|
2001
|
|
|
Euskarak badu hori esateko modua, bestea ordea, eta modu horrek ez du aldatu beharrik. Gramatikak hizkuntzaren neurrira
|
egina
behar du izan, ez hizkuntzak gramatikaren.
|
|
2003
|
|
|
Bada, egunak argitzen hasterako jagita nengoen. Presa nuen, ordurako Gure Gizonaren auziak zirt edo zart
|
egina
behar baitzuen.
|
|
2005
|
|
|
Uste genuen Euskadiko selekzioa ikusiko genuela olinpiadetan. Independentzia, ordurako
|
egina
behar zuen... Horrez gainera, agintaritza abertzale batek gauza asko konponduko zizkigun, baina konturatu gara administrazioarentzako proiektu estrategikoak beti beste batzuk direla, besteenak.
|
|
2006
|
|
|
–Gauerdian irtengo gara, haizea lagun –jarraitu zuen marinelak– Bide zati bat
|
egina
behar dugu eguna argitu orduko. Atzeratuta gabiltza honezkero zuen zain geratzeagatik.
|
|
2008
|
|
|
–hitz egin zuèn eran, baina, entonazioaren kadentzian batez ere, nornahi ohar zitekeen esaldia bukatu gabe utzi zuela, eta hala, beste mojak lasaitzeko asmotan (borondate onez ari zela zirudien behintzat), edo ama nagusiaren merituak gutxiesteko asmotan (borondate onez ari zen arren, ama nagusiaren aurkako areriotasun inkontzienteak ere bere bidean behar zuen, ama nagusiaren gailentasun erabatekoari bere erabatekotasuna kentzeko gutxienez), honela jarraitu zuen?: , nahiz eta lapurrak ihes
|
egina
behar duen, lapurrak, lapurreta eginda gero, beti egiten baitu ihes.
|
|
|
Uztailaz geroztik geldiarazita zegoen Ipar Irlandako Gobernua Justizia eskumenaren inguruan bi alderdiek zuten ezinikusiagatik. Unionistak ez ziren fio Sinn Feinnen borondate demokratikoaz, eta aitzakia horrekin eskumenaren transferentzia atzeratu zuten maiatzerako
|
egina
behar zuen, Saint Andrewsko Akordioari jarraiki eta Stormonteko autonomia kinka larrian ipini zuten, bide batez.
|
|
|
–hitz egin zuèn eran, baina, entonazioaren kadentzian batez ere, nornahi ohar zitekeen esaldia bukatu gabe utzi zuela, eta hala, beste mojak lasaitzeko asmotan (borondate onez ari zela zirudien behintzat), edo ama nagusiaren merituak gutxiesteko asmotan (borondate onez ari zen arren, ama nagusiaren aurkako areriotasun inkontzienteak ere bere bidean behar zuen, ama nagusiaren gailentasun erabatekoari bere erabatekotasuna kentzeko gutxienez), honela jarraitu zuen–: ... nahiz eta lapurrak ihes
|
egina
behar duen, lapurrak, lapurreta eginda gero, beti egiten baitu ihes.
|
|
2009
|
|
|
Nik bederatzi bat urte nituen, eta Josebak, nire nebak, hiru: ez dakit zer gertatu zen, baina Josebak barrabaskeria bat
|
egina
behar zuen, aitari sekulako grazia egin ziona nonbait, aitak hari besapeetatik heldu, goratu eta ozen bai ozen esan ez zuen, bada: –Hemen etxeko mutila!?.
