2005
|
|
Hau da, kinesiaren eta proxemikaren eskutik hartzen dugu ahozkoa bezain adierazgarria eta komunikazio intentzionalitateari begira ezinbestekoa den informazioa ekoizpen oharmen prozesu konplexuen deskribapenerako'. Ez da lan honen helburuetan sartzen alderdi horien guztien deskribapena egitea; hala ere, uste dut, errealitatearen murrizte bortitza
|
egin
nahi ez badugu, eta prozesu horien muinera heldu, nahitaezko dela aipatu berri ditudan alderdi horiek aintzat hartzea.
|
|
Nominalizazio eta adjektibaziorako joera handia erakusten dute testu tekniko zientifikoek eta, ondorioz, hizkera komunean baino izen sintagma konplexuagoak eratu ohi dira honelakoetan. Batetik, testu lotura bideratzeko erabiltzen da askotan nominalizazioa, lehenago perpaus madura azaldu den ekintza edo gertaera bati berriro ere erreferentzia
|
egin
nahi zaionean izen sintagma madura trinkotuz. Bestetik, izenburuak, zerrendak, irudien oinak eta terminoak beraiek izen sintagma konplexuak izan ohi dira.
|
2019
|
|
1945ko irailean," a" letra amaitua zutela adierazi zuten, baina euskal ordainik ez zuten zenbait hitzen arazoa eztabaidatu zen. Batzordeko kideek eta I. M. Echaidek (gogoan hartu haren 1929ko Telefonoa’ren sortze ta aurrerapena) hiztegi normatiboa
|
egin
nahi zuten, behar adina neologismo sortuz. A. Irigaray eta J. Urquijok, ordea, hiztegi deskribatzaile hutsaren alde egin zuten, besteak beste, neologismoek Frantziako euskal idazleen artean izan zezaketen harrera txarraren beldur zirelako.
|
|
891 ABA EUS: F. Krutwigen dosierra Akademia berriztatzeaz,[]. dirako 200.000 fitxa bilduta zituen.892 Loiolako santutegiko irakasleak, Akademiaren lexikografiarekin ez lehiatzearren, hasieran aszetika hiztegia
|
egin
nahi izan zuen, R. Olabidek (SI) egindako Bibliaren itzulpenetik abiatuz.
|
|
F. Krutwigek, ordea, eskaintzari uko egin zion eta ez zuen atzera
|
egin
nahi izan. Irailean bere aurkako errekisitoria argitaratu ondoren, auziari ihes egiteagatik epaituta omen zegoen.
|
|
F. Krutwigek ere bere erantzun hitzaldiaren edukia aurreratu zion 1952ko urtarrilean. Eliza katolikoaren euskararekiko jarrera aztertu ez ezik, salatu ere
|
egin
nahi zuen. Ohi zuen bezala, baldintza historiko politikoei behar adina erreparatu gabe, Euskal Herriko eta" Mitteleuropa" ko egoerak erkatu nahi zituen, euskal hierarkia erlijiosoaren utzikeria agerian uztearren.
|
|
Ikusi dugunez, euskaltzain batzuek (N. Oleagak?) Akademiatik kanporatu
|
egin
nahi zituzten batzarretara agertzen ez ziren kideak. I. M. Echaidek ez zuen inor kanporatzea nahi, baina bai A. Arrue eta J. M. Lojendiok bezalako eragin politikoa zuten ordezkoak izendatzea.
|
|
Ministerioak, ordea, L. Dotresen ondorengoa ordurako hautatua zuen (Sancho el Sabio Fundazioa, José Miguel Azaola funtsa: J. M. Azaola eta J. Aparicioren arteko gutunak,/). kanpo jarduera eten
|
egin
nahi zuen, istiluak zer bide hartzen zuen ikusi arte.1105 Bestalde, A. Irigarayren 1953ko abenduaren 22ko gutunari A. Tovarrek abenduaren 28an erantzun zion. Salamancako errektoreak zuzenean hitz egin zuen Informazio eta Turismoko ministroarekin.
