|
2000
|
|
|
Merezita ere bagenuen, alajainkoa! Deabru txiki horiekin batera hamar bat
|
egun
bizi ondoren, dudarik ez zen aitzakiarik txikiena perfektua zela zintzurrak bustitzeko.
|
|
2004
|
|
|
Gauza jakina da eskizofrenia dela euskaldunon habitat naturala eta bertan igeri egiten ongi ikasiak gaudela, hiru fasetako prozesuan: lehenengoan, gauzak buruz pentsatzen eta idealizatzen ditugu; bigarrenean, errealitate gordina datorkigu, oinak lur gainean jarrarazten dizkiguna; eta hirugarren eta azken fasean, pentsamendua gure interesetara birmoldatuz, oinen zerbitzura eta esanetara jartzen dugu burua –total, bi
|
egun
bizi behar eta! – Hala eta guztiz ere, aitortu beharrean nago barne haustura hura ez zela hain handia izan nire kasuan, zeren eta, sortzez eta lortzez futbolaria izanik, aspalditik ohitua bainengoen burua zangoen aginduetara jartzen eta, alde horretatik, ia hasiera hasieratik hirugarren fasean sartua nintzela esan baitezaket: hots, nik futbolari profesionala izan nahi nuen beste ezeren gainetik eta, asmo horretatik zetorkidàn poza gainerako minak eta saminak baino handiagoa zenez, poza sentitu nuen batez ere, Espainiako selekzioko entrenatzailearen deia jaso nuenean.
|
|
2005
|
|
|
Harritzekoa zenbat gauza dagoen egiteko urtebete galdu eta gero. Ia bost
|
egun
bizirik eta lagun gehienek ez dakite ezer! Errazagoa ligan egunean jartzea, ea aurten Athleticek ganorazko zerbait egiten duen.
|
|
2009
|
|
|
ez marrazkitxo bat. Gabinoren psikeak, gainera, bere anai arreben psikeak bezalaxe, beste osagai bat behar zuen, zeren oztopoei aurre egiten ohitua dagoen haurra. Benjamin Mariarena ez zen nolanahiko amesgaiztoa izan, orbetarrek egunez
|
egun
bizi behar izan zutena, urte erdian!?, edo hausten da barrutik, edo behar baino lehenago heltzen da heldutasunera. Zer egin zuen berak, baina. Gabinok?, Benjamin Maria jaio eta bizi izan zen artean, bere burbuilan ezkutatu baizik?
|
|
|
–¡ Qué maravilla de niños!? esaten zien gure amei; gaur
|
egun
biziko balitz? ¡ Qué maravilla de niños y niñas!, esango lieke.
|
|
|
marrazki eder bat, alegia, eta artelan bat... ez marrazkitxo bat. Gabinoren psikeak, gainera, bere anai arreben psikeak bezalaxe, beste osagai bat behar zuen, zeren oztopoei aurre egiten ohitua dagoen haurra –Benjamin Mariarena ez zen nolanahiko amesgaiztoa izan, orbetarrek egunez
|
egun
bizi behar izan zutena, urte erdian! –, edo hausten da barrutik, edo behar baino lehenago heltzen da heldutasunera. Zer egin zuen berak, baina –Gabinok–, Benjamin Maria jaio eta bizi izan zen artean, bere burbuilan ezkutatu baizik?
|
|
2012
|
|
|
Kapibara gaur
|
egun
bizi den karraskarik handiena da, metrotik gorako luzera izan dezakeena eta 50tik 65 kiloko pisua. Gorputza biribila eta barrika baten irudikoa du, hanka labur samarrak, mintz laburrak hatz artean, buru txiki laukizuzen eitekoa eta bai bai begi belarriak goiko aldean kokatuak.
