|
2001
|
|
|
Urtaro aldaketa zekarren egun horren zain egoten zen Maria, beraz:
|
egun
iluna behar zuen, goizetik gauera arte. Ipar haizea eta kinieletako papera busti eta desegiteko moduko euria.
|
|
2002
|
|
|
Batasunak indarra dakar, diño esaera zarrak; baña oñarritzat indarra baño eztaukanak zijo, barik, artezkua barik ezin legike aldi luzian iraun. Orixe jazo yakon
|
egun
illun baten, illuna benetan guretzat, gure batzokiko atiak itxirazo euskunari. Arrotasunez esaten eban batzokijak betiko itxi euzala, etzirela edegiko egundo... ta gu, galdubak gintzazan.
|
|
|
Ene bada! Gai zindo ta jatorra, baiña bildurgarria, gerrate ondoko apaiz garbi batentzat,
|
egun
illun, nahastu aotan. Kemena ta adorea behar zan, gero, 1941 urtean, Euskalerriko uri batean orrelan itzegiteko, eleizan ere!
|
|
2003
|
|
|
Zer esango, Ander? Ordu eta
|
egun
ilunagoak ikusiak gara. Sarritan izaten dot gogoan hako Mikel Zarate adiskideak esaten eustana, euskerearen etorkizunari buruz geure kezkak alkarri azaltzen geuntsazanean:
|
|
2005
|
|
|
Janari batean aurkez daitezkeen entremesak kontaezinak direnez, eta are gehiago ospakizun
|
egun
ilun hauetan: entremesak, hautatuenak izan ohi direnak, eta kasu askotan gehien kontsumitzen direnak.
|
|
|
Hain zuzen, neguko
|
egun
ilunetan argia joaten zenetan, ia ilunpetan geratzen ginen eskolan.
|
|
2006
|
|
|
–Sukalde hau, bestalde, argitsua da. Gaur,
|
egun
ilun samarra dugu; baina, begira, arratsaldeko bost eta erdiak dira ia eta oraindik ez dago argirik piztu beharrik. Libre libre du aurre guztia, itsasoa besterik ez dauka kalearen edo plazatxoaren beste aldean.
|
|
2008
|
|
|
Eta halaxe, halaxe izan ere amaiezinak diren egun horien ostean, ama espetxera hurbildu eta mintzalekuaren kristal zikinaren atze aldean bere pertsonarik maitatuena ikustean; entzutean nola kolpatu duten, bortxa eta minaren eta dignitatearen korapiloa askatu nahian.Beste ama bat hiru senideekin batera, Teruelgo espetxera zihoan suhia bisitatzera. Betiereko
|
egun
ilun eta arriskutsu horietariko batek bere baitan hartu eta hainbat bihotz umezurtz utzi ditu. Zenbatgarren tortura?
|
|
|
NARRATZAILEA Groenlandia osoan, herri eta herrixka guztiek modu berean ospatzen dugu urteko egunik luzeena. / Gaur, eguzkia zeruko alderik gorenera iritsiko da eta neguko
|
egun
ilunak memoriatik ezabatuko ditu.
|
|
|
Ezer gutxi oroitzen dut
|
egun
ilun haietaz. Igaro dira urte bi hori guztia jazo zenetik.