|
|
Bizkaiko frantziskotarra Akademiaren lexikografiarako begiz jotako lankideetako bat zen, Foruko komentuan gaztelania euskara hiztegia lantzen ari zirelako. A. Irigarayren bidetik, Langenscheidt eskuzko hiztegi alemanaren antzekoa
|
egin
nahi zuten, hau da, Akademiaren proiektua baino apalagoa.1128 Asmoak asmo, I. Berriatuarekin 1954ko urrian Donostian bilera egin ondoren, L. Michelenaren epai erabakigarria negatiboa izan zen:
|
|
gutxienez sei urte kalkulatzen zituen, behar bezalako baliabide ekonomiko eta pertsonalekin.1158 Euskaltzainburuordeak, L. Michelenaren baldintzak aztertu ondoren, sei urteko proiekturako 1.212.000 pezetako gastua aurreikusi zuen.1159 1957an abiatutako Akademiaren lexikografia uste baino askoz gehiago luzatu zen, L. Michelenak R. M. Azkueren hiztegiaren edizio kritikoa
|
egin
nahi zuelako: goitik beherako zuzenketak, argibideak, aldaketak, eransketak, etab. L. Michelena pozez beterik zegoen, diputazioek proiektuarekin eskuzabal jokatu zutenez, eskola partikularrak emateari utzi ahal izan ziolako (Michelena 1957; La Gaceta del Norte). 1160
|
|
Aldizkariak, batez ere," hizkuntzaren etnologia" eta jakintzaren dibulgazioa egingo zuen. 1952ko apirilean P. Lafitteri idatzi zion gutunarekin erkatuta, bistan dago ez zuela aipatzen ez Euskaltzaindirik ez EAJ PNVrekiko elkarlanik, bere hitzaldiak sortutako arazoari ez ikusiarena
|
egin
nahian (cf. Andiazabal & al. 2006:
|
|
1936ko urriaren 1ean Espainiako Errepublikaren Gorteek onartu zuten" Euzkadi’ren Berjabetasun Araudia"(" Estatuto de Autonomía del País Vasco") hiru probintziaz osaturiko eskualde autonomorako; Fronte Popularrak hauteskunde orokorretan boterea berreskuratu, eskuin muturrak estatu kolpea jo eta zorigaitzeko gerra zibila hasi ondoren, alegia.59 Abertzaleen eta ezkerraren adostasunarekin, Autonomia Estatutuak zazpigarren artikuluan euskararen erabilera ofiziala arautu zuen, horretarako eremu euskalduna ongi mugatzeko betebeharrarekin. ...rrenez hurren) zeuden, biztanleriaren %40, 26, beraz.60 EAJ PNVk 1936 inguruan egindako estimazioaren arabera, ordea, Euzkadiko hiru probintzia horietan 458.000 inguru euskal hiztun (8.000, 250.000 eta 200.000, hurrenez hurren) zeuden, hau da, biztanleriaren %50etik oso gertu (Alderdi 1950). 61 Inkesta horien zehaztasuna gorabehera, Autonomia Estatutuak euskararen gutxiagotasun historikoaren aurka
|
egin
nahi zuen, lurraldetasunean oinarritutako gizarte elebitasun funtzionalki orekatuagoaren bitartez.
|
|
Olabide euskaltzain jeltzaleekin erabaki bat hartzeko.64 Berariaz ez adierazi arren, argi dago Euskaltzaindiaren EJ GE sortu berriarekiko harremanak bileraren gaietako bat izan behar zuela. B. Echegarayk seguru asko sortzear zen Euzkadiko Gogo lantze Batzordean(" Consejo de Cultura") Akademiak izan behar zuen ordezkaritzaz hitz
|
egin
nahi zuen. Bestalde, R.
|
|
Ohiz kanpoko urgentziarekin, sarrera ekitaldia urtea amaitu baino lehenago
|
egin
nahi zuten. N. Oleaga idazkariaren iritziz, L. Villasanteren jaioterrian egin behar zen, eta horretarako Gernika Lumoko alkatearekin hitz egiteko prest zegoen.
|
|
Hain zuzen, garaiko erakundeen izenak ere, ulerterrazago diren jatorrizko erdal forma ofizialetan utzi ditut; itzulpen arruntagoak dituzten kasu ezagunetan (ministerio, diputazio, unibertsitate edota elizbarruti bezalakoak) izan ezik. Euskal Herriko gehiengo zabalarena bezala, nire lehen hizkuntza gaztelania denez, ekarpen bat
|
egin
nahi izan diot euskarazko produkzio intelektualari, beldur naizelako euskara ez ote den, maila jasoan, bitartekarien hizkera hutsa bihurtzen ari.
