|
2000
|
|
|
...zalde, urte luzeetako erroak zituena—, komertzioari eta antzeko betebeharrei buruzko zilegitasunaz eta bidezkotasunaz denaz bezainbatean... eta mesprezatzen eta arbuiatzen ere zituztela eginkizun haiek, erdeinatzen eta gutiesten, iritzi haren arabera, zeren haiek guztiak ez baitziren —nehoiz ere izan ez ziren— ohorezko gizonendako lan ohoragarriak, halako suertez, non, lan haiek eta
|
egiteko
haiek, egin orduko lohitzen eta zikintzen baitzituzten egiten zituztenak: aita, halarik ere, aldiei eta aldien zaldiei aitzinatzen zitzaiela, ohartu zen ezen mundua aldatzen ari zela eta, urrunerat joan gabe ere, bertan zituztela mudantzak, ondasunen ata aberastasunen inportantzia gero eta handiagoa iragartzen zutenak... eta, are gehiago, zeren uste baitzuen, halaber, ezen, jatorrizko eta etorkiko odol garbitasunik ezean, nola baitzen bere kasua, arbasoak Nafarroako gerla haietan galtzaileetarik izan zirelako, dirua egin eta diruz eros zezakeela faltan zuena, noblezi tituluak ere diruaren esku egon zitezkeenez gero... zeudenez gero.
|
|
|
—Hainbatik hainbatean, hire aita baino gehiago ninduan
|
egiteko
haietan, zeren beti joan izan baitzaizkit ongi matematikak eta filosofia naturala. Baina bakoitzak bere dohainak ditik... eta harriekin aberastea ez duk, konparazione, ene dohaina, zeren, harria nola erortzen den eta zergatik erortzen den ikustetik, ez baitago aberasterik; aitzitik, hire aitak, harririk arruntenari ere, harri preziatuaren prezioa ateratzen ziok merkatuan...
|
|
|
Ordea, sokak eta zuhaitzak igaiten bakarrik nintzen Mattin baino bizkorrago. Zeren, osaba Joanikoten antzera, urtxintxa baino arinagoa nintzen ni ere
|
egiteko
haietan. Baina zertarako balio zidan trebetasun hark?
|
|
|
Eta konfesatu zuen frai Domenicok Buccio eta, erraiten ziolarik hark ezen eskumikua merezi zuela erlikia hain gaizki tratatzeagatik, makilada batzuk eta bertze anitz penitentzia manatu zizkion. Eta penitentzia haiek guztiak frai Antonioren alde eta fabore izan ziren, eta hala ase ahal izan zuen honek Catalinarekin bere haragi aseezinaren desira, Buccio bertze
|
egiteko
haietan enplegaturik zegoen bitartean. Eta Buccio hantxe geratu zen, finean, bere emaztea noizbait haurdun ikusiko zuen igurikitzan.
|
|
|
Zeren baitzirudien ezen, aprendiz nintzen arren, ez nituela puntuak bakan eta baratx emaiten, baina usu eta laster, ofizial ikasia banintz bezala,
|
egiteko
haietarat ohitua, usatua eta trebatua, ene hatz iduriko haren mugimendu arinak lekuko...
|
|
|
Nola izanen zen, bai, hura bekatu, baldin den gizonik justuena ere egunean zazpitan erortzen bazen, eta baldin ni, artean, hirugarrenean banengoen, herabe baino herabeago, labur eta motz? Eta nola izanen zen, finean, hura bekatu, baldin barrendik hersten eta estutzen ninduèn betiko harrak ere deus erraiten ez bazidan, garagarnoak hura ito zuelako eta garagarno hartan hilik zetzalako... eta baldin neure
|
egiteko
haietan, zeinak mendeku ere baitziren, amaren eta aita Bartolemeren kontrako mendeku, ezin gogarago sentitzen banintzen. Eta so egin nion Mignoni behin eta berriz, zeren eta haiek ez baitziren begiari trabarik jartzeko mementuak, eta liluraturik geratu nintzen.
|
|
2002
|
|
|
Perretxikoetara zaletu nahi izan baininduen, bera perretxikozale amorratua izanik. Nik, ordea, perretxikotan ez ezik, neure beste
|
egiteko
haietan ere erabiltzen nuen.
|
|
|
Biltokiko enkargatuetako bat zen eta hainbat langile zituen bere menera, fardelak hara eta hona eramateko, biltokira lehenik, eta biltokitik kamioietara gero. Baina langileei aginduak emateaz gain, bera ere aritzen zen
|
egiteko
haietan, etsenpluarekin predikatzen zuèn gizona zenez gero. Aitak ez zuen, hala ere, bere ogibidea sobera maite.
|
|
|
Arotza zen ofizioz, eta oso bastoi politak egiten zituen, batean zurari suge edo herensuge baten itxura ematen ziola, eta bestean marrazki ezin politagoak egiten. Abila baitzen osaba Lazaro bere
|
egiteko
haietan! Eta, batzuetan, gonbidatu egiten ninduen bere ibilaldietan.
