|
2000
|
|
|
Gipuzkoarrentzat Faisaien irla eta lapurtarrentzat Konferentziaren irla izenez ezaguna den irla txikia, aurrekoak bezala, jatorriz limo irla bat da. Dena dela, gaur
|
egun
erabat artifiziala den itxura azaltzen du Faisaien irlak, izan ere, 1659 urtean, bertan Pirinioetako Pakea sinatzeak, historia aldetik ospe handia emateaz gain, izaera juridiko administratibo berezia ekarri baitzuen irla txiki honentzat. Urte erdia Espainiako Estatuaren esku eta beste erdia Frantziako Estatuaren menpe dago.
|
|
2001
|
|
|
Bada, horrelako istorio bortitzak, pertsonaia matxista eta biolentoz betetako nobela batek, jan, edan, borroka eta gehiegikeria besterik ez duen istorio batek, alegia ideologikoki gaur
|
egun
erabat desegokitzat jo genezakeen istorioak, nolatan liluratzen gaituen oraindik. Nik horri esplikazio bat bilatzen saiatu naiz.
|
|
|
60ko hamarkadan Alemanian Constanza ko Unibertsitatearen inguruan sortutako Harreraren Estetikaren(" Rezeptionsästhetik") ildotik, irakurleak duen garrantzi hau gogoratzea ezinbestekoa dugu. Bestalde, nahiko inozoa litzateke, eta gaur
|
egun
erabat baztergarria, literatur testu baten berezitasuna(" literaturtasuna" hitzaz izendatua izan dena) idazketa modu zehatz batean dagoela defendatzea, bere garaian norabide inmanenteko kritikak defendatu zuen bezala.
|
|
|
Honela, lehen aldiz kongresu monografiko bateanlandu zen Erdi Aroko arkeologia6, ordura arte nortasun berezitu gabeko ikergaiorokorragoetan aipatzen zena. Ondorioz, Erdi Aroko arkeologia espainiarra duelagutxi jaio dela esan dezakegu, gaur
|
egun
erabat gaztea den espezialitatea izanik.
|
|
2002
|
|
|
izeneko txostenean, hain zuzen ere. Batzordeko presidentearen izenezezagunagoa den Brundtland txosten horretan, gaur
|
egun
erabat gizarteratua den, garapen jasangarria, ren kontzeptua estreinakoz plazaratu zen, zeharo ezagunazaigun definizio honekin batera: etorkizuneko belaunaldiek beren beharrizanakasetzeko izan luketen aukera arriskuan jarri gabe, gaur egungo belaunaldien beharrizanak asetzeko nahikoa den garapena.
|
|
2003
|
|
|
Talde eder bat aritu zen Amuriza gidari hartuta, eta hortik sortu zen oraindik eten ez den soka hori. Bertso munduko batzuk pixka bat kritiko agertu izan dira, baina uste dut gaur
|
egun
erabat demostratuta dagoela bertso eskolako bertsolariak erabat bertsolari direla. Orain bertsolari on gehiago dago, baina oso onak oso gutxi, orduan bezala.
|
|
2005
|
|
|
Hementxe dago baita ere, apur bat aldenduta eta begetazioz inguratuta, Urdabaiko dorrea. Gaur
|
egun
erabat hondatuta dago, baina zutik dirau.
|
|
2006
|
|
|
Abuztuaren 13an jarri zen indarrean Aparatu Elektriko eta Elektronikoen Hondakinak Kudeatu eta Birziklatzeko Errege Dekretua, TEEH Zuzentaraua, zeinak ezartzen baitu ekoizleek nahitaez jaso behar dituztela beren bizitza baliagarriaren amaieran birziklatzera iristen diren unean merkaturatutako aparatuak, prentsa ohar batean gogorarazi zuen. Era horretako produktuak birziklatzeko, “bilketa zirkuitu bat, garraio logistika bat eta gaur
|
egun
erabat erabilgarri dagoen engranajea osatzen duten birziklatze instalazioen sarea behar ditu” esan zuen ECOTICek. Mekanismo hori guztia administrazio egokien baimenarekin baino ezin da egin.
