|
2000
|
|
|
mundutik ibilia naiz eta ongi bai ongi dakit zein diren, kontu horretaz denaz bezainbatean, jendearen azturak eta ohiturak, zeren behin baino gehiagotan egokitu izan baitzait hango eta hemengo hirietan ibiltzea eta jendea karriketan ikustea, pixa egiten etxeko pareten kontra, edo kaka egiten ere bai karrika bazterren batean, tokian tokiko usantzen arabera. Eta gure etxean ere ohiturak ez ziren hain diferentak, zeren eta oraindik ere oroit baitezaket aitona Nikolasen iduria, tximiniako zuloaren gainean bere premiazko
|
egitekoak
egiten. Harik eta amak egun batean aulkia eta bazinak ekartzea erabaki zuen arte.
|
|
2002
|
|
|
–Nirekin gaua pasatuta gero, biharamunean, Emmanuel bere landetxerantz abiatu zunan, bere komunitatearekiko azken
|
egitekoak
egitera. Astebete gabe, hantxe neukanan berriro, ate joka...
|
|
2008
|
|
|
–Orain bai, lasai joan naiteke hemendik, neure
|
egitekoak
egitera?
|
|
|
Doña Martak ere batsu eta orobatsu ikusten zituen bi nexkak. Horregatik. Regina Madrilera iritsi baino sei bat urte lehenago alde egin zuen doña Martak jauregitik, bere
|
egitekoak
eginda gero, jakina: esan nahi baita bi emakumeek ez zutela elkar ezagutzeko paradarik izan?, berdintasun hura adierazteko modurik egokiena zelakoan, halaxe esaten zien, erdi txantxetan, bai, baina baita ezin amoroskiago ere:
|
|
|
Baina batzuek abentura hura bizi zuten bitartean, beste batzuek nekez; Regina Aldasoro, adibidez, bere egunerokotasun grisean murgilduta zegoen, abentura orotatik urrun, antza. Egun osoan bere ohiko
|
egitekoak
eginda gero, gainera, mendebaldeko leihoan argitasun pixka bat zegoen arren, gero eta urriagoa, bere lehen izara ilunak hedatzen hasia zen gaua?, ohiko beste egiteko bat egitera zihoan, pitxer batekin irten baitzen etxetik neska, herriaren beste muturrean zegoèn plazako iturrian. Iturri Plazan, betetzeko asmotan.
|
|
|
–Zer iruditzen zaio berorri, don Roke? , galdetu zion Eugenik apaizari, honek bere
|
egitekoak
egin ostean.
|
|
|
Hau esan eta ASIERek alde
|
egitekoak
egingo ditu.
|
|
|
JULIAk alde
|
egitekoak
egingo ditu, baina GERMANek ez dio utziko.
|
|
|
–Orain bai, lasai joan naiteke hemendik, neure
|
egitekoak
egitera...
|
|
|
Doña Martak ere batsu eta orobatsu ikusten zituen bi nexkak. Horregatik –Regina Madrilera iritsi baino sei bat urte lehenago alde egin zuen doña Martak jauregitik, bere
|
egitekoak
eginda gero, jakina: esan nahi baita bi emakumeek ez zutela elkar ezagutzeko paradarik izan–, berdintasun hura adierazteko modurik egokiena zelakoan, halaxe esaten zien, erdi txantxetan, bai, baina baita ezin amoroskiago ere:
|
|
|
Baina batzuek abentura hura bizi zuten bitartean, beste batzuek nekez; Regina Aldasoro, adibidez, bere egunerokotasun grisean murgilduta zegoen, abentura orotatik urrun, antza. Egun osoan bere ohiko
|
egitekoak
eginda gero, gainera –mendebaldeko leihoan argitasun pixka bat zegoen arren, gero eta urriagoa, bere lehen izara ilunak hedatzen hasia zen gaua–, ohiko beste egiteko bat egitera zihoan, pitxer batekin irten baitzen etxetik neska, herriaren beste muturrean zegoèn plazako iturrian –Iturri Plazan– betetzeko asmotan.