|
|
2009
|
|
|
Aita. Nazario? ziur zegoen, exekutibo on bat bezala, hartutako erabakiez; horregatik,
|
egiteko
haiek bukatu zituenean, halako lasaitu bat hartu zuen, begitartean ere argi eta garbi igarri zitzaiona; nork zekien, gainera, haurra aingeru bihurtu ez ote zen, ororen buruan, aingeruak hitzezkoa behar bazuen ere, ezinbestean?, horregatik esan baitzuen Nazariok, aita kalonjeak bere egitekoa egin ondoren: –Lehen argia piztu da, bai, eta lehen argiak eraman dezala?.
|
|
|
" Beldur naiz haurra betiko biziko ez ote den, bihar bertan hiltzen bada ere..."; izan ere, bere gorputzaren lotsa izan zen azken aldi hartan, eta iritsi zen unea, iritsi zen aldia, iraganaz ahazteko eta iraganeko lotsa lurperatu izanaz lotsa ez izateko... bizirik zituèn beste sei seme alaben etorkizunak behartzen eta obligatzen zuen hartara, gainera. Aita –Nazario– ziur zegoen, exekutibo on bat bezala, hartutako erabakiez; horregatik,
|
egiteko
haiek bukatu zituenean, halako lasaitu bat hartu zuen, begitartean ere argi eta garbi igarri zitzaiona; nork zekien, gainera, haurra aingeru bihurtu ez ote zen, ororen buruan, aingeruak hitzezkoa behar bazuen ere, ezinbestean?, horregatik esan baitzuen Nazariok, aita kalonjeak bere egitekoa egin ondoren: " Lehen argia piztu da, bai, eta lehen argiak eraman dezala".
|
|
2010
|
|
|
hura, gainera, ez zen zehaztu gabeko zerbait, etorkizun ideal bezain lurruntsu baten baitan galtzen zena, zerbait zehatzagoa baizik, orduantxe hasi eta garatu beharrekoa; are gehiago: aita eta Teo, ekintzaile hutsak ziren biak, gauzak egin eta egiten zituztenak,
|
egiteko
haiek beren zoritxarra ahazteko modu behinena balira bezala, hasiak ziren bere egiteko hartan ere ordurako?
|
|
|
" Misio" hura, gainera, ez zen zehaztu gabeko zerbait, etorkizun ideal bezain lurruntsu baten baitan galtzen zena, zerbait zehatzagoa baizik, orduantxe hasi eta garatu beharrekoa; are gehiago: aita eta Teo —ekintzaile hutsak ziren biak, gauzak egin eta egiten zituztenak,
|
egiteko
haiek beren zoritxarra ahazteko modu behinena balira bezala— hasiak ziren bere egiteko hartan ere ordurako... parada ezin hobea zuten hartarako, gainera, gerrak eraman baitzituen fabrikako langile liskartiak, batzuk kartzelara eta beste batzuk hilobietara. Gero, hartu zituzten haien ordez langile zintzoago batzuk —beharko zintzoak izan, gerra ondoko giro gogor eta estu hartan! —, ekin zioten langileentzako etxetxo batzuk eraikitzeari, haiek apurka apurka ordaintzen zituztenak, kolonia bat —" Orbetarren Kolonia" — osatzeko bidean...
|
|
2011
|
|
|
Arrazoi du berorrek, amona, maiz idazten dio amonari, Jasminkak ez bezala hark agudo erantzuten baitio, gutuna gutunari. Arrazoi du, bai, bankuekin kontuz ibili beharra dagoela dioenean, hemen ere, edozer
|
egiteko
haien mende dabil jendea, gaur joan naiz estreinakoz nagusiak soldata uzten digun bankura, kutxa esaten diote hemen, eta behi beltz belarri handi batek gobernatzen du. Orain nagoen herri honetara iritsi nintzen egunean hotza zen galanta, amona, eta behi belarri handi horren bulego baten bebarrura bildu behar izan nuen lotara, kutxazain izeneko aparatuaren gordeleku epelera.
|
|
2014
|
|
|
Ikuskizun bat zen, zinez, Felisa bere
|
egiteko
haietan murgilduta ikustea: horregatik biltzen zitzaizkion jakin nahiak eta ikusnahiak ingurura noiznahi:
|
|
2016
|
|
|
Haien linaiak ez ziren dagoeneko beharrezkoak, martxan baitzeuden oihal lantegiak. Museo aleak ziren orain kandelak
|
egiteko
haien tramankuluak, beste gailu mordo bat bezala, nahiz eta, aurrez, funtsezko tresnak izan familiaren beharrak asetzeko. Femenitatearen ideologia, zeina industrializazioaren ondorio zuzena baitzen, emakumeen aldizkarien eta eleberri erromantikoen bidez hedatu zen, eta beste esparru batera aldatu ziren emakume zuriak, ekoizpen lanetik guztiz at zegoen esparru batera.
|