|
2010
|
|
|
–Kontuan izatekoa da mikrofono baten aurrean hiztunek jarrera normala izatea eta eguneroko hizkera informalaz aritzea ez dela gauza erraza, denok baitugu halakoetan hizkuntza jasoagoa, zainduagoa
|
egiteko
joera, baina, uste dugu hein handi batean lortu dugula ohiko hizkera jasotzea.
|
|
2011
|
|
|
Portaera inpultsibo edo erasokorren ordez, ekintza planifikatuagoak, inpultsibotasuna gutxiagokoak egin behar ditu. Kanpoko egozpena
|
egiteko
joera, ardura gabezia, eta arazoak ebazteko estrategia anizkoitzen gabezia gainditu behar dira.
|
|
|
Pinel ek (1801, 1806) nahaste mentalik gabe ekintza oldarkorrak eta inpultsiboak
|
egiteko
joera moduan deskribatu zuen nahaste hau eta «eldarniorik gabeko mania» edo «zorotasun arrazoitzaile» izena eman zion; hain zuzen ere, nahaste honetan adimenaren hondamenik ez dago, errealitatearen zentzua ez dago galdua; gaitasun afektiboa bakarrik dago aldatua. Esquirol ek (1837) borondatearen eta sentimenduen patologia eduki arren, adimen normala duen pertsona moduan deskribatu zuen nahaste hau duena.
|
|
2013
|
|
|
zentrazioa, itzulezintasuna, eta arrazoibide transduktiboa. Zentrazioa da, besteak alde batera utzita, egoeren zein objektuen ezaugarri deigarriei arreta
|
egiteko
joera. Esaterako, haurrak pentsa dezake bere bizikleta urrezko erloju bat baino garestiagoa dela handiagoa delako.
|
|
2019
|
|
|
Kontzientzia horretan eragiteko baliabideak jorratu ezean, nekez eragingo dugu euskararen erabileran. Gainera, Idiazabal, Manterola eta Díaz de Gereñuk (2015) diotenaren arabera, identitatearekin eta integrazioarekin lotura duten jarrerek neurri handiagoan eragiten dute euskaraz hitz
|
egiteko
joeran, jarrera erabat instrumentalek baino. Hizkuntza gutxituekiko jarrerak lantzeko, honako ikaste emaitza hauek jaso ditugu sekuentzia didaktikoan:
|
|
2020
|
|
|
Tesian Ipar Euskal herriko (IEHko) bertso eskoletako gazteen hizkuntzaibilbideak dira aztergai. Bertso eskolan dabiltzan gazteek euskaraz hitz
|
egiteko
joera dute, bai bertso eskolan, bai lagun artean, eta oro har, baita haien bizitzan aurkitzen edo bilatzen dituzten hautuzko espazioetan ere. Hala, bertsolaritzaren jardueraren inguruan egituratzen den eta euskaraz hitz egiten duen gazte multzo bat elkartzen duen jarduera komunitate bati so egin nahi izan zaio, gazteen euskararen erabilerari buruz maiz egiten den galdera bat(" zergatik ez dute gazteek euskaraz hitz egiten?") alderantziz pausatuz:
|
|
|
Legorburuk (2018) Antzuolan ikusi zuen gizonek beti toka
|
egiteko
joera dutela, bai gizonezko bati ari zaizkionean, baina baita beste emakume bati zuzentzerakoan ere. Azken urte luzeotan beste joera bat identifikatu izan dute autore batzuek:
|
|
|
12 urtekoen kasuan kopurua herenera jaisten da 18 urtetik gorakoen arteko emakumezkoetatik(% 53) 12 urte arteko nesketara(% 15,2). Gizonezkoen artean ere, hainbeste ez izan arren, behera egiten du anaiari hika
|
egiteko
joerak, 18 urtetik gorako gizonezkoen arteko% 79,2k egitetik 12 urtekoen arteko mutilen% 50ek egitera.
|
|
|
Lagunartean egiten denari erreparatuko diogu orain. Jasotako datuetan ikusi ahal izan dugunez helduetatik gazteetara apaldu egin da hika
|
egiteko
joera eta desberdintasun nabarmenenak generoen artean ageri dira. 4 taulan ikus ditzakegu datu zehatzak:
|
|
|
Ikerketa galdera honetako emaitzen sintesi bat eginez, orokorrean senideen artean hika
|
egiteko
joerak behera egin du parte hartzaile helduetatik gazteetara, bereziki emakumezkoei egiten zaienak. Eta emakumezkoek hika egiteko daukaten ohiturak ere (izan ahizpari ala izan nebari) behera egin du, gizonezkoengan egon den beherakadan baino pikoago.
|
|
|
Azpeitiko biztanleen artean hika zenbat egiten duten ikusi dugu lehenengo ikerketa galderan. Datu horietan ikusi dugu genero batetik bestera aldeak daudela hitanoaren erabileran eta hika
|
egiteko
joerak behera egin duela adin tarte altueneko subjektuetatik adin tarte baxueneko subjektuetara. Ikerketa galdera honetan hor gertatzen denari xehetasun gehiagoz begiratuko diogu.
|
|
|
Beraz, gure ikerketako emaitzek Alberdik (1993) eta Legorburuk (2018) esandakoarekin bat egiten dutela esan genezake. Senideen artean hika
|
egiteko
joerak ere beheranzko joera dauka baina 36 urte artekoetan, anaien artean joera hori hautsi eta erabilerak gora egiten duela ikusi dugu.
|
|
2021
|
|
|
Ni, adibidez, eee Gasteizen, eeee, eske ezin dut hitz egin inorekin euskeraz ze nire gurasoek ez dakite, ta nere lagunak joan dira kanpora ikastera ta orduan ha ez dute erabiltzen eta galdu dute hitz
|
egiteko
joera ta fazilidadea edo. (Ikasle 6, Erd Ele, Gasteiz, E)
|
|
2022
|
|
|
" Ez dirudi instrumentala denik aukerarik onena". Aditzaren morfologian, aditz moduen murrizketaz aritzen da eta, gainera, lagunarteko euskaran aditz laguntzailearen elipsia
|
egiteko
joera, bai ez erako galderetan, esaterako: tarta zati bat nahi?
|