|
|
|
–Zer iruditzen zaio berorri, don Roke? –galdetu zion Eugenik apaizari, honek bere
|
egitekoak
egin ostean.
|
|
2009
|
|
|
|
egitekoak
egiten ditu
|
|
|
aizue, hau ez da negar egiteko ordua, Domingori laguntzekoa baizik, gure presentziarekin Madrilera iristean, eta gure errezoekin noiznahi. Lehen
|
egitekoak
eginda gero, baina, bidaiako txartel erreserbak(. Lehenengo trena nahi dut, esan zion geltokiko arduradunari telefonoz,, berdin zait primeran edo tertzeran?), baita Madrilgo hotel erreserba ere?, errabiazko sentimendu bat nagusitu zitzaion Reginari, senarraren eta Ernestinaren aurkakoa batez ere, Domingo bere erabakian babestu zutelako:
|
|
|
Abokatu jaunarekin
|
egitekoak
egin ondoren, berriz, etxera bazkalorduan itzuli, seme alabak udako oporretan murgilduta zeuden?, eta hantxe aurkitu zuen giro zalapartatsua! Neska mutilak atarian zeuden, aparatuari begira, harri eta zur, guztiek zekiten hura kuadrupleta bat zela, baina huraxe zen ikusten zutèn lehenengo aldia!?, aita etxera iritsi. Reginak ongi agindu zien seme alabei, aita etorri bitartean ez zezatela ezer egin?
|
|
|
jakin zuenean, baina, etxeko txoferra ospitalera joatekotan zela bere bi arrebak jaso eta haiekin batera etxera itzultzeko, eta jakin zuenean, halaber, ezen ospitaleko medikuntza zuzendaria Alemanian egona zela. Alemanian ikasitako norbait ezagutzeko eta harekin elkarrizketa bat edukitzeko aukera ez zen txantxetako kontua jakin minez betetako kimika irakasle batentzat, hain zen Madrilera joandako orbetarra Goetheren eta Schopenhauerren miresle?, txoferrari laguntzea erabaki zuen; ospitalera iritsi zirenean, berriz, uztaileko egun eguzkitsu bateko arratsaldeko 5ak inguru ziren?, txoferra automobilean utzirik?. Zoaz herrira, konpondu ostatu kontuak eta zatoz berriro? esan zion?, ate nagusirantz abiatu zen, non atezainak hartu eta harreralekura pasarazi baitzuen; minutu bat lehenago medikuaren kontsulta gelan bilduta baitzeuden, berehala iritsi ziren hirurak, don Julio, Ada eta Maria Bibiana?, Txopitea jaunak azken
|
egitekoak
egin nahi baitzituen, bi ahizpak etxera itzuli aitzin: Urbina doktoreari eman beharreko informeak bildu, gainbegiratu, ordenatu eta paper zorro batean sartu, besteak beste; hirurak harreragelara iritsi bezain laster, Ada aurreratu zen, Damaso gogoz besarkatzeko, bi gorputzen artean, begiak ere itxi zituen Damasok lauzpabost segundoko tartean?
|
|
|
–Ongi zaindu neskatxa, Apolonio, jatorra da-eta, esan zion amak, eta nagusiak Adari gela erakutsi, eta neskatxa,
|
egitekoak
eginda gero, jangelarantz abiatu zen.
|
|
|
–Ongi zaindu neskatxa, Apolonio, jatorra da-eta –esan zion amak, eta nagusiak Adari gela erakutsi, eta neskatxa,
|
egitekoak
eginda gero, jangelarantz abiatu zen.
