|
2000
|
|
|
Komisaldegiko egonalditik suspertu ezinik nengoen artean, eta gose grebak erasan gogorra egin zidan. Hogeita seigarren
|
egun
horretarako ez nintzen ezertarako gauza. Trapu zaharra nintzen.
|
|
|
Maiatzaren 20ra arte, begien aurrean ikusiz bizi izan nuen hura. Baina
|
egun
horretatik aurrera oso modu ezberdinean biziko nuen, zoritxarrez.
|
|
2002
|
|
|
– Hiru bat aste barru izango da eguna, baina ez dakit seguru, dena Joseluk jokatu behar duen boxeo borrokaren dataren arabera baitago. Jaialdi hori noiz izango den jakin bezain laster,
|
egun
horretarako izan dugu prest. Ordurako, inguruko polizia guztiak gainean izango ditugu, eta hori izango da gure koartadarik onena:
|
|
2003
|
|
|
|
egun
hori milaka urte hauetan
|
|
2004
|
|
|
‘Arinago, hi; arinago, hi; ’ eta, aldi berean, kalitatea nahi dik. Egun batean, kutxillak eskua eramango zidak;
|
egun
horretan egingo ditiat, Piperraren tripekin odolkiak."
|
|
2005
|
|
|
– Bai, horixe bera aditua nuen nik, galdeginka ibiliak zinetela han. Delako monumentu hori Bertizaranako herriak pagatu zuen eta
|
egun
horretan Academia Vascako norbait ere etorri zen zelebrazionerat. Den denek badakite hori hemen.
|
|
|
Eta
|
egun
horretan bertan, iluntzean, Lolori hots egin zioten. Alaba Larrialdietan zegoen kalentura handiak jota, 41 gradu.
|
|
2006
|
|
|
luze hoztuko da
|
egun
horretako apairua
|
|
|
Eta lau txakur txiki horiekin ordaintzen ditu bizioak, denak merkeak, jakina, ardoa, pattarra eta ezpainetan etengabe eramaten duen ducadosa. Arratsetan, inguruko tabernetan gordetzen da, azkonar zahar baten moduan, eta
|
egun
horretan ateratako sosak xahutzen ditu bihotza laztantzen dioten pattarretan. Gaua heldu aurretik mozkor eginda egoten da, tabernetakoei zein kalean topatzen dituenei istorio zaharrak kontatzen.
|
|
|
Gerra hura izan zen sarraskian parte hartutako inor orain bizirik egotea kasik ezinezkoa bada ere. Horretara,
|
egun
hori urtero seinalatuz zeingura gerratan izan diren beterano oraindino bizirik direnak omentzen dituzte. Bada, hemen kontatuko dena ez zatekeen gertatuko, egun hura, 2002ko Veterans Day izan beharrean, beste edozein egun izan balitz.
|
|
|
Gezurra. Etxekoak hori ospatzera Lake Tahoera joatekoak zirela eta,
|
egun
horretan bakarrik egin nahi izan nukeen. Kanpoan elurra jostailu bilakaturik zen.
|
|
|
– Erotuta zaudek euren
|
egun
horrekin, arraioa. Ez zakiat honezkero zenbat gonbidapen egin didaten.
|
|
|
Nik berriz Edith ala Isabel, Isabel ala Edith, zeini baietz esan nenbilen, gogoak benetan eskatzen zidana
|
egun
horretan etxean geratzea zen arren. Lanera itzuli nintzen.
|
|
|
– Zer du
|
egun
horrek denontzat hain inportantea izateko?
|
|
|
– Baina begira
|
egun
horretan ospatzen dena zer den! –esan nion– Puritanoen etorrera!
|
|
2008
|
|
|
burukoa batera hondoratu genuen
|
egun
horretara
|
|
2010
|
|
|
Xabierrekin gelan elkartzen nintzenean,
|
egun
horretan marka berria jarri banuen, oraindik endorfinek kitzikatuta ematen nizkion korrikaldiaren xehetasunak. Lehen hiru kilometroetako abia lasaia; ondoren nola azkartu nuen; eta azken bi kilometroetako zoriona, neke gabe, hegan ibiltzea bezalakoa zela azaltzen nion.
|
|
|
Mapak bi gune zituen markatuta: bata ikastola eta bestea
|
egun
horretako irtenaldiaren helburua. Helburuan jartzen zigun hitzordua eta gure kabuz abiatu behar izaten genuen hirian barrena, nor lehenago iritsiko lehian.
