|
2017
|
|
|
CATak klinikoek eginak dira eta erakunde batzuek beren profesionalek
|
eginiko
CATetarako sarbidea eskaintzen dute. Horren adibide dira Donostiako Unibertsitate Ospitaleko MBE unitateak eginiko CATak (horietako 2 Osagaiz zenbaki honetan argitaratzen dira), webgune honetan eskuragarri daudenak:
|
|
|
CATak klinikoek eginak dira eta erakunde batzuek beren profesionalek eginiko CATetarako sarbidea eskaintzen dute. Horren adibide dira Donostiako Unibertsitate Ospitaleko MBE unitateak
|
eginiko
CATak (horietako 2 Osagaiz zenbaki honetan argitaratzen dira), webgune honetan eskuragarri daudenak: <https://10.ikere.net/ HDO/ MBE/ >.
|
|
|
Elkarren artean antzeko zuten ezaugarri bakarra harategi bereko bezeroak izatea izan zen. Elektroforesi bidez
|
eginiko
azterketan taldekatzeko 3 lagin erlazionatuta zeudela ohartu ziren (2 jaioberri eta ama 1).
|
|
|
Hala ere, kasu guztiek foiea kontsumitu zuten Eguberri jaietan (2013ko abenduaren 24tik, 2014ko urtarrilaren 1era). Ingurugiroko azterketan zenbait lagin jaso ziren, bai etxekoak bai establezimendu ezberdinetakoak, eta
|
eginiko
azterketan Listeria monocytogenesaren kontaketa altua identifikatu zuten (5.2 x 104ufc/ g). Datu horiek agerraldia izan zela baieztatu zuten, eta foiea zehaztu zuten taldekatze honen eragile gisa.
|
|
|
Esne pasteurizatuz
|
eginiko
gazta bigunak, pasta gogorreko gaztak, mozzarela, igurzteko prest dauden gaztak?
|
|
|
Esne pasteurizatua eta esne pasteurizatuz
|
eginiko
esnekiak.
|
|
2018
|
|
|
eta IFN? bezalako zitokina proinflamatorioen ekoizpenaren igoerarekin erlazionatuta dagoela ikusi da deprimitutako gaixoetan
|
eginiko
meta analisi azterketetan (8). Bestalde, ehun kalteagatik, infekzioagatik edo gaixotasun autoimmune edo neoplasikoagatik hantura edo immunoaktibazioa duten pertsonek depresioaren prebalentzia tasa altuak erakusten dituztela frogatu da.
|
|
|
Horren froga da minbizia edo gaixotasun infekzioso bat pairatzen duten gaixoak tratatzeko interferoi alfaren (IFN?) administrazio kronikoa jasaten duten pertsonen% 20 klinikoki esanguratsua den depresioa garatzen duela (20). Zehazki, IFN, arekin tratamenduan zeuden hepatitis C dun gaixoetan
|
eginiko
azterketa batean,% 40k DSM V ren arabera sailkatutako depresio nagusia pairatu zuela deskribatu zen (21).
|
|
|
Animalietan
|
eginiko
ikerketei dagokienez, zitokinaren tratamenduak sintoma depresiboak eragin diezazkiekeela ikusi da. Horretarako, zitokinen bidezko depresioaren animalia eredua sortu zen, animaliei hantura induzituz.
|
|
|
Azkenik, gizakietan
|
eginiko
zenbait ikerketak sistema immunea itu duten terapiek onura klinikoak izan ditzaketela adierazten dute. Adibidez, azido azetilsalizilikoa (antiinflamatorioa) fluoxetina antidepresiboarekin konbinazioan erabili zenean, depresioaren gutxitzearen portzentaje altuagoak agertu ziren, lehenago fluoxetina bakarrik erabilita erresistenteak ziren depresiodun pazienteetan baino.
|
|
|
Animalietan
|
eginiko
azterketek periferiatik garuneranzko seinale inflamatorioen hainbat transmisio bide aurkitu dituzte, hala nola bide humorala (muga hematoentzefalikoa zeharkatuz), bide neurala (zitokinen lotura nerbio aferenteen zuntzetara) edo bide zelularra (monozitoen lekualdaketa garun baskulatura). Gainera, gizakietan egindako aurkikuntzetako batek adierazi duenez, periferian erantzun inflamatorio eta immune bat ematen denean, TNF, aren aktibazio akutuak garuneko zitokina proinflamatorioen mailak kronikoki igotzen ditu.