|
|
|
Regina enean zegoen Damaso, udako oporrak pasatzen, azken urte haietan ohi bezala: ...deko 5ak inguru ziren–, txoferra automobilean utzirik –" Zoaz herrira, konpondu ostatu kontuak eta zatoz berriro" esan zion–, ate nagusirantz abiatu zen, non atezainak hartu eta harreralekura pasarazi baitzuen; minutu bat lehenago medikuaren kontsulta gelan bilduta baitzeuden, berehala iritsi ziren hirurak –don Julio, Ada eta Maria Bibiana–, Txopitea jaunak azken
|
egitekoak
egin nahi baitzituen, bi ahizpak etxera itzuli aitzin: Urbina doktoreari eman beharreko informeak bildu, gainbegiratu, ordenatu eta paper zorro batean sartu, besteak beste; hirurak harreragelara iritsi bezain laster, Ada aurreratu zen, Damaso gogoz besarkatzeko, bi gorputzen artean –begiak ere itxi zituen Damasok lauzpabost segundoko tartean– espazio hertsi bat osatzen zutela, begira zituztèn beste bi lekukoengandik bereiz.
|
|
|
Abokatu jaunarekin
|
egitekoak
egin ondoren, berriz, etxera bazkalorduan itzuli –seme alabak udako oporretan murgilduta zeuden–, eta hantxe aurkitu zuen giro zalapartatsua! Neska mutilak atarian zeuden, aparatuari begira, harri eta zur –guztiek zekiten hura kuadrupleta bat zela, baina huraxe zen ikusten zutèn lehenengo aldia! –, aita etxera iritsi –Reginak ongi agindu zien seme alabei, aita etorri bitartean ez zezatela ezer egin– eta Teofilo
|
|
|
aizue, hau ez da negar egiteko ordua, Domingori laguntzekoa baizik, gure presentziarekin Madrilera iristean, eta gure errezoekin noiznahi. Lehen
|
egitekoak
eginda gero, baina –bidaiako txartel erreserbak(" Lehenengo trena nahi dut" esan zion geltokiko arduradunari telefonoz," berdin zait primeran edo tertzeran"), baita Madrilgo hotel erreserba ere–, errabiazko sentimendu bat nagusitu zitzaion Reginari, senarraren eta Ernestinaren aurkakoa batez ere, Domingo bere erabakian babestu zutelako: esan nizuen nik, eta orain zera...; hura ez zen, baina, alferrikako tentsioak pizteko aldia, zutenarekin ere sobran egoteko moduan baitzeuden:
|
|
2010
|
|
|
irakasleak zera jakinarazi baitzigun, besteak beste: guztiok ere alde ilun bat genuela, eta alde hartan lotan genituela zoro bat, lapur bat eta kriminal bat, noiznahi esna zitezkeenak, beren
|
egitekoak
egiteko; gero, esan zuen: –Badago euskaraz esaldi bat, ezin hobeto laburbiltzen duena orain artean esandakoa:
|
|
|
eta ziztuan itzuli ginen biok lanetik. Etxera iristean, berriz, bertan aurkitu genuen etxeko medikua, don Odon, bere
|
egitekoak
eginda ordurako?
|
|
|
Pilota botatzen zion hara eta hona, eta aginduak ematen zizkion, errietaren bat edo beste ere bai. Horrela aritu ziren minutu batzuetan, harik eta, beren
|
egitekoak
eginda gero, txakurra uhal bati lotu, eta biek alde egin zuten arte.
|
|
|
bere anaia hil zuèn anaiarena, emakume bat bitarteko; baina kasuaren xehetasunetan galdu baino lehenago —primeran oroitzen naiz nola erabili zuen emakumea, tentazioaren eta bekatuaren eragile gisa, azkenean anaia hiltzailea baino errudunago egiteko—, haren beste gogoeta bat ekarri nahi nizuke hona... irakasleak zera jakinarazi baitzigun, besteak beste: guztiok ere alde ilun bat genuela, eta alde hartan lotan genituela zoro bat, lapur bat eta kriminal bat, noiznahi esna zitezkeenak, beren
|
egitekoak
egiteko; gero, esan zuen: " Badago euskaraz esaldi bat, ezin hobeto laburbiltzen duena orain artean esandakoa:
|
|
|
Pilota botatzen zion hara eta hona, eta aginduak ematen zizkion, errietaren bat edo beste ere bai. Horrela aritu ziren minutu batzuetan, harik eta, beren
|
egitekoak
eginda gero, txakurra uhal bati lotu, eta biek alde egin zuten arte.
