|
2005
|
|
|
Uztapide, M. (1975): Lengo
|
egunak
gogoan, Auspoa, Donostia.
|
|
|
– Uztapideren. Lengo
|
egunak
gogoan, edo. Sasoia joan da gero?
|
|
2008
|
|
|
Lengo
|
egunak
gogoan
|
|
2009
|
|
|
Gure artean ditugun prosazko lanik zoragarrienetariko batzuk hiztun eder eta bertsolari zoragarri batzuei zor dizkiegu. Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan, Xalbadorren Odolaren mintzoa liburuaren hitzaurrea edo Manuel Lasarteren idatziak, euskaraz hitz lauz ditugun bikainenetarikoak dira. Emaitza hori bertsolariei eurei ez ezik, bertsolarien akuilari, aholkulari eta zuzentzaile izan den Antonio Zavalari zor diogu hein handian.
|
|
|
Antzerkiola Imajinarioa antzerki taldeak Babiloniako Loreak antzezlana taularatu du larunbat gauean Donostiako Gazteszena Aretoan. Biziari omenaldia egiten dio lanak, Hegoa neska gazteak bere amona Inesen azken
|
egunak
gogora ekarriko baititu taula gainean. Euskaraz eta gazteleraz antzeztu da lana aldi berean, urriaren 31n eta azaroaren 1ean, Donostiako Egia auzoan.
|
|
|
– . Atari gisa?, inManuel Uztapide, Lengo
|
egunak
gogoan, vol.1, arg. Auspoa, 1974.
|
|
|
Leengo
|
egunak
gogoan
|
|
|
Eta egun horretakoak dira Zabalaren bi ordenagailuetan topatutako azken dokumentuak. Uztapideren jaiotzaren urteurrena dela eta, Lengo
|
egunak
gogoan berriz argitaratzera goaz, eta nik hitzaurrea eskatu nion; baliteke hitzaurre hori izatea idatzi zuen azken hori, uste du Iriondok. Bere bi macintoshetan Zabalak gordetzen zituen agirien zerrendak orriak eta orriak betetzen ditu.
|
|
|
Auspoaren bildumako liburuak irakurzten zituen eta hala iritsi zen Uztapiderenganaino ere. Haren Lengo
|
egunak
gogoan eta Sasoia joan da gero irakurri zituen, eta gerora ere sarri itzuli da haietara: –Beti harritu izan nau gauzak sinple esanda zein ondo esaten zituen.
|
|
2010
|
|
|
Lengo
|
egunak
gogoan, MijoanMutrikuko Mijoa auzoan San Jeronimoak goitik ospatu ohi dituzte eta aurten marka guztiak hautsi dituzte. Atzera begira jarri eta garai bateko bizimodua berreskuratu nahi izan dute han eta antzinako ofizioak eta lanabesak erakusteko auzolanean aritu dira.
|
|
|
Aita Zavalak argitasun apur bat damaigu Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan (I) liburuan: –Abarrategi Besamotza, Urduliz, Bizkaia? 23 Halandaze, bat dira Besamotzabertsopaper saltzaile ezaguna24eta Abarrategi bertsolaria; badakigu jaioterria ere zein zuen gure protagonistak:
|
|
|
23. Olaizola, Manuel Uztapide: Lengo
|
egunak
gogoan (I), Auspoa, Itxaropena, Zarautz, 2 ed., 1975, 157 or.
|
|
|
28. Lengo
|
egunak
gogoan (I), 53 or.
|
|
|
esan digu gorago Uztapidek. Lengo
|
egunak
gogoan (II) liburuan, Uztapidek zehaztu egiten digu zein garaitan izan zen hori: –Oiartzunera bizitzera etorri gi, an ba.
|
|
|
29. Lengo
|
egunak
gogoan (I) liburuko 52 orrialdean, Jesus Elosegik Abarrategiri Maulen eginiko argazki gogoangarri bat agertzen da: argalago dago Donostiako txapelketan baino, txapela eta brusa jantzita, irribarretsu...
|
|
|
Olaizola, Manuel Uztapide: Lengo
|
egunak
gogoan (I II), Auspoa, Itxaropena, Zarautz, 2 ed., 1975.
|
|
|
Mondragoiko kalezainaren bertsoak (Auspoa 213) liburua inprentatik irtetearren utzi zuen Antonio Zavalak, 2009ko urtearen hasieran; eta geroztik argitara emanak dira Uztapide bat batean, bertso antologia+ CDa (Auspoa 313), Uztapideren Leengo
|
egunak
gogoan, berrargitarapena (Auspoa 314), Gurutz Azkararen Ondorengoak jakin dezaten (Auspoa 315) eta Paxi Iraolaren Naizen apurra (Auspoa 316). Eguberrietako jaiak direla-eta inprimategian gelditu zaigu Txomin Garmendiaren 2008ko Nere egunkaria (Auspoa 317), baina Erregeen ondoren berehala kaleratuko da.