|
|
|
Europak dituen erronken arteko garrantzitsuenetakoa, konpontzeke oraindik, eskolan jatorrizko hizkuntza eta kulturei ematen zaien trataera da. Hasiera batean etorkinen itzulera erraztea pentsatzen bazen ere, gaur
|
egun
erabat onartua dago etorkin gehienak Europan gelditzeko etorri direla eta beren hizkuntza nortasuna eta identitatea garatzeko tresna baliotsuak dituztela.
|
|
2008
|
|
|
gaixotasun larria duten komunitatetzat, alegia. Kanadan, batez ere mendebaldeko eta Atlantikoko probintzietan, geografikoki isolatuta egoteagatik iraun zuten komunitate frankofono txiki asko daude, baina gaur
|
egun
erabat asimilatuta daude edo bizirik irauteko borrokatzen ari dira, eta ikastetxeak dira frantses hiztunen kontrolpean dauden erakunde bakarrak (Landry eta Magord, 1992; Magord, 1995; Magord, Landry eta Allard, 2002). Komunitate horietako gazte asko hirietara emigratzen ari direnez, komunitateen asimilazio tasa altua da eta goraka doa (Beaudin eta Landry, 2003; Forgues, Bérubé eta Cyr, 2007).
|
|
|
Kanadan, batez ere mendebaldeko eta Atlantikoko probintzietan, geografikoki isolatuta egoteagatik iraun zuten komunitate frankofono txiki asko daude, baina gaur
|
egun
erabat asimilatuta daude edo bizirik irauteko borrokatzen ari dira.
|
|
|
Alternantzia honen azpian duguna da euskaran latinezko maileguak batzuetan neutrotik hartuak izan direla (mizpiru, > mizperu), > eta bestetan femeninotik (mizpira, > mizpera); > beste kasuetan mailegu bikoitza azaltzen zaigu: historia>/ > istorio> (bata nahiz bestea étimo edo erro berdina dute, gaur
|
egun
erabat desberdinak izanik). Zer esanik ez serorari> buruz (Hegoaldean batez ere elizaren eguneroko ardura duen eta zenbaitetan apaizari laguntzen dion emakumea, sakristauaren emaztea batzuetan, eta Iparraldean batez ere moja bezala erabilia) eta bere eratorpenak (serorategi, > ro > ragai, > rorago, > roratu, > rora etxe); > rora> SORORE latinetik dator, eta bukaeran duen, a> hori artikulu edo, a> organikoaren modura finkaturik dago (eta hiztegietan, a> berarekin azaltzen da), baina baita femeninoaren markagailu morfologikoa bezala ere, hau da erromantzetik hartuta femeninoarekin loturik dago.
|
|
|
Iturgintza enpresak Tagasa enpresako biltegian teilatu hodiak berritzen ziharduen, eta LABek azaldu du amiantoarekin lanean ari zirela. Amiantoa minbizi sortzailea da, eta gaur
|
egun
erabat debekatua dago bere erabilera. Iraganean, amiantoa, besteak beste, teiletan erabili izan da, eta espresuki amiantoa kentzeko kasuetan baino ezin dute material horrekin harremanetan jarri langileek.
|
|
2009
|
|
|
150 Edozelan ere, lan bereko beste artikulu batean Lucas eta Garcíak, masa komunikazioaren garaiko igorleen eta hartzaileen arteko muga garbiak gaur
|
egun
erabat lausotuta daudela berretsi eta gero, erlatibizatu egiten dute feedbackaren eta elkarreraginaren garrantzia (Lucas, 2009: 210):
|
|
|
Lehenago, adin talderik zaharrenak ziren euskaldunenak, eta gazteenak, berriz, erdaldunenak. Gaur
|
egun
erabat alderantzizkoa da egoera. Euskararen historian lehen aldiz, hogeita hamabost urtez behetiko elebidunen erdia baino gehiago euskaldun berria da.
|
|
2010
|
|
|
Gipuzkoako Belaontzien I. Estropada Kontxako estropadaren egun berean egingo da, baina horrek badu bere arrazoia. Garai bateko belaz mugitzen diren belaontzien estropadak gaur
|
egun
erabat galduta daude; beraz, arraunak duen oihartzunaz baliatuko dira euskal arrantzaleek merezi duten omenaldia izan dezaten. Euskal arrantzaleak ez ezik Gipuzkoako kostako bioaniztasun aberatsa ere gogoratu nahi dute kirol ekintza honen bitartez.
