|
2006
|
|
|
Elkartetik kanpo ere gaur
|
egun
bertsolaritzak zer zati betetzen du zure bizitzan?
|
|
2009
|
|
|
Uste bazen ere, bertsolari belaunaldi horren ondotik, Iparraldeko bertsolaritza hilen zela, 1980 hamarkadan, bertso eskolen eraginez, transmisioa segurtatu da eta gaur
|
egun
bertsolaritzak, inoiz baino gehiago, arrakasta badu belaunaldi gazteetan. 2009ko ekainaren 6an iragan den Iparraldeko bertsolari gazteen XVI. xapelgoaren finala honen lekuko dugu.
|
|
2011
|
|
|
Eszenatoki gisa Juan Mari Lopezen familiako Linddurrenborda Sagardotegia izan zuten, horregatik gonbidatu dute platora, bertako berri emateko. Lopez oiartzuarra da jaiotzez eta umetatik du bertsoarekiko lilura, gaur
|
egun
bertsolaritzarekin duen lotura nolakoa den azalduko du.
|
|
|
Eszenatoki gisa Juan Mari Lopezen familiako Linddurrenborda Sagardotegia izan zuten, horregatik gonbidatu dute platora, bertako berri emateko. Lopez oiartzuarra da jaiotzez eta umetatik du bertsoarekiko lilura, gaur
|
egun
bertsolaritzarekin duen lotura nolakoa den azalduko du.
|
|
2013
|
|
|
Gaur
|
egun
bertsolaritzak berekin dakar jendaurreko interpretazioa. Beraz, bertsogintzak ezinbesteko lotura du perfomanceekin eta jendaurreko ikuskizunarekin.
|
|
2014
|
|
|
Agerian geratu denez, esperimentu horrek bat egiten du
|
egun
bertsolaritza zerden ulertzeko proposatzen den teoria nagusiarekin: bertsolariaren lana arrazoiari, diskurtsoari eta erretorikari lotuta dago.
|
|
|
Esperimentu horrek bat egiten du
|
egun
bertsolaritza zer den ulertzeko proposatzen den teoria nagusiarekin: bertsolariaren lana arrazoiari, diskurtsoari eta erretorikari lotua dago (Gartzia, Egaña, Sarasua, 2001).
|
|
2017
|
|
|
Beste kontu bat da bertsolaritza gaur egun mugimendu bat dela, hizkuntza minorizatu batean gaudela, eta gaur
|
egun
bertsolaritzaren masa mugimenduan oso funtzionala eta erakargarria dela bertsolari puntakoenen arteko lehia hori. Eta gainera balio duela kalitatea berritzeko, prestigio irizpideak berritzeko, eta masa mugimendu astinaldi interesgarri bat sortzeko.
|
|
2018
|
|
|
Azken datu horiek interpretatzeko zailagoak dira, 1980ko hamarkadatik datorren hazkundea ikusten uzten ez dutelako eta 1990eko hamarkadan gertatu zen boom delakoaren ondorengo hozte premeditatua (propio eragin zutena) garbi islatzen delako. Baina, aldi berean, datuek argi islatzen dute gaur
|
egun
bertsolaritzak bigarren boom bat bizi duela, eta boom honek, lehenengoarekin alderatuz gero, beste ezaugarri batzuk dauzkala: lehenengoan funtsezkoak ziren bertso saio masifikatuak, eta bigarrenean, berriz, publiko gutxiagoko saio askoz gehiago daude.
|
|
|
Bertsolarien familia batean jaiotako bertsolaria da Arzallus Antia (Hendaia, 1990). Interpretazio ikasketak egina,
|
egun
bertsolaritza irakasten du hezkuntza arautuan. ETB1eko Gure kasa saioan ere ikus dezakegu, Hitzen zaindaria atalean herriz herri ibilita tokian tokiko hitzak jasotzen.
|
|
2019
|
|
|
elkarri bizkarra emanda bizi ziren bi mundu elkartu ziren, artikulazio ariketa erraldoia eginez. Hori ez zen, ordea, erresistentziarik gabe gertatu; eta horretan badaude zenbait antzekotasun emakumeek
|
egun
bertsolaritzan bizi dituztenekin alderatuta: exotikotzat hartzea, ertzetik abestea, espazio propioak sortzea...
|
|
|
Bere ustez, zaila da honek ekarriko dituen ondorioak aurreikustea, baina gakoa izan daiteke etorkizunean bertsolaritza bidezkoagoa eta bideragarriagoa egiteko. Edota ahulagoa, segun eta nola kudeatzen diren gaur
|
egun
bertsolaritzak dituen erronkak. Gaurkoak biharkoa baldintzatzen baitu beti, ezinbestean.
