|
2006
|
|
|
• Deustuko Unibertsitatera (DU) jotzen badugu, gaur
|
egun
Bizkaiko campusean derrigorrezko irakasgai bat dago: Euskal Filologia graduko titulazioan, Soziolinguistika izenekoa.
|
|
|
Aurtengo irabazlea Mariano Gomez izan da. Albaitaritzan doktorea da eta gaur
|
egun
Bizkaiko Foru Aldundiko Abeltzaintza Zerbitzuan ari da lanean, albaitari modura. Liburu bat idatzi du:
|
|
2007
|
|
|
Guk ez genuen uste hainbeste sagardotegi zabalduko zirenik. Baina gaur
|
egun
Bizkaian eta Nafarroan ere badaude; areago, duela gutxi, Araban ere zabaldu dute sagardotegi bat. Beraz, gaur egun sagardotegiak Euskal Herri osoan ditugu, eta Ipar Euskal Herrian ere zabaldu dituzte sagardotegi batzuk.
|
|
2008
|
|
|
Martin Orbe (Euskal Filologian lizentziaduna eta Udako Euskal Unibertsitatea UEUko zuzendari ohia); Jose Ramon Etxebarria (fisikaria, UEUko argitarapenen zuzentzailea); Jesus M. Zalakain (itzultzailea), Jazinto Iturbe (Doktorea eta UPV EHUko irakaslea), Kepa Altonaga (Biologian doktorea eta UPV EHUko ira kaslea); Pilare Baraiazarra (Euskal filologian lizentziatua eta Batxilergoko irakaslea); Jesus Naberan (itzultzailea); Erramun Osa (AEK ko didaktika taldeko irakaslea); Gabriel Piedra (itzultzailea); Iñaki De Nicolas Pinto (OHOko irakaslea. Hezkuntza Psikologian lizentziatua); Gotzon Lobera (Zuzenbidean lizentziaduna eta gaur
|
egun
Bizkaiko Diputazioko Euskararen Zuzendaria); Patxi Letamendi (medikua); Eneko Barrutia (Euskal Filologian lizentziaduna); Xarles Videgain (Université de Pau et des Pays de l. Adour-eko irakaslea); Alfonso Irigoien Etxebarria (Euskaltzain hizkuntza laria eta Destuko katedraduna); Lino Akesolo (Euskalari ikertzaile hiztegigilea), Beñat Oihartzabal (Euskaltzaina eta Frantziako CNRSko ikertzailea);...
|
|
|
Unai Sordok 35 urte ditu, eta Euskadiko CCOOko zuzendaritzako kide da 2000 urtetik. Gaur
|
egun
Bizkaiko arduraduna da.
|
|
|
Gaur
|
egun
Bizkaian, Gipuzkoan eta Araban ekoizten den energiaren %4, 4" soilik" da energia berriztagarria. Horren aurrean, Euskal Energiaren Erakundeko zuzendari nagusi Jose Inazio Hormaetxeak adierazi zuenez," %4, 4 horren %8 da haizetik lortzen den energia.
|
|
2009
|
|
|
Joan den astean pasatu ditut zortzi
|
egun
Bizkaiko herri txiki batean, eta pentsatu dut egunen batean garaipen bat baldin bagenuen ere ez lukeela deus aldatuko herri horretan. Han euskaraz ari dira jendeak, ez da ikusten lan problemarik, patxadan bizi direla ikusten da, arratsaldean emazteak ostatuan kartakan, gazteak arratsean gaztetxean sekulako parrandak egiten...
|
|
|
Bi sindikatuek azaldu dutenez, gaur
|
egun
Bizkaian eta Gipuzkoan lurralde mailako lan itunak dituzte, eta Araban, berriz, Espainiakoa ezartzen dute. Horrek dakar langile batzuek hilean 1.000 euro inguru jasotzea, urtean 1.800 orduko lanaldia izanik ere.
|
|
2010
|
|
|
Lopezek ziurtatu du EITBko zuzendaria ez dagoela Gobernuaren menpe, Andoni Ortuzar zuzendari ohiarekin gertatu ez bezala. Halaber, Ortuzar gaur
|
egun
Bizkaiko EAJren presidentea dela gogorarazi du.