|
|
2009
|
|
|
Adak, jarraian, Domingorekin bizi zuèn historia kontatzeari ekin zion, Txopitea jauna adi adi geratzen zitzaion bitartean; hunkitu ere, hunkitu zen, antza, Adak harako hura aitortu zionean: . Ongi gogoratzen naiz, don Julio, zer
|
egun
ilunak pasatu genituen amildegiaren ertzean, Domingori karta bat idaztea erabaki nuen arte: –gure artekoak, izan ere, bi irtenbide ditu:
|
|
|
Adak, jarraian, Domingorekin bizi zuèn historia kontatzeari ekin zion, Txopitea jauna adi adi geratzen zitzaion bitartean; hunkitu ere, hunkitu zen, antza, Adak harako hura aitortu zionean: " Ongi gogoratzen naiz, don Julio, zer
|
egun
ilunak pasatu genituen amildegiaren ertzean, Domingori karta bat idaztea erabaki nuen arte: ‘gure artekoak, izan ere, bi irtenbide ditu:
|
|
2010
|
|
|
zu eta ni bi odolekoak gara, bai, baina Euzkadik egiten gaitu odol bereko, euskarak eta txistuak, Jainkoak eta lege zaharrak?; Lauaxetaren hitzek sutu, eta ni ere halaxe atera nintzen mitin hartatik, bihotza sututa!; horregatik, jakin nuenean, nazionalek Elorrieta inguruko bi kristau zintzo amilarazi eta handik gutxira? Lauaxetak antzeko bukaera izan zuela, faxistek fusilatuta, odola gelditu bezala egin zitzaidan;
|
egun
ilunak bai haiek, beltzak baino beltzagoak, betiko gauak betean hartu banindu bezala!; non geratzen zitzaidan, izan ere, mitin hura, eta non Lauaxetaren hitzak, izar txiki batzuk bezalakoak gertatu zitzaizkidanak, dir dir egiten zuten zazpi letra zituen Euzkadik, zazpiak bat!?, ideal baten eta merezi zuèn esperantza baten ikur??; berri gaiztoa entzun orduko itzali baitzitzaizkidan esperantzaren izar guztiak banan banan, baita bihotzean eguzki eklipse bat gailendu ere; nola permiti zezakeen Jainkoak hura?; ez al zen ebanjelioko hitza Jainkoa txikien alde zegoela?; zergatik zegoen, hortaz, gerra madarikatu hartan, Espainia inperialaren alde eta Euzkadiren aurka?
|
|
|
Eta, gainera, zer du bada bizitzak damugarria niretzat? Azken batean... gelako
|
egun
iluna eta ogi beltza, zopa urria galerianoen azpiletan; gaizki tratatua ni, edukazioak findutakoa naizena, zelatariek eta zaindariek jipoitua, inork ez naukana duintzat hitz bat nigandik jasotzeko edo niri zuzentzeko, etengabe dardarka egin dudanaz eta egingo zaidanaz; horra, borreroak ken diezazkidakeen ondasun urriak.
|
|
|
" Eskerrik asko"; ez zen gure artean besterik izan, baina guztia gertatu zen, aldi berean, gure artean, esku estutze harekin elkarri esan bagenio bezala: ...bai, baina Euzkadik egiten gaitu odol bereko, euskarak eta txistuak, Jainkoak eta lege zaharrak...; Lauaxetaren hitzek sutu, eta ni ere halaxe atera nintzen mitin hartatik, bihotza sututa!; horregatik, jakin nuenean —nazionalek Elorrieta inguruko bi kristau zintzo amilarazi eta handik gutxira— Lauaxetak antzeko bukaera izan zuela, faxistek fusilatuta, odola gelditu bezala egin zitzaidan;
|
egun
ilunak bai haiek, beltzak baino beltzagoak, betiko gauak betean hartu banindu bezala!; non geratzen zitzaidan, izan ere, mitin hura... eta non Lauaxetaren hitzak, izar txiki batzuk bezalakoak gertatu zitzaizkidanak —dir dir egiten zuten zazpi letra zituen Euzkadik, zazpiak bat! —, ideal baten eta merezi zuèn esperantza baten ikur...?; berri gaiztoa entzun orduko itzali baitzitzaizkidan... " Jainko Aita, argi nazazu; Jainko Semea, argi nazazu; Jainko Espiritu Santua, argi nazazu; Elorrietako Ama Birjina txit garbia, argi nazazu; zeruko santuak:
|
|
2011
|
|
|
Hamabi urteko mutiko haiek apirileko egun batean jakin zuten heriotzaren berri. Ez dakit lagunaz gain haurtzaroa ere galdu ote genuen, baina buila eta oihurik gabeko eskola
|
egun
ilun hartan burugogorrenek ere lezioa ongi ikasi zutelakoan nago: hilkorrak ginen, libre zegoen ikasmahaiaren jabeak nahi gabe eta hain gordin erakutsi zigun bezala.
|
|
2012
|
|
|
Carlos Juarez Euskal Zine Ekoizleen elkarteko presidentearen hitzetan" kulturak ezin du luxuzko zerbait izan". Zinemagintzak
|
egun
ilunak bizi ditu, pirateriak eta telebista publikoek zein pribatuek kulturarekiko erakusten duten interes faltak hondora eraman zuen aspaldi. Carlos Juarezek uste duenez," krisiak denok astindu gaitu, denona da.