|
|
|
Saguetan
|
eginiko
azterketa batean ere, lipopolisakaridoaren administrazioak periferiako eta NSZko IDO indukzioa eragiten duela ikusi da, baita garuneko serotoninaren metabolizatze handiagoa ere, hori guztia sintoma depresibo somatiko eta psikomotorrei lotua (8). Gainera, IDOaren blokeoak erakutsi du gai dela saguetan lipopolisakarido bidez induzitutako jarrera depresiboa inhibitzeko (20).
|
|
|
Hortaz, gaitz mental hau eragiten duten mekanismoak ulertzea ezinbestekoa da tratamendu eraginkorra ezarri ahal izateko. Neuroimmunologian
|
eginiko
ikerkuntzak informazio ugari eman du, bereziki HPA ardatzaren aktibitatearen, hanturaren eta immunitatearen inguruan.
|
|
|
Estresak eta kortisolak neuronen biziraupenerako eta sinapsien egokitasunerako hain garrantzitsua den BDNFaren mailei eragiten dietela deskribatu da. Suizidatutako depresiodun pazienteetan
|
eginiko
post mortem azterketa batean, murriztutako BDNF mailak erakutsi zituzte hipokanpoan. Gainera, farmako antidepresiboekin eta terapia elektrokonbultsiboarekin BDNF mailak igotzen direla ikusi da.
|
|
|
Emaitza hauek adierazten dute depresioaren zenbait alderdi HPA ardatz desorekatu batek sor ditzakeela (7). Depresiodun gaixoetan meta analisi bidez
|
eginiko
ikasketa batean, tratamendua jaso aurreko eta ondorengo kortisol mailak neurtu ziren. Partaide deprimituen% 56k antzeko kortisol mailak izan zituen tratamendua jaso aurretik eta ondoren (17).
|
|
|
8.600 emakume daniarrekin
|
eginiko
5 urteko kohorte, ikerketa baten, obturatzailean zeharreko xingolekin berrebakuntzaren behar bikoitza deskribatu zen (20); ondorengo ikerketa batek% 6ko tasa argitaratu zuen pubis atzeko xingolari dagokionez,% 9rekin alderatuta obturatzailean zeharrekoan.
|
|
2019
|
|
|
Garapenarekin erlazionatutako bide honek ugaztunen ehunen berriztapen tasa mantentzen du zelula amen jarduera doituz, bai hesteetako zelula ametan (33), bai epidermisean (34) bai hezur muinetakoetan (35). Eta Masaru Katoh ek (36)
|
eginiko
lanean jasotzen den bezala, Wnt bide kanonikoa zein ez kanonikoaren aktibazioa, hainbat minbizi motaren zelula ametan, pazienteen biziraupenarekin erlazionatu da, horien artean, bular, kolon, urdail, birika, obulutegi, pankrea, prostata eta umetokiko minbizietan, eta melanoman eta leuzemian. Wnt/. Catenina seinalizazio bidearen inhibitzaile ugari erabiliak izan dira minbizi zelula amen autoberritze prozesuak inhibitzeko, eta, ondorioz, zelula horien desagerpena eragin dute (37).
|
|
|
Horrez gain, haurrak eta nerabeak ahoz besteko komunikazioaren irakurle bikainak dira. Osasun profesionalen irribarre batek, eskuekin
|
eginiko
zeinuek, edota aurreraka pixka bat inklinatzeak esaterako, interesa eta goxotasuna transmititu ohi dute. Aldiz, besoak gurutzatuta mantentzeak hoztasuna eta jarrera itxia transmititzen ditu (27).
|
|
|
Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) Erizaintzako Graduan
|
eginiko
gradu amaierako lanean oinarrituta idatzitako artikulua da.
