|
2007
|
|
|
11) Eskuratzaileak jarraikoak
|
egiteko
duen eskubidea adieraztea:
|
|
|
Malgutze hori bateragarria da alderdiek kontratuan duten orekarekin; eta, berbarako, finkaren jabetza kenduz gero errentariak dituen eskubideetan islatzen da (bigarren xedapen gehigarria). Kontratuaren iraupen laburra ere konpentsatzen da errentariak berak bakarrik kontratuan atzera
|
egiteko
duen eskubidearekin, nahikoa da eta urtebete lehenago abisua ematea [24.d) artikulua]. Malgutzeak eta orekak lurraren eskualdagarritasun handiagoa bideratu behar dute, baita gure nekazaritza ustiategien modernizazioa ere.
|
|
|
Horrek esan nahi du langile guztiei aitortu behar zaiela, espainiarrak zein atzerrikoak izan (hala ere, azken horien kasuan, ALOren 11.1 artikuluan ezarri da eskubide hori izango dutela Espainian egoteko edo bizitzeko baimena lortzen duten atzerritarrek). Ondore horietarako, langile gisa hartuko dira lan loturaren mende daudenak zein administrazio publikoen zerbitzura administrazio edo estatutu izaerako loturaren mende daudenak (azken kasu horretan, azken horiek sindikatu kide
|
egiteko
duten eskubidearen berezitasunak hartu behar dira kontuan, EKren 28.1 eta 103.3 artikuluetan ezarrita daudenak). Aitzitik, Konstituzioak eskubide horren egikaritza debekatu egin die epaile, magistratu eta fiskalei, jardunean ari diren bitartean (EKren 127.1 art./ SALOren 1.4 art.); eta legeak eskubide horren egikaritza mugatu edo salbuetsi ahal izango die Indar nahiz Erakunde Armatuei edo diziplina militarraren mendeko gainerako kidegoei (EKren 28.1 art.); izatez, eskubide horren egikaritzatik salbuetsita geratu dira SALOren 1.3 art. dela bide.
|
|
|
Diziplina militarraren mende ez dauden Estatuko Segurtasun Indar eta Kidegoetako kideei dagokienez, horiei kideek modu esklusiboan eratutako sindikatuetan afiliatzeko eskubidea aitortzen zaie (SALOren 1.5 art./ APFLOren 18 art. eta h.). Bestalde, beste polizia kidego batzuetan, edozein sindikatutan afiliatzeko eskubidea guztiz askea da (adibidez, Ertzaintzaren kasuan, Euskal Herriko Poliziari buruzko Eusko Legebiltzarreko uztailaren 17ko 4/ 1992 Legearen 98 art. eta hurrengoetan ezarritakoa dela bide). Amaitzeko, SALOn bere konturako langileek, langabetuek eta erretirodunek sindikatu kide
|
egiteko
duten eskubidea mugatu egin da; izan ere, egon dauden sindikatuetan afiliatzeko eskubidea aitortu zaie, baina ez haien interes bereziak babestea xedetzat daukaten sindikatu bereziak sortzeko aukera. Horrenbestez, ezin dira langabetuen edo erretirodunen sindikatuak eratu, baina Elkarteen Legearen babesean elkarte zehatzak eratzeko baimena ematen zaie (SALOren 3.1 art.).
|
|
|
Pertsona batzuei dagokienez (militarrak, epaileak eta magistratuak, fiskalak, etab.), eskubide horren egikaritza legeria aplikagarriak murrizten du: adibidez, epaileak eta magistratuak Botere Judizialeko kide gisa ezin dira hurreratu izaera judiziala ez duten egintza edo bilera publikoetara. BJLOren 395 art.?. Antzeko zerbait gertatzen da fiskalekin. FEOren 59 art.?, eta militarrek bilerak
|
egiteko
duten eskubideari dagokionez, IAEOren 180 artikuluan ezarritakoari erreparatu behar zaio.
|
|
|
b) Lanbide sekretua kazetariak isilpean jasotako informazioen iturriari buruz erreserba
|
egiteko
duen eskubidea da. Eta hori, hainbat arrazoi direla bide:
|