|
2000
|
|
|
Muga haien aitzinean, ordea, bazuen dohain bat, gizonen artean batere ohikoa ez dena, eta zen ezen bazekiela bere mailaren eta bere neurriaren berri, eta haren arauaz jokatzen zuela, itxurarik egin gabe. Gurasoak, izaitez, laborariak zituen, eta ez zen bere etorkia ezkutatzen ibiltzen; etxeko zamaria asto bat zuen, eta ez zen Kaligularen zaldiari beha bizi, bere asto hura ere kontsul noiz
|
eginen
ote zuten, halako moldez, non ez baitzuen zaldirik nahi izan, bai gurasoek eta bai aitona Nikolasek ere zaldi eder bat erregalatu nahi izan ziotenean, jende printzipalaren eredurat eta haien idurirat ibil zedin.
|
|
|
Pentsamendu horrek goganbeharturik eta erretzeko gogoak erretzen ninduela, etxe elkarri atxikien urbanizazio berrien artean segitu nien, hiriko azken garaile usteen farfailkeriaren metatoki. Bortz minuturen buruan, berriz ere karrikartean izanen ginen, eta ez nuen inola ere garbi zer deabru
|
eginen
ote nuen, nire zelatatuak, erritual esoteriko odoltsuetan jardun barik, libertitzeko gogoz kaleratzen den edozein bikoteren abiada arruntari lotzen bazitzaizkion, dantza egitera joan edo modako pub batera sartu. Hasian hasi, neure buruaz ere hasia nintzen dudatzen; ez nengoen batere seguru Ttipiren hilketa argitu nahian ari ote nintzen ala nirekin gehiago bizi ez zen emakumearen afera pribatuetan modurik zibilizatu gabeenean muturra sartzen.
|
|
|
Galderak sastaka erauntsi zidan: nire emazteak zapata takoidunetan
|
eginen
ote zuen Ximurrarekin?
|
|
|
Alabaina, Kristinak, ohiz kanpoko gaupasak larruazalean utzitako orban kirastua xahutzeko gonbita luzatu zuelarik, sine qua non baldintzaren taxua harrapatu nion. Hortaz, atzera
|
eginen
ote zuen beldurrak baizik ez ninduen makurtarazi. Halako atari higieniko profilaktikorik gabe ere, berdin birtopatzen ziren gure gorputzak.
|
|
|
Panpox horrek hurrengo bi egunak non nola norekin
|
eginen
ote zituen galdegin nion neure buruari.
|
|
2004
|
|
|
Planaren hutsune bakarra nik aitarekin bat egiteko arriskua zen. Baina, seguruenik, gerran zein alderditan borrokatu nintzen jakinik, eta batez ere Gernikakoan izan nintzela ezagututa, ez zuten beldur handirik izanen naziekin bat
|
eginen
ote nuen.
|
|
2006
|
|
|
Eskatzen baitzidaten, gogotik berritzen nituen Etxeberriren tenpluaren pareko gertakariak. Neure burua etsaiez inguraturik ikustean ikarak jo ote ninduen galdetzen zidaten goarnizioko gizonek, berek halako pausuan suertatuz gero zer
|
eginen
ote zuten beren buruari galdeginez bezala. Emakumeen eriak niregana noratzen ziren gazteluko patioan, eta ferekaren baten oparia egiten zidaten, buruan, haien ondotik pasatzean.
|
|
|
Orobat, epelduxeak ziren garai bateko gora nahiak. Kezka zuen, bertzalde, halako lekualdatze batek kalte
|
eginen
ote zion bere arima bekataria behin betikoz erredimitzeko proiektu behin eta berriz geroratuari. Arrazoi potoloak, denak, Saran gelditzeko, baina bat potoloagoa han ez gelditzeko:
|
|
|
Garrasiak alaitasunaren galdak ia ia itzali egin ditu. Euforiaren aparrak behera
|
eginen
ote du?