|
|
|
Eguraldi txarra egiten zuen. Neguko
|
egun
ilun, triste eta umela. Fundamenturik gabeko euri tantak hegan airean.
|
|
|
2010eko urriaren 22ko"
|
egun
ilunean" Itzubaltzeta/ Romon" haserrearen plaza" izandako Santa Eugenia," askatasunarena" bilakatu zuten larunbatean dozenaka gizon emakumek. Euskal Presoak Euskal Herrira Egunaren baitan, otsailaren 27an espetxetik ateratako Imanol Beristain Gutierrez" Lolo" 29 urteko preso politiko ohi itzubaltzetarra ongi etorri beroa eskaini zioten bertan eskualde osotik heldutako 340 bat lagunek.
|
|
|
...ekin dabil ere mundua kartzelen patioak betetzen ziren Reading eko espetxean arren eta ipar eta hegoan, hego eta iparrean he walked amongst the trial men kondenatuekin bazabilala lerro lerro murrueri inguruka eta gizona ibil eta kurri, kurri eta ibil hainbeste horrela bazterretan taldeka zilo hertsiz metatuak zeru urrutian dabiltz hodeiak eta murruak gora, murru goretan jantzi hitsa zaukala gaizoa
|
egun
ilunarekin gainera laidoa eta arropa hits eta grisa, gris eta hitsa he killed the thing he loved maite zuena zuela erahil hil eta behar zuela pairatu eta itzulika burua apal, apalik burua maite den hura dela beti hiltzen giza legea menderen mende hemen hortan badela jende eta eginaz min eta ahalge, ahalge ta min dilingan laguna jarriko dutela urkabilura prestatua diotela eta noizbait gu zu gogoan...
|
|
2014
|
|
|
Adibidez, itsutu egingo dira Fagor Elektratresnak inperio zaharraren erorketarekin. Egun latzak izango dira Arrasate aldean,
|
egun
ilunak.
|
|
|
Aspaldi ezagutu neban. Francoren diktadurapeko
|
egun
ilun hareetako baten: Bilboko Manzarredo kalean abade mordo bat eta erlijioso batzuk egozan alkartuta Gotzaindegiko gela hareetan, diktadurak eta Gotzainak hari men eginik, gure Herriaren aurka euken jokaera bidegabea salatzeko.
|
|
|
Elizak ez daukanean interesik diruan,
|
egun
iluna izango da.
|
|
2015
|
|
|
Urte hartan, neguko
|
egun
ilunetan, Oxane eta Azeria lagun izan nituen Har Káetsir ibarrean. Zauriak sendatu eta atseden hartu genuen.
|
|
|
Irudia: ep So.de 6 Posizioko argiak jartzea Gaua bada edo
|
egun
ilun eta euritsuetan, argiekin gidatu behar da. Auto ilara batean, bidegurutzeak kentzea eta posiziokoak jartzea komeni da; horrela, gasolina gutxiago gastatzeaz gain, bateria ez da agortuko.
|
|
2016
|
|
|
Sarreran aipatu dudan moduan, manxerako azken" berezko" hiztuna 1974 urtean zendu zen. Jarraitzaileek"
|
egun
ilunetan" mantendu zuten manxera bizirik, harik eta, 1986 urtean Man uharteko gobernuak bizikalitatearen neurketa egin zuen arte. Izan ere, neurketa horreta uharteko bizatanleriari egindako galderetako bat manxera ikasteko aukera izatekotan, beren seme alabei aukera emateko alde zeuden izan zen; eta erantzun zutenen herenak baietz esan zuen.
|
|
|
Luzez hausnarrean ibili eta gero hartu zuen erabakia bisitariak. Bezpera
|
egun
ilun hartan, Eugeniarekin elkartua zen batera gosaltzeko, haren hitzak entzuteko.
|
|
|
Banekien bihar
|
egun
iluna izango zena.
|
|
2017
|
|
|
«Gaur denak sartu dira», esan zuen, seguru asko profesionaletan jokatu zuen partidarik onenaren amaieran. Garaipenari esker, Elezkano Zabaleta lau garaipen dituztenen tropelean sartu dira.Iragan igandean Jakak
|
egun
iluna izan zuen Logroñon. Errematatzaile petoa da, eta, arriskatzearen poderioz, zortzi huts egin zituen; lautan txapa jo zuen.
