|
2000
|
|
|
" Europarekiko zabaltasuna, baliabide poetiko erabilien aniztasuna eta hizkera berezi propial baten guraria". Bere belaunaldikoentzat liburuak izaniko garrantzia azpimarratzean, bereziki liburuaren hasierako Bitakora kaiera aipatzen du" gutariko askorentzat guk
|
egin
nahi genuen literaturaren manifestu bilakatu zitzaigun".
|
|
|
Arestian azpimarratu dugun bezala, espetxean kokatzen dira ipuin gehienak. Baina, hala ere, beste zenbait leku ere aipatu egiten dira ipuinetan zehar espetxearekin kontrajarpena
|
egin
nahian edo: Oiartzun eta Orereta, esaterako.
|
|
|
Horregatik, poliziak, gobernadorea, ministroa, kazetariak, politikariak,... desagerturiko liburua nork lehenago eskuratu ibiliko dira. Egileak aitortu zuen bezala" boterearen harremanen gaineko erretratoa
|
egin
nahi izan" du (Larrion, Patxi: Argia 1548).
|
|
|
Ipuin hauetan sentsazio ugariren berri eman ahal izateko adjektibazio etengabea darabil. Bestalde, askotan esaldi batetik bestera oraina eta iragana tartekatzen ditu, bat
|
egin
nahiko balitu bezala. Umorearen erabilera ere nabarmena da.
|
|
|
Leticia Grandesen ustez honako mezu ezkutua du eleberriak: " ideologiak zein maitasunak nor berak gidatuak izan behar dutela,
|
egin
nahia eta bete beharraren arteko gatazka saihestuko bada, noski." (Egan 49)
|
|
|
Egunkarian egin zioten elkarrizketa horretan errealismo psikologikoa
|
egin
nahi izan duela ere adierazi zuen. (Berasaluze, Garikoitz:
|
|
|
Urrujulegiren hitzetan, intimotasuna, errealismoa eta abertzaletasuna dira liburuaren hiru ardatz nagusiak: " Nobela intimista
|
egin
nahi izan dut, oso intimista. Honelako nobela bat idaztea irakurlegoaren aurrean eranztea bezala da"; bigarrenik," irakurleari errealismoaren sentsazioa txertatzen saiatu naiz"; azkenik," abertzaletasuna bete betean tratatu dut.
|
|
2001
|
|
|
Plano osoa 2 eta 3 pertsonan kontatuta dago, lehenengo kapituluan izan ezik. Hemen, 14 orrialdean" Arnasa hartzea automatikoki
|
egin
nahi nuke(...)" lehenengo pertsonarekin hasten da ihesaren kontaketa, segituan, 2 pertsonara pasatzen bada ere. Edozein modutan, azpimarratu beharra daukagu esku artean izan ditugun nobelaren bigarren eta zazpigarren artigalpenetan horrela bada ere, gaztelaniazko eta ingelesezko itzulpenetan bigarren pertsonarekin hasten dela ihesaren kontaketa.
|
|
|
Molloy nobelan bezala, pertsonaia bere amaren bila dabil, ama (irudi negatibokoa hemen ere) beharrezkoa baitzaio berjaiotzeko. Edozein kasutan, Ene Jesus-en, askozaz ere itogarriagoa suertatzen da amaren irudi hori eta pertsonaiak ihes
|
egin
nahi du, eten, lotura horretatik.
|
|
|
Obsesio bihurtzen den ama horrek, bere hitzek, protagonista izutu egiten dute. Ama da determinazio guztien batura, eta nolanahi ere, hortik ihes
|
egin
nahiak hizkuntzaren mugetatik ihes egin nahia, deserosoa gertatzen zaion hizkuntza tautologiko horretatik ihes egin nahia adierazten du.
|
|
|
Obsesio bihurtzen den ama horrek, bere hitzek, protagonista izutu egiten dute. Ama da determinazio guztien batura, eta nolanahi ere, hortik ihes egin nahiak hizkuntzaren mugetatik ihes
|
egin
nahia, deserosoa gertatzen zaion hizkuntza tautologiko horretatik ihes egin nahia adierazten du.
|
|
|
Obsesio bihurtzen den ama horrek, bere hitzek, protagonista izutu egiten dute. Ama da determinazio guztien batura, eta nolanahi ere, hortik ihes egin nahiak hizkuntzaren mugetatik ihes egin nahia, deserosoa gertatzen zaion hizkuntza tautologiko horretatik ihes
|
egin
nahia adierazten du.
|
|
|
Ihes
|
egin
nahi hori hasieratik frakaso bihurtzen da. Protagonistak, nobela aurrera joan ahala, bukaera hurbiltzen zaiola sentitzen du eta azken kapituluan Amarekin eduki nahi duen elkarrizketa ahalegin antzua bihurtzen da.
