|
2000
|
|
|
Monarkia isabeldarrak edo canovistak gaztelaniaz bakarrik
|
egiteko
joera makurrabaldin bazuen, karlismoarentzat, aitzitik, euskara edo katalana ez ziren izan sekulahizkuntza arrotzak, inoiz gudaroste karlistako euskaldunen hizkuntz ohiturez zenbaittalde gaztelau elebakar kexu izateraino. Bestalde, armak irabazle suertatu eta berariazko Aldundiak eratu zituztenean, euskararen aldeko politikarik ere egin nahi izanzen, arrazoi ideologikoengatik ez ezik hizkuntzari aitortzen zioten kultur balioagatikere.
|
|
2002
|
|
|
Euskararen kalitatea (izen honekin edo beste batekin) euskaldunok betidanikizan dugun ardura izan da. Hizkuntza minoritarioa izateagatik eta gutxituaegoteagatik edo, betidanik izan dugu ebaluaketak
|
egiteko
joera. Euskararen kalitateaz hitz egiten hasi aurretik, ordea, kalitatearen mugarriak ezarri ditugu.Noiz esaten dugu hiztun batek ongi hitz egiten edo idazten duela?
|
|
|
106), ardi edo ahuntz baten matrail zatiaeta behi baten bi hagin Kurutzebiden (Vegas, 1981: 33) eta ugaztun handien hezurrak (Barandiaran, 1935) hainbat trikuharritan. Olaberta, Elurmenta, Albia, Luperta, Oiduegi, Uelogoena, Arraztaran, etab.?; baina hildakoei eskaintza haueksistematikoki
|
egiteko
joerarik ez da sumatzen. Gainera, zenbait trikuharritan animalia hezurrak aurkitu direnean, gizakiak nahita eramanak direla (hau da, atu izaeradutela) baieztatzea ez da erraza, horretan zerikusi handia izan dezaketelako ganberaren ezaugarriek (neurri handiak edukitzea, harkosko artean tarte asko dituenaizatea, etab.) eta kontserbazioak.
|
|
|
Egin dezagun guk, bada, aurrerago! Komunikazio masiboaren nazioartekotze modernoa, XX. mendean jar dezakegu; izan ere, lehen mundu gerrak ekarri baitzuen gure artera komunikazioa handika eta lau haizetara
|
egiteko
joera berria, propagandarekin lotuta, gerra arma legez. Eta XX. mende horretan, azken hamarkada izan da benetan globalizazioaren eztabaida piztu duena.
|
|
2004
|
|
|
Gure epistemologiaren oinarriak inoiz zalantzan jarri ez balira bezala, oso ohitutagaudc nor da urlial galdera modu unibertsalean erabiltzen, salbuespenik gabe, denakgarelako urlia edo sandia. hain zuzen. Ondorioz, garai zaharretara begira jartzen gareneanere, nor izan zen urlial bezalako galderak
|
egiteko
joera dugu. Doitasun osokotzat hartzcndugu, orobat, zer idatzi zuen urliakl galdera.
|
|
2005
|
|
|
Gatazkak koordinazioa zailtzen du. Beraz, gatazka eta arazo asko daudenean irakasleek euren kasa lan
|
egiteko
joera izatendute, eta koordinazioa zapuzten da. Arazoek, beraz, eragin handia dute ikastetxekokoordinazioan.
|
|
|
Fusio portzentajea handitu ahala, pelikula horiek gehitu, bildu eta arrokaren barnean likidoz osatutako sare jarraitu bat eratuko dute, urez bustita dagoen belaki baten gisa. Fusioak aurrera eginez gero, likidoa arrokatik irten, eta 1 cm bitarteko filoiak osatuz gorantz
|
egiteko
joera izango du. Sakonean filoi hauek oso irregularrak dira eta gorantz elkartuz joaten dira zuhaitz baten sustraien gisa.
|
|
|
Litosferaren fusio partziala azpian lekututako behe mantuko materialak eragiten dion tenperaturaren gorakadarengatik gertatzen da, eta astenosferakoa, berriz, mugimendu gorakorrari esker jasaten duen deskonpresioarengatik. Baldintza horietan arrokak arinagoak dira eta gorantz
|
egiteko
joera bereganatzen dute, ondorioz, luma gorakor bakoitzaren gainetik konkordura edo sabeldura bat sortuko da azalean. Lurrazal zurrunaren elastikotasun muga gainditzean, konkorduraren gailurretik abiatzen diren haustura erradialak sortzen dira.