|
|
|
|
egun
ilunak tristura latzak
|
|
|
Ilbeltzeko
|
egun
iluna argitzen hasi zuenean hasi ziren Cruz Mari artzaina gidari Nabarreriako plazan behera.
|
|
2018
|
|
|
ASTEAZKENA steazken goizean esnatu eta batera, leihotik begiratu eta iluntasuna antzeman zuen; era berean, bere animua eta etorkizunaren ikuspena ere, aurrean zuen udazken hartako
|
egun
iluna bezala, gero eta estaliagoak egiten hasi zitzaizkion. Edan ahala ordea, gogoetetan ostartea egiten zitzaiolako, lehenaldia argiunez beterik, koloretsuago eta ederrago ikusiz, goiz osoan besterik ezer egin gabe, logelan eserita, edateari emango ziola erabaki zuen; bere gomuta, sorlekuan egin zuen orduko egotaldiko gogorapen gozo eztiekin hezur-mamituz.
|
|
|
Argiak elikatzen du  komediantea eta argia da idazten duena, itxaropenaren seinale. Idazten ari den folio bakoitza argi edukiontzi bat litzateke orduan, argiaren uzta biltzen ariko da komediantea, garia biltzen duenak bezala,
|
egun
ilun haietan argiaren uzta biltzen, zegoen argi apurra landu eta hari forma ematen, hura itxuraldatzen. Argiaren inbentarioa ilunpearen garaian.
|
|
2019
|
|
|
Azken azkenean nahiago dut misterioa. Badakit, hauxe da segurua, ahatetxo bixkor, martzial, samur eta barregarri haiei zor diedala
|
egun
ilun bateko pasadizorik ilunenean nire etsimena bizkarretik, kapa astunegi bat bezala, irristatzen sentitu izana. Aski da.
|
|
|
Pentsatzen jarri naiz ia denok izan ditugula noizbait gure jainko txikiak. Ziur nerabezaroan lagungarriak suertatu zaizkigula, gure nortasuna eraiki eta balioz janzten erakutsi baitigute; borrokarako grina piztu, eta hainbat
|
egun
ilunetan lagun izan ditugun kantuak sortu. Baina denborarekin ohartzen zara abestiak artista bera gainditzen duela.
|
|
|
Egun zailak bizitzen ari dira Bergarako institutuan,
|
egun
ilunak, egun korapilatsuak. Duela hamabost egun, bertako bi ikasle gertakari tamalgarri batean nahastu ziren, biolentzia irrazionalaren atzapar zikinetan murgilduz.
|
|
|
Egun zailak bizitzen ari dira Bergarako Ipintza institutuan,
|
egun
ilunak, egun korapilatsuak. Duela hamabost egun, bertako bi ikasle gertakari tamalgarri batean nahastu ziren, biolentzia irrazionalaren atzapar zikinetan murgilduz.
|
|
|
Presoak aldendu egin dira. SSek nahiago izan dute barruan egon
|
egun
ilun desatsegin horretan, eta, laster, bakarrik dagoela konturatu da Lale, hotzak eta beldurrak paralizatuta. Azkenean, hankak mugitzen hasi da.
|
|
|
ez balitz bezala. Egun solte mutilzahar hauxe da, heriotzaren
|
egun
iluna, haginaren eguna.
|
|
2020
|
|
|
Pierre' ren bihotza guztiz nahasturik. Huraxe zan, bai, begien aurrean zeukan
|
egun
illun luze haietan alperrik bere oroimen zurbilduan billatu zuen irudia! Hogei ta hamazazpi egun illunpetan...
|
|
|
kanpaiak goizeko hamaikak iragarri zituzten. Maiatzeko
|
egun
ilun bat zen, eguzki gabeko asteazken sargoria.