|
|
|
Atsotitzaren zentzua ez nuela ulertu eta errieta egingo zidakeen orduan. Nik arrazoi emango niokeen, eta bere egoa aski puztuta zegoela ikusiko nuenean erakutsiko nion egun hartako idazkia, gela hutsik aurkitu nuen
|
egun
horretan patrikan neraman poema erakutsi asmo nion bezala.
|
|
2011
|
|
|
“Ez naiz joango, ahizpa Ibilaldiko ekitaldi nagusira azalduko da Iruñan,
|
egun
horretan da”.
|
|
2012
|
|
|
Polizia bat sukaldeko egutegi handira hurbildu zen eta
|
egun
horri zegokion laukitxoan idazkunak zeudela ikusita, oraindik idazmakinaren alboan zegoen poliziaburuari deitu zion, urduritasun eta garaipen nahasketa ahotsean.
|
|
|
Ez, Oreretako taberna horretan ez genuen nire urtebetetzea ospatu. Nire urtebetetze eguna egun batzuk lehenago izan zen, eta
|
egun
horretan Iruñean nengoela oroitzen dut, Korrikaren amaiera jaialdian. Bertan, Antoniutti parkeko gaueko ekitaldian, agertokitik urrun Ruper Ordorika kantaria topatu genuela xuxurlatzen dit nire memoria aldrebes honek.
|
|
|
Beraz, zer arraiotarako joan ginen ekaineko
|
egun
horretan Oreretara, saiatuta ere ez dut gogoratzen.
|
|
|
Baina badakizue JS aktore ospetsuari hiru orri eskaini dizkiozuenean ez duzuela deus ere esan
|
egun
horretan bertan Nafarroako antzezleku txikietan egiten ari diren antzezlanei buruz. Beraz ez dago distantziakidetasunik JSren eta Nafarroako antzezleku txikietako gidoigileen, aktoreen eta ikusleen artean.
|
|
2013
|
|
|
Nik oraino ez nuen hilekoa, orain badakit zer den. Ahizparekin bat egitera etorri zen Harkaitz, eta hamar ilargi beteren ostean Eguto jaio zen; Eguen Handian jaio zen, eta
|
egun
horretakoek soilik eraman dezakete izen hori, Eguk hala uzten dielako.
|
|
2014
|
|
|
Apirilaren 11n Villamonteko kaleetatik atera ziren Irene Arrias eta beste hiru ume. Ez ziren handik askotan irteten, baina
|
egun
horretan Algortako goiko parterantz egin zuten, tren geltokirantz. Ireneren etxe ondotik pasatu ziren halako batean, Juan Bautista Zabala kaletik sartu ziren gero," Juan Bautista Zavala" oraindik beharbada.
|
|
|
Autoak harrapatu zuen egunean bertan zendu zen Marina Zabala, gauean. Begoña Sasieta eta ahizpak bisitan joan zitzaizkion ospitalera egunez, azken
|
egun
horretan. Begoña Sasietak" Ama" esaten zion" Ama", eta Marina Zabala espasmoek mugitzen zuten hitza entzuten zuen bakoitzean.
|
|
|
Auto azpian eztandarazi zioten lehergailua, Carrerori bezala. Esan izan da identifikazio hori bilatzen ari zirela seguruena,
|
egun
horretan bertan betetzen baitziren bost urte Txikia komandoak almirantea hil zuenetik, eta Argala zen komando hartako bat. Triple Ak hartu zuen bere gain atentatua ondoko egunetan, edo Batallón Vasco Españolek, ez dago argi, berdin dio, ez dio berdin, mertzenarioak, poliziak, funtzionarioak, ez du ematen gauza merkea izan zenik.
|
|
|
Izekorik gazteenak leihotik behera bota zuen bere burua. Ez zen
|
egun
horretan bertan hil.
|
|
|
Irene Arriasek barruko kamiseta jantzi zuen
|
egun
horretan ere, giro beroa zekarren arren. Mundu guztiak esaten zuen, hego haizea, aurreko egunak baino beroago.
|
|
|
Gauza batzuk argi pentsatzeko kapaz zen oraindik hala ere, nahasmendua gorabehera. Garunaren zati batek ondo erantzun ahal zion oraindik, eta une batean pentsatu zuen hori izango zela bere burua beharbada
|
egun
horretatik aurrera, gau horretatik aurrera, nahasmendu horrekin, argiegi pentsatzeko aukera ematen ez ziona. Ulertu zuen ezin izango zuela gehiago lehengo moduan pentsatu, lehengo moduan erabaki, orain zegoen bezain galduta egongo zela beti, Paul Newmani begira, egongelako leihoei begira, amari begira.