|
|
2012
|
|
|
" Issy l? Évequetik bueltan. Lau
|
egun
erabat zoriontsu izan dira. Zer gehiago eska daiteke?
|
|
|
Alde batetik, euskararen erabilera eremu guztietan igo baldin bada, bereziki eremu formaletan igo da eta ez hainbeste etxeko eta lagun arteko eremu hurbilenetan; azken horiek dira euskararen etorkizunerako eremu garrantzitsuenak, gaitasun komunikatiboa ziurtatzen dutenak. Orain dela 20 urte hizkuntzen arteko banaketa soziofuntzional diglosiko moduko bat baldin bazegoen (agian garai hartan ere ez zegoen), gaur
|
egun
erabat galdu da banaketa hori. Beste alde batetik, eta datu hau benetan kezkagarria da, euskararentzat arnasgunea den laugarren gune soziolinguistikoan (elebidunak %80 baino gehiago diren gunea, alegia, euskara eguneroko hizkuntza eduki lukeen gunea; ikus, adibidez, Miquel Gros i Llados:
|
|
2013
|
|
|
" Inperialistek diote, adibidez, Gipuzkoa Gaztelako Erreinuan bere borondatez sartu zela, ez zela konkistarik izan. Hori gaur
|
egun
erabat faltsua dela erakutsi da hainbat dokumenturen eta agiriren bidez". Egun" hain modan dagoen" normalizazioa ere halako klixe bat dela adierazi dute:
|
|
2015
|
|
|
Ttipi Ttapako Joxema Irigoienek ere eskualdea artikulatzearen mesedea ikusten dio proiektuari: «Interesgarria izaten ahal da hori, gaur
|
egun
erabat ezezagun gertatzen ahal dena gure lan-talde, erabiltzaile eta irakurleentzako ere, nolabait beste hedabideen bitartez kontaktua sortzea».
|
|
2016
|
|
|
Lehengoan Alderdi Demokratari buruzko Listen, Liberal liburuaren egile Thomas Frank-ek zure saioan zioenez, alderdiak 70eko urteetan erabaki zuen ez zuela izan nahi langileen alderdia, 90etan dagoeneko Wall Streeten inguruan zebilen bueltaka eta
|
egun
erabat lotua dago. Baina egia da, bestalde, inoiz ez dela ezkerreko hautagai bat hain urrun heldu.
|
|
|
Azken horiek dira euskararen etorkizunerako eremu garrantzitsuenak, gaitasun komunikatiboa ziurtatzen dutenak. Orain dela hogei urte hizkuntzen arteko banaketa soziofuntzional diglosiko moduko bat bazen (ordurako aski ahuldurik zen hori), gaur
|
egun
erabat galdu da banaketa hori. Beste alde batetik, eta datu hau benetan kezkagarria da, euskal arnasguneetan9, laugarren gune soziolinguistikoan (bertako biztanleen %80 baino gehiago elebidun diren eta, ondo beharrez, eguneroko hizkuntza arrunt euskara izan behar lukeen gunean, ikus adibidez Gros i Lladós 2009:
|
|
|
Akabuan, geroz eta sare akademiko gehiagok osatzen duten inperio antzekoa irudikatuko luke gaur egungo panorama akademikoan. Saltsa anabasa horretan eta «gurean» gaur
|
egun
erabat finkatua daukagun arren, hogeita hamar urte luzeko tradizioz, oraindino jende askok ez dio beharrizan sozioekonomiko ezta akademikorik ikusten arteko doktoregoari, berorrek hartu lukeen forman eztabaida sutsuenak piztuz. Ildo horretan, arteetako doktoregoak baldintza eta jomuga estetiko artistikoak izan ditzan esfortzu eta ahalegin bereziak egin dituzte zenbaitek, artista bere horretan «ikertzaile» gisa kontsideratuz?, ohiko egitura akademiko «soilekin» konformatu beharrekoan (Dieter Lesage, 2011).