|
|
|
1983ko
|
egun
ilunetan Ingalaterra ahultzen ari zen bitartean diru politika hondatu batek jota, Aseguru Iraunkorren
|
|
2021
|
|
|
Hirugarren multzo batean sartzen dira adjektibo adberbialak: negu hurbila, mendi urruna, leiho berria, hiztun argia, kantu arina,
|
egun
iluna, zeru goibela eta abar. Batzuetan, hala ere, sailkapen honetan ageri diren multzoen arteko mugak ongi bereiztea ez da batere kontu erraza, eta horregatik, autore batzuek nahiago dute oroz gain bi multzo bakarrik bereizi:
|
|
|
Abuztuaren hasiera zen,
|
egun
iluna ordura arte. Nekazariak aspaldi ari ziren lanean.
|
|
|
Horrela imajinatzen ditut Museoko zientzialari eta jakintsuak, izu ikaraz ikusten nola ebasten, erretzen eta desegiten zuten sistematikoki beren aurkikuntzen altxorra. Anakronismo barkaezin batean, irudipena dut intelektual buruargi haiek ikusten ari naizela, umore beltz eta nihilistako agerraldi baten biktima, naziek Leningrado setiatu zuten
|
egun
ilunetan Bakhtin ibili zen bezala. Kontatzen dutenez, idazle errusiarra, erretzaile konpultsiboa, etxe batean zegoen sarturik, izuturik, eguneroko bonbardaketen beldurrez.
|
|
|
Manifestazioak, grebak, komertzioen ixtea, barrikadak, biderkatu ziren. Oraino,
|
egun
ilun eta kargatuen oroitzapen bizia badugu lekukoek.
|
|
2022
|
|
|
Neguko
|
egun
ilun batez, elurra ari zuela, papogorria izai arbola gaineko urtxapalari hurbildu zitzaion.
|
|
|
Tarteka, hor, adiskide ohiaren ondoan, kausitzen zukeen bere sosegua. Azken batean, neguko
|
egun
ilun batez, erregepittitta bere lurrezko kabian hilotz aurkitu zuten eta han berean ehortzi.
|
|
|
Oinak busti egin zituenean hotza iruditu zitzaion ura, baina handik gutxira ez zuen nabaritu. Itsasoa nahiko bare zegoen
|
egun
ilun hartan. Zapatilak utzi zituen aldera itzuli zenean gizon gazte bat topatu zuen handik hurbil.
|
|
|
Jarri posizio argiak. Gaua bada edo
|
egun
ilun eta euritsuetan, argiekin gidatu behar da. Auto ilara batean, erregai gehien gastatzen den egoeretako batean, argi laburrak kendu eta posiziokoak jartzea komeni da.
|
|
|
Ukrainako
|
egun
ilunetan, Txileko argia
|
|
2023
|
|
|
Borondatez edo ez, traidore izanik edo ez, Hardyk zituen alemaniarrak Moulin i buruz ekarrarazi. Orduan, ekaineko
|
egun
ilun horretan, Jean Moulin arrastatua izan zen, Montluc eko presondegira eramana eta bortizki torturatua, bere heriotza probokatuz, uztailaren 8an, Metz-eko geltokian, mintzatu gabe haatik.
|
|
|
Zonbait ehun lagun atxilotuak han hemenka. Oro har azkenean, arras
|
egun
iluna.
|
|
|
Hala azaldu du Yhabril Morok une hura: «Udazken
|
egun
ilun eta heze bat zen, eta ingurumari hartan paseatzen nenbilela, berehala arreta piztu zidan konposizio hark: ur jauziaren zuritasuna asko nabarmentzen zen hondo horren gainean eta X formako harri testura haien lehen planoan.
|
|
|
Patxadaz lan eginez lortzen da hori, tokira iritsi eta hura aztertzeko denbora hartuz, bertako giroan murgilduz. Udazkeneko
|
egun
ilun eta heze bat zen, eta, ingurumari hartan paseatzen nenbilela, berehala arreta piztu zidan konposizio hark: ur jauziaren zuritasuna asko nabarmentzen zen hondo horren gainean eta X formako harri testura horien lehen planoan.
|
|
|
Udazkeneko
|
egun
ilun eta heze bat zen, eta, ingurumari hartan paseatzen nenbilela, konposizio hark arreta piztu zidan berehala: ur jauziaren zuritasuna asko nabarmentzen zen hondo horren gainean eta ixa formako harri testura horien lehen planoan.
|
|
|
Geroztik,
|
egun
ilunak bizi zituzten herrian. Haize gaiztoaren antzera, gorrotoaren akelarrea hedatu zen bazter guztietara:
|