|
|
2008
|
|
|
Lurra elurrez estalia zen, hotza gero eta bortitzago. Musde Iraunborda, putzu hartako jabea, etxetik atera zen zerumugari so eginez zer aro
|
eginen
ote zuen. Bat batean, otsoa ikusi zuen:
|
|
2009
|
|
|
Laugarren egunean, tupustez, erregek bere amorante Marie Touchet deitu zuen bere gelara eta gainerako guztiak, berriz, ohildu. Mariez gozatzeak on ala gaitz
|
eginen
ote zion, eztabaidak izan ziren hurrengo orenetan korridore betean. Biharamunean ireki zen, berriz ere, erregeren ganberako atea.
|
|
|
Ez naiz ausartu. Beldur izan naiz, faborea egin beharrean, kalte
|
eginen
ote nizun. Frantziako bi errege nire anaiak izan dira.
|
|
|
Ez dakit halaber, zein puntutaraino gustatuko zaidan ala ez, baina seguru dakidana da, entzuten dudan aldi bakoitzean gogoratuko dudala pasadizo polit eta gogoangarri hau. Ez dakit, orobat, noiz topatuko ote dudan berriz Gartxot musikaria, edota inoiz ere topo
|
eginen
ote dudan berarekin berriro; horregatik, eta badaezpada ere, doazkiola lerro hauetatik nire eskerrik bihotzekoenak eta nire zorionik handienak. Ongi bizi, Gartxot, eta beti arte!
|
|
2011
|
|
|
Horregatik, biharamunean, Toribioren beldur ibili zinen eskolan, lagunak zer edo zer
|
eginen
ote zizun. Hasteko, Toribiok ez zintuen agurtu ez egunonik eman; begiratzen zizunean, gainera, nardaz bezala egiten zizun?
|
|
|
Haien egiteko nagusia mugako mendiak kontrolatzea zen, Guardia Zibilarekin batera. Gerraren osteko urte haietan kontrabandoa handia zen zonaldean, eta Franco beldur zen makiek Pirinioak zeharkatu eta eraso
|
eginen
ote zioten. Lan gogorra zen, patruilak oinez eta nahiko ekipamendu eskasarekin egiten baitziren.
|
|
|
Mikelek urduri begiratzen zion erlojuari. Berandu zebiltzan eta beldur zen Rodríguezek berantetsi eta alde
|
eginen
ote zuen... edo okerrago, itxaronaldia zurrupa batzuekin gozatuko ez ote zuen. Une hartan mozkor baten kalaka besterik ez zuten behar.
|
|
|
Etorri izan balitz,
|
eginen
ote niokeen hitzik?
|
|
2013
|
|
|
–Alor tekniko organizatiboetan anitz diagu ikasteko, maiz erran didak. Eta orain zer? ministroak aukera bat eman dik Herriari laguntzeko, eta muzin
|
eginen
ote diok. Maiz aipatzen diagu geure maisua, i.d.A.P., baita haren hitzak ere:
|
|
|
–Beldur zara makurren bat
|
eginen
ote dizudan. Ez gaude Louvren?
|
|
|
Behar den momentuan eginen dizut seinalea. Duda handiagoak ditut orgako mandoek jendearen kontra
|
eginen
ote duten.
|
|
|
Omarrek, beraz, bazekien zer iritzikoa zen koinatua, baina, hala ere, behin betiko erabakia hartzeko bizpahiru egunen faltan, berriro hurbildu zen harengana, baita Abdel Haqqek koinatua inoiz baino gogorrago hartu ere: " Alor tekniko organizatiboetan anitz diagu ikasteko, maiz erran didak. Eta orain zer... ministroak aukera bat eman dik Herriari laguntzeko, eta muzin
|
eginen
ote diok. Maiz aipatzen diagu geure maisua, i.d.A.P., baita haren hitzak ere:
|
|
2015
|
|
|
Sanferminetarako prest ginen, txupinazo eguneko gosarirako erosketa egina, arropa zuria garbi… bi egun falta ziren bestari hasiera emateko eta bat batean dena belztu zen. Ortzirala zen, goizean goiz, euria barra barra eta erreka guttinaka hazten… bertze anitzetan bezala, Baztan ibaiaren urek gainezka
|
eginen
ote zuten edo ez istant batez pentsatzeko denborarik gabe sikiera, ura, lohia, enborrak eta zaborra jada etxe barruan genituen. Etxe barruan, komertzioetan, etxabeetan, osasun etxean, liburutegian, udaletxean…
|
|
|
Hautagaitzaren izenak ez ezik, haren azalpen testuak ere ez du baztertzeko hitzik: " Oraingoa ez da unea, ez euskaldun, errioxar edo maño
|
eginen
ote garen eztabaidatzeko, ez jotak abestu edo Nafarroa osoan euskaraz egin behar ote dugun. Orain lehentasun gorenen alde apustu egin behar dugu.
|
|
|
–Zera... aurreko egunean zerbait galdetu nizun... . Zapierren aurpegia hain gorri zegoen non beldur izan bainintzen eztanda
|
eginen
ote zuen?. Eta p partida bihar denez...
|
|
|
Txinatarrak kasatu, japoniarrak kasatu, frantsesak baretzeko tenorean? Baina zer
|
eginen
ote dute amerikarrek Koreako lanetan aspertzen direlarik?
|
|
|
Baina honezkero atera da San Pedroko Errondaila. Zer
|
eginen
ote dute hurrengo hauteskundeetan jauzika doazen neska mutilok. Nor bozkatuko dute?
|
|
|
Haize ufada bakoitzean askatasuna besarkatzen du, arnasaldi bakoitzean heltzen dio eta irensten erraietan oratzeko. Ez dio axola oinak lurrean herrestan minduko ote dituen, ez dio inporta saihetsetik edo gibeletik oldarra ematen dionak huts
|
eginen
ote dion, ez dabil galdezka sokei nahiko azkar heltzen ote dien, goregi ez doa sekulan eta gibelera egiteak ez dio axola, ingurukoen begi onaz axolarik gabe. Irabazteko ausardia.
|
|
|
Zer gertatuko den ezin erran; bai, aldiz, aldaketari bidea irekia dela. Bainan horren ardiesteko koalizioak
|
eginen
ote dira. Geroak erranen.
|
|
|
2017an, Herri Elkargo ttipiak ezkondu dira. Bidaxuneko lurraldeak Ipar Euskal Herriarekin bat
|
eginen
ote du. Karia horretarat, Patrick DALLENNES prefetordeaz gain, Herri Helkargoko presidentorde guziak present ziren Maider BEHOTEGUY ren ondoan:
|
|
2016
|
|
|
Erregai fosilak atzean utzi eta energia berriztagarrien aldeko apustua jarri dute ekologistek, laburbilduz, mahai gainean. Nabaskuesek zalantza du, ordea, gobernuak bide horretan urratsak
|
eginen
ote dituen. " Volkswagenek hemen duen indarra kontuan hartuta, zail ikusten dut", erran du, ezkor.
|
|
|
zakurtegira heldu ginelarik antzeko pantomima egin zidaten, nire zain zeudela, etsia hartuak zeudela jadanik huts
|
eginen
ote nien. Semeari esaten diodanean Patxi Arizkunekin hizketan egon naizela aurrez aurre, ez dit sinetsiko.
|
|
|
Mamu haiek denak guregana zetozen, odolaren urrinera, isil, alai, zirkulu erdi bat osatuz. Ez zuten huts egin nahi gertaldi fantastiko hura, bazekiten noski mozkorrak zer eginen zuen, gidoiak eskatzen zuelako gintuzten inguratu, neroni nintzen nola jokatu ez zekien bakarra, inprobisatu egin behar nuen, penalty bat zen, eta denek nahi zuten ikusi bertarik bertara nire izerdia nire dardara nire harroa nire ergela, zutik eta elkarren buruz buru baikeunden, zer
|
eginen
ote nuen ukabil jaso harekin, ni entrenatua nengoen gerrila urbano bortitzenetan.
|
|
|
Nafarroan, Arizkuneko Bozaten, Santxotenea etxean, partikular batek bere eskulturak erakusten ditu. Noizbait Euskal Instituzio edo elkarte batek, agoten 144 erakustoki formal bat
|
eginen
ote du Euskal Herri osoarentzat. Zergatik ez Baigorriko Etxauz jauregian?
|
|
|
Frantzian bozak urrats handiz hurbiltzen eta, norbaitek so
|
eginen
ote du Portugalera, jendearen ona erakarriko duten erabakiak asmatzerakoan?
|
|
|
Ikusi behar orai nor izanen den president berria eta nolako sailari plantatuko den... Aitzineko urtetan bezenbat indar
|
eginen
ote den turismoa sustatzea gatik, bai Tachkent berean bai eta beste gune askotan, hala nola Khiva gotorleku gisako herri zaharrean. Hogoitazenbait mende fama handiko hiria dela, toki arraro batean eraikia ikaragarriko harresi batzuen artean...
|
|
|
hitzarmen hori ez dela denen buru hain txarra bainan badirela bi arrangura ez direnak aise uzten ahal bazterrerat. Lehena, hartu erabakien araberako urratsak zinez eta funtsez
|
eginen
ote diren, denetan eta denborarik sobera galdu gabe. Bigarrena, den hoberenetik ere, hartu erabaki horiek ote diren...
|
|
2017
|
|
|
Gure kultura simulakro hutsa dela diotenei eskandalu bat muntatzeko aitzakia emateko arriskuaz ere mintzatu izan ginen, baldin eta guk geuk salatzen ez bagenuen. Antologia bat
|
eginen
ote nion galdetu zidaten duela zenbait urte. Bazeudela ni baino hobeto kokatuak eta prestatuak halako lan delikatua hartzeko.
|
|
|
Aitzineko urtetan, 11 etako edo hola merkaturat joaiten zen eta bulta bat han egoiten, zernahi gauza on janez! Hea gauza bera
|
eginen
ote duenetz aurten ere?
|
|
2018
|
|
|
Europa Batutik ateratzearekin, Ingalaterra, Eskozia, Gales eta Ipar Irlanda biltzen dituen Erresuma Batuko ekonomiak afera gehiago
|
eginen
ote du Commonwealth elkargoarekin. Alabaina, Commonwealth etiketaren pean 53 estatu biltzen dira, horietan laurden txiki bat erreinu Ingalaterrako Elisabeth II dutela haiek ere erregina.
|
|
|
Hots, badira ikusmolde desberdinak. Eta denen buru zer
|
eginen
ote da?
|
|
|
Galdetzen dute beraz etxerik ez batere egitea toki hortan, eremu hori sobera eremu irriskutsuan dela. Denen buru, zer
|
eginen
ote dute. Hasteko ikerketa batzu berriz akulatuko omen.
|
|
2019
|
|
|
Ez baita fio bordarekin. Ez daki paretek eutsiko dioten erori gabe, ez eta lurrak beherantz
|
eginen
ote duen. Ez da fio zulo zikin horretan azal litekeenarekin.
|
|
2020
|
|
|
Imajina dezagun zure herritik 900 kilometrora dagoen espetxe batean zaudela egun bizi dugun alarma egoeran. Zure osasuna arriskuan ikusteaz gain, zuk maite dituzunak nola egonen diren eta gaixotasun honi aurre
|
eginen
ote dioten zure buruari galdegiten diozula. Zenituen bisita urriak egiteko aukera kendu dizutela eta espetxeko presoak inoiz baino bakartuagoa zaudetela, zuen osasun segurtasunagatik.
|
|
|
Goiz bazkaldu eta amatxik telebistari begira eguneroko kuluxka egiten duenean hartzen du ordenagailua Mariek, eta goizean zaharrak kontaturikoak Word artxibora pasatzen ditu, jakin gabe sobera ongi nola
|
eginen
ote duen lana hainbertze informazio kaotikorekin. Ezin baitu jaso berak nahi duena, hark kontatzen diona baizik.
|
|
|
Halako batean bukatu dute bilkura, edo hala ondorioztatu du Mariek, Joselinek kaiera zakuan gorde eta lehen baino gehixeago hasi baitira mintzatzen beren gauzez, herrikoez, udako kontuez. Marie ere animatu da garagarno bat hartzera, eta pixkana sartu da elkarrizketan, begia bertzeen gainetik kendurik baina ez erabat lasai, pentsatuz berari erradiografia
|
eginen
ote dioten berak bertzeei egin dien bezala; nolakoa ote den bera mintzatzerakoan, maitatuko ote duten ala gaitzetsi. Baina agudo ahantzi du.
|
|
|
–Eta gero –pentsatu zuen– zer
|
eginen
ote didate?
|
|
2021
|
|
|
Eta orduan, nagusi andereari eta haren etxeari zor zien begirunea aintzat hartu gabe, hari baimena eskatu gabe eta erreberentziarik ere egin gabe, ondoan etzan zitzaion, eta hura haren etorreraz ohartu ere baino lehen besoen artean hartu zuen. Anderea, ordea, indartsua baitzen, haren eskuetatik askatu, nor zen galdetuz, eta joka, hozka eta atzaparka hasi zitzaion, halako moduan non, laguntza eske dei
|
eginen
ote zuen beldurrez, ohe estalkiaz itxi nahi izan baitzion ahoa; baina ezin izan zuen, zeren emakumeak ikusi zuenean gizona bere indar guziaz baliatzen zela bera desohoratzeko, bertze horrenbertze egin zuen berak ere eragozteko, eta ahal zuen bezala deitu zion bere gelan zetzan ohorezko damari, gizona ez bezala emakume adintsua eta zuhurra bera, zeina nagusiari laguntzera jin baitzen gaueko atorra...
|
|
2022
|
|
|
Egia esan, mutikoari ez zitzaion bururatu trikua tripaz gora jartzea makilarekin murgiltzerakoan, horrela, zabaltzen zenean, nahi zuena errazago ikus zezan, baina, ez, lehendabiziko aldian bezalaxe saiatu zen behin eta berriz, amorratuta, bihozgabe jokatuz, gero eta suminduago, bere helburua lortzearren. Baina, inola ere ez zuen erdiesten nahi zuen jomuga, eta eskuratzen zuen gauza bakarra zera zen, triku txikia gero eta gehiago itoaraztea, halako moduan, non Manexek beldur sentitu baitzuen kume hura hantxe bertan hil
|
eginen
ote zitzaion.
|
|
|
Baina eskuz prestatzeko tabakoa zuen, eta eskaleak ez jakin:
|
eginen
ote dion zigarreta. Bai.
|
|
|
Bon, hori guzia lehen emanaldiaren ondotikako usaiako spleen da deitzen, ez du irauten, aitzineko lerroko hiru ikasle tipiek ninduten kateatzen, haiek beren biharko balizko euskara ikuskizun horri lotuko zutenetz, beren lagunak benetako antzezletzat hartuko ote, guk gure erreferenteak ukan genituen bezala. Manuelaren denboratik, entseguz entsegu ehundu taldearen barne mundua ‘sekretua’ deitzen genuen, sekretu hura emanaldien ondotik salatu eta, hartaz
|
eginen
ote zutenetz beren zimendu kolektibo. Ezen sala hartan publikoa ari baitzen aldatzen, gazte gehiago bazen, baxoa pasatu zutenak ‘antzerkiko’ itzuliak, beste lagun batzuek haiei kontra...
|
|
2023
|
|
|
Erresuma batzuek, adibidez Espainiak eta Belgikak, eutanasiarako eta suizido lagundurako zuzena legean sartu berria dute, nahi dutenentzat. Urrats hori
|
eginen
ote du Frantziak ere. Iduri luke.
|
|
|
Haize arranguratua zen. Egin behar zuena ongi
|
eginen
ote zuen. Eta ihizia harengatik huts egiten bazuen?
|
|
|
Militante giroan zenbateraino ausartuko litzateke norbait tabua haustera? Arkaitzek buru
|
eginen
ote lioke lagun hoberenari. Babestuko ote luke Aitziberren bertsioa?
|
|
|
Jarri orduko, ordenagailua atera du bizkarreko zakuaren gibeleko aldetik, eta bezperan Aitziberrekin hartu zuen kafe hartan jaso zituen informazioen oharrak aitzineko aldetik. Zalantzan dago bere hedabidean kasu handirik
|
eginen
ote dioten historia zahar horri, baina Aitziberrek aurkituak badu artikulu eder baterako gaia.
|
|
|
Zenbat nahi berba, hitz, solas eta ele, batu eta zorroratu dituzte: bi zorro handi handi Mikelatsen bizkarrean, zer
|
eginen
ote duten... Menturaz, pentsatzen du bere baitan Atarrabik, konta lezakete aro bidaia, alderik alde.
|