|
|
|
Hamar urte ziren laster ikastola amaitu zuenetik eta gutxitan egin zuen bide hori berriro. Eguraldi ona
|
egun
horretan, hotza, argia, usain batzuk oraindik geratzen ziren Villamonten ordukoak. Normalean baino astiroago ibili zen.
|
|
|
2008ko apirilaren 9an jaio zen Irene Arrias Sasieta eta Ibon Sales Urizarren alaba. Hego haizea
|
egun
horretan ere, hurrengoetan berdin. Umea ez zen Algortan jaio, ama bezala, Gurutzetako ospitalera joan ziren.
|
|
|
Adalbert Munzigurari, interahamweek buruzagi izendatu zutenean, fusila eman zioten, granada batzuk ere bai. Fusila probatzeko, ume biri jo zien tiroa
|
egun
horretan bertan. Esaten du oso berezia egin zitzaiola sekuentzia:
|
|
|
2008an irakurri zuen Irenek hori guztia, umea artatu behar ez zuenetan, lo zegoenean, titia libratzen zuenean, euri egunetan. Umea jaio eta 33 egunera egin zuen lo Irenek lau orduz jarraian, baina kontu faltsua izan zen,
|
egun
horretatik aurrera ere orduro jarraitu zuelako umeak esnatzen. Handik astebetera, umea lokartzeko korridorean aurrera eta atzera zerabilenean, kantuan, eztanda handi bat entzun zen Algortan.
|
|
|
Soldaduak pilatuta geratu ziren orduan, ez aurrera, ez atzera, Heysel futbol zelaian bezala: 20.000 lagun hil zen lehenengo
|
egun
horretan.
|
|
|
Fusilatu zituzten egunean bertan ere ikusi zituzten Nicolae eta Elena beharbada, fusilatu baino ordu batzuk lehenago. Nicolaek gauero erretzen zituen goizean estreinatutako arropak,
|
egun
horretan ezin izan zuen.
|
|
|
Ezkontza egunean berandu heldu ziren Alangobarriko etxera, ez zegoen bizitzeko erabat prest, inoiz ez da egoten
|
egun
horretan. Ilunpetan sartu ziren sukaldera eta, argia piztu aurreko segundo gutxi horietan, pauso luzeegirik ematen ez den segundo horietan, irudia etorri zitzaion Ireneri burura, oso bizi, egun gutxi lehenago gertatu izan balitz bezala.
|
|
|
Abade katoliko batek ere hitz egiten du grabazioan, ume bat hiltzen ikusi zuelako
|
egun
horretan, bere ondoan. Umeak hamabost urte izango zituela, hori pentsatu zuen abadeak, hala esan zuen...
|
|
|
Dokumentalak egin dituzte
|
egun
horren inguruan, pelikulak, sarien irabazleak, Sundance, Berlin, kantuak bat baino gehiago ere bai. Irenek ordenagailuko ahotsa apaldu eta kantu zatiak entzutea erabaki zuen, U2, beste talde batzuk.
|
|
|
Irenek pentsatu zuen halako batean, gogora etorri zitzaion, ordenagailuan idazteari utzi barik betiere, Derryko tiroketa
|
egun
horretan, urtarrilaren 30ean, 1972an, lehen urtea bete berri zuela berak, bost egun lehenago. Hori pentsatzen ari zela jo zuen telefonoak.
|
|
2015
|
|
|
Izarok uste du handia izatean herrialde horiek guztiak ezagutuko dituela, eta banderek ez dutela gehiago misteriorik izango beretzat. Tristea iruditzen zaio
|
egun
hori ailega daitekeela pentsatzea. Soropilean suge baten gisara kiribildutako mangera horia tanta jario dago, txarto itxita.
|
|
2016
|
|
|
Nahiago genuke askok, gaur
|
egun
hori sinetsi bagenu.
|
|
|
Mutilak, badakizue heldu den igandea maiatzaren lehenarekin egokitzen dela, ekin zigun harako hartan. Maiatzaren lehena Lanaren Festa zela ikasi genuen eskolan, baina denok genekien ez zela lanarena, langileena baizik, eta
|
egun
horretan borroka antikapitalista eginen zutela mundu kapitalista osoan kapitalismoak zapaltzen zituen langileek. Horrelakoak ziren unomayoak aspaldi, jende aldra bat lotzen zuten preso egun horretan, eta ondokoetan.