|
|
|
Ikerketatik atera duten beste ondorio nagusietako bat izan da bertsolaritzak dibertsifikaziorako joera hartu duela. Zubiriren hitzetan, Joxerra Gartziak garai batean aipatzen zuen" ezpaltzearen" kontzeptutik harago, gaur
|
egun
bertsolaritza multipolarraz hitz egiten has daiteke. Hau da, norantz joko duen zehazki baieztatu ezin bada ere, bertsolaritza bat eta bakarra zenaren ustetik bertsolaritzak pluralean ulertzeko saltoa gertatzen hasi dela.
|
|
|
bertsolaritza ematen duten irakasleek hezitzaile kontzientzia hartzea, klaseetan bertsolaritzaz haragoko balio asko lantzen dituztelako eta kultur transmisore moduan ere eragin bat izan dezaketelako. Ez da kasualitatea euskal kulturgintzan erreferentzia guneetan dabiltzan asko eta asko bertso eskolaren batean ibilitakoak izatea; gero, igual, batek idazle bezala egingo du bidea, beste batek kazetaritzan, beste batek bideogintzan… Esan nahi dut, bertsolaritzak beste esparru asko ere elikatu dituela eta, era berean, horrek guztiak elikatzen duela gaur
|
egun
bertsolaritza.
|
|
|
Orain arte bertsolaritzaren izaera eta praktika ikuspegi androzentriko batetik izan da definitua, eta garaia da izaera eta praktika hori biratzeko eta bere atzealdea ikusarazteko kultural gisa aztertzea eta emakumeek bertan izandako rola ikertzea baldin baziren helburuak,
|
egun
bertsolaritzaren izaera eta izana eta horretan dauden genero isuriak interesatzen zaizkit. Horrekin lotuta, bertsolaritzak bere izaera eta bere praktika definitzeko eta birdefinitzeko orduan agerian uzten dituen genero tentsioak dauzkat aztergai.
|
|
|
Denis Laborde k esaten zuen lore jokoen hasieran bertsolaritza paisaiaren parte zela. Berak defendatzen du gaur
|
egun
bertsolaritza deitzen diogun hori lore jokoen bitartez egituratu zela. Hor jartzen du hasiera:
|
|
2020
|
|
|
Esan al daiteke gaur
|
egun
bertsolaritzak 2 boom mediatiko bat bizi duela?
|
|
2021
|
|
|
Euskararen komunitatearen baitan gaur
|
egun
bertsolaritzak duen sustraitze maila ez da kasualitatez sortua. Batetik, badu oinarri historikoa, bertsolaritzak euskal herrietan duen tokia ez da oraingoa.
|
|
|
Beraz, gaur
|
egun
bertsolaritzak bigarren boom bat bizi duela esan genezake, baina bigarren boom horren izaera desberdina dela. Gure susmoa honakoa da:
|
|
|
Zubiriren iritziz, rockaren belaunaldiko bertsolarien artikulazioa bizi izan ondoren, gisako beste prozesu bat bizi du
|
egun
bertsolaritzak emakumeen artikulazioarekin. Azken neurketen arabera bertsolarien% 25 eta publikoaren% 53 emakumeak direla kontuan harturik, prozesu honek duen garrantzia azpimarratzen du ikertzaileak:
|
|
|
Nahiko kuriosoa da fenomenoa. Bertsolaritzak bide berriak zabaldu dituenean, beti betitik berea izan duen publikoa galtzen hasi da, adineko jende asko, eta nekazaritzan, industrian, tabernan eta musean kulturizatutako asko eta askok,
|
egun
bertsolaritzan nagusitu den moldea ez du batere atsegin.
|
|
|
Ainhoa Aizpuruak, berriz, Bertsoen erritmoa: hierarkia prosodikoaren eskaileretan gora eta behera (2016) ikerketa aurkeztu zuen, eta gaur
|
egun
Bertsolaritzaren prosodia deituriko doktorego tesia egiteko lanetan ari da.
|
|
2022
|
|
|
Bertsolaritza txapelketetatik ahalik eta gehien aldentzea izan ohi da bertsolaritzaren helburua, nahiz eta gaur
|
egun
bertsolaritzaren zati batek txapelketaren beharra duen, plaza gehiago edukitzeko aukera sor baitezake, eta urte osoan kantatzen ez duenak txapelketan erakus dezake zertarako gai den. Baina gaiok sasoi honetan plazaratzeak txapelketaren garrantzia berrestea ekartzen du.
|
|
2023
|
|
|
Zer ote du bertsoak entzuleak hainbesteraino harrapatzeko? Munduan zehar badira ahozko inprobisazioa lantzen duten hainbat kultura, baina batek ere ez dauka gaur
|
egun
bertsolaritzak daukan indarra. Horren erakusgarri, lau urterik behin Euskal Herrian jokatzen den Bertsolari Txapelketa Nagusia aipa dezakegu aurten jokatzen ari da, urtebeteko atzerapenaz, pandemia dela eta.
|