|
|
|
han, baina, hainbatek eta hainbatek ez zuten beren zigarrotxoa erretzen, baziren bestelakoak, halere, tabakoa jabego pribatu onargarri bakarretakotzat zutenak?, baizik eta batak besteari pasatzen zion, honek beste norbaiti pasa ziezaion, erretzeko modu hura ere ideiak konpartitzeko beste modu bat balitz bezala; kideen artean, beste kide bat zen Domingo, jakina, besteek eskatzen ziotèn papera betetzen zuena, ezinbestean bete ere, bere iritziak kartsu bezain zorrotz ematen zituen, esate baterako, baita umore puntu batekin ere?, baina, aldi berean, Domingok galdera bat behar zuen buruan? lehendik ere
|
egina
behar zuena ziurki?. Zer egin behar dut, gerra iristen bada, nire familia alde batean eta ni bestean???, gerra aurreko giroa ere halakoa baitzen, zerumugan lubaki bat ipintzen zuena, gerraren geltokia helmuga; Domingok aise saihets zezakeen, alde batetik, galdera hura, noiznahi izan baitzezakeen gogoan bere familiarekin hautsi eta beste familia hura aukeratu zueneko mementoa, noiz eta, ezkondu ba... –Ni ez naiz odolarena, baizik eta gogoarena, eta nire gogoa zuekin dago:
|
|
|
Nik bederatzi bat urte nituen, eta Josebak, nire nebak, hiru: ez dakit zer gertatu zen, baina Josebak barrabaskeria bat
|
egina
behar zuen, aitari sekulako grazia egin ziona nonbait, aitak hari besapeetatik heldu, goratu eta ozen bai ozen esan ez zuen, bada: ‘Hemen etxeko mutila! ’ Aita zoragarria izan dut, baina inoiz gorrotatu banuen, orduantxe egin nuen!
|
|
|
Bilera hartan parte hartzen zutenak, izan ere, sutsu ari ziren, kez gainezka zegoèn gela arnastezin batean sartuta, gehienak erretzaileak izaki: ...baiti pasa ziezaion, erretzeko modu hura ere ideiak konpartitzeko beste modu bat balitz bezala; kideen artean, beste kide bat zen Domingo, jakina, besteek eskatzen ziotèn papera betetzen zuena, ezinbestean bete ere –bere iritziak kartsu bezain zorrotz ematen zituen, esate baterako, baita umore puntu batekin ere–, baina, aldi berean, Domingok galdera bat behar zuen buruan... lehendik ere
|
egina
behar zuena ziurki –" Zer egin behar dut, gerra iristen bada, nire familia alde batean eta ni bestean?" –, gerra aurreko giroa ere halakoa baitzen, zerumugan lubaki bat ipintzen zuena, gerraren geltokia helmuga; Domingok aise saihets zezakeen, alde batetik, galdera hura, noiznahi izan baitzezakeen gogoan bere familiarekin hautsi eta beste familia hura aukeratu zueneko mementoa... " Ni ez naiz odolarena, baizik eta gogoarena, eta nire gogoa zuekin dago:
|
|
|
Ezin historiak inoren lurrekoa izan. Ordez, lurrik ez dutenek
|
egina
behar luke.
|
|
2010
|
|
|
2009 10 Udalak lanak Eycons enpresari eman zizkion 1.061.189,14 euroren truke (BEZa kanpo) eta 6,5 hilabetetan egiteko.2009 Departamentuak lanak hasteko azken egunean ekin zitzaion obrari. Lanen %25ek
|
egina
behar zuen, baina berandu hasi zirenez ez zen egin. 2010 19 Hezkuntza Departamentuko teknikariek obra bisitatu zuten, eraikinaren forjatuan arazoak sortu zirelako.
|
|
|
Bitarte horretan
|
egina
behar du beraz Eskudero berriak. Baina nola ulertu behar da un suelo de casa hori?
|
|
2013
|
|
|
itxurak itxura, Baionan badirela euskaldunak; festarako besterik ez elkartzeko ohiturak arrunt bestelako sentsazioa sortzen badu ere, uste baino euskaldun gehiago direla Lapurdiko hiriburuan. Hain zuzen horrexegatik pentsatu zuten beren eskutik helduko zen eskaintzak aste barruan eta modu iraunkorrean
|
egina
behar zuela izan. Gaur gaurkoz, hilean behin luzatzen dute gonbitea, azken ostegunean beti, jendearen ohituretan eta gogoan sar dadin.
|
|
|
Berehala garbitu behar izan nituen, kanpoaldetik eta barrualdetik. Eta ondoren hozkailua, aspaldian
|
egina
behar zuena. Barruko paretak eta apalak distira atera arte igurtzi, eta gaika antolatu nituen gauzak, botilak botilekin, jogurtak elkarren ondoan, potoak eta ontziak bata bestearen gainean espazioa optimizatzearren, egundaino egin ez nuena hori ere.