|
|
|
Ezin zela gorago, ezin zela harago joan esaten zion Paulo Zamarripak bere adiskide Santiagori, euskara ikasten elkarrekin ibili zireneko
|
egunak
gogoan:
|
|
2011
|
|
|
Sintomatikoa da. Lengo
|
egunak
gogoan oroitzapen liburua idazten hasi zenean (1974an), aurreneko atalean bertan aitatu zuen garraio kontua. Hau dio 60ko hamarkadako Eibarko saio bati buruz:
|
|
2012
|
|
|
Mondragoiko kalezaiñaren bertsoak (Auspoa 312) egin eta plazaratzeko puntuan zegoela alde egin zenuen liburua ikusi gabe; eta hura argitaratu ondoren beste ale batzuk ere erantsi dizkiogu bildumari: Uztapide bat batean (Nikolas Aldai Pello Esnal, Auspoa 313); Leengo
|
egunak
gogoan (Uztapide A.Zavala, Auspoa 314), Ondorengoak jakin dezaten (Kruz Azkarate Joxemari Iriondo, Auspoa 315), Naizen apurra (Patxi Iraola Rufino Iraola, Auspoa 316), 2008ko nere egunkaria (T. Garmendia, Auspoa 317), Biotzetik senti dedana (Albizu anaiak, Auspoa 318), Basarri II. Jarritako bertsoak (Joxemari Iriondo.
|
|
2015
|
|
|
Zirkulua itxi da, zure militantziari buruzko azterketa egina dago. Atxilotu ondoko lehen
|
egunak
gogoan, inspektoreak jarraitutako bideari erreparatu diozu; Bizkaian emandako denborari buruz egin zizun galde, errefuxiatu politikoa zinela egiaztatu zuen gero, Andoaingo garaiak atera zituen ondoren, borrokari nola ekin zenion argitzeko, eta azkenik, urratsez urrats, Bilbon erori arteko kontuak aletu behar izan dituzu egunak joan eta egunak etorri.
|
|
2017
|
|
|
" Uztapide. Lengo
|
egunak
gogoan", Auspoa liburutegia.
|
|
|
Inguruko herriek egindakoari jarraiki 1864ean sortu zen kintoen elkartea ere ekarri dizut, ironia arinez bada ere, oraindik sekula baino bolada biziagoan segitzen duten kintoen
|
egunak
gogoan; hala ere, aitzakia horrekin, dokumentu honek neretzako duen alderik ederrena, Goizuetan azken samarrenik sortuGoizueta 1959an: ni gaixo jaio, medikuak etxe berria... tako zenbait baserriren lehen aipamena dizu, bere faksimile dotorean:
|
|
2020
|
|
|
Jaso bai, baina ematea kosta egiten zitzaion. Gogoan daukat Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan idazteko bertso batzuk eskatu zizkiola endoiarrak; honek ukatu eta bertsolariek ezin zuten ikusi ere egin, baina berebiziko artxibo gotorra zuen ordurako. Arazoa zen bere komentarioak grabatzen zituela bertsoekin batera eta horrekin alferrik galtzen zuela hainbat grabazio.
|
|
|
Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan gisako bat ez zitzaion egin.
|
|
|
Antonio Zavalak bazeukan kezka Basarrik ez zuela bera begi onez ikusten eta pena zuen ez zirela garbi hitz egitera iritsi. Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan prosaz urteetan gehien saldu den liburuetako bat izan zen, eta Basarrirekin ez zen egin. Uztapidek haren salmentarekin etxe berria egin zuen, 13 milioi pezeta atera zituen.
|
|
|
Lehendabiziko aktoak Gilles de Raisen monologo bat du ardatz eta, bigarrenak, Arc eko Juana erretzen dutenekoa. (Ez neukan aktore bat bilatzeko astirik, baina astia izan banu ere, Gillesen rôlea oso gozoa zen niretzat, Pariseko
|
egunak
gogoan, eta aukera ematen zidan, gainera, testua nire gustura idazteko eta ez aktorearen ezaugarrien arabera).
|
|
2021
|
|
|
Urte guziz keinka huntan berean gobernuak pikoan ezartzen ditu, ondoko
|
egunak
gogoan, aurre kondu delakoak. Ondoko urtean nun zonbat zertan xahutuko den eta zonbat diru sartze izanen den...
|
|
|
Oroitzapenek argi bitzate egungo oren ilunak! Mixelek herri ekintzan zauzkan zinezko lehentasunak gelditu gabe lanean ari zitzazkola burumuinak bilkura zailek, artikuluek betez gau eta
|
egunak
gogoan ditugu berari esker ikasiak ditugunak.
|
|
|
Aranzazuk Urruñako(" Bertsolarien eguna", maiatzaren 15ean) eta Parisko(" Euskal Bertsolariak Paris’en", uztailaren 15ean) saioen berri eman zuen eta El Diario Vascok Urruñakoaren berri(" Bertsolaris en Urrugne", apirilaren 15ean Bordarik sinatua). ...n bere zutabea eskainiko dio zarauztarrak gaiari. zuen oihartzunik, Hernandorenaren eskutik219 Bestalde, 1960ko hamarraldian antolatu ziren txapelketen harira Iparraldean ez zela bertso mundua mugitzen esan zion norbaiti erantzunez, Parisen jokatutako saioen berri zehatzagoa eman zuen Hernandorenak berak 1965ean argitaratu zituen hiru artikulutan220 Eta Uztapidek ere kontakizuna eskaini zuen Lengo
|
egunak
gogoan liburuan. Bertso saioez haratago, Parisen bertsolariek egindako hiruzpalau eguneko egonaldiaren inguruko hainbat xehetasun ezagutzen da, beraz.
