka, kabotaje lanetan dihardutenen oihuak, kaioen karrankak, masten eta oihalen artean iristen diren txistu ozenak?
|
|
|
" Batzuetan, sentitu izan dut bertsokideek eta zaleek
|
emakume
sendo, ausart eta gogor bezala ikusi nautela. Ezerk eragingo ez balit bezala.
|
|
2021
|
|
|
Liburuan, atalka sailkatu dituzte, Michel garai bakoitzean non zegoen zehaztuta: Haute Marneko gazteluko gutunak, Montmartreko gutunak, Gutunak Versaillesko eta Auberiveko kartzeletatik eta Kaledonia Berriko erbesteko gutunak «Gutunok
|
emakume
sendo, zorrotz, trebe, xalo, iraultzaile eta feminista baten nortasuna erakusten digute», Lasaren iritziz, bere bizitzarekin «guztiz koherentea» izan zena. «Teoria eta praktika bat zetozen bere bizitzan».
|
|
|
Ezkon zaitez! Haurrak izan ditzakeen
|
emakume
sendo bat nahi dut. Zu izan eta gero nik ezin izan nuen besterik izan.
|
|
2023
|
|
|
Maizterretan goiztiarrena izanik, amona Manttali bakarrik aurkitu zuen sukalde lanetan. Etxejabea
|
emakume
sendoa zen, urteetan aurrera joanik ere aurpegian zimur askorik gabekoa. Zilar koloreko ile ugaria zeukan, motots estu batean bil bil eginda.
|
|
|
Grua moduko batekin jaiki ohetik gurpildun aulkira, sagar baten antzera zintzilik, lurrera erortzeko bezain zorituta baina dingilizka hala ere, adaxkari indarrez lotuta, oinez ikas zenezan besotik heltzen zizun
|
emakume
sendoa; urez eta xaboiz garbitu, munduratzeko zartatu zenion alua, elikatu zintuzten bularrak; haurrentzakoek bezalako marrazki alairik ez duen pixoihala jantzi, eta jantzi orduko erantzi, pixoihal garbi eta usain gozodunean gusturago egiten delako; koilararekin purea ahora eraman, haur zinela berak zuri nola, mimoz, ipuinak eta istorioak kontatuz zuk ere –auzoarekin egin dut topo gaur kalea... Sukaldetik balkoira, balkoitik egongelara, egongelatik sutondora, bizitzaren bazterretatik erdiguneetara mugitu, bizitzara erditu zintuen ama.
|
|
|
Abadeen erretolika moldeetan sartzen ez diren emakumeak ezagun ditu berak, ostera:
|
emakume
sendoak, arrain saltzaileak otzara hutsik, horiek eta beste asko ez dira burumakur ibiltzen, ez. Fabriketako beharginak, huelgak egin dituztenak, kaleratutako lankideak berriz har ditzaten, soldatak handitu diezazkieten.
|
|
|
Udaberrian, Giza Eskubideen Juan Maria Bandres Saria eman zioten ekintzaileari38 Euskal Herrira saria jasotzera etorri zenean ikusi nuen aurrez aurre, Txillida Lekun. Orduan ohartu nintzen
|
emakume
sendo haren handitasunaz: " Hitzematen dizut sekula ez diodala saharar herriaren askatasuna aldarrikatzeari utziko".
|