|
|
I. M. Echaidek berehala erantzun zion, GPDko presidenteari bidalitako zorion mezuan ez bezala, horrelako proposamena egiteko formak gorde behar zirela, eta hobe zela Akademiaren batzarrean gaia eztabaidatu lehendabizi. " Charlas literarias" direlakoez bat zetorren funtsean, baina GPDko presidentearekin ordez, M. Ciriquiain idazkariarekin hitz
|
egin
nahi zuen antolaketaz eta bereziki gonbidatuak aukeratzeaz. Nolanahi den, medikuari uzten zion ekimenaren ardura.1008 Euskaltzainburuordeak berehala Bilboko idazkariari
|
2021
|
|
Telebistari dagokionez, ziklo zaharretan ia ezer argitaratu ez zenez, ikus entzunezko pieza guztien bilketa
|
egin
nahi izan da. Martinezen (2011) bilketa lana hartu da oinarritzat, Xenpelar Dokumentazio Zentroan jasotakoekin, eta Euskal Filmotekan RTVEren artxibo historikoan eta Frantziako Ikus entzunezko Institutu Nazionalarenean topaturikoekin osatzeko15 Inork erreparatu gabeko piezaren bat deskubritu ahal izan da hala.
|
|
Barde baten izaitia", Hegats 5, 1991: 29 or.). Revue des Voyants en jatorrizkoa Baionako Mediatekan topatu ahal izan da, baina kasu honetan zuzenean zubererazko itzulpenari berari
|
egin
nahi izan zaio lekua, helbide honetatik jasota [2017/10/20]: http://klasikoak.armiarma.eus/idazlanak/X/XahoAzti016.htm bertso batzuk ere bai.
|
|
gaztea, mutil apaina, gorbatarekin; profesionalki kazetaria, etab.; baina bertso aldetik ere bai. Basarrik beste bertsolaritza bat
|
egin
nahi du, beste proiektu bat dakar. (Dorronsoro eta J.M. Lekuona, 1987:
|
|
Europako hizkuntzalaritzak eta antropologia fisikoak kontinenteko indigena gisa identitate moderno bat eskaini zien euskaldunei eta bertako intelligentsiak bertsolaritzari toki garrantzitsu bat
|
egin
nahi izango zion identitate horren garapenean. Izan ere, iraganarekiko erreferentzia funtsezkoa zen nazioaren eraketan120, eta bertsolaritzak oso antzinakoa behar zuen.
|
|
613). Eta instituzioak ere, egoerak akuilaturik, erreakzio horretan euren ekarpena
|
egin
nahiko dute. Horrela, Campionen elkarteak Hegoaldean antolatutako lehen ekitaldia seinalatzen du Labordek:
|
|
Urruntze horretan, Garziak aipatu bezala, hizkuntzaren garbitasuna ez ezik garbitasun morala ere baliatuko da distantziak markatzeko: beti desordutan, mozkorkerian eta barrabaskeriatan zebilen bertsolaria bezalako figura subalterno bat ezin zen eredu izan
|
egin
nahi zen Pizkunde kulturalerako, zenbaiten ustean. Alde horretatik, deigarria suertatzen da Txomin Agirrek berak Iru erezi ipuinean bertsolariaz egin nahi duen irudikapena:
|
|
beti desordutan, mozkorkerian eta barrabaskeriatan zebilen bertsolaria bezalako figura subalterno bat ezin zen eredu izan egin nahi zen Pizkunde kulturalerako, zenbaiten ustean. Alde horretatik, deigarria suertatzen da Txomin Agirrek berak Iru erezi ipuinean bertsolariaz
|
egin
nahi duen irudikapena: emaztea eta aberria asko maite dituen arren Jainkoa are gehiago maite duen bertsolaria, entzule hordituei jaramonik egin gabe, eskaini dioten sagardoa dastatzera iritsi gabe, isiltzea erabakitzen duena.