|
|
2015
|
|
|
Hori hala izan dadin, zentauroak lege batzuk bete behar ditu (gainerako gizaki guztiok bezalaxe), beretzat propio idatzi direnak; errespetatzen ez baditu, gizaki gisa izango da epaitua, gizakien artean bizitzea hautatu duenez. Batik bat, beraz, behiala zituen ohitura eta atabismo hainbatekin kontu handiz ibil dadila gaztigatu zaio; izan ere,
|
egun
bizi den gizarte zibilean, bestialismo izugarritzat hartuak izan daitezkeelako, eta hein berean zigortuak.
|
|
|
Argitzen txostena, adibidez, garaipenaz mintzo da: . Gaur
|
egun
bizi dugun egoera azken hogeita hamar urteotan lortutako garaipen nagusi baten ondorio dela nabarmendu behar dugu: Francoren osteko erreforma eta hortik eratorritako amaraun juridikoa eta politikoa (Euskal Herria irenstea eta asimilatzea helburu zuena) ez dute egonkortzea lortu, eta beraz, sakoneko aldaketa demokratikoaren aukerari eutsi diogu.
|
|
|
–Egunez
|
egun
bizi beharra dago, esana zion zirujauak berak orduko hartan, eta ez zuen ahaztua, ezta ahazteko ere.
|
|
|
–Egunez
|
egun
bizi beharra dago, entzun du, ozen, haren gogoeta?; deus hoberik ezin aholka niezaieke gaixoei.
|
|
|
–Egunez
|
egun
bizi beharra dago, laburtu zuen, irakaspen gisara.
|
|
|
–Egunez
|
egun
bizi beharra dago.
|
|
|
Lehenago ere ohartua zen bera horretaz; esate baterako, Las Heras doktoreak biopsiaren emaitzen berri eman eta. Sarako erretorearen gisa? egunez
|
egun
bizi beharra zegoela esan zion egun hartan. Irrikatzen egon zen, koinata noiz iritsiko, nahigabea harekin partekatzeko, elkar besarkaturik malko batzuk isuri eta aurrera egiteko adorea biltzeko.
|
|
|
–Egunez
|
egun
bizi beharra dago.
|
|
|
lagundu egin behar diote, ahal duten guztian lagundu, zoriontsu izan dadin bizi den artean. Egunez
|
egun
bizi, ezin baita ibili gerotik gerora.
|
|
|
Egunez
|
egun
bizi beharra zeukatela esana zion doktoreak; antzera mintzo zen Sarako erretorea.
|
|
|
gaur
|
egun
bizi diren eremutik asko urruntzeko ere. Ikuspegi kronologikotik, ez daukagu
|
|
|
antzinako akitanieraz gain, ez eta euskararen jatorria euskaldunak gaur
|
egun
bizi diren eremutik asko urruntzeko ere.
|
|
|
5 Eskola liburuetan indigenei buruz lehenaldian hitz egiten da beti,
|
egun
biziko ez balira bezala.
|
|
2016
|
|
|
Bidaian ikusirik bezala, gizakiak egunez
|
egun
bizi izan dira, luzaz, eguneroko bizia baizik gogoan ez edukirik. Sekulan ez diote haien buruari galdegin nondik zetozen ala nora zihoazen, aski zutelako elikadura lortzeko ihizian aritzea eta orduko eginbeharrak betetzea.
|
|
|
Horiek izan ziren duela kasik 30 urte izandako hauteskundeen ondoko adierazpenak, eta esan beharrik ez dago zein adierazgarriak gertatzen diren, zer nolako kontrastea marrazten duten
|
egun
bizi dugun egoera politikoarekin alderaturik.