|
|
|
Maiatzaren lehena Lanaren Festa zela ikasi genuen eskolan, baina denok genekien ez zela lanarena, langileena baizik, eta egun horretan borroka antikapitalista eginen zutela mundu kapitalista osoan kapitalismoak zapaltzen zituen langileek. Horrelakoak ziren unomayoak aspaldi, jende aldra bat lotzen zuten preso
|
egun
horretan, eta ondokoetan. Egun hori aukeratu omen zuten munduko langileek beren eskubideak aldarrikatzeko eta bizimodua hobetzeko.
|
|
|
Ramon Sota enpresariaren bizilekuan ospatu zen Antonio Gezalaren koadroan ageri den festa, Ibaigane jauregian, 1927ko otsailaren 26an; margolariak berak data jaso egin zuen koadroan, almanakatik askatutako orri bat margotu baitzuen
|
egun
horrekin.
|
|
|
Manu Sotaren ordenatu gabeko paper anabasan aurkitu nuen makinaz idatzitako ohar bat
|
egun
horri buruzkoa. Berak idatzi zuen albistea, berak bidali zuen Euzko Deya agerkarira.
|
|
2017
|
|
|
Guillermok berak ireki du atea. Txirrina jo aurretik paratuko duen harridura imintzioa igarri izanak, halako nagusitasun plazerñoa eragin dio Josebari, eta jakin du,
|
egun
horretan kontra egingo diola, irabazi egin dituela psikologoak kobratzen dizkion 32 euroak, zeinak, dena esatera, ez zaizkion garesti, aurretik biek aurrezturiko diruaren babesa kontuan izanik. Babesa, Pilik –oraingoz tutore ofiziala, ongibidean epaileak bien arteko harremana izan badela onartu eta bera tutore egin arte–, ongi portatu, eta ez diolakoz arazorik paratu.
|
|
|
– Esaten ari nintzen, landare hau ekarri dudala berez Urte Zahar gauean egin behar litzatekeen erritu baterako, baina guk
|
egun
hori borda batean igaroko dugunez... iruditu zaigu kosmosari ez zaiola inporta izango astebete aurreratzea...
|
|
2018
|
|
|
– Lau aldiz. Zuri, bi hurbilekori eta
|
egun
horretan. Sentitzen nuen han ez nindutela kritikatuko, haien babesa izango nuela.
|
|
2019
|
|
|
" Gai jartzaileek ez dizkidate normalean prestigiozko ariketak jartzen (bakarka, atzekoei...), ez bada feminismoari buruz kantatzeko. Horretan izan dezaket autoritate pixka bat, bestelakoan hutsuneak betetzen aritu naiz; igartzen duzu gai jartzaileak gai jakin bat edo ariketa jakin bat jarri nahi dizkiola bertsolari jakin bati, harentzat prestatu dituela, eta gero badaudela beste gai batzuk... soberakoak edo,
|
egun
horretan zuri egokitu zaizkizunak".
|
|
|
Azeri bat tripak lehertuta ikusi zuen Axleren arrebak espaloi batean; ez zirudien auto batek harrapatu zuenik. Jende asko gaixotu zen lehen
|
egun
horretan, kalte egin zien hotzak. Hurrengo egunetan apaldu egin zen kale beharrizan hori, baina jende asko ikusten zen leku guztietan.
|
|
|
Horregatik behar izan genuen denbora gehiago
|
egun
horretan, azken egunean, normalean baino denbora gehiago, hirira heltzeko, lau ordutik gora. Asko hitz egin genuen, semea makal zegoen, eseri egiten ginen, harrietan, enborretan.
|
|
|
Entregatzera? Bazekien
|
egun
horretan bertan urkatuko zutela. Nekatuta dago?
|
|
2020
|
|
|
Neuk gidatzen nuen trena
|
egun
horretan.
|
|
|
GIZONA: Esan nahi nizun;
|
egun
horretatik, une horretatik, zera, istripua, edo ezbeharra, edo ditxosozko zera hura gertatu zen unetik epaitua sentitzen naiz.
|
|
|
Datafonoan kontu ixtea egin behar izaten da: makinak zenbateko bat ematen du
|
egun
horretan txartelez sartutako diruarena, eta kopuru horrek bat etorri behar du kutxako kontu ixtearekin.