|
|
|
116). Hurrengo pausoa bertsolariak beren bizipenak kontatzen jartzea izan zen, idazten zekiena idaztera animatuaz eta ez zekienari bere bitartekotza eskainiaz.234 Lehen proba bat Sebastian Salaberriarekin egin zuen 1964an, baina hamar urte geroago Uztapideren autobiografia jasotzen zuen Lengo
|
egunak
gogoan biografia argitaratu zuenean ireki zitzaion ate hori parez pare. Aurreko zikloan salmentarik handienak izan zituen euskarazko liburua Gregorio Mujikaren Fernando Amezketarrari buruzkoa izan bazen, ziklo honetan berriro ere bertsolari bati buruzkoak izango dira euskarazko bestseller garrantzitsuenak.
|
|
|
Olaizola, M." Uztapide", (1975). Lengo
|
egunak
gogoan II. Tolosa: Auspoa Saila.
|
|
|
Ik. OLAIZOLA, M. (1975): Lengo
|
egunak
gogoan II. Tolosa: Auspoa Saila.
|
|
|
«Pareja de hecho»ziren biak, Joakinek hala esaten zuen askotan. Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan egin zutenean –hau lehenagoko kontua da, 1974koa–, Joakinek liburua eskuetan behar zuela esaten zion, ordurako ale mordoa zuelako saldua, baina Zavalak denbora behar zuen hura amaitzeko… Horrekin asko sufritu zuen, diru aldetik ondo moldatu arren. Ahozko testua jaso, idatzizkoa txukundu, inprentara bidali, probak zuzendu… dena egiten zuen berak… Garia egin, ebaki, errotara eman, ogia egin, ogia saldu… dena berak.
|
|
|
P.E.– Idazleei behar adina ez ordaintzeak ere kezkatzen zuen Zavala. Uste dut Uztapidek poliki kobratu zuela Lengo
|
egunak
gogoan liburuarengatik.
|
|
|
Eta Joakinek esaten zuen Uztapideren liburuarekin denentzako iritsi zela dirua, bai Uztapiderentzat, bai berarentzat, bai Antoniorentzat, bai saltzaileentzat, denentzat… Saltzaileei komisio onak ematen zizkien eta etxez etxe ibiltzen ziren hamar saltzaile zeuzkan… Gauza bera gertatu zen Xalbadorren Odolaren mintzoa rekin. Maila honetan, prosazko euskarazko libururik salduena Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan da, eta Xalbadorren Odolaren mintzoa, bertsotan. Uztapiderena baino ere gehiago Xalbadorrena azkenean.
|
|
|
Beste kasu batzuetan akaso ez litzateke berdin gertatuko. Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan liburuaren kasuan, adibidez. Hori batuan jartzeak zenbat eransten du?
|
|
|
J.I.– Bai horixe! Esate baterako Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan pelikula bat da.
|
|
|
* Uztapide (Manuel Olaizola): Lengo
|
egunak
gogoan (I eta II) (Auspoa ertaina, z/ g, 1974)
|
|
2022
|
|
|
UZTAPIDE (1975): Lengo
|
egunak
gogoan. Tolosa, Auspoa.
|
|
|
Frustratutako erreportajeak atzera eraman nau, oso atzera, 1974ra, kazetaritzako ikasle nintzen garaira. Kaleratu berri zuen Auspoa argitaletxeak Manuel Olaizola Uztapide-ren Lengo
|
egunak
gogoan obra, bi liburukitan. Hartu lehenengoa eta gaupasa egin nuen hura irakurtzen, eskutatik jaregin ezinik.
|
|
|
Beti bezain serio, ni ikustean gurpilei eragin eta kanporantz mugitzen hasi zen. Paretik pasatzerakoan, haurtzaroko hondartza
|
egunak
gogora ekarri zizkidan Nivea usaina ezagutu nion.
|
|
2023
|
|
|
Orduan ere emankorra izan zen Uztapideren lana. Paperean edo Interneten irakurgai daude Lengo
|
egunak
gogoan izeneko bi liburu ederrak, eta beste bat Sasoia joan da gero deitua. Haren eta hainbat lagunen zenbait bertsu, bertsugintzaz zituen zenbait ikuspegi eta bertsularitzaren historiako pertsonaia eta pasarte interesgarriak aurki daitezke liburuki hauetan.
|
|
|
Ba prosaz idatzitako liburu bat da: Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan (Auspoa, 1975). Artean kazetari ikasketak egiten nenbilen; udako gau batean heldu nion liburu horri, eta ezin izan nion jaregin bukatu arte.
|