|
|
Eskema hau
|
egin
nahi den historiaren artikulaziora ekarrita, ziklo bakoitzak bertsolaritzaren inguruan lanean aritu den eragile sare bat izango luke, elkarren ondoko pare bat belaunaldik osatua, eta sare horrek, esplizituago edo lausoago, bertsolaritzaren inguruko proiektu bat izango luke buruan. Horrela, esan bezala, proiektu hori gauzatzeko oinarri bat landuko da, lanketa horren emaitza gisa gailur bat agertuko da, eta, azkenik, zikloari amaiera emango dion aldi bat etorriko da, testuinguruaren aldaketari proiektua egokitu beharrak ekarria.
|
|
Kapitalismoaren interesei eta burgesiaren bizimoldeei egokitzen zitzaien moralitate berri bat ere hedatu zuen, oinarritzat lanaren sakralizazioa eta portaera sozial finduago bat jarriz. Ondoren etorriko zen Kontrarreforma katolikoak atzera
|
egin
nahiko zuen, latinari eutsi, eta Antzinako Erregimenaren defentsan gotortu, baina herri xehearen praktiken kontrolaren azpimarran bat etorri zen protestantismoarekin, eta tonu gordinago batean egingo zuen gainera: haize berrien aurrean herria estu lotu nahian Inkisizioa berreskuratuko zuen.
|
|
Euskal kulturgintzaren historia, bertsolaritzaren historia eta bertsolaritzaren presentzia mediatikoaren joera orokor batzuen inguruan jaso ahal izan direnak kontuan hartuz artikulatuko da, bada,
|
egin
nahi den kontakizuna, hiru eremuon baitan gainjartzen diren urratsak eta mugarri komunak oinarritzat hartuz.
|
|
" Esan zidan ez zuela inoiz halakorik ikusi eta izugarria izan zela[...] etxera txoro haize gozo batek joa itzuli nintzen. Fermin Muguruzak nirekin zerbait
|
egin
nahi zuen! Kortaturen eta Negu Gorriaken abeslariak, 13 urterekin erosi nuen kase330 Hona lehen biak:
|
|
Eta, horrenbestez, egitura profesionalak eta Elkarteak berak hartutako bolumena doitzea ere planteatu izan da: " [Zerainen hitzak] Abiadura handiegia eta proiektu gehiegi ote diren, dena
|
egin
nahia ere bai. Beharbada, apaltzeko unea da, helburuak berriz aztertu eta berriro markatzeko.
|
|
" Eta amaitzeko, azken bolada honetako publiko eruditoa aipatu genuke. Pizti peligrosoa, gauza nahastuz bere burua jaun
|
egin
nahi duena, eta bertsolaritzaren sujetorik aktiboenak, bertsolariak, akonplexatzera datorkiguna. Apaiza, lizentziatua, kultoa, politikoa, superreuskalduna."
|
|
Txapelketa horretan puntuazioa bistara ematen hasi ginen. Nolabait laboratorio modura funtzionatu zuen, bertsolariek
|
egin
nahi zituzten hainbat gauza probatzeko balio izan zuelarik. Hain zuzen ere 85 horretan hasi zen Euskaltzaindia frankismo osteko hirugarren txapelketa antolatzen eta bertsolariek planto egin zioten, gurean hartutako esperientziatik eurek antolatzeko ardura hartuz.
|
|
Bigarren aldi honetan olatuaren indarra ahulagoa dela nabaritzen da: ez da gehiago 1991ko Durangoko Azoka hartan bezala harpide
|
egin
nahi duen jende ilararik sortuko stand aurrean; alderantziz, 1990eko hamarraldiaren bigarren erdian 1.700 harpidetara iritsi ondoren, gutxikakoa baina etenik gabea da gainbehera gaurko 1.100 harpidetara iritsi arte. Dena den, ziurrenik zehatzagoa izango da beherakada hau olatuaren ahultasunari baino papereko prentsaren krisi orokorrari egoztea.
|
|
Azken hamabost urtetan sakontzen ari dira, eta hedabideetatik eskatzen zaiona sakontzeko ez bada igual ezetz esaten dute. [...] beraiek
|
egin
nahi duten hori garatzeko lantze prozesuan daude eta ondo kontatzeko kapaz ez diren bitartean nahiago dute ezer ez esan. (A.
|
|
El Pueblo Vasco, 1936/VI/07," ‘Txirrita’ joan zaigu". Zubimendi, Joseba. eratu berria zen Eusko Jaurlaritzarekin bat
|
egin
nahian. Itsasontzia tropa frankistek harrapatu egin zuten, ordea, eta tolosarra Ondarretako kartzelara eraman.