|
|
|
Baina, hain zuzen ere horrexegatik, oso altua izango da konkurrentzia. Berori saihesteko sortu bide da plataformatik alde
|
egiteko
joera ebolutiboa, hau da, itsaso sakonerantz batetik, edo bestela ingurune dultzikola eta lurtarra kolonizatzea. Azken bide horretan zehar lehenago landareek burutu zuten kolonizazioa, eta berorien atzetxotik animaliek.
|
|
2006
|
|
|
Erich Fromm ek Erreforma garaiko gizakiaren egoera emozional eta psikologikoaren azterketa egin zuen, Weber-ek marraztutako bideari jarraiki. Bere ustean, norberaren destinoa ez ezagutzeak sortzen zuen angustia gainditzeko, gizakia jarduera frenetikoari lotu zitzaion, zerbait
|
egiteko
joera konpultsiboari. Soilik modu horretan gaindi zitzakeen inpotentzia sentimenduak eta zalantza.
|
|
|
Angustia egoera, inpotentzia eta ezerezkeria sentimendua, eta bereziki hil ondorengo patuaz daukagun duda, edonori ia jasanezina gerta dakiokeen aldartearen osagaiak dira(?) Noragabetasun egoera horretatik ihes egiteko balizko bideetako bat, kalbinismoan horren nabarmen agertzen den bereizgarri hori da, hain zuzen: jarduera frenetikoa eramatea eta zerbait
|
egiteko
joera konpultsiboa. Jarduerak, honelakoetan, izaera konpultsiboa hartzen du:
|
|
2007
|
|
|
Haur horiek nerabezarora heltzean, ostera, honako ezaugarri hauek izaten dituzte: gizarte harremanak izatekozailtasunak; aginduak betetzeko eta men
|
egiteko
joera; besteek egindako planakonartzen dituzte; moral heteronomoa; autoestimu txikia; lanaren ordainak epelaburrean jasotzen direla pentsatzen dute.
|
|
|
Bestalde, zigorraren ordez bestelako bideak erabiltzeari dagokionez, hainbatikerketak nabarmentzen dute haurrei zintzoak direla pentsarazten zaienean haurhoriek tentaldiari aurre
|
egiteko
joera indartsuagoa dutela, eta, era berean, errusentimendu edo kontzientziako har handiagoa (Pinotxo ipuinaren. Pepito Grillo?) sentitzen dutela beren irudi positiboaren aurkako jokabide desegokiak egitendituztenean (Perry eta beste, 1980). Datu hori kontuan hartuz, psikologoebolutiboek proposatzen dute, zigorra erabili ordez, haurrei zintzoak direla sentiaraztea, haurrek arau hausteko jokabideak kontrola ditzaten (jokabide moralarenbenetako barne erregulatzaile izateko, hain zuzen).
|
|
|
Onartu beharra dago ezagutza eremu gehientsuenak nahasi eta ilundu egin direla euretan erabiltzen diren hitzen eta mintzamolde orokorren abusuagatik. Eta horrela, hitzek ezagumenari gainez
|
egiteko
joera dutenez gero, dena delakoak izan aztergai ditudan ideiak, neure begien aurrean soil eta biluzik ipintzen saiatuko naiz ideiok, nire pentsamendutik lekora uzten ahaleginduz, ahal dudan heinean, etenbako eta luzaroko erabileraz hain hertsiki lotu zaizkien izenak; eta hemendik espero dut honako abantaila hauek etorriko direla. Lehenengo, hitz hutsezko eztabaidetatik apartatuko naizen ziurtasuna izango dut(?).
|
|
2009
|
|
|
Hortaz, nesken eta mutilen agresibitate adierazpenen arteko ezberdintasuneninguruko ikerketa lanak duela gutxi hasi badira ere, neskek inhibiziorako gaitasunhandiagoa dutela ikusi izan da, eta gaitasun hori haien bulkadak eta izaera inpultsiboa duten agresio adierazpenak kontrolatzeko abileziarekin, edo zeharkakoagoakdiren erasoak
|
egiteko
joerarekin, erlazionatu da.
