|
2014
|
|
|
Zailtasunak, gaur
|
egun
ere
|
|
|
Euskal Herriko garapenaren parte izan diren hainbat emakumeren istorioak jasotzen ditu lanak, gazte zein helduenak, eta erakusketarekin batera aurkezten ari dira herriz herri. " Larre motzean" bizitzera ohitu dela dio protagonistetako batek; bilobak badaki zailak izan zirela amonak pasatutako garaiak, baina gaur
|
egun
ere trabak badaudela dakar gogora. Jarraian datoz beste andre heldu baten hitzak, gazte garaiko oroitzapen eta ilusioak gogoan:
|
|
|
" Era askotariko ereduak daude", dio Harituz eko kide Iguaranek: " Pentsatu behar da lehen bezala gaur
|
egun
ere bertsogintzan jende asko dagoela. Bertsoak eta bertsotan aritzea askok dute gustuko, baina agian txapelketa eta epaileen eredu horietatik at. Beraz, bertsozale horiei aukera bat ematen diete halako ereduek".
|
|
|
Gerora ere hartu eman zuzena izan dute esatariek eta entzuleek. Urtero bazkaria egiten hasi zirela azaldu du Gallastegik, eta
|
egun
ere eusten diote ohitura horri. Orain, baina, Herri Irratiaren euskarazko emisioaren entzuleak barik, Bizkaia Irratikoak dira.
|
|
2015
|
|
|
Hori horrela, Eroskik bere sorreratik euskal kulturaren eta euskararen alde egindako lana nabarmendu du: " Eroski izan da lehen enpresa produktuak euskaraz etiketatzen, eta gaur
|
egun
ere sendo jarraitzen du Ikastolen eta Euskal Eskola Publikoaren sareari laguntzen".
|
|
|
Ibilbidearen amaieran, ibilbideko baxoerdi guztiak gainean eramaten dituzte eskekoek, eta Joxe Lasaren aitonak zioen bezala,
|
egun
ere izaten dira ganberrokeriak.
|
|
|
Herri eta hirien kanpoaldeetan kokatu zituzten gehienak, klase sozial horri zegozkien ghettoetan: Mantxurria, Poblado, Casas baratas, Mundo mejor edo Katanga izenez denok ezagutzen ditugun orduko auzo periferikoetan, gaur
|
egun
ere erdal poltsa itxiak direnak.
|
|
|
Orendain betidanik egon da lotuta Enirio Aralar mankomunitatera, eta
|
egun
ere horren parte da. " Enirio mendiak eta Aralar mendilerroak erabateko garrantzia dute Orendain eta inguruko beste hamalau herri txikiren historian eta ongizatean", azaldu du Gonzalez Castrok.
|
|
|
Hiru lagun horiek talaiariak ziren, baina balearen bila irten ziren itsasora, eta hainbat abentura bizi izan zituzten. Tartean, pirata batzuk ezagutu, eta eurak ere pirata bilakatu ziren; Pasaiara itzuli, eta Piraten Etxea hartu zuten, eta haien haurren haurrak bertan daude oraindik ere, gaur
|
egun
ere Euskal Herriko haur guztiei piraten bizimodua nolakoa den erakutsi ahal izateko".
|
|
|
Egiten zuen gauza zinez hunkigarria eta berria. Baina enetako, gaur
|
egun
ere ateratzen balitz horrelako neska bat kantuz, bakarrik, gitarrarekin, horrelako hitzekin berdin hunkiko ninduke. Ez zait iduri lehengo kantugintza bateko kantaria dela.
|
|
2016
|
|
|
Diskriminazio hori ez dut inoiz izan. Agian, askok horretara jotzen dute, euskara kalean ez dagoen lekuetan hura bultzatzeko lana egin ez izana horrela ulertu dutelako, baina ni ez naiz inoiz horrela sentitu, eta gaur
|
egun
ere euskaraz hitz egiteko ohitura dut, normaltasun eta askatasun osoz.
|
|
|
Duela lau edo bost urte, jende hori zen hedabideetan agertzen zena, bankuek ez zutelako inolako negoziaziorik onartzen. Hala ere, orduan bezala, gaur
|
egun
ere badago jende asko ez duena plataformetara jotzen. Kasu horiek erabat ikusezinak dira, eta egunero gertatzen dira.
|
|
|
Hainbat aldetatik iristen zaizkio gutxiespenak,
|
egun
ere: " Euskara baserritarren hizkuntza da.