|
|
Ordainetan, hilerriraino jazarri nahi izan zioten agintari frankistek. Familiak Donostian
|
egin
nahi izan zuen hileta baimendu zuten, baina itsuskeria egiteko: "[...] poliziek ez zuten gorpua egun berean ehorzten utzi, lurperatzea biharamonean egingo zela esanaz.
|
|
" Zailtasun gogorrak sufritzen zituen urtero honelako sariketa bat antolatzeko Loiolako Herri Irratiak. Baina entzuleen eskariak merezi zuela eta aurrera
|
egin
nahi genuen" (Iriondo, 2000: 8).
|
|
Lehen ikastoletan edo helduen lehen alfabetatze eskoletan ikasitako belaunaldiaz dihardu Garmendiak, sortu berria zen Informazio Zientzien Fakultatetik pasatu ondoren ofizioan jarduteko galdatzen zen agiria eskura zezaketen lehen hasiberriez, euskarazko medioetan kazetari profesional gisa lan
|
egin
nahi zuen gazte batzuen ilusioaz. Honela deskribatzen du Zeruko Argiako lantaldea:
|
|
Foku guztiak jartzen zaizkionez puntako bertsogintza garatzeko, elitera sartu nahi duten bertsolari berriak promozionatzeko eta
|
egin
nahi diren berrikuntzak planteatzeko erakusleiho egokiena izaten dela ere aipatu izan da luzaroan: "[...] txapelketetan ematen dira berrikuntzak frogatzeko aukera gehienak, eta baita bertso onak eta kalitatezkoak entzuteko aukera gehienak ere.
|
|
Gehiago eta interesgarria, eta gehienean errespetuzko tonu batekin adierazia. Baina
|
egin
nahi den planteamenduarentzat esanguratsuenak izan daitezkeenak bakarrik seinalatu behar direnez, bi xehetasun Arestiren hurrengo erantzunean. Batetik, Basarriren" Nire bordatxotik" famatuari erreferentzia eginez tituluari gehitzen dion" Nire oficinatik" maleziatsua.
|
|
orduan jauntxoak oso kontentu, haien gizatasuna zurituko zuten bertsoak entzunez[...]. Basarrik kaletar eskuxurien eta nekazari eskulatzen arteko zubia
|
egin
nahi izan du, beti ezinezko izan den zubi fantasma bat[...] gure bat bateko bertsolaritza ereduan izandu den bertsolaririk arrotzena eta desegokiena Basarri izandu da, inolako zalantzarik gabe. (Mazantini, 1991, 1," Basarri-rekin sahieska bertsolaritzari buruz")
|
|
Jarduera politikoa erabat debekaturik zegoenez, elementu kulturalak pisua irabazi zuen adiera ideologiko berrian, eta, ondorioz, baita praxian ere, eta horrek bigarren euskal pizkunde bat ekarri zuen. Berebat, frankismoak euskal kultura" berez" desagertzear zen fenomeno aurremoderno gisa saltzen zuenez, baserritar ezjakinen folklorekeria atzerakoi modura, diskurtso horri aurre
|
egin
nahian enpeinu berezia jarriko da pizkunde horren izaera modernoa azpimarratzean: "[...] euskara eta euskal kultura gizarte modernoak jarritako baldintzetara egokitzeko gai zirela erakustean, euskalgintzaren eragileek azpikoz gora jarri nahi izan zituzten behinolako interpretazio nagusiaren arrazoibideak.
|
|
Eta harekin erabat txundituta gelditu zen M. André jauna, eta Sort Lekua filma egiteko erabakia hartu zuela jakinarazi zien antolatzaileei, hantxe bertan. Eta hizlari harekin hitz
|
egin
nahi zuela bere asmoaren berri emateko." (2004: 20)
|
|
Bertsolaritzaren bilakaera ulertzeko ahalegin bat
|
egin
nahi izan da, bada, Foleyk longitudinal perspective deritzona ahalik eta urrunen eramanaz eragileen lanaren analisia eragiletzaren historia bihurtuz.