|
|
|
Gorago aipatzen genituen irakurketa" desegokien" atzean, itxurazko formalismo gehiegizko batekin batera, Saizarbitoriaren bigarren nobelari euskal irakurleek hartu zioten kutsu" errealista" aipa dezakegu. Eta Errealismoaz hitz
|
egin
nahi badugu laugarren nobela honek eduki ditzakeen arriskuak aipatzeko da. Izan ere, nobela honetaz 1995eko elkarrizketa batean egileak berak esandakoek nolabaiteko" igurikimen" errealistak sor baititzake zenbait irakurlerengan7.
|
|
|
Baliabide teknikoei begiratuz gero, bi planoetan kausi ditzakegun kontamoldeei
|
egin
nahiko genieke erreferentzia jarraian. Istorio nagusia, hau da, Gisèlerena ikuspuntu guztiz objektiboz dago kontatuta.
|
|
|
Hilarriaren izkribuak hildako bati ematen dio ahotsa, eta izkribu horretan beti gertatzen da mugimendu bikoitza: ihes
|
egin
nahi dugu, hilobi ondotik joan, baina ahotsak geratzeko diosku. Eta autobiografia horixe da:
|
|
|
Berger ek baina (eta Sarrionandiak beste hainbat poemetan), poesiaren indarraren defentsa
|
egin
nahi luke. Berger entzat poesiaren helburua bakarra da:
|
|
|
Bernardo Atxagak askotan erabili du ispilua errealitatean dagoen fantasia erakusteko. Pott bandaren aldizkarian agerturiko ipuin batean ispilu aurrean bere buruari tiro
|
egin
nahi dion gizonaren istorioa kontatzen da.
|
|
|
Lehendabiziko erantzunak literatura, musika, eta kultura hartuko lituzke kontuan. Idazkera berria
|
egin
nahi da eta Europako finezia deseatzen da Frankismo peko folklorismoarekin bukatzeko, mugak zabalik nahi dira, berrogei urtetan itxita egon den gogo etxea hezteko.
|
|
|
Eszenatoki hau pantailaren eszenatokia izango da. Lan honek, une honetan pitin bat bazterturik dagoen (eta Atxagak berak zioen) abangoardia literaturari hurbilketa
|
egin
nahi lioke. Mendearen hasieran zinemaren artea zabaltzen hasten den unean, irakurketa berria ikasi behar du jendeak, pantailan gertatzen den narrazioa ulertu nahi badu.
|
|
|
Beranduago, Atxagak berak adierazi duenez," atzeraka" hasi da. Poesia tradizionalagoa, edo ulergarriagoa
|
egin
nahian. Kontua da, esanak esan, atzeraka hasten denean ere primitibismora jotzen duela Atxagak bere" Trikuarena" poema famatuan, ezaguna baita hor poema pigmeo baten aipamena egiten dela, eta ez da kasualitate delako, primitibismoa izatea abangoardiari indarra ematen dion mugimendua, eta horretarako Picasso-ren lana begiratzea besterik ez dago.
|
|
|
Sarrionandiak ere poesia errealista deritzena
|
egin
nahi du:
|
|
|
Joera pesimistaz hitz pixka bat
|
egin
nahi nuke, azken batean sofrikarioaren lehen ondorioa delako ezezkortasuna. Pertsonaia bakarrik geratzen denean zer sentitu du?
|
|
2002
|
|
|
Nik literatura
|
egin
nahi dut, momia pedagogiko eta fosil militanteetatik aparte, eta jendea lo hartu aurretik ordu erdi bat bada ere entretenitu nahi dut. Istorio rural eta (oraingoz) zaharrak kontatu arren ni ez naiz kostunbrista.
|
|
|
Alegoria bere egiten duen eleberrigintzak gehienetan kritika, satira edo helburu didaktikoa izaten du. Finean, gizakien jokabideaz edo etorkizunaz hausnarketa
|
egin
nahi du eleberri alegorikoak eta arras ezagunak dira xede hori arrakastaz lortu duten obrak. Hortxe dauzkagu, esaterako, G. Orwellen Abereen etxaldea (1945) edo A. Camusen Izurria (1947).
|
|
|
Olaziregi, M. J. & Etxaniz, X., Euskarazko Haur eta Gazte Literatura Idazleak, Pamiela, Iruñea, 1998), ipuin nahiz eleberriak, zinemarako gidoiak (Hamaseigarrenean aidanez, 1984; Kareletik, 1985), edo saiakera liburu interesgarriak, adibidez Gogoa zubi (Alberdania, Irun, 1999). Lertxundiren obraren aipamen sakonagoa aurrerago egingo badugu ere, azpimarratu
|
egin
nahi genuke autorearen berritze etengabea, jada presente dagoena 1970 eta 1973 artean argitaratu zituen hiru lanetan. Bere literatur ibilbidea Hunik arrats artean (1970) ipuin liburuak hasi zuen; liburu hau euskal ipuin modernoaren hastapena da zenbaitentzat, eta bertan nabarmena da Hego Amerikako errealismo magikoaren eragina (ipuinetako bat Macondon kokatzen da, eta beste batean narratzaile hila bilakatzen da narrazioaren gidari, Rulforen kutsuko estilorik klasikoenean), baita absurdoaren antzerki eta ipuinen eragina ere.