|
|
|
Seguru al zaude?" galdetu zidan anaiak, bat bateko izotzaldi batek hartua iduri— eta ziztuan itzuli ginen biok lanetik. Etxera iristean, berriz, bertan aurkitu genuen etxeko medikua, don Odon, bere
|
egitekoak
eginda ordurako...
|
|
|
Peio: Ebe, denak akort girenaz geroz, goazen ohera, norbere
|
egitekoak
egitera!
|
|
2011
|
|
|
don Urbanoren ordezkoa?, urtegiaren alde mintzatu zen? ez saririk jaso gabe, probintziako hiri garrantzitsu bateko erretore izendatu baitzuten, Urgainen bere
|
egitekoak
eginda gero:
|
|
2012
|
|
|
Horrexegatik, labur eta berandu hobe denez gero inoiz ez baino, zilegi izan bekit behar nukeen baino lasterrago, abespeluan edo, antzinako bizkaitarrek esango zuketen bezala? neure
|
egitekoak
egitea. (LIB II: 121).
|
|
|
Horrexegatik, labur eta berandu hobe denez gero inoiz ez baino[, más vale tarte que nunca?], zilegi izan bekit behar nukeen baino lasterrago, abespeluan edo antzinako bizkaitarrek esango zuketen bezala? neure
|
egitekoak
egitea. (LIB II:
|
|
2013
|
|
|
Bere
|
egitekoak
eginda, halako lasaitu bat hartu zuen, artean ere burua astun astun zuen arren. –Onena ostatura joatea duk?, esan zion frantximantak.
|
|
|
Bere
|
egitekoak
eginda, halako lasaitu bat hartu zuen, artean ere burua astun astun zuen arren. " Onena ostatura joatea duk", esan zion frantximantak.
|
|
|
Botereak eta urteek pertsona aldatu egin dute. Ez dut uste hogei urtean
|
egitekoak
egin zituenik. Egin zituen gauza asko ondo eginak, baina utzi ditu gauza asko egin gabe.
|
|
2015
|
|
|
Beraiek ez dute uste Jainkoaren aurka doazenik, prelatuak beraien alde baitituzte. Erregeak ez die kezkarik ematen, beraiek
|
egitekoak
egin arren, isildu egiten dela ikusten dutelako, eta, beharbada, berorren aitatasunari zerbait egiten ausartuko balira, une txar txarra litzateke; izan ere, guztientzat pena eta atsekabe handia izanez gain, adore gaberik eta galdurik geratuko bailirateke. Jainkoak gorde gaitzala, eta uste dut hala egingo duela; baina guk geure buruari lagun diezagula nahi du.
|
|
2016
|
|
|
esan duena, eta orain atalburuan besoak antxumatuta jarri eta zer hartzen duen begira dauka. Edo mutilak bere
|
egitekoak
egiten dituen bitartean bainugelan sartzea erabaki du eta komunaren taparen ertzean eserita dagoke orain, modurik sotilenean negarrez, toalla punta bustiarekin malkoak xukatzen dituela, gero, ordua iristen zaionean, aurpegia garbitu ondoren ateratzeko, eta beharbada orduan azken besarkada batekin esango diote agur elkarri, edo bostekoa luzatuko diote, edo modu hotzago batean gaindituko dute trant...
|
|
|
Pentsamenduen jarioa, isuritako gernuaren antzera, geldiarazi ezinezko iturria izan ohi da, inongo hesirik edo antapararik onartzen ez duena eta bere ibilia aurrez ikusten ere zail izaten dena. Hala, bada, gelatxo horretako bere
|
egitekoak
egiten ari dela eta bere gorputzetik ateratakoak azkenean nora ote doazen galdezka, beste itaun bat etorri zaio burura, alegia, bere ama nola moldatu ote zen horrelako eta antzeko eginkizunetarako Paristik ihes egin eta Frantziako hegoalderantz, Midirantz joan zirenean.
|
|
2017
|
|
|
Aipatutako
|
egitekoak
egiteko dituzten teknikari edo kideak izendatzea.