|
|
|
Gizon eta emakumeek modu ezberdinean espresatzen dute sentitzen dutena. Emakumeek hitz
|
egiteko
joera duten artean, gizonek isolamendura eta arazoak bakardadean konpontzera jotzen dute. Emozioen erregulazio estrategiak ere ezberdinakdira:
|
|
|
Generoari dagokionez, aurkitu izan da gizonezkoek problemetara bideratutako aurre egitea gauzatzen dutela gehiago emakumezkoek emozioetara bideratutakoaurre egitea egiten duten bitartean (Matud, 2004; Matud, Avero, Lopez, Marrero etaCarballeira, 2001; Ptacek, Smith eta Zanas, 1992). Horrela, emakumezkoek aurreegite emozionala
|
egiteko
joera handiago horrek ez luke arazoa konponduko, etaondorioz, estres egoera eta berari lotutako sintoma fisikoak luzatuko lirateke, etagaixotasun larriago baten sorrera erraztu. Ondorioz, lehenengo begiratu batean, itxura eman dezake gizonezkoek egiten dutela aurre egite «zuzena» eta emakumezkoek aurre egite «okerra».
|
|
2010
|
|
|
Bestetik, elementuren batek frustrazioa edoondoeza eragin izanaren ondorioa da noraezean ibiltzea. Esate baterako, interpretazio oker baten aurrean frustrazioa azaldu eta, era berean, alde
|
egiteko
joera azaltzenda. Azkenik, pertsonak leku ezezagun batean dagoen sentsazioa dauka, ez dakibere gauzak non dauden eta «etxera» bueltatu behar duela uste du.
|
|
2011
|
|
|
Depresioak, etsipenak eta erruduntasunak eraginda, bere burua zauritzeko eta bere buruaz beste
|
egiteko
joera du. Mugako nortasunaren nahastea duten asko suizidatu egiten dira.
|
|
|
Portaera inpultsibo edo erasokorren ordez, ekintza planifikatuagoak, inpultsibitate gutxiagokoak egin behar ditu. Kanpoko egozpena
|
egiteko
joera, ardura gabezia, eta arazoak ebazteko estrategia anizkoitzen gabezia gainditu behar dira.
|
|
|
gehienek abusu sexualak, baina abusu fisikoak ere bai. Bere buruaz beste
|
egiteko
joera handiagoa da haurtzaroan abusu sexualak jasan dituzten mugako pazienteengan (Wagner eta Linehan, 1994). Trauma ondorengo estresaren nahaste moduan agertzen zaigu sarritan mugako nortasunaren nahastea.
|
|
|
Pentsamendu eta hitz egiteko modu bitxia (ezohiko esaldiak, hitz egite lausoa, landuegia, metaforikoa, estereotipatua).? Susmoak
|
egiteko
joera duen pentsamendu paranoidea.. Emozio desegokiak edo hertsatuak.?
|
|
|
Pinel ek (1801, 1806) nahaste mentalik gabe ekintza oldarkorrak eta inpultsiboak
|
egiteko
joera moduan deskribatu zuen nahaste hau eta «eldarniorik gabeko mania» edo «zorotasun arrazoitzaile» izena eman zion; hain zuzen ere, nahaste honetan adimenaren hondamenik ez dago, errealitatearen zentzua ez dago galdua; gaitasun afektiboa bakarrik dago aldatua. Esquirol ek (1837) borondatearen eta sentimenduen patologia eduki arren, adimen normala duen pertsona moduan deskribatu zuen nahaste hau duena.
|
|
|
Gizarte egoera desberdinen aurrean nozitzen duten hersturaren seinale dira fobia soziala duten pertsonek aurkezten dituzten hainbat sintoma. Ezaugarri motorrei dagokienez, oro har, ez diote hitz egiten ari zaienari begietara begiratzen; oinez ibiltzean sorbalda eroriak eta gorputza uzkurtua izaten dituzte; eta entzutea oso zaila egiten den ahots tonuan hitz
|
egiteko
joera dute. Pentsamenduari dagokionez, zera esan daiteke:
|
|
|
Harremanetan oso edukatuak agertzen dira, baina berotasun afektiborik gabeak. Modu inpertsonalean hitz
|
egiteko
joera dute. Etsaitasunari ez diote irteera zuzenik ematen.