|
|
|
Más leve que el viento, Absalón, Ed. Vosa, 1993], 1990eko Kritika Sariaren irabazlea; Juan Luis Zabalaren (1963) eleberrigintza; Ramon Saizarbitoriak 1990eko hamarkadan argitaratutako eleberriak; Yolanda Arrietaren Jostorratza eta haria (1998), edo azken urteotan kaleratu diren zenbait eleberri psikologiko, hala nola, Jokin Muñozen Joan zaretenean (1997); Th.. Bernhardi omenaldia
|
egin
nahi dion Manu Erzillaren Ez (1999); Lourdes Oñederraren Eta sugeak emakumeari esan zion (1999) saritua; eta Ixiar Rozasen Edo zu, edo ni (2000). Segidan, aipatutako eleberriotatik batzuk komentatuko ditugu. a.1) Joxe Austin Arrieta (1949)
|
|
|
J. Kortazar kritikariaren arabera,"[...] Irigoienek euskal bizitzaren inguruan eraikitzen dituen kaleidoskopioek islatzen duten barne mundua samurtasunez beteta dago, baina samurtasun horrek ez darama sentimentalismora; aitzitik, indar utopiko izan nahi du, bizitza eta gizartea eraldatzeko ahalmenean oinarritutako indarra. [...] Batere anbiguoa ez den testu honen irakurketek manikeismotik ihes
|
egin
nahi duen konstelazio estruktural eta semantikoa eratzen dute" (ik. Letras españolas 1987, Castalia, 1988, 203).
|
|
|
Itxaro Bordaren ondoko nobelak, batez ere haren polizia trilogia, narratiba aldetik lortuagoak dira, eta kritika sozial eta politikoa agertzen dute, gaurkotasun kutsu nabarmenarekin batera. Horregatik uste dugu I. Bordaren azken eleberri hauek gehiago hurbiltzen direla nobela beltzaren generora, krimen bat askatzearekin batera euskal gizartearen gatazka nagusien argazkia ere
|
egin
nahi baita (bertako egoera politikoa, euskara, intsumisioa, industrializazioa...). Lehenago ere aipatu dugun legez, autore honen nobelen ezaugarrietako bat pertsonaia nagusia, detektibea, emakumezkoa izatea da.
|
|
|
filosofiak. Izakiaren izaeraz gogoeta
|
egin
nahi duten letra etzanez idatzitako lerrokada ugariek gehiegi mantsotzen dute eleberriaren erritmoa. Hala ere, gure ustez Beñaten bizi bidai honen osagaiak (intriga, sexua, filosofia...) daude testuak izan duen harrera onaren oinarrian.
|
|
|
Lan honetan birritan aipatu ditugu merkatuak agintzen duen garaiotan generozko eleberrigintzak izan duen igoera eta garrantzia. Polizi, umore, amodio edo zientzia fikziozko eleberrietan, irakurlea entretenitu
|
egin
nahi da, istorio bat kontatuz, haren ardura eta atentzioa bereganatu. Uste dut beharrezkoa litzakeela gurean eleberrigintza mota horiek azken hamarkadetan izan duten igoera aztertzea eta irakurleen artean izan duten harrera onaren berri ere ematea.
|
|
|
Honetaz
|
egin
nahiko genuke hausnarketa jarraian eta, lehenago egin dugun bereizkuntzari berriro ere helduz, kritika publikoaren eta akademikoaren bilakaeraz eta hedapenaz mintzatuko gara ondoko lerroetan. Bi kritika moten artean dagoen eten edo distantzia nabarmendu nahiko genuke lehenik.
|
|
|
Ikerketa Beka 1999" eman ziguten epaimahaikideek nahiz udaletxeko kideek lana burutzeko beharrezko genituen erraztasunak eskaini zizkiguten. Horien artean, aipamen berezia
|
egin
nahiko genioke dagoeneko tamalez gure artean ez dugun Aintzane Verdes idazkari maitagarriari. Berarentzat gure oroimen sentikorrena.
|
|
|
1983ko Irun Hiria Saria erdietsi zuen Mario Onaindiaren Gillen Garateako batxilerra [itz.: La tau y el caldero, Grijalbo, 1985] eleberriaz gain, gehienetan, garai historiko baten lekukotza dokumentatua
|
egin
nahi ez duten testu modernoak aurkituko ditugu gurean, idazleek beraiek eleberri historiko kontsideratzeari uko egin diotenak. Talde honetan sartuko genituzke, besteren artean, Joxemari Iturralderen Nafarroako artizarra, Edorta Jimenezen Azken fusila (1993) eta Baleen berbaroa (1997), Andolin Eguzkitzaren Herioaren itzalpeetan (Elkar, 1999), Andoni Egañaren Pausoa noiz luzatu (Alberdania, 1999), Xabier Montoiaren Hezur gabeko hilak (Susa, 1999) edo Inazio Mujika Iraolaren Gerezi denbora (Alberdania, 1999).