|
|
Bertso saioak antolatzeko baliabide urriak dituzten antolatzaileei bertso saioak antolatzeko aukera eskaini nahi zieten, dela gaztetxeak, elkarteak, lagun kuadrillak, elkarte gastronomikoak edo auzoetako festak. Baina, horra aldaketa, Hamaika Bertuteko kideek erabakiko zuten zein bertsolari bidali, ‘saio kopuruaren arteko desorekarik egon ez dadin’ Hau da, merkatuaren legeari ihes
|
egin
nahi zioten horrela, eta kantatzeko aukera sozializatu. (id.:
|
|
‘Bertsolari bakoitzak bere jarrera eta barrua dauka, baina Elkartea ez da egon eta ez da egongo jarrera politiko bati lotuta’, esan zuen Jon Sarasua Elkarteko komunikazio arduradunak. ‘Baina, bestetik, ETBk ematen digun tratamenduan duintasun minimorik edota
|
egin
nahi dugun bidea betetzen ez bada, programa apurtuko da; horretan Elkarteak bere estiloa uste dut argi utzi duela beti’ (Barandiaran, 2011: 89)
|
|
Irratian ideiarekin bueltaka zebiltzan Joxe Agirre Alkiza apezaren eskutitza iritsi zitzaienean: bertsolari gazteekin astero jokatuko zen liga moduko bat
|
egin
nahi zuen irratiz, asteroko irabazlea entzuleek eskutitz bidez igorritako bozkekin erabakiaz. Onena pentsuen babesletza zekarren horrek, Biona pentsuena ere lotuta zuten eurek eta Fagorrekin parte hartuko zuten entzuleentzako saria lotuta sei bertsolarirekin astero buruz burukoa antolatzeari ekin zioten.
|
|
Joxerra Garzia: " Euskalgintzari nire ekarpentxoa
|
egin
nahiak bultzatu ninduen horrelako lan bat egitera". Bertsolari, 37 zk., 120 or.
|
|
Antonio Zavalak, bertsopaperek izan duten ikertzaile garrantzitsuenak, kazetaritzaren eta genero horren arteko paralelismoa ezartzeko aukera irekitzen du, bestalde. Euskal kazetaritzaren lehen gailurra Lehen Karlistaldietan gertatu zen, polarizazioak ekarri zuen propaganda beharrari erantzunez, eta behar hori muturreraino iritsi zenean, apaiz karlistek nekazariengan zuten eraginari aurre
|
egin
nahian, liberalek euskarazko lehen testuak sartu zituzten prentsan, errendizioa eskatuaz. Zavalak bertsopaperen lehen gailurra ere Lehen Karlistaldietan jazo zela dio, propaganda beharrek ekarri zutela loratzea, eta liberalek ireki zutela bidea, errendizioa eskatzeko:
|
|
Halaxe da, behinik behin, Jean Baptiste Orpustan Michel de Montaigne – Bordeaux 3 unibertsitateko irakaslearen Précis de littérature basque (1996) lanean. Haren literatur historiografian Frantziako gertakari historikoak ardatz hartzearekin eta bere bazter geografikoko autoreak ikusgai
|
egin
nahi izatearekin batera (Casenave, 2012: 74), itzulpenen aipamenei buruz esan daiteke, esaterako, alegia itzulpenei eskainitako tartea beste historiografia batzuetan baino zabalagoa dela (gogoratzekoa baita Orpustan bera langintza horretan aritu izan dela eta interes berezia duela gai horretan).
|
|
Montauk en fotokopiak astindu ditu airean eta gaztelerazko itzulpenaz hitz
|
egin
nahi duela dio salara ia korrika itzuliz. I’m so angry.
|
|
Bada, egitura haren eta egiturako partaideen irudiek, harremanek eta tentsioek sortzen ziguten interesa. Argi genuen itzulpen zerrendez eta katalogoez harago, itzulpengintzaren eraginen eta horiei buruzko gogoeten bilketa eta bilakaeraren interpretazioa
|
egin
nahi genuela eta, hala, itzulpena erdigunean paraturik, itzulpena ardatz duten itzulpen ikasketen diziplinatik abiatu beharrari funtsezko iritzi genion. Ezinbestekoa zitzaigun, halaber, kontuan hartzea euskal itzulpengintzaren historia erabat lotuta dagoela euskal letren historiarekin eta euskararen historiarekin eta estatusarekin, eta horrek bete betean eragiten diola esku artean darabilgun gizarte egiturari; izan ere, elkarri eragiten diote egitura batzuek eta besteek.
|