|
2004
|
|
|
Eta, hala, heldu zen gau madarikatu hura, iritsi zen R. jauna Montseren gurasoen etxera... eta iritsi orduko ohartu nintzen guztiz irauliak zituela Montsek bere begiak –bai burukoak, bai bihotzekoak– R. jaunarengana. Istantean ohartu nintzen, bai,
|
egoera
hartaz, zeren, frantsesez ezer gutxi nekiela, neure soa zorroztu behar izan bainuen, mihiz iristen ez nintzèn lekuetara begiz iritsiko nintzen esperantzan: esan nahi baita berandu baino lehen ikusi nituela Montseren begiak betzuloetatik irtenak eta aurrean zuèn gizon jakintsuari emanak, Nobel saridunaren hitzek behin eta berriro liluratuko balute bezala.
|
|
2009
|
|
|
kezkarazi eta tristarazi zuela Domingo, uxatzeraino kezkarazi ere bere gurasoen heriotzaren berri eman zionean, eta berak aterako zuela, atera behar zuela?
|
egoera
hartatik, hura baitzen, inoiz izatekotan, penak eta tristurak bazter uzteko unea, eta orduan, elkarrizketari beste bide batetik ekiten ziola, esan zion:
|
|
|
bospasei urte joanak ziren amarekin hautsi zuenetik, halabeharrez hautsi ere, bere ideiei eutsi ahal izateko?, eta ama ez zen, zinez, garai batekoa; bizpahiru segundo aski izan zituen Domingok, Damasok arestian esan ziona egia zela ohartzeko: ...tasuna, haren semea zen neurrian, erraietakoa zen, eta, amaren itxura eskasaren aurrean, halaxe sentitu zen Domingo, beharbada, erraiak irauli balizkiote bezala, pena handi batek eta penaren neurriko minak, jatorri zaharra zuenak, amak Domingori odolaren eta bere sabelaren aterpea eman ziòn garaikoa, ausaz?, baita nolabaiteko damuak ere, inkontzientea kontzientea baino gehiago, Domingo ez baitzen
|
egoera
hartaz, funtsean, errudun sentitzen, eraginda; hala, bada, Domingok amaren gainbehera ikusi zuen, eta horregatik busti zitzaizkion, apika, begiak; hantxe zuen, baina, izeba Ernestina, zauri guztientzako aringarriren bat izaten zuena, baita orduan ere, iloba besarkatzearekin batera honako hitz baltsamiko hauek luzatu baitzizkion:
|
|
|
ez al zuen berak ere gora iristea erdietsi, onik, Nazarioren besoari esker? Senarra, gainera, txantxak egiteko gai zen, baita
|
egoera
hartan ere! Indartsua eta adoretsua zuen senarra, zinez!
|
|
|
Miryamek, halatan, gogo onez ikusi zuen, beharbada, Domingoren erreakzioa, edo Domingoren ardura, bestela esanda, berarekiko nolabaiteko lotura adierazten zuena... horixe baitzen kontua, zerikusirik ez zutèn bi pertsona haiek lotzen hasi zirela, ia oharkabean hasi ere, hain zen ezkutukoa eta hain mehea harremanen txirikorda hura, bataren zein bestearen nortasunaren hari psikologikoak lehengai... horixe baitute harreman guztiek, zerbait hartu izanak zerbait ematera behartzen duela, bataren ardurak bestearen ardura zor: esan nahi baita berak –Miryamek– kezkarazi eta tristarazi zuela Domingo, uxatzeraino kezkarazi ere bere gurasoen heriotzaren berri eman zionean, eta berak aterako zuela –atera behar zuela–
|
egoera
hartatik, hura baitzen, inoiz izatekotan, penak eta tristurak bazter uzteko unea... eta orduan, elkarrizketari beste bide batetik ekiten ziola, esan zion:
|
|
|
ez al zuen berak ere gora iristea erdietsi, onik, Nazarioren besoari esker? Senarra, gainera, txantxak egiteko gai zen, baita
|
egoera
hartan ere! Indartsua eta adoretsua zuen senarra, zinez!