|
|
|
Lan horretan kristau emakume baten historia kontatzen zaigu: Riktrudis, Adalbaldo dukearen emaztea, bere
|
egin
nahi du kristautu gabeko Portun euskal buruzagiak. Eleberri historiko erromantikoak markatzen du eleberriko fikzioaren hasiera, esan bezala, baina gero ohiturazko prosaren kutsu nabaria hartzen du, XX. mendearen erdialdea arte euskal literatur panoraman nagusitu zen prosarena hain zuzen ere.
|
|
|
Horraitino, soziotzako aukerakoa ez ete neuke izango? Nik be, edozein antzera, gora
|
egin
nahi neuke ta; prosperau.
|
|
|
Eta aspaldietakoa zen orobat gizona gizonaren etsai zela eta oilarrak egiten duena
|
egin
nahi izatea. Ordea, inguruko etsai horrek bere antzekoari jokorako gogoa kentzeko modua asmatu; alegia, zezenaz eta oilarraz egina berbera.
|
|
2003
|
|
|
Bai. Bizkaiko Eleizeak aurten berariz
|
egin
nahi dituan gauzen artean, era bitako ekintzak dagoz:
|
|
|
Langileei Barri Ona eroateko, zer
|
egin
nahi da?
|
|
|
3 Testu azterketa eta ariketak: Antologia soila baino gehiago
|
egin
nahi izan dogu, ikasleen gogo bihotzak argitu ta aberasteko asmotan. Horregaitik, irakurgaiak aztertzeko bide batzuk erakusten dira; eta, gero, aztertze lan horren lagungarritzat, ariketa mordo eder bat eskaintzen da.
|
|
|
Baimenik eskatu gabe, tantak bere bidea egin zuen Ainhizeren masailetik, neskatilak itzuli eta arrapaladan alde egin baino lehenago. Ez zuen negar
|
egin
nahi, are gutxiago txerri nazkagarri haien aurrean. Gorroto zien.
|
|
|
Berdin zion, beraren alde jokatu zuen eta hori zen garrantzitsuena... Baina Unaxekin ere hitz
|
egin
nahi zuen eta ez zuen uste hark horren ondo jokatuko zuenik, momentuz. Unax...
|
|
|
Nora jo ez zekiela, behea ere ispilu bihurtu zitzaion, eta honen ostean sabaia bera ere bai. Oihu
|
egin
nahi izan zuen, laguntza eske, baina ispiluek, elkarri hurbilduz zihoazela, ahotsa itzuli zioten.
|
|
|
Patxi, haren lagun mina, zebilen batez ere urduri. Haren esanetan, larunbatetik ibili zen harekin hitz
|
egin
nahian, baina alperrik, ez ei zen modurik egon inon topatzeko. Larunbat egun osoa komisarian eman ei zuen, eta igandean batek daki non, etxean ez ei zuen inork telefonorik hartzen eta.
|
|
|
Oihu eta garrasiek artean preso zuten, belarrietan oihartzun mingarriak egiten zizkiotela. Begietan iluntasuna besterik ez, ireki ere ez zituen
|
egin
nahi eta. Bazekien ikusiko zuena, aurreneko aldia ez baitzen.
|
|
2004
|
|
|
Beherantz goaz orain, itsasorantz, arin joan ere. Hegazkina beherantz eta gu gorantz goazela dirudi; nire gorputzak gorantz
|
egin
nahi du, behintzat. Beldur naiz.., baina Urde gidari trebea da.
|
|
|
Lehenbizi, pozaren pozez zer egin ez zekielarik, izena ezarri zion txakur kasta berri hari: txifa txakurrak (hitz
|
egin
nahirik edo, txifa!, txifa! egin zuelako lehenengoak jaio zenean).
|
|
|
Lainoak, telebisio antenak, tximiniak, teilak, kristalak, orbelak, eta hegaberak eta antzarrak, hegaz egiten dute haize erauntsi haserre amorratuaren kolkoan. Etxeek eta zuhaitzek ere hegaz
|
egin
nahi dute.
|
|
|
Euria uholde bihurtu da, eta harriak, lurrak, oholak, egurrak, zotzak, lastoak, paperak, arrainak, ijitoen karroak, astoak, eta ijitoek igeri egiten dute uholde haserre amorratuaren kolkoan. Etxeek eta zuhaitzek ere igeri
|
egin
nahi dute...
|
|
|
Danak
|
egin
nahi dute hitz orain. Epaimahaikoak zutundu egin dira, ta alde egin gura dute.