|
|
2011
|
|
|
Javier Mariño Rezikletako kudeatzailearen hitzetan, «bide beretik jarraituz, beste pauso bat emango dugu proiektu berriari esker, edukiontzi hauek jarriko baititugu arropa biltzeko soilik balio dutenen lekuan». Izan ere, kooperatibaren kalkuluen arabera, berrerabil daitezkeen hondakinen erdiak besterik ez da biltzen
|
egun
Bizkaian: «Frogatuta dago:
|
|
|
Azpiegiturei dagokienez, Bilbaok gogorarazi du
|
egun
Bizkaiko azpiegitura plan handiena dutela martxan eta ez errepideen alorrean bakarrik, baizik eta gaurko eta biharko lana ziurtatuko duten enpresa azpiegiturak ere bai.
|
|
2015
|
|
|
pisu. Hitz horixe agertzen da Landucciren hiztegian; ez gaur
|
egun
Bizkai aldean erabiltzen den astun.
|
|
|
baia, baina?. Gaur
|
egun
Bizkaiko mendebalean, Sakanan eta Nafarroako erabiltzen da n gabeko aldaera. Betolatzak baliatu zuen.
|
|
|
itxi (behin echi) baliatu zuen. Horixe erabiltzen da gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibarreko hegoaldean. XVIII. mendeko Gamizek ere izten idatzi zuen.
|
|
|
artez, zuzen?. Gaur
|
egun
Bizkaiko mendebalean erabiltzen da, baina eremu zabalagokoa zen antzina. Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da.
|
|
|
ilen, astelehen?. Gaur
|
egun
Bizkaiko mendebaleko herri gutxi batzuetan dirau bizirik. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
escuetan eucan arpea iramo eben, eskuetan zeukan arpa jaurti zuen?, ez nigana iramo ceure guecia, ez nigana jaurti zeure gezia?. Arabako lekukoetan ez da agertzen gaur
|
egun
Bizkai aldean erabiltzen den jaurti.
|
|
|
Landucciren eta Gamizen izkribuetan agertzen da. Arabako lekukoetan ez da ageri gaur
|
egun
Bizkai aldean erabiltzen den geriza/ keriza.
|
|
|
jesarri, jarri, eseri?. Gaur
|
egun
Bizkaian erabiltzen da. Lazarragak (jasarri) eta Betolatzak baliatu zuten, jarri orokorrarekin batera.
|
|
|
aita ponteko, aitabitxi?. Gaur
|
egun
Bizkaiko eta Gipuzkoako alderdi batzuetan erabiltzen da. Baita Sakanan ere, Araba ondoan.
|
|
|
ama ponteko, amabitxi?. Gaur
|
egun
Bizkaiko eta Gipuzkoako alderdi batzuetan erabiltzen da. Baita Sakanan ere, Araba ondoan.
|
|
|
Badirudi Arabatik datorrela gaztelaniatik hartutako partizipioetan ado > adu egiteko joera. Gaur
|
egun
Bizkaian eta Gipuzkoako mendebalean (Deba ibarrean, Urolaldean eta Goierrin) erabiltzen dira tankera horretako partizipioak, baina, dagoeneko, bokal arteko d galduta eta au bilakatuta: komunikau, komunikatu?.
|
|
|
idatzi zen. Halaxe erabiltzen dira gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibarrean. Dena dela, aipatu diren partizipio bi horiekin batera, gaztu agertzen da Landucciren hiztegian; ez gatzitu.
|
|
|
a) etan. Gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibarreko hegoaldean dago bizirik eta, Blanca Urgellek (2006) dioen bezala, Arabatik zabaldutakoa izan daiteke. Partizipioa idu zuten aditzetan baliatu zen Landucciren hiztegian:
|
|
|
119) zehaztu duenez, [aditzoina+* ezan] perifrasiaren ordez [partizipioa+ egin] perifrasia baliatu zen. Horixe da gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibarrean guztiz nagusi. NOR NORI NORK saileko aginteran eta subjuntiboan zabalagoa da egin erroaren eremua:
|
|
|
Euskal Herriko mendebalean a batekin amaitzen diren hitzei artikulua gehitzen zaienean, a+ a > ea (gero e, ia, ie, i) gertatzen da. Gaur
|
egun
Bizkaian, Gipuzkoako Deba ibarrean, Urolaldeko alderdi batean eta Goierrin, eta Nafarroako Burunda eskualdean gauzatzen da. Antzina Araba osoa zegoen eremu barruan eta, Patxi Salaberri Zaratiegiren (1998:
|
|
|
Betolatzak, dei? idatzi zuen, gaur
|
egun
Bizkaiko mendebalean aditzen den bezala, baina dei orokorra agertzen da Landucciren, Lazarragaren eta Albenizen izkribuetan. Albenizek, azkenik, aguiquetan, adiketan [aditzen]?