|
|
2020
|
|
|
Aukeraketa irizpideak honakoak izan dira: (a) gizakietan
|
eginiko
ikerketak, (b) ikerketa mota (metaanalisiak, entsegu klinikoak, kohorteak eta erregistroak) (c) STIMIA eta hodi anitzeko gaixotasuna duten eta AKTP primarioa jasan duten pazienteak (d) IRA PCI, MV PCI edo/ eta S PCI alderatzen dituzten ikerketak.
|
|
|
Shock kardiogenikoan dauden pazienteak barne hartzen dituzten Santos (16) eta Jaguszewskik (15)
|
eginiko
behaketa ikerketetan, ospitale barneko hilkortasunari dagokionez ez da desberdintasunik ikusi. Modu berean, Bauer (13) eta Cavenderek (14) beste aldagai batzuetan birbaskularizazioa osatzearen aurkako datuak aurkeztu arren, hemodinamikaren aldetik egonkor dauden pazienteetan ez dute hilkortasunaren handitzerik ikusi.
|
|
|
Jeger (8) eta Manarik (22)
|
eginiko
behaketa ikerketek ez ezik, orain arte egin diren entsegu kliniko gehienek ere birbaskularizazioa osatzearen aldeko datuak erakutsi dituzte.
|
|
|
CVLPRIT (Complete Versus Culprit Lesion Only Primary PCI) entsegu kliniko irekian (n= 296), IRA PCI (n= 146) eta birbaskularizazio osoa alderatu dira (MVPCI [n= 96] eta alta aurretik
|
eginiko
S PCI [n= 54] bereizi gabe). 12 hilabetetan zehar GKKN aztertu ondoren (hilkortasuna, MIA errepikaria, BG eta birbaskularizazioa errepikatu beharra), birbaskularizazio osoa jasan duten pazienteetan GKKN modu esanguratsuan txikiagoa izan da (HR:
|
|
|
Aldagai nagusia (GKKN, irudian MACE) edozein arrazoiren ondoriozko hilkortasunaren, MIA errepikariaren, BG eta birbaskularizazioa errepikatu beharraren batura da. " Complete PCI" k MV PCIri eta ospitalizazioan zehar
|
eginiko
S PCIri egiten dio erreferentzia eta" IRA Only PCI" k IRA PCIri. Laburdurak:
|
|
|
Ikerketaren mugei dagokienez, entsegu klinikoa ez dago diseinatuta aldagai nagusiaren osagaien arteko desberdintasunak ikusteko (potentzia estatistiko baxua) ez eta MV PCI eta ospitalizazioan zehar
|
eginiko
S PCI alderatzeko ere. Ikerketan birbaskularizazio osoko bi estrategiak alderatu arren (MV PCI taldean GKKN gutxiago ikusiz), datu hauetatik ezin da ondorio sendorik atera, azpitalde hauetan laginaren tamaina txikia eta talde batean edo bestean sartzea ez baita ausazkoa izan (erabakia medikuek hartu dute, zergati klinikoetan oinarrituz).
|
|
|
DANAMI 3 PRIMULTI entsegu kliniko irekian (n= 627) IRA PCI (n= 313) eta alta aurretik
|
eginiko
S PCI (n= 314, 2 egunetik aurrera, betiere alta aurretik) alderatu dira. 12 hilabetetan zehar GKKN aztertu ondoren (hilkortasuna, MIA errepikaria eta birbaskularizazioa errepikatu beharra), S PCI taldean esanguratsuki baxuagoa izan da (HR: 0,56; KT%95: 0,38; p= 0,004).
|
|
|
Kornowskik (31) aztertutako kohortean MV PCI estrategia hilkortasunarekin, stent aren tronbosiarekin eta odoljario handiagoarekin erlazionatuta dagoela ikusi da. Kornowskik ez ezik, Varanik (9) eta Manarik (22)
|
eginiko
behaketa ikerketek ere MV PCI estrategiaren aurkako datuak agerian utzi dituzte. Bi ikerketetan MV PCI taldeko pazienteek 30 egunera hilkortasun altuagoa izan dute, baina Varanik laginetik Killip III eta IV duten pazienteak kendu ondoren eta Manarik 2 urteko jarraipenean zehar desberdintasun hauek desagertu egin dira.