|
|
|
bospasei urte joanak ziren amarekin hautsi zuenetik –halabeharrez hautsi ere, bere ideiei eutsi ahal izateko–, eta ama ez zen, zinez, garai batekoa; bizpahiru segundo aski izan zituen Domingok, Damasok arestian esan ziona egia zela ohartzeko: ...emea zen neurrian, erraietakoa zen, eta, amaren itxura eskasaren aurrean, halaxe sentitu zen Domingo, beharbada, erraiak irauli balizkiote bezala, pena handi batek eta penaren neurriko minak –jatorri zaharra zuenak, amak Domingori odolaren eta bere sabelaren aterpea eman ziòn garaikoa, ausaz–, baita nolabaiteko damuak ere –inkontzientea kontzientea baino gehiago, Domingo ez baitzen
|
egoera
hartaz, funtsean, errudun sentitzen– eraginda; hala, bada, Domingok amaren gainbehera ikusi zuen, eta horregatik busti zitzaizkion, apika, begiak; hantxe zuen, baina, izeba Ernestina, zauri guztientzako aringarriren bat izaten zuena, baita orduan ere, iloba besarkatzearekin batera honako hitz baltsamiko hauek luzatu baitzizkion:
|
|
2010
|
|
|
Oi, nola nenbilkizun ihesean orduan ere!; izan ere, nik banekien zer puntutara iritsi zen gure arteko borroka dialektikoa, axalekotik eta efektismotik asko zuena, halakoetan gehiago erabaki ohi dute hitzen su festek hitzen erabilera zintzoak baino?, baina banekien, halaber, zuk noiznahi eman zenezakeela, baita
|
egoera
hartan ere, euskararen aurkako arrazoi sakon bezain pisutsu bat, entzuteko inolako gogorik ez nuena, eta horregatik, beharbada, itzuli nintzen Pio Barojarengana, ea era hartan entzun nahi ez nuena saihesten nuen, edo atzeratu gutxienez, saihestu ezean:
|
|
|
Oi, nola nenbilkizun ihesean orduan ere!; izan ere, nik banekien zer puntutara iritsi zen gure arteko borroka dialektikoa, axalekotik eta efektismotik asko zuena —halakoetan gehiago erabaki ohi dute hitzen su festek hitzen erabilera zintzoak baino—, baina banekien, halaber, zuk noiznahi eman zenezakeela, baita
|
egoera
hartan ere, euskararen aurkako arrazoi sakon bezain pisutsu bat, entzuteko inolako gogorik ez nuena... eta horregatik, beharbada, itzuli nintzen Pio Barojarengana, ea era hartan entzun nahi ez nuena saihesten nuen, edo atzeratu gutxienez, saihestu ezean: " Barojak oso fama txarra du hirian", aurpegiratu nizun serio, honela jarraitzen nuela:
|
|
2012
|
|
|
Zerbaitek kristalaren kontra talka egin izan balu bezala. Pentsatu gabe leihorantz abiatu nintzen, azkenaldian hartu nuen gainbegiratzaile papera
|
egoera
hartan ere gainetik ezin kenduta. Oraindik ere eguzki izpiek nire begietan utzitako gehiegizko argiak dena zuri ikusarazten zidan.
|
|
|
Poz ikaragarria hartu nuen, edonork uler dezakeen bezala, bizirik eta onik atera nintzelako zoritxarreko eta ia itxaropenik gabeko
|
egoera
hartatik, eta berehala neukan guztia eskaini nion ontziko kapitainari, nire bizitza salbatzearen ordainetan. Baina hark eskuzabaltasun handiz esan zidan ez zuela nire ondasunik onartuko, eta neukan guztia eskuratu ahal izango nuela Brasilera iristean.
|
|
2013
|
|
|
Nola itzarri eta gailendu zitzaion, izan ere, apatia moduko hura, bizitzaren arlo orotara hedatu zitzaiona! Kontzientea zen, gainera,
|
egoera
hartaz, nahiz eta ez zen ez arrazoien ez kausen jakitun: egonen ez zen, bada, kontziente, egoerak psikearen azpiak jan baitzizkion amiñika, baita higatu eta akitu ere, hondarrean!, zeren haragiaren herrian harria baita arrotz eta zeren Abdel Haqq, harri bat bezalakoa sentitu arren, haragizkoa baitzen?