|
|
|
Betolatzak jokatu zuen desberdin. Gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibar gehienean bezala, i bokal sudurkaritik iñ atera eta (z) iño egin zuen: devocino, debozio?, erresurrecciño, erresurrekzio?, oracino, orazio?, parcaziño, barkazio?, pasiño, pasio?, tentacino, tentazio??
|
|
|
Luzuriagak ere nere idatzi zuen. Nabarmentzekoa da datiboan niri agertzea Lazarragaren izkribuetan, i bokalarekin, gaur
|
egun
Bizkaian erabiltzen den bezala.
|
|
2017
|
|
|
1857an, Adan de Yarzatarrek Pinus Radiata ekarri zuten Kaliforniatik Ispasterrera eta hortik aurrera bere landaketak bultzatu zituzten. Gaur
|
egun
Bizkaiko eremuan 70.000 hektarea ditugu. Pinu eta eukaliptoen landaketak lurraldearen %75a dira eta baso autoktonoak %25a (pagoak, haritzak, gaztainondoak…).
|
|
|
Lazarragaren, Betolatzaren, Albenizen eta Gamizen izkribuetan. Gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibar gehienean dago z. Bergara eta Antzuola dira salbuespena.
|
|
|
Araban ez dago ahizpa/ ahizta aldaeren lekukotasunik. Gaur
|
egun
Bizkaian eta Deba ibar gehienean erabiltzen da ahizta; Oñati dago eremutik kanpora.
|
|
|
Gaztedi Dantzari Taldea Bilboko Santutxu auzoan dago. 1951 urtean sortua, belaunaldiz belaunaldi euskal dantza eta musika hedatuz beteko ditu aurten 66 urte,
|
egun
Bizkaian martxan jarraitzen duen euskal dantza taldeetatik zaharrena izatea lortuta. Gaur egun, 35 bat dantzari eta musikari biltzen ditu, baita adin ezberdinetako ehunetik gora haur ere, eta helduentzako ikastaroak eskaintzen ditugu, auzoan euskal dantza, folklore eta tradizioa zabaltzeko helburuz.
|
|
2018
|
|
|
Lanera joateko bost minutu behar izatetik, hogei minutu behar izatera igaro nintzen kalean jendea saihestu behar izaten nuelako". Gaur
|
egun
Bizkaian bizi da, eta produkzio ekologikoan jasotako esperientzia ikasketa prozesua dela dio. " Ezagutzen ez dudan bizimodua gertutik bizitzea da niretzat hemen egotea".
|
|
2019
|
|
|
Euskotren ligatik aparte, orain dela bi urte, ETE liga jaio zen. Bertan dabiltza
|
egun
Bizkaian dauden emakumezkoen lau traineruak: Deustu, Kaiku, Isuntza eta Ondarroa.
|
|
2020
|
|
|
Espainiako Gobernuak Martxoaren 15ean ezarri zituen alarma egoera eta konfinamendua, eta martxoaren 19ko dekretu batek debekatu egin zuen ostalaritzako establezimenduak irekitzea. Batez beste, 15,6 egun egon dira itxita Gipuzkoako hotelak, hamalau
|
egun
Bizkaikoak eta 13,8 egun Arabakoak.
|
|
2023
|
|
|
«Eredu horrek ez die egoiliarrei eman beharreko zerbitzua eskaintzen». Izan ere, Lakuntzak adierazi du gaur
|
egun
Bizkaiko egoitzen %80 azpikontratatuak direla: «Bizkaian oro har 156 erresidentzia daude, eta horietatik hamabi besterik ez dira publikoak; hau da, %80 horietan, helburua dirua ateratzea da, eta ez zerbitzu publiko bat eskaintzea».
|
|
|
«Eredu horrek ez die egoiliarrei eman beharreko zerbitzua eskaintzen». Izan ere, Lakuntzak adierazi zuen gaur
|
egun
Bizkaiko egoitzen %80 azpikontratatuak direla: «Bizkaian oro har 156 zahar etxe daude, eta horietatik hamabi besterik ez dira publikoak; hau da, %80 horietan, helburua dirua ateratzea da, eta ez zerbitzu publiko bat eskaintzea».
|