|
|
|
aisiarako denboran itsasora osteratxoa egitera jotzen dutenek, hain zuzen. Dena den, gaur
|
egun
ere, bertan eta inguruetako herrietan ez dira falta izaten itsasoak eskaintzen dituen jaki preziatuen laginak: otarrainak, nekorak eta lanpernak.
|
|
|
Hasieran galdetu ziguten ea zer nahi genuen, eta guk argi eta garbi esan genien. Pentsatu behar izan zuten, estigmatizatuak zeudelako, eta gaur
|
egun
ere batzuk estigmatizatuko dituztelako. Hala ere, oso giro ona sortu genuen.
|
|
|
Egoera politiko eta soziala nahiko berezia zen, delikatua, eta helburua izan zen proiektu berritzaile bat abiatzea, orduan ere berritzailea zena, eta eragitea. Gizartean zegoen behar bati erantzutea zen asmoa, eta gaur
|
egun
ere jarraitzen dugu hori egiten; gure proiektuaren ardatza ez da bakarrik hezitzailea, ordutik hona bilakaera izan baitugu. 7.000 profesional inguru formatu ditugu, eta horietatik 5.000 irakaskuntzan aritzen dira.
|
|
2017
|
|
|
Baina euskara da, gaur
|
egun
ere, desagertzeko arriskuan dagoen halako espezie bitxi eta berezi bat urtero dozenaka hizkuntza desagertzen diren mundu honetan.
|
|
|
Bilbo eta Barakaldoren ondoren, Bizkaiko udalerririk handiena da, eta nabarmentzekoa da herriak duen errealitate soziopolitiko konplexua: tradizioz, alderdi popularrak indar nabaria izan du udalerrian, eta gaur
|
egun
ere, bigarren indarra da udalean botoen %18, 98 jaso zituen 2015eko udal hauteskudeetan.
|
|
|
Tradizioz, PP Alderdi Popularrak indar handia izan du herrian. Gaur
|
egun
ere bigarren indarra da udalean.
|
|
|
Castillejos semeak, horrenbestez, musikarekiko zaletasuna berezkoa duen arren, transmitituta ere jaso du. 21 urterekin hasi zen banda zuzentzen, eta,
|
egun
ere, 76 kidek osatutako taldea gidatzen du oraindik. " Banda gaztea da, batez beste 22 urteren inguruan ibiliko gara.
|
|
|
Herri bezala, eskaintzen duen guztia aprobetxatzen jakin izan dugu. Bere garaian ondo lan egin zuten, eta gaur
|
egun
ere hala ari dira; ideia baten inguruan, bakoitzak ahal izan duen ekarpena eginez, eta laguntzak aurkituz. Herriko ekoizleek ere garrantzi handia izan dute herriaren izena maila horretaraino eramateko.
|
|
|
Preseski, Angela Davis-en, Askatasuna etengabeko borroka bat liburuan aipu hori irakurri berria dut hortaz: " Funtsezkoa da banako heroiak goraipatzeko joera historikoari aurre egitea, jendea ohartu dadin gaur
|
egun
ere zeresan handia dugula denok, borroka komunitate gero eta hedatuago bateko kide garen heinean". Indibidualismoaren logika segituz, ardura eta eginbide kolektiboak bazterrera uzteko arriskua da.
|
|
|
Bai, berriz, herritarren egitura autogestionatuak eraikitzea eta hautetsiekin lan egitea, jakinik aldakuntza erradikalen eremuak alde guztietatik gainditzen zituela udal eskuduntzen ahalak. Horretan eta
|
egun
ere dihardute jende batzuek hemen eta ZADetan.
|
|
2018
|
|
|
" Hasieratik eta gaur
|
egun
ere eskatzen duguna da estatuek parte har dezaten bergizarteratzean, presondegitik edo ihesalditik itzultzean bizi duin bat izan dezaten". Harrerako kide Pepu Turrillasek oroitarazten du Espainiako 1977ko amnistia legearekin kontuan hartzen zirela espetxean pasatu urteak," kotizatuak izan balira bezala".
|
|
|
11 ordu neuzkan amaitzeko, eta 9.03.37 egin nuen azkenean; 48 urte betetzear nengoen. Ondoren, urrian ezagutu nuen Regulo Martinez entrenatzailea, erdi kasualitatez, eta harekin jarraitzen dut gaur
|
egun
ere. Asko hobetu ditut markak; 8.40 ordu, ehun kilometrokoan horixe da nire markarik onena.
|
|
|
Zortzi emakumek osatu zuten hasierako talde hura, eta 120 bat dira gaur egun." Gogotsu ekin genion bideari, eta udalaren babesa genuen, gainera". Baita gaur
|
egun
ere. " Herriko beste talde eragile bat da gurea, eta kontuan hartzen gaituzte herrian antolatzen dituzten ekintzetan.