|
|
2005
|
|
|
Argibide horren arabera Gorroto belaunaldi literario berri baten agerpen jatorra genuke; azken hamarkadan euskaltegietan eta unibertsitateko geletan euskarara hurbildu direnek osatzen duten belaunaldi" laiko" eta" postpolitikoaren" agerpena. Gorrotok literatura soil eta hutsa
|
egin
nahi luke. Kanpotik idazleaz egindako definizioak, behintzat, hainbat zalantza dakarkigu.
|
|
|
Kanpotik idazleaz egindako definizioak, behintzat, hainbat zalantza dakarkigu. Ez dirudi kontzeptu horiek oso berriak direnik, laikoa, postpolitikoa, literatura soila
|
egin
nahi... Gorrotoren literatura definitzeko balioko lukete, baina, postmodernitateak ekarririko kontzeptuen artean erraz aurkituko genituzke horrelakoak, dagoeneko txit ezagunak gure artean.
|
|
|
14 Jon Kortazar katedradunak Anton Figueroa ikertzaile galiziarraren ildotik jorratu ditu ikuspegi horiek Diglosia eta euskal literatura liburuan. idazleak. Lehenengoa, beharbada Agustin Zubikarai ondarrutarrarekin batera, gerra osteko literaturaren azken arnas sendoa, eta bigarrena, une batez, euskalkia eta batuaren arteko zubilana
|
egin
nahian ageri zaigu. Biak desagertuak, biak lehenagoko tradiziotik etorriak, biak bizkaieraz egindako literaturaren erreferente garaikideak eta biak Labayruren sorreran gako.
|
|
|
Baina nahas mahas horretan seguru gaude idazleen eta irakurleen asmoak ez bat. Idazleek, irakurleak gorabehera, beti eutsiko diote literatura
|
egin
nahiari. Argitaletxearen jokabideak eta hizkuntzaren egoera diglosikoak erabakiko dute zeinen ikuspegia gailenduko den.
|
|
|
• Irakurle irudikatuarekiko zehaztugabetasuna. Gazteentzako literatura
|
egin
nahi, fisikoki edizioak ere poltsikoko edizioetatik hurbil, baina edukietan ez dugu uste bakarrik gazteen ustezko asmoak islatzen direnik.
|
|
|
Artean euskal literaturaren egoera gaitza zen, irakurleak gutxi ziren, kritikak ez zuen funtzionatzen eta literatura baino gehiago liburuetako euskara kritikatzen zen10 Pott bandakoek ironiaren bidez eta arteen arteko elkarrizketari eutsiz egoera hori apurtu nahi izan zuten. Pottekoek literatura euskaraz naturaltasunez
|
egin
nahi zuten. Jarrera horrek garai hartan kontrakultural bihurtu zituen.
|
|
|
gizonaren arraza aldatu nahiz ari dira zenbait. Gizona ez den norbait
|
egin
nahi dute gizonaz. Gizonaren GAM edo OGM bat.
|
|
|
Zoriontsu eztiak! Ez ote dugu borrokatu behar, gogorki borrokatu behar, mundu honetan gure ziloa
|
egin
nahi baldin badugu. Barea iduriko gizon melenga bat ez da sekulan aterako gure munduan.
|
|
|
Athor beti estimatu dut eta are gehiago, Erromako bulegoetan zer
|
egin
nahi izan zuten jakin dudanetik. Vatikanoko II. kontziliorako denak prestatuak zituzten.
|
|
|
Ez daiteke erran lur honetako bideek, nahi bezain ametsetakoak izanik ere, zorionerat erematen gaituztela. Ebanjeliokoek aldiz, bi gogoeta
|
egin
nahi ditugun pundutik.
|
|
2006
|
|
|
Ha zan egun haretan pozutik ahaleginetan atera nahi neban gizona. Ito arren, ez neutsen besteai txanda egiten ixten, neuk
|
egin
nahi neban ospitalerainoko bide osoa aita lepoan neroiala. Zenbat aldiz, domeketan, ez nintzan begiak ubelduta etxeratu ni, batzuetan bai eta besteetan benetan mierderoaren semea ez ei nintzala auzoko lagunen artean bala bala ebilelako.
|
|
|
Hartuko gaituan azken tabernearen hondora goaz Pigalle auzoko kale ezezagun batetik zehar. Gure alboan igaro diran soinuek ez dabe burutik ihes
|
egin
nahi, mingarriak jakuz. Arnasea erabat izerditan dot, zeuk bere begien izerdia odoletan dozu, alkoholetan dogu gogoa.
|
|
2008
|
|
|
Zein? Bestelako aipamenik
|
egin
nahi al duzu?
|
|
|
Hemen aipatutako zerbaiten gaineko iruzkinik
|
egin
nahi al duzu?
|
|
|
Kanon bat baino gehiago sumatzen al duzu euskal literaturan? Bestelako iruzkinik
|
egin
nahi al duzu?