|
|
|
Janet-ek «histerikoen egoera mentala» honela deskribatu zuen 1893an: harremanak erotizatu egiten ditu, amodioaz hitz
|
egiteko
joera agertzen du, baina frigidotasunaz igurtzita dago nahastea (Neyraut, 1974).
|
|
|
Pertsona histrionikoekin ongi konpondu nahi dutenek haien gehiegizko teatralitatea eramaten saiatu behar dute: noizean behingo eszenak eramaten jakin behar dute, betiere muga batzuen barruan; hori bai, portaera normala agertzen dutenean ere interesa agertu behar diete, bestela antzerki berriak
|
egiteko
joera agertuko baitute (Lelord eta André, 1996). Plan eta asmo berriak aurrera eramateko histrionikoek duten ilusioa ez dute erreprimitu eta itzali behar haiekin ongi konpondu nahi dutenek.
|
|
|
Gai serioei buruzko solasaldiei ihes egiten diete. Inpresio intuitibo eta azkarretan oinarrituta, zehaztasunik gabe hitz
|
egiteko
joera dute. Horregatik, sarritan agertzen dira azaleko pertsona moduan eta beren buruetan zentratutako pertsona moduan.
|
|
2012
|
|
|
Estatuak duen tresneria hori guztia eduki ez, eta nazio egitasmoagaratzeko arazoak ugariak dira. Izan ere, estatu nazionalismoaren eta estaturikgabekoaren arteko indar harremanean, faktore ugarien eraginez, immigrazioaklehenaren alde
|
egiteko
joera duela nabarmendu izan da, immigratuaren bizitzanzuzenean eragiten duen eta eragile boteretsuena den heinean (ik. Kymlicka, 2003; Zapata Barrero, 2008).
|
|
|
Kalteen artean, garapen sexualaren aldaketak eragingo lituzkete eta minbiziak sortzeko gai omen dira. Umeak zaurgarriagoak dira ftalatoen aurrean, ftalato iturri garrantzitsua diren ohiko erabilerako produktu asko (jostailuak, higiene produktuak...) zupatzeko eta haginka
|
egiteko
joeragatik.
|
|
2014
|
|
|
2 Bost zentzumenek adinarekin beherantz
|
egiteko
joera dute.
|
|
|
4 Biriken gaitasunak beherantz
|
egiteko
joera du zahartzaroan.
|
|
|
6 Indar fisikoak beherantz
|
egiteko
joera du zahartzaroan.
|
|
|
Janetek «histerikoen egoera mentala» honela deskribatu zuen 1893an: harremanak erotizatu egiten ditu, amodioaz hitz
|
egiteko
joera agertzen du, baina frigidotasunaz igurtzita dago nahastea (Neyraut, 1974).
|
|
|
kontrako zeinua duten bi joera agertzen ditu aldi berean. Adibidez, aldi berean hurbiltzeko eta urruntzeko jarrera; aldi berean barre eta negar
|
egiteko
joera; musu ematen hasi eta kosk egin; eskua ematen hasi eta, solaskideak eskua luzatzen duenean, eskua urrundu.
|
|
|
– Portaera maizago
|
egiteko
joera agertzen da.
|
|
2015
|
|
|
Eskema interpertsonalen bitartekotza hipotetikoa baieztatu zen. Hau da, segurtasun, egonkortasun, empatia eta maitasun beharrak beteko ez direla sinesten duten nerabeek zein besteen beharrakbetetzeko asmoz beren beharrak sakrifikatzen dituztenek, inferentzia sozialak
|
egiteko
joera dute etahonek, bestalde, depresio sintomen gehikuntzara darama denboran zehar. Emaitza hauek inferentziakgarrantzitsuak direla seinalatzen dute eskema interpertsonalek depresio sintomak iragartzerako orduan.
|
|
|
Aurreko ikerketan bezala (Abela, 2002) erredimendu beharraren sinesmenak dituzten pertsonekerredimendu inferentziak
|
egiteko
joera dute. Hala ere, gure hipotesiaren kontra eta aurreko ikerketanaurkitu ziren emaitzen kontra (Abela eta Seligman, 2000), erredimendu inferentziek ez zituzten 3.denborako depresio sintomak iragarri.
|