|
|
|
alegia, etengabe aldatu da gure planetako biziaren itxura. Gaur
|
egun
bizi diren espezieak
|
|
|
Gau eta
|
egun
bizi,
|
|
2017
|
|
|
Guk egindakorik gabe, inok ez zituen itsaso horiek nabigatuko, eta lur emankor horiek basamortu izango lirateke. Guk hazarazi eta ugaldu eta garbitu eta hezi egin ditugu, beharbada sei edo zazpi urte bete bitartean, estatistiken arabera gaur
|
egun
bizi diren mila seiehun eta hogeita hiru milioi gizaki, eta horretarako, batzuek laguntza izan badute ere, denbora behar da.? (Woolf, 1929:
|
|
|
Ez dut lan finkorik, ateratzen zaizkidan lanekin eta laguntzarekin egiten dut aurrera. Egunez
|
egun
bizi naiz orain, eta egunerokotasun horri lotutakoak dira jada nire buruhausteak, ea hilabete horretan argindarra ordaintzerik izango dudan eta halakoak.
|
|
|
emakume,
|
egun
bizi direnak,
|
|
2018
|
|
|
Eta, jakina, lord Darlingtonen garaian etengabe izaten genuenez jendea bisitan zenbait egunez, harreman ona sor zitekeen kide bisitariekin. Izan ere,
|
egun
bizi haietan, Ingalaterrako profesional bikainenak zerbitzarien jangelan elkartzen ziren, gau berandura arte, hizketan, suaren epelean. Eta, kasu, gau haietako edozeinetan zerbitzarien jangelara sartuz gero, ez ziren txutxu mutxuak soilik entzuten; aitzitik, bestelako iritzi trukeak ere izaten ziren, zeren goiko solairuan gure nagusiek kezkagai zituzten afera garrantzitsuak edo, bestela, berripaperek zabaldutako muntako auziak izaten baitziren hizpide gurean ere; eta, noski, maila guztietako ofiziokideak elkartzen direlarik gertatu ohi denez, gure lanbideari buruzko edozein ertzez ere aritzen ginen.
|
|
2019
|
|
|
Edo, hobeto esanda, idazle lizentziaz baliaturik, marko berria ezarri diot margolan zahar bati, gure artera ekarri eta beste begi batzuekin ikusteko asmoarekin. Ez dakidana da zer iritziko liokeen gure izeko nobelazaleak, gaur
|
egun
biziko balitz eta irakurtzeko aukera izango balu. Edonola ere, hona hemen haren bizitzako pasarte batez apailaturiko kontakizuna.
|
|
|
Eta ezinikusi haiek erretzen zuten Txefe, baita bere buruari galdera zorrotzak eragin ere: . Zertarako sartu naiz ni saltsa honetan, bi
|
egun
bizi behar eta?, zertarako konpromiso akigarri hau, maiz baino maizago itobeharrean uzten nauena?, zertarako hori??, eta zertarako hura???. Egun batean, gainera, bere sindikatukide batekin sekulako errieta izan zuen:
|
|
2020
|
|
|
Lurreko klima orokorraren aldaketa adierazten duen kontzeptua. Lurraren historian hainbat klima aldaketa izan dira, baina, aurrekoen bereizgarri,
|
egun
bizi dugunak gizakiaren jardueran du jatorria, erregai fosilen errekuntza berotegi gasak pilatzen ari baita atmosferan.
|
|
|
Gizateriak gure planetako ekosistemei, biodibertsitateari eta klimari berari ezarritako inpaktu globalaren erakusle,
|
egun
bizi dugun aro geologikoari Antropozeno izena ematea proposatu da, eragin horien guztien arrastoa hain nabarmena baita erregistro estratigrafikoan; batzuen iritziz, nekazaritza sortu zenetik gertatu da, duela 12.000 urte inguru, baina batez ere industrializazioaren garaitik, eta are abiadura handiagoz II. Mundu Gerra amaitu osteko garapen ekonomiko esponentzialaren ondorioz. Eragin horien guztien artean azpimarratzekoak dira, besteak beste, biodibertsitatearen galera (aurretiko desagertze tasak 100 aldiz biderkatu ei dira azken hamarkadotan, VI. Iraungipenean sartuta gaudenaren erakusle), ekosistemen galera edota haien hedapena eta ekoizpenaren murrizketa (deforestazioa, koralezko arrezifeen gainbehera...), aldaketa eta homogeneizazio biogeografikoa (klima aldaketaren eta gizakiak eragindako animalia eta landareen translokazio zuzenen ondorioz), bai eta makina bat espezieren jokabidea eta ekologiaren aldaketak ere (bai habitat ezberdinetara egokitu eta mugitu direlako, bai egun argiko bizimodutik gautarrera aldatu behar izan dutelako giza presioa ekiditeko).