|
|
2017
|
|
|
Datorren astean 40 urte legeztatu zuten urte askoan jazarria egon zen ikurrina, 1977ko urtarrilaren 19an. Gaur
|
egun
erabat normalizatutako ikurra den arren, gorabehera handiko historia du: debeku, jazarpen eta zigorrak, batetik, eta erakutsi, aldarrikatu eta plazaratzeko saioak, bestetik.
|
|
2019
|
|
|
bat izango zela, eskualde mintzaira bat. Gaur
|
egun
erabat onartuak diren printzipio horietatik abiatuta, etorkizunean Euskal Herri osoan zernahitarako erabiliko zen euskara nahi nuen, eta hori zen, azken batean, akademiaren sorrera bultzatzen ari ginenon asmoa.
|
|
2020
|
|
|
Estatu Batuetako politikan, erraza da adieraztea oker zegoela gaur
|
egun
erabat konponduta dauden gai batzuetan.
|
|
2021
|
|
|
43.7.9a Batez ere azalpenezko diskurtsoan erabiltzen dira birformulatzaile esplikatiboak. OEHren arabera, alegia, jatorriz, lagunarteko hizkerako birformulatzailea izan zen, baina XIX. mendearen bigarren zatian hasi zen zabaltzen testuetara, eta gaur
|
egun
erabat zabaldu da gipuzkeratik eta nafarreratik egungo euskara estandarrera. Hizkera lagunartekoan zein zainduan erabiltzen da, idatzian zein ahozkoan.
|
|
|
Beraz, biok baditugu motibo franko, bai elkar ulertzeko, baina elkarri esplikaziorik ez eskatzeko. Zorionez, eta bi
|
egun
erabat latz igaro eta gero, amodioaren gorabeherak berez hain latzak dira eta, Sergy nirekin haserretuta dagoenean ikaragarri gaizki pasatzen baitut, heldu bada bakeak egiteko momentua nire gurasoen etxeko balkoian bertan, txikitako itsaso zabalera begi begira, orduko piano notak berriro gogora ekarri nahian, atzetik besarkatzen nauela, lepondoa musukatzen didala, hain premiazkoa nuen aholkua ema... Batez ere nik neuk gogoan nuenarekin bat egin duelako, asmoa behintzat ez dela kapritxo hutsa adieraziz, ez dela nire harrokeriarengatik bakarrik ditxosozko domina hori onartzen dudanik.
|
|
2022
|
|
|
sagarra zanpatzea, leherturik, hartzidura prozesua errazteko. Lehen eskuz zanpatzen zen, zutikako haga luze astunak erabiliz; gero, matxaka izeneko eskuzko makinako biraderari eraginez; gaur
|
egun
erabat mekanizaturik dago prozesuko fase hau ere; c) dolareko lana: sagar hautsia bertan antolatu, nahasi eta ordu batzuetan pausatuko da, zanpatu aurretik bera dadin.
|
|
2023
|
|
|
" Esan nahi dugu, surf erabiltzaile eta eskolen ugaritasunaren ondorioz, asko murriztu direla bainurako espazioak, jende askoren ziurtasun falta eta kexuak eraginez. Gure aldetik uste dugu, oreka bat beharrezkoa dela surflari eta bainuzaleen artean, gaur
|
egun
erabat desorekatua baitago batzuen eta besteen arteko erabilera".
|
|
|
Gaur
|
egun
erabat apurtzen ari da gizartetik orain arte jasotzen zen bizitza klasikoa egitearen ideia; bestelako ibilbideak nagusitzen ari dira, orain: lehen, etxe bat erostea zen helburua, orain, ordea, alokairua eta gehiago bidaiatzea bilatzen da; lan finko bat ahalik eta lasterren lortu eta bertan 40 urte ematea zen lehen helburua, orain, aldiz, aintzat hartzen da munduan barna hainbat lan egiteko aukera, eta nork dio ogibide berean jardungo ditudanik nire lan urteak?; lehen, ez ginen kuadrilla tradizionaletik, betiko hartatik, urrun  tzen, orain, ordea, gero eta sarriago gertatzen da hainbat kuadrilla edo zirkulu eratzea; familia nuklearraren ideia erromantikoa gero eta desitxuratuago dago, eta orain bestelako errealitateak daude:
|