|
|
|
Ni fabrikan lanean ari nintzen eta saltsa honetan guztian haurdun geratzea erabaki nuen. Horregatik amatasun baimenarekin nengoen,
|
egun
horretan okindegitik atera eta neba etorri zitzaidan; handik korrika batean atera behar nuela, Guardia Zibilaren jeep bat nire bila baitzetorren. Nire eta nire lagunaren bila; izan ere, emakume bat holako gauzak egiten, haurdun egonda gainera, senarra gabe ezinezkoa baitzen.
|
|
2021
|
|
|
Ez dut soilik proiektatzen
|
egun
horretan
|
|
|
Zortzi urte bisustu, e..? Zortzi aldiz izan duk propinako
|
egun
hori eta aprobetxatu al duk?
|
|
|
Egunen batean bukatuko da soldaduska eta orduan ez dut inolako permisorik. Laster ailegatuko ahal da
|
egun
hori.
|
|
|
Gertrude Steinen irudiaren abaroan geratzen ginen astean egun batzuetan, hamaikak aldera, elkarrekin kafe bat hartzeko. Baina
|
egun
horretan hotz egiten zuenez, Strand liburu dendak parkean zeukan postuan geratu ginen.
|
|
2022
|
|
|
Ezin eraso guztiak hona ekarri, baina Emakumeen Kontrako Indarkeriaren Aurkako Egunean, Tuterako alkateak emakume* guztienganako egin zuen erasoa aipatu nahiko nuke. Nafarroako Gobernuko
|
egun
horretako kartelean euskarazko mezua ezabatu zuen (beste hainbat hizkuntza mantenduaz) eta erantzun zuen euskaraz dakienak gaztelaniaz ez badaki arazo bat duela. Beraz, Tuterako alkatea emakumeei* esaten ari zen euskaraz bizitzeko eskubiderik ez dutela, baina, era berean, zeharka, migratutako emakumeei* ere mezu argia helarazten ari zen:
|
|
|
2018 eta 2019an, zaintzen greba deialdian, zaintzez kontziente egiten hasi nintzen eta konturatu nintzen nire inguruko emakumeek* zituzten zaintza lanek zenbat eta zein forma zuten. Honetaz jabeturik, zaintza lanak egiten dituzten emakume* migratzaileak
|
egun
horretan greba egiteko aukeratik zeharo urrun zeudela konturatu nintzen. Klak.
|
|
|
Baina
|
egun
horretan ez nintzen egun haietan bizi.
|
|
|
Azaroaren bosta izango zen, bost eta erdiak pasa. Oso ongi gogoratzen dut ordua,
|
egun
horretan plazaren erdian zerutik behi arrosa bat erori zelako, justu bostak eta hogeita bostean. Zurito bat edaten ari zen txikitero kuadrilla baten mahai gainera jauzi zen behia.
|
|
|
Izenburuak berak jada adierazten du Becketten obra helduaren bereizgarrietako bat, hots, ulergarritasunaren kontzeptu klasikoa ezbaian jartzekoa. 1960an Frankfurten omenaldi bat egin zioten Becketti, Suhrkamp argitaletxe alemaniar prestigiotsuak antolatuta, eta
|
egun
horretan ezagutu zuten elkar filosofoak eta idazleak. Bazkalorduan, Adorno antzezlaneko Hamm pertsonaiaren inguruan aritu zitzaion, zeina, bere teoriaren arabera, Hamletekin lotuta zegoen.
|
|
2023
|
|
|
Lehen ediziotik argi izan duten ezaugarri bat eremu eta belaunaldien arteko harremana sustatzea izan da eta horren adierazle da igandearekin eskaintzen den bazkari herrikoia ere. Jana, edana eta dantza izaten dira protagonistak
|
egun
horretan, eta, musika emanaldiek pisua izaten jarraitzen duten arren, ohiko jaialdietan usu ikusten ez den eskaintza izaten da. Irudikatu nahi duten Euskal Herrian berdin sartzen dira herri bazkariak; Oskorri, Celtas Cortos, Morcheeba, Unama, Joxe Ripiau, Alo Wala, Victims Family eta Keny Arkana artisten emanaldiak; dantza ikastaroak; Kurdistan, Palestina eta Notre Dame des Landeseko ZADeko brigadisten testigantzak eta euskal prentsaren standak.
|
|
|
Harrotasun puntu bat azalarazten da eta horrek ere nahikeria ekartzen du. Agian,
|
egun
horretan zu ikustera norbait berezia etorri delako, edota besterik gabe, animoz puztuta zaudelako. Eta normala da.
|