|
|
|
Ochala, Tarasov eta Maamounek
|
eginiko
entsegu klinikoek ez ezik, Politik ere ez du desberdintasunik erakutsi bi estrategien artean GKKNei dagokienez. Hala ere, ikerketa guztiek duten potentzia estatistiko txikia muga garrantzitsu bat da eta ezin da ondorio sendorik atera.
|
|
|
Hau kontuan izanik, CvLPRIT entsegu klinikoaren azpi ikerketa bat egin da, birbaskularizazio osoak, arteria ez errudunetan prozedura inguruko MIA eraginez, infartuaren tamainaren handitzea dakarren aztertu nahian. IRA PCI estrategiarekin alderatuz, birbaskularizazio osoko taldean alta aurretik
|
eginiko
erresonantzia kardiakoan arteria ez errudunetan MIA gehiago antzeman dira, baina jarraipenean zehar eginiko erresonantzian ez da infartuaren tamainan handitzerik ikusi (34).
|
|
|
Hau kontuan izanik, CvLPRIT entsegu klinikoaren azpi ikerketa bat egin da, birbaskularizazio osoak, arteria ez errudunetan prozedura inguruko MIA eraginez, infartuaren tamainaren handitzea dakarren aztertu nahian. IRA PCI estrategiarekin alderatuz, birbaskularizazio osoko taldean alta aurretik eginiko erresonantzia kardiakoan arteria ez errudunetan MIA gehiago antzeman dira, baina jarraipenean zehar
|
eginiko
erresonantzian ez da infartuaren tamainan handitzerik ikusi (34).
|
|
|
PRAMI eta CvlPRIT bezalako entsegu kliniko handietan arteria ez errudunen larritasuna irudi angiografikoaren baitan ezarri den arren, maiz irudi angiografikoa eta lesioak duen eragin hemodinamikoa ez datoz bat (ikusiz
|
eginiko
ebaluazioa subjektiboa da eta esangura fisiologikoarekin korrelazio eskasa du).
|
|
|
Lemeslek (37)
|
eginiko
ikerketan, 3 urteko jarraipenaren ondoren, soilik pazienteen% 10ek behar izan du arteria ez errudunaren birbaskularizazioa. DM, gaixotasun baskular periferikoa eta bihotzeko bypass a izatea arrisku faktore gisa identifikatu dira, eta, beraz, paziente horiek neurri prebentibo oldarkorragoaz baliatu daitezke.
|
|
|
Politi entsegu klinikoan birbaskularizazioa errepikatzea behar izan duten pazienteen% 86k (6/ 7) programaturiko AKTParen aurretik behar izanak (56, 8±12, 9 egunera) eta CvLPRIT entsegu klinikoan ikusi den GKKN kurben banaketa goiztiarrak alta ondorengo etapakako birbaskularizazioa ospitale barnekoa bezain eraginkorra izango ez dela iradoki dezakete. 2019 urteko abenduan argitaratu berri den COMPLETE entsegu klinikoaren azpiikerketa batek, aldiz, ez du desberdintasunik aurkitu lehenengo 45 egunetan edo 45 egun igaro ondoren
|
eginiko
birbaskularizazio osoaren artean (35).
|
|
|
# IRA PCI k momentu akutuko birbaskularizazio ez osoari egiten dio erreferentzia (IRA PCI, alta aurretik
|
eginiko
S PCI eta egun S PCI). * IRA PCI k arteria erruduna soilik ireki eta 60 egunera bizirik jarraitzen duten pazienteei egiten dio erreferentzia.
|
|
2021
|
|
|
Klinikoek konbentzimendu gutxiago adierazten dute pazienteen kezkak argitu izanaz edota itzultzaile batekin baino haratago iritsi izanaz.Baliteke pazienteak bereziki optimistak izatea soilik norbait haien arazoaz interesatu zelako. Kontuan hartu behar da ingeles hiztunak diren pazienteekin ere ez dagoela %100eko asebetetze mailaren ziurtasunik, non komunikazioa (artikulu honetan ulertzen den gisan) ez den gai nagusia.Ikertzaileak kritikatzen dituzte gai honekiko
|
eginiko
hurbilketa klinikoetan eta teknologian oinarrituegia dagoelako.