|
|
|
Errege Dabidek, trabailatzen zenean, gerlan bere pertsonaz zebilenean, kontu gutxi egiten zuen emakumeez. Baina astiari eta aisiari jarririk, mandatariz eta bere ordainez
|
egitekoak
egiten hasi zenean, atzeman zen berehala eta erori besteren emaztearekin.
|
|
|
Gainerakoan, nork bere
|
egitekoak
egin ditzala eta behar duena behar duenarekin solasta dadila.
|
|
|
Nahi ez baduzu ere badut gehiago, nire bihotza infernuetarantz garraiatzen duen lorraren antzo belzkerien zerrenda luzean gehitu beharreko. Bere
|
egitekoak
egin ditzan, nola eramaten dudan kontatu dizut. Bitartean, ohea antolatzen diot, izara berriak ipini eta.
|
|
|
Zenbait alde banandu ziren. Begok harekin bidearen zati bat
|
egitekoak
egin, eta berak keinu nabariezin batekin uxatu zuenean, Cruz Marirekin jo zuen Estafetan gora.
|
|
|
Ofizioz suhiltzaile Parisen hasirik, Baionan gero eta bixtan da herrikoekin ere. Arrabots handirik gabe gizon goxo bezain laketa bere
|
egitekoak
eginez, indarra zueno hor zagon beti xut elizkizunetan. Elizan kokahala baino gehiago jendek segitu dute bere ehortz egunean, kantu eta otoitzetan parte hartuz, ekarriz undar estimuzko agurra eta sustengua penetan gelditu den familiari.
|
|
2018
|
|
|
Zure mintzo isila badakit zurea dela, bainan ez zait besterena, zure mintzoa oso zait nerea. Isil isilik ibili dira hemen barrena gure senideok,/
|
egitekoak
egin/ bizi eta/ isil bezein isilik joan zauzkigu hemendik hara,/ Isiltasunera,/ Isiltasunetik,/ Handik, hangoaz guri mintzatzeko bihotzeko isilean,/ nehoiz belarrik entzun ez duena/ Guri entzunarazteko,/ inoiz begik ikusi ez duena/ guri ikusarazteko."
|
|
|
Esan ere ez
|
egitekoak
egin zizkidan txerri madarikatuak, eta utzi izan banio, eginarazi ere bai. Xistua bota eskuetara eta," Zikin madarikatua!" esan zuen, harekin gogoratuaz.
|
|
|
Gutiz gehienek harpean berean
|
egitekoak
egin eta etxera eraman ohi dute ura; dena dela, idorte denean, Sainduak ez du izerdirik ematen:
|
|
|
–Bai. Esan nion osaba hila zela, eta lurperatu eta
|
egitekoak
egin behar nituela.
|
|
|
Galdera orokorrak, ea ondo tratatzen zuten, ea seme alabak ondo zeuden... Eta galdera urriak agortu zitzaizkienean, elkarri isilik begiratuta artegatzen hasi zirenean, hara joatearren
|
egitekoak
egin gabe utziko zituztela eta denbora ostu gura ez ziela esan zien Txetxuk, bera ere haiei ezer esatea alferrekoa zela jabetu balitz bezala. Beraz, Aiorari hurrengo bisitan aitortu zionez, ez zen lar kezkatuko haiek biak itzultzen ez baziren.
|
|
2020
|
|
|
Ondoko komunekoak,
|
egitekoak
eginda, bonbari tiratu dio. Megafonia kantuka hasi da berriro.
|
|
2021
|
|
|
Goiza heldu orduko, Oisille anderearen ganberara joan ziren, zeina jadanik bere otoitzak egiten ari baitzen. Eta, haren ikasgaia ordubete luzez eta meza debozio handiz entzun zutelarik, zerbait jatera joan ziren hamar orenetan, eta gero nor bere ganberara erretiratu zen bere
|
egitekoak
egitera. Eta, deliberatua zuten bezala, eguerdian pentzera itzuli ziren huts egin gabe, eta hain eder eta plazent zegoen, non Boccaccio baten premia baitzuen zinez deskribatu ahal izateko; baina kontentatu duzue jakinik ez zela sekula ederragorik ikusi.
|