|
|
2019
|
|
|
Ulertzen ez zituen gauzei erantzuna emateko asmatu izan ditu gizakiak kondaira eta mito batzuk. Istorio batzuek pisu handia izan dute euskal kulturan, eta gaur
|
egun
ere topa daiteke haien arrastorik.
|
|
|
" Lore bat sortuko dut, hain ederra ezen gaueko mamuek ikustean Eguzkia dela pentsatu eta bakean utziko zaituzteten". Hala, eguzki lorea sortu zuen Amalurrak,
|
egun
ere gizakien etxeak gaizkitik babesten dituen lorea.
|
|
|
Askotan parte hartu dut aitarekin; eskutik hartuta, goizaldean kalera ateratzen ginen. Unibertsitatean nengoela eta gaur
|
egun
ere, egun jakinetan bakarrik joaten naiz abestera. Hala ere, marijesiei agurra egiteko leihoa beti zabaltzen dugu etxean.
|
|
|
Arraunean ibili nintzen 13 urte nituenetik 28 bete arte, eta barru barruan sartu zitzaidan arrauna. Nire paseotxoak ematen ditut gaur
|
egun
ere, eta ahal dudan heinean laguntzen dut arraun elkartean, antolakuntzan edo behar den edozein gauzatan. Hainbat datu historiko ere bildu ditut, eginak ez zeuden zerrendak, esaterako, eta elkartearen esku utzi dut lan hori guztia.
|
|
2020
|
|
|
Gaur
|
egun
ere bilakaeran dago. Batzuetan, distantzia txikietatik aldaketa horietaz konturatzea zaila izaten da, baina, atzera begiratzean, ikus dezaket ikusleriaren komunitateak asko aldatu direla teknologikoki eta, eta aldatzen ari direla egunetik egunera.
|
|
|
hori du helburu Gernika Lumoko zine klubak. Duela 39 urte sortu zen, asmo horrekin, eta, gaur
|
egun
ere, horretarako lan egiten dute.
|
|
|
Zallarako proiektua dagoeneko ez da ospitale bat egitea, baizik eta mediku espezialistentzako zentro handi bat egitea. Gaur
|
egun
ere badituzte espezialistak herriko osasun zentroan, baina, Estevezen esanetan, ez dago guztientzako behar beste leku. Horregatik, asteko egun bakoitzean espezialitate bateko medikua egoten dela esan du.
|
|
|
Generoa kontuan hartuta, zientzia eta teknologia arloko ikasketetan gizonezkoen kopurua emakumezkoena baino handiagoa da, nabarmen. Ikasketa maskulinizatuak eta feminizatuak daude gaur
|
egun
ere, eta horrek indar handia dauka derrigorrezko eskolaldia amaitu aurretik zein ikasketari heldu aukeratzerako garaian.
|
|
2021
|
|
|
Lekeition ereitearen, landatzearen eta kontsumitzearen alde egiten du lan Lekitto Bedarra elkarteak. 2012an sortu zen taldea herritar batzuen eskutik, eta, gaur
|
egun
ere, apustu beraren alde egiten dute lan. " Nahiz eta Lekeitio herri marinela izan, hainbat ortu ditu; hala ere, apurka apurka galtzen ari dira.
|
|
|
Zure soldata bada zure diru sarrera nagusia, ezin duzu sasoika lan egin. Sektore honetan hori gertatzen da, eta, horregatik, gaur
|
egun
ere, kontserba fabrikako soldata laguntza moduan ikusten dute; senarraren soldataren gehigarri modura, hain zuzen. Belaunaldi berriekin aldaketak egon dira ikuskera horretan, bai, baina hara:
|
|
|
" Bi leku direla uste arren, elkarren artean lotuta daude", azaldu du. Gaur
|
egun
ere, harreman hori nabarmena da. Izan ere, burdinolatik bideratzen da gazteluko programazioa:
|
|
|
Baina bestelako iritzia dute EHNEko kideek. Gaur
|
egun
ere, saldu aurretik, esneari hainbat azterketa egiten zaizkiola gogoratu dute. " Baserriko produktu guztiak kontrol neurriak pasatuta saltzen dira.
|
|
|
Gauzak berdin daude gaur
|
egun
ere. Bileraren bat edo beste egin dugu, baina, oraingoz, ez gara ados jarri.