|
|
|
" Batzuetan hori sinestarazi egin digute, baina hori faltsua da. Nahiz eta hizkuntza arazoak direlaeta gure egoera desberdina izan, egoera normal batean bageunde bezala jokatu genuke, gure artean hain gaizki erabilia den" kultura" ren alde, benetako kulturaren alde
|
egin
nahi baldin badugu, behinik behin".
|
|
|
Iruzkinik
|
egin
nahi al duzu honen gainean?
|
|
|
Ahaztu ezineko uneak dira, batez be leihoan neguko haize hotzak txistu egiten ebala kontuan izanda. Tximiniak ederto tiratzen dau gaur, kanpoko giro izoztuari aurre
|
egin
nahirik edo. Katuak be hantxe gustura subil ostean eta amaren gorua kaxaren ondoan eta zumitzezko zimera ganean, kaltzetorratzak hasi barri dagozan artilezko kaltzetinetan sartuta.
|
|
|
Zelan eraso, baina! Konturatu garanerako ia ito be egin dabe, lepo eta samea ziztadaz beterik eta sokea tenkatuta, iges
|
egin
nahirik. Amak moztu behar izan deutso igitaiagaz, lurrean etzunda tira tiran eukan sokea.
|
|
|
Andrazkoak falta diranean igarten da premina hori ondoen. Omenaldi txiki hau
|
egin
nahi deutsiet lerrootan, baina badakit euren lankide izatea dala zuzenena, zorra da eta.
|
|
2009
|
|
|
Zein bero zen muxua ta nik zeinen hotz hartu dudan! Negar
|
egin
nahi dut baina ez egitea hobe da, malkoak jausiko dira bestela postal gainera, ta korritu ta borratu hemengo muxu ta zera... Intzirika hasi nahi baina nijoa aguantatzera.
|
|
|
Jolasa edo dantzaldia amaitzen zenean, neskarik gehienek etxean egon behar zuten orduan, abemarietako kanpaiak jotzen zuenean, eta orduan hasten ziren gazteen arteko komeriak. Dantzaldian zehar mutilek eskatzen zien neskei ea eurekin dantza
|
egin
nahi zuten, eta neskek erabaki egiten zuten bai ala ez. Elkarrekin dantza egitea onartuz gero, erromeria amaitzean etxera laguntzeko gonbitea egiten zion batzuetan mutilak neskari.
|
|
|
Eta zu be zuhur ibili, irakurle. Azerikeriatxuren bat
|
egin
nahi dozula. Ba, kontuz doministiku egiteagaz!
|
|
|
Baina gaurkoa lako autortzarik
|
egin
nahi badok, pekaturen bat egin dok lehenengo!
|
|
2013
|
|
|
Une hartan denboran atzera
|
egin
nahi zuen Joxek; zerbait egiten saiatu nahi zuen gertakizunak aldatzeko, ahal zena egin nahi zuen semeen patua aldarazteko. Hala ere, zoritxarrez, atzera egitea ezinezkoa zela konturatu zen.
|
|
|
Une hartan denboran atzera egin nahi zuen Joxek; zerbait egiten saiatu nahi zuen gertakizunak aldatzeko, ahal zena
|
egin
nahi zuen semeen patua aldarazteko. Hala ere, zoritxarrez, atzera egitea ezinezkoa zela konturatu zen.
|
|
|
Joxek bertsoa sortu zuen seme fusilatuek derrigorrez ezarrita zuten isiltasuna hausteko, seme hildakoek ahoskatu ezin zituzten berbak kantuaren bidez ozenki aireratu zituen aitak. Jorge Semprún (1997) 86 idazleak zioen bezala, kasu honetan hildakoen oroitzapenari lekua
|
egin
nahi zion aitak bertsoen bidez. Joxek bizitzan zehar galerak izan zituen (gurasoak, anaiak, emaztea), baina berri berria zuen azken galera hark, bi semeren bizitza ezabatu izanak, bizitza proiektua erraustu zion. Izan ere, oinazea areagotu egiten da beldurraren eta inpotentziaren eraginez.
|
|
|
Gerra Zibilaren osteko errepresioak deuseztatu
|
egin
nahi izan zituen euskal edo euskal kutsua zuten adierazpen guztiak. Besteak beste, euskaldunen hizkuntzaren aurkako jarrerak areagotu ziren, eta horiekin batera, euskal kulturarekin zerikusirik izan zezakeen edozein espresio galarazita geratu zen.
|
|
|
Salbadorrek zalantza izugarria zerabilen buruan, infernu hartatik alde
|
egin
nahi zuen, oso ahul ikusten zuen bere burua, ez zuen indarrik ezertarako. Aldi berean, baina, bihotzak alde egiteko esaten zion.