|
|
|
Nola itzarri eta gailendu zitzaion, izan ere, apatia moduko hura, bizitzaren arlo orotara hedatu zitzaiona! Kontzientea zen, gainera,
|
egoera
hartaz, nahiz eta ez zen ez arrazoien ez kausen jakitun: egonen ez zen, bada, kontziente, egoerak psikearen azpiak jan baitzizkion amiñika, baita higatu eta akitu ere, hondarrean!, zeren haragiaren herrian harria baita arrotz eta zeren Abdel Haqq, harri bat bezalakoa sentitu arren, haragizkoa baitzen... eta zeren haragiaren eta harriaren arteko harreman posible bakarra etengabeko borroka baita, gizona guztiz nekarazi zuena, jota utzi arte.
|
|
2014
|
|
|
Orduak igaro zituzten elkarren ondoan etzanda, isilean, kokotsa eskuetan zutela, haur ameslarien gisan. Haien atzean kuzkurtuta zeuden beltzak, esperoan, etsiak, konforme, eta noiz edo noiz zurrunga zaratatsuekin argi uzten zuten arrisku
|
egoera
hartan ere ezin zutela deus egin lo grina afrikar garaiezinaren aurka.
|
|
2018
|
|
|
Arriskutsuegia zen, ordea. Nola aterako zen errugabe
|
egoera
hartatik. Zer egin zuen inongo susmorik ez pizteko?
|
|
|
Arriskutsuegia zen, ordea. Nola aterako zen errugabe
|
egoera
hartatik. Zer egin zuen inongo susmorik ez pizteko?
|
|
2019
|
|
|
Bi florinekin ez zen lortzen Rudolf enperadorearen garaian florin erdi kosta zena. Jendea bere buruari galdezka zebilen, zer atarramentu aterako ote zen
|
egoera
hartatik. Brouzari, aldiz, lehen baino errazago egiten zitzaion otordu bat edo ogi xerra gurineztatu bat eskuratzea, nola eta bizi izandako edo asmatutako istorioak kontatuz, gai harturik Rudolf II.a, haren gortea eta zerbitzariak.
|
|
|
Infanteak sar zedila agindu zuen, baldin eta kristaua bazen, eta ikusi bezain pronto ezagutu zuen ametsetan ikusi zuen agure bera, honekin erabat kontsolaturik gelditu zelarik. Agure onak ametsetan entzun zituen hitz berberak errepikatu zizkion infanteari, garaipena eta Kristo agertuko zitzaiola egiaztatuz, eta Jainkoarengan konfiantza handia eduki zezala gehitu zuen, Berak maite baitzuen, berarengan eta bere ondorengoengan jarririk baitzituen bere miserikordiaren begiak hamaseigarren belaunaldiraino, zeinean ondorengotza ahulduko baitzen, baina
|
egoera
hartan ere Jainkoak bere begiak ipiniko zituen, eta ondorengorik izango zen. Jainkoaren beraren partetik gaztigatu nahi ziola ezen, hurrengo gauean ermitako kanpaia jotzen ari zela entzutean, non agurea, Goikoaren mesede berezi bati esker, zuela hirurogei urte bizi baitzen, kanpamentutik atera zedila, Jainkoak bere miserikordiaren handia erakutsi nahi baitzion.
|
|
2023
|
|
|
Katebegia izan zen, batez ere. Egunero ren egileontzat eta kontsumitzaileontzat esangura handia izan zuen euskarazko egunkariak jarraipena izatea, baita salbuespenezko
|
egoera
hartan ere. Eguna desagertu eta Egunkaria sortu bitartean mende erdi baino gehiago joan zen egunkaririk gabe eta, zailtasun askoren gainetik Egunkaria sortu zenez geroztik, beste etenik ez izateak balio handia izan zuen euskarazko egunkaria egiten eta irakurtzen genuenontzat.
|