|
|
|
" Baloratu behar dugu egindakoak zer maila duen: zenbateraino izan dugun anbizioa eta zenbateraino dugun gaur
|
egun
ere anbizioa". Hark argi zuen:
|
|
2022
|
|
|
Ezin da preso bat hamazazpi urtez lehen graduan izan. Baina euskal presoekin denak balio izan du, eta gaur
|
egun
ere edozerk balio du. Izan ere, gaur egun ere, gehienak lehen graduan ez dauden arren, ez diete ezartzen beste preso mota batzuei ezartzen dieten legedia.
|
|
|
Baina euskal presoekin denak balio izan du, eta gaur egun ere edozerk balio du. Izan ere, gaur
|
egun
ere, gehienak lehen graduan ez dauden arren, ez diete ezartzen beste preso mota batzuei ezartzen dieten legedia.
|
|
|
Ezinezkoa da hori. Gaur
|
egun
ere Martutenen moztuta daude aurrez aurreko bisitak.
|
|
|
Sasoi bat dugunok oso herri euskalduna ezagutu dugu. Gaur
|
egun
ere bada, baina handitu egin da, kanpoko jende asko etorri da, eta ez da lehengoa. Sasoi batean, euskaraz baino ez genuen egiten.
|
|
|
Lehen sektoreari lotutako saioa da; gaur
|
egun
ere ematen dute. Oso gustura ibili nintzen.
|
|
|
Beheko solairua Orozkoko ibarrei eskainita dago. Han ikus daitezke Historiaurreko haitzuloak, Erdi Aroko gaztelua, egungo Orozkoren sorrera eta ibarrean berba egiten zen eta
|
egun
ere erabiltzen den euskararen ezaugarri berezkoak. Eraikinik bereizgarrienak ezagutzeko aukera ere badago:
|
|
|
Zenbait institututan sartuko da; ondorioz, berrantolaketa txiki batzuk egin behar dira. Txurdinaga Behekoa institutuan gaur
|
egun
ere eskaintzen dute batxilergo artistikoa. Espazioagatik eta instalazio egokiagoak dituelako pentsatu dugu lekualdatzea eta Txurdinaga Behekoa Bilbon batxilergo artistikoaren erreferente bihurtzea".
|
|
|
Erdi Aroko azoka egingo dute asteburuan, urtero legez. Txakolinaren ekoizpena izango aurtengo gaia; gaur
|
egun
ere garrantzia du negozioak
|
|
|
txakolinaren ekoizpena indartu zenekoa. Gaur
|
egun
ere eragin zuzena izan duen garaia, hain zuzen, oraindik ere txakolinaren ekoizpenak garrantzi handia baitu herrian.
|
|
|
Gaur
|
egun
ere
|
|
|
Hori bai, erlaxazioaren bidez, gauza asko lortu nituen. Kirolak asko lagundu dit, eta gaur
|
egun
ere asko egiten dut. Fisikoki eta mentalki oreka ematen dizun edozerk on egiten du.
|
|
|
Horrela izan dira, eta
|
egun
ere hala dira. Niretzat, denbora urrea da.
|
|
|
Auzokideak eta merkataritza han errotu ziren, zabalgunera jo ordez. Eta, orobat, bizitasun hori du gaur
|
egun
ere. " Beste hiri batzuetako alde zaharrak adibidez, Gasteizkoa eta Baionakoa jendez ia hustuta daude, ez dute ia merkataritzarik".
|
|
|
" Anitz eman dio herriari Donatok. Mendi mutil lanean ari zela ere herritarrekin ibiltzen zen, eta gaur
|
egun
ere harreman estua du. Gazteen erakustaldietarako beti ekartzen du egurra, eta beti ibiltzen da laguntzen".
|
|
|
Gurasoak gure etxetik paraje bizi zen Rufino Arrolarengana eroan ninduten, Andrakara [Lemoiz]. Trikitiaren munduan ikono bat izan da, eta da gaur
|
egun
ere. Rufino eta gure aitita ere ezagutzen ziren, eta beti egon da harremana.
|
|
2023
|
|
|
Bao guztiek adreiluzko xafla bat dute gainean. Goiko solairuan zentraleko langilearentzako etxebizitza atondu zuten, eta gaur
|
egun
ere etxebizitza da. Beheko solairua, berriz, bi gela handitan banatuta dago:
|
|
|
Bao guztiek adreiluzko xafla bat dute gainean. Goiko solairuan zentraleko langilearentzako etxebizitza atondu zuten, eta gaur
|
egun
ere etxebizitza da. Beheko solairua, berriz, bi gela handitan banatuta dago:
|