|
|
|
Horregatik, ikerlanak justizia bultzatu nahi du, errepresaliatu edo hildakoei zor zaiena erreparatu nahi du. Etorkizunari aurre
|
egin
nahi dion gizar173 Biriatuko elizako horman idazkun hori agertzen da, Lehenengo mundu gerran Biriatuko seme hildalkoei eskainia. Izenburu bera jarri zion Unamunok atzerrian idatziko poema bati. teak iraganaldiko auziak bere gain hartu behar ditu, urteetan isilduak egon diren testigantzak ikertu behar ditu eta etorkizunarekin konpromiso sendoa agertu behar du.
|
|
|
Oroimenak inperatibo kategoriko berria bultzatu zuen: gogoratu egin behar da, gogorazi egin behar dugu, etorkizunean hainbat gertakizun lazgarri berriro gerta ez daitezen (Reyes Mate 2008) 5 Joxek, bertsoen bidez, seme fusilatuak gogoratzean justizia
|
egin
nahi zuen; hain zuzen ere, gogoratu ez ezik, kantuen bidez hilketak salatu zituen, antzeko jazoera izugarriak berriro gerta ez zitezen.
|
|
|
Berarekin batera taldea osatzeko, haren zaintzaileak, atsoak, mamuak, auzokoak eta ezkontzeko den bikotea doaz. Hartzak ihes
|
egin
nahi du, eta lortzen duenean, guztien kontra erasoka hasten da. Horrez gainera, sagar dantza egiten dute, udaberriaren omenaldi gisa edo.
|
|
|
Orduko Quintianus gobernadoreak berarekin ezkondu gura izan zuen, baina hori hala izango bazen, andre horrek kristauen fedea ernegatu behar zuen. Santa Agedak, ostera, ez zuen halakorik
|
egin
nahi eta, ondo zigortu eta ostean, hil egin zuten. Bularrak ebaki zizkioten; horregatik, herri tradizioan bularreko gaixoen eta, andrazkoen gainerako gaitzen babeslea dugu Santa Ageda.
|
|
2015
|
|
|
Taldeon kontzertuak ikusteko sarreren prezioa diskoarena izaten da, eta hala, diskoa ere eramaten dute ikusleek etxera saioaren ostean. Halatsu
|
egin
nahi zuten, bada, Potten. Amaierako oharra osotasunean ekartzea merezi du.
|
|
|
konterriko zerbeza edalerik handiena, bailarako pipa tiratzailerik dotoreena... Lehiaketa bat, nor gehiago bat, txapelketa bat
|
egin
nahi zuten bada inondik inora, eta bersolari torneo bat otu zitzaien egitea.
|
|
|
Eta amaitzeko, azken bolada honetako publiko eruditoa aipatu genuke. Pizti peligrosoa, gauza nahastuz bere burua jaun
|
egin
nahi duena, eta bertsolaritzaren sujetorik aktiboenak, bertsolariak, akonplexatzera datorkiguna. Apaiza, lizentziatua, kultoa, politikoa, superreuskalduna.
|
|
|
Gehiago egiten dugu euskaraz
|
egin
nahi dugulako, komunikabide derrigorrezko dugulako baino. Guk euskara bizi dadilako, Euskal Herria bizi dadilako eskubidea (eta beharra) jartzen dugu praktikan euskaraz dugunean.
|
|
|
Hemen maiz narratiba berosimil bat
|
egin
nahi izan da hizkera inberosimil baten bidez. Nere galdera da, ez ote duen hizkera inberosimilak" errealtasunaren efektoa" estorbatzen (termino hau Philippe Hamonena da: " effet de réel").
|
|
|
Eskas dugu egun halakorik gurean, eta horien ereduari jarraituko bagenio (baita beraiei kritikatzeko eta are egurtzeko bada ere) besterik litzatekeela sinesten dutenetakoa nauzue. Horregatik, aldizkariotan parte hartu zuten kide guztiei eskertu
|
egin
nahi nieke, eredu aski ederra utzi zutelako. Gaur egun ere baina gehiago ondo etorriak izango liratekeela alegia.
|
|
2017
|
|
|
Hori eta horrenbestez, BNYB ren kontra Gabilondok eta Atutxak agerturiko kritikari aurka
|
egin
nahi diot berarekin dakarren euskal diferentziaren gaineko ikuspegi esentzialistagatik, hain zuzen ere. Uribek espainiar estatuaren
|
|
|
Jomuga Itaka da, Utopia, alegia, Gortarik berak baliatu hitzetan esana.116 Bizimodua goitik behera aldatzen saiatuta ere, ordea, Gortariri arrunt nekeza egingo zaio aspaldian nozitutako ezina uxatzea: itinerarioaren ideian sinetsi
|
egin
nahi du, baina artista lagunek egin ohi zioten burlaren oroitzapena zama eramangaitza bihurtu zaio; Maxe ahaztu egin nahi du, baina iragan komuna etengabe eta indar biziz ari zaio deika... Baina horiek guztiak galarazle dauzka, galarazle bakar, gainera, guztiak ere iragan ezabaezinetik behin eta berriro bere desira zapuztera etorrita.