|
|
|
Lehenik eta behin, eskerrak helarazi nahi dizkiet Telesforo Monzon Laborategiko lagunei. Eskerrak, noski, ekarpena egiteko egin didaten gonbidapenarengatik, baina are gehiago,
|
egun
bizi dugun testuinguruak utzi dituen ondorioetako gakoetan hizkuntza gutxituaren gaia ere kokatzeagatik. Izan ere, askotan, gehiegitan akaso, gizarteak egiturazko arazoak bizi dituenean eta etorkizuneko lehentasunak ezarri behar direnean, hizkuntzaren gaia elementu folkloriko eta apaingarrien kaxan uzteko joera dago.
|
|
|
Lehen kontsiderazio gisa, interesgarria litzateke ikusmira zertxobait igo eta, nazioartean azken hamarkadotan hizkuntza gutxituen garapena zein elementuk baldintzatu edo ardaztu duten ikustea. Eta, noski,
|
egun
bizi dugun testuinguruak elementu horietan zer nolako eragina izango duen aztertzea:
|
|
|
Hark azaldu bezala, zenbait politika ekonomikok garrantzia lortu zuten, ez popularrak zirelako, baizik eta hondamendietatik edo kontingentzietatik abiatuta psikologia sozialean eragindako inpaktuak baliatu zituztelako. Eta, beraz,
|
egun
bizi dugun katastrofea baliatuz, gizartearen ahultasuna eta izua baliatuz, testuinguru arruntean onartezinak ziratekeen erreformak abian jartzeko tentazioa hor egongo da. Esan gabe doa, aipatu erreformen izaera globalizatzaileak eta ekonomizistak albo batean utziko dutela geurea bezalako hizkuntza komunitateen biziraupena, nazioarteko erakundeen oniritziarekin.
|
|
|
Euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa erdiesteko bi iturri nagusitan utziko du arrastoa
|
egun
bizi dugun egoerak.
|
|
2021
|
|
|
Edonola ere, titulua ez dut
|
egun
bizi dugun egoeragatik hautatu, Bilboko karmelitetan Nikolek bizi izan zuenagatik baino. Hura denboraldi bat infernuan izan zela defenditu behar ote dut?
|
|
|
Eta ez hori bakarrik, baita pandemiaren kontu hau guztia ere... ...nbulu traketsak, goragoko dimentsio bateko zenbait pribilegiaturentzat lan egiten duten" bizitza zuzendari" batzuen eskuetan gauden txorimalo irrigarriak, elite horien asperdura eramangarriago bihurtzeko soilik existitzen garen panpina ezdeusak, komedia krudel honetan hil arte bizirautera kondenatutako pailazo manipulatuak, beste norbaiten ametseko figuranteak, gezur berdadero hau egunez
|
egun
bizitzera behartutako mozoloak. Nola ostia ulertzen da bestela Twitterren sartzeko erabakia hartzea nik, noiz eta gaur, noiz eta orain, hemen, Esterren zain nagoen bitartean, eta justu txio honen gainean pausatzea begiratua, baina zer txantxa klase da hau!
|
|
2022
|
|
|
Horrez gain, salatu du feminismo hegemoniko zuriak emakume txirotuen jaiotza kontrola bultzatu duela. Ijito feministek, Europako historian gertatu diren esterilizazio behartuen erreparazioa exijitzeaz gain, ikusgai egin dute tronpen lotura egiteko edo antisorgailuak erabiltzeko
|
egun
bizi duten presioa. Feminismoa deskolonizatzeko bidean, ezinbestekoa dugu amatasunaren diskurtsoa berrikustea.
|