|
|
|
txekiera ingelesa, aleman ingelesa eta frantses ingelesa. Beren sistemak hasierako erreferentzia hobetzen duela diote, Google Translate eta Microsof Bing itzultzaileekin batera, hizkuntza bikote guztietan
|
eginiko
konparaketa zuzenetan. Oinarrizko BLEU kalifikazioa 26,59tik 41,45era igo zen txekiera ingelesean, 23,03tik 40,82ra alemaningelesean eta 32,67tik 40,82ra frantses ingelesean.
|
|
|
Eta egunari amaiera emateko, euskaraz argitaratzeko aukeren inguruan aritu zitzaizkigun Leire Escajedo (EHUko Argitalpen Zerbitzuko zuzendari ohia), Nekane Balluerka (EHUko errektore ohia eta EHUko Psikologia Fakultateko Qualiker ikerketa taldeko burua) eta Aitziber Agirre (Elhuyar aldizkariko zuzendaria). Bigarren egunean, aldiz, Saioa Martinez de Lahidalga Osakidetzako familia medikuak genero ikuspegitik
|
eginiko
ikerketaren berri eman zigun" Emakume mediku, eta gainera, euskalduna. Zama hirukoitza" hitzaldiaren bidez. Azkenik, ikastaroari amaiera ezin hobea emateko graduondoko aditu tituluko ikasleek beren proiektuak aurkeztu zizkiguten.
|
|
|
Parte hartzaileen batez besteko adina 1 taulan ikus daiteke. Fairhall eta lankideek (6) eta Lord eta lankideek (20)
|
eginiko
ikerketek zituzten pertsona nagusienak, batez beste 80 urte baino gehiagokoak. Ikerketa batean ez zen batez besteko adina adierazi, 65 urtetik gorako parte hartzaileak zirela aipatu zen soilik (7).
|
|
|
Elikadura jarrerei buruz, Fernandes et al. ek (2017) (44)
|
eginiko
ikerketan laginaren% 20,5ek elikadura ohitura desegokiak zituen, eta, hori, gorputz asegabetasunaren iragarlerik onena izan zen(% 22,6). Riquin et al. en (2019) (46) ikerketan aurkitu zen depresioa zuten emakumeengan elikaduranahasmenduen prebalentzia handitu egin zela.
|
|
2022
|
|
|
Kory et al. (1), Cobos Campos et al. (2), Veta Bryant et al. (3)
|
eginiko
berrikuspen eta metanalisietan bezala, COVID aurkako Ibermektinan oinarritutako tratamendua gure gaixoan eraginkorra izan da.
|
|
|
Kory et al. (1), Cobos Campos et al. (2), Veta Bryant et al. (3)
|
eginiko
berrikuspen eta metanalisietan bezala, COVID aurkako Ibermektinan oinarritutako tratamendua gure gaixoan eraginkorra izan da.
|
|
2023
|
|
|
Hortaz, lehen urratsa azterketa neurologiko eta neuropsikologikoaren barnean DSa duen pertsonaren ezgaitasun maila zehaztea izan ohi da. Horretarako, zaintzaileei
|
eginiko
elkarrizketaz gain, DSa duten pertsonei inteligentzia testak egitea aholkatzen da, Kauffman en K BIT test laburra esaterako. Horrela, DSM V eta GNS irizpideei jarraituz, erabiltzaileak ezgaitasun arin, moderatu, larri edota sakon moduan sailkatu ahal izaten dira.
|
|
|
Hortaz, lehen urratsa azterketa neurologiko eta neuropsikologikoaren barnean DSa duen pertsonaren ezgaitasun maila zehaztea izan ohi da. Horretarako, zaintzaileei
|
eginiko
elkarrizketaz gain, DSa duten pertsonei inteligentzia testak egitea aholkatzen da, Kauffman en K BIT test laburra esaterako. Horrela, DSM V eta GNS irizpideei jarraituz, erabiltzaileak ezgaitasun arin, moderatu, larri edota sakon moduan sailkatu ahal izaten dira.
|