|
|
|
Jomuga Itaka da, Utopia, alegia, Gortarik berak baliatu hitzetan esana.116 Bizimodua goitik behera aldatzen saiatuta ere, ordea, Gortariri arrunt nekeza egingo zaio aspaldian nozitutako ezina uxatzea: itinerarioaren ideian sinetsi egin nahi du, baina artista lagunek egin ohi zioten burlaren oroitzapena zama eramangaitza bihurtu zaio; Maxe ahaztu
|
egin
nahi du, baina iragan komuna etengabe eta indar biziz ari zaio deika... Baina horiek guztiak galarazle dauzka, galarazle bakar, gainera, guztiak ere iragan ezabaezinetik behin eta berriro bere desira zapuztera etorrita.
|
|
|
182 Honelaxe dio Kepak Finlandiara alde egin aurreko asteetan Teresak erakutsi zuen haserrea oroitzean: "[...] niri ez zidan kasurik
|
egin
nahi egun osoz, pentsatzen baitzuen (eta gerora, urteetan zehar, hamaika aldiz otu izan zait, erbestean nengoen bitartean, berak zuela arrazoi osoa eta ni oker jokatzen aritu nintzela) neu bakarrik nintzela errudun bakarra eta ez, nik erantzuten nion bezala, anaien arteko gerra hura edota eguneroko gertakizun itsu eta ekidinezinak[...]." Izua hemen, 73 orr. la" bezalako aurkakotasunek b... Kepak ez du ez errealitatea ukatzen, ez ideal ezinezkorik desiratzen, gauzak diren modukoak onartzen baizik.
|
|
|
Cátedra, 2000), 11 orr. (12 or.). da, konpromiso politikoari eustean gizabanakoak agertutako altruismoa banaezina da aldi berean eta modu gutxi asko kontziente edo inkontzientean abiarazitako nartzisismotik, zeinak, kolektiboak itzuli beharreko esker oneko aitorpena dela medio, norbanako engaiatuaren nortasuna sendotu eta finkatu
|
egin
nahi baitu. Horrela, argumentuaren dimentsio psikologiko hutsa gaindituz, Saizarbitoriak arazoaren dimentsio soziopolitikoan kokatzen gaitu, guztiok ere barne hartzen gaituen gatazka latzari aurrez aurre begiratzera bultzatuz.
|
|
|
Derrigor, ezinbestez. Lan honetan, ez alferrik, berdindu
|
egin
nahi izan dira postmodernismoa eta postestrukturalismoa, halako moldez, non postmodernismo horren giltzarri nagusia errealitateari gehitutako zehatzezintasuneta erabakiezintasun guneetan ezarri baita, eskema edo estruktura baten mugetara bil ezin daitekeen orotan, alegia. Hortaz, bada errealitaterik errealtzat hartu ohi dugunaz haraindi.
|
|
|
Nahiz eta Ispazterkoa izan, Ondarroako Aurreran jokatzen eban Txopiteak eta han gustura egoan. Ez eban alde
|
egin
nahi ezergaitik be. Gernikako lantegi baten lana eskeini geuntsan eta azkenean etorri zan.
|
|
|
Alkarpoderoso deritzona oso instituzio interesgarria da, bizirik dirauen ezkontideak ondasun tronkalei buruzko erabakiak hartu baititzake, senide tronkalen artean. Gainera, ondasunen foru komunikazioari esker, senarrak emaztea hartu behar du kontuan,
|
egin
nahi duen edozein ekintzatarako; izan ere, haren sinadura behar du, eta, hortaz, emazteak kontsiderazio berezia izan du aspalditik, beste erregimen batzuekin konparatuta.
|
|
|
Ez dugu ekarpenen balorazioa
|
egin
nahi; izan ere, irakurle bakoitzak bere ondorio propioak aterako zituen (Facebooken, gaur egungo zirku erromatar horretan, goranzko hatz batzuk jaso ditugu, eta horrexegatik jarraitzen dugu bizirik). Testu hauen prestaketari buruzko sekretu batzuk baino ez ditugu ezagutaraziko; izan ere, kasu batzuetan, testuak ukitu baino ez dira egin, jada prestatuta heldu zaizkigu eta.
|
|
2018
|
|
|
Ez zuen ikusten momentuz argirik. Pentsatu ere ez zuen
|
egin
nahi, zer izango zen psikoterapian sartzea! Egiatan arriskutsua!
|
|
|
Espainia hegoaldeko, oraindik sasoi onean zegoen andrea zen Consolación hura, haragi komertzioan dirutzak egindakoa, atera zuen kontua Elbak, berak esan zizkionetatik. Eta, antza, Elbarekin lagun
|
egin
nahian etxera hots egin zuenerako, Augusto haren telefono deiak hartzeari utzita zegoen, nekatua eta nahikotua zegoelako harreman harekin. Zaldiaren aitzakian, emakume gaitzitu hark bere bengantza partikularra egin zion Augustori.
|