|
|
2015
|
|
|
niretik baino gurasoenetik hurbilago, baina txikia izan zen beti gorputzez eta ume aurpegiduna, halako Micky Rooney baten antzera, eta horregatik Joxemaritxo. Bera zen Errekarteko argazki guztien egilea, Mendiguren familiako zale bakarra itxuraz, eta berak
|
egina
behar du honek ere.
|
|
2017
|
|
|
281. Horra beste ofizio bilaua borda bati izen ematen. Kontuak ongi badaude, 1666a baino lehen
|
egina
behar zuen. Gero Atataborda izenez ezagunagoa.
|
|
2018
|
|
|
–hots egin zuen Lakok autoritatez?. Kokoloak izan ez bagina, zuloak
|
egina
behar zuen Lisboaraino. Honezkero, libre behar genuen.
|
|
|
Erabaki bat bakarrik? Hauek zerbait gehiago
|
egina
behar dute, niri zerbaitegatik ezkutatu nahi didatena, ez dakit noiz arte. Beharbada, ez dira ausartu nire idealismoa zapuzten, berandu iritsi naizela ikusaraziz.
|
|
|
–Zerbait
|
egina
behar du dagoeneko, arrazoitu zuen Ebanek?. Hemen ez dago, ez dute itzularazi, beraz badabil nonbait.
|
|
|
datorren orre olioa potera bideratzen du. Erdoitzen ez den materialez
|
egina
behar du. –V?
|
|
2019
|
|
|
Nik horietarik batzuk ez nekizkien ere memorioa egin aitzin". 2020 urterako
|
egina
behar luke.
|
|
|
Eta Martikonea etxeak ere garaitsu berean
|
egina
behar zuen borda, urte batzuk goiti beheiti. Hara nola ageri den, P. Arribillaga eskribauak 1712ko hilbeltzaren 20an jasoa, Joanes Alkoz eta Polonia Zabaletaren ezkontzako kontratuan (NAH, 16270/ 1, 10):
|
|
|
Dena dela handik gutxira
|
egina
behar zuen Martikoneko bordak, Joan Alkoz nagusiak Don Migel Arribillaga apezaren alde paratako berrogei dukateko zentsoan, han ageri baita hipotekatua, 1744ko abuztuaren 12an, P. Arribillaga eskribau Sagastimearrekoak jasoa (NAH, 16284/ 2,31): " la casa vecinal llamada Marticonea con todo su pertenecido.
|
|
|
" en respecto de la Borda referida de Juan Bautista de Erasso, mas de cinquienta años a esta parte havido caseros con fogar y esta posesion tan larga conduze al derecho de propiedad". Kontuak hola, 1658 alderako
|
egina
behar zuen, eta hainbeste urtean bordariak bertan bizi izan zirelako, baita bizitza eskubideak bereganatua ere, Areson beste inork ez bezala. Ezohiko pribilegio bakanok ulertzeko esan, erasotarrok jauntxo zirela orduko Areson:
|
|
|
" La casa de Cortea que afronta con la casa de Potroay laplaza de Torrea[...] asi bien le dona una borda que tienen J rabricada en elpuesto llamada Aresoarte con tierra sembradia de diez robos de trigo cuio fruto se reservan los dichos donadores asta el fin de sus dias" eta ganadua ere bai" quarenta cabezas de ganado ovejuno grandes y chicas", eta gero esaten du 1689ko otsailaren 21ean ezkondu zirenez geroztik, egina zela borda" constante el matrimonio". Beraz 1690 urteaz geroztik
|
egina
behar du, izanez ere 1719 urterako han ageri baita maizterra, itxiola ebateagatik salatua: " Pedro de Erneta en Cortaborda", sinale ordurako ongi ezaguna zela.
|
|
|
33. Tolarea. Etxe honek ez zuen bordarik 1750ean Indianoborda egin zenean, geroztik
|
egina
behar du, beraz. Baina damurik, beste borda asko bezalaxe, ez dakit noiz.
|
|
|
Erdi abandonatua eta gainera auzitan zebilen etxea, nola ez atzeratu borda egiten, nola ez? Hala eta guzi, gertatu zena gertatu, eta beste daturik ezean, oraingoz esan nezaken bakarra, itxura guzien ariora urteak bitartean
|
egina
behar zuela izan Mitxelaundiko bordak.
|
|
|
Baina noiz, nork eta nola xuxen jakin nahi izatera, behar bada, Antonio Lasarte Unaienekoak berak esanen lizuke, nik baino askoz hobeki. Zena zela, geroztik
|
egina
behar du sorreran Unaiene borda zenak eta egun Migeltxoren borda denak, edo ahoz Miltxon borda denekoak. Ikus LU 67
|
|
|
Zena zela, badakigu sortzez herriko Berrobi etxeari zegokiola, alde aldera gaur Erosle gehi Zortziko direneko lekuan, Peritza eta Zabaleta bitartean. Ikus HX, 38 Han esaten dena sinestera, 1764a baino lehen
|
egina
behar zuen, Beriñas goikoak ere, sortzez herriko Unaiene etxeari zegokiona, lehen Leitzalarreko Unaiak liburuan ikusi bezala (67 or); bestela ez baitzioten beste honi Beriñes beicoa deituko.
|
|
2020
|
|
|
Demokratizazio prozesu horrek berrindartu behar ditu nazio kulturala eta nazio politikoa, eta behetik gora
|
egina
behar du izan. Prozesu horrek etengabeko esperimentaziora eraman behar gaitu, eta herri politiken garapena nahiz esparru publikoa sare askotarikoen edukiez gorpuztera.
|
|
2021
|
|
|
605). Bestalde, kantuak bertsolaritzak erabiltzen dituen doinuetan
|
egina
behar duela ere esaten da bertan, poesia popularraz eta menditarren artean hain ezagunak diren aireez ari baita kanonigoa (id.: 605).
|
|
|
Ikusi denez Txirritak itzultzailea behar izan zuen Iruñean epaiketa egin zitzaionean, baina badirudi erdaraz
|
egina
behar duela elkarrizketak. Hori bai, argi uzten du kazetariak bertsolariaren erdara maila eskasa:
|
|
|
(P. Zabala); Bera zen Errekarteko argazki guztien egilea, Mendiguren familiako zale bakarra itxuraz, eta berak
|
egina
behar du honek ere (X. Mendiguren Elizegi); Nik ez dut sekulan eskutan ukan holako diru alderik, ez hurbiltzekorik ere bixtan da, bainan bost miliar euro alimaleko sos meta izan behar da! (Herria).
|
|
|
[3] Badirudi erdaraz
|
egina
behar duela elkarrizketak. Hori bai, argi uzten du kazetariak bertsolariaren erdara maila eskasa:
|
|
2022
|
|
|
Izena eta izana berreskuratu nahi ditugu. Izena ez ezik, izana ere guretik
|
egina
behar dugulako. Donostiarrok Plaza Berria behar dugulako, espazioaz gaindi, elkargune, plaza beti berria, garai berrietara egokituko dena, iturri zaharreko ura bezalaxe, herritarron bilgune berri berria:
|
|
|
Esango nuke auzi horiek berebiziko garrantzia dutela, eta hezkuntza eremu giltzarria dela aliantza politikentzat. Auzi horien gainean gizonek egiten duten edozein lanketa esanguratsuk emakumeekiko aliantzan
|
egina
behar du, azken horiek izan baitira generoaren inguruko auziak hezkuntzan txertatu dituztenak eta ezagutza praktikoa dutenak. Maskulinitatea modu orokorrean goretsi eta ukatzearen arteko hautu antzu bilakatu nahi ez badu, maskulinitateen aniztasunari heldu behar dio edozein curriculumek, bai eta generoaren eta arraza, klase eta nazionalitateen arteko topagune diren intersekzioei ere.
|
|
2023
|
|
|
Zentzu honetan, datu bakarra ematearren, Maurice Harrietek, Baionako Seminario Handiko zuzendariak, 1853ko ekainaren 3an Abadiari bidalitako eskutitz bat aipatzen du Labordek (1998: 605); bertan, olerki irabazlea jendarteratzeko biderik egokiena kantua dela azpimarratzen da eta kantuak bertsolaritzak erabiltzen dituen doinuetan
|
